Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings

1. Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings Rekem, 19 oktober 2007

2. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 2 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings 1. Inleiding 2. Medium-security settings: huidige werking 3. Bedenkingen bij de nieuwe wet vanuit de huidige werking

3. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 3 1. Inleiding 3 werelden (J. Mouton) Wereld 1: world of everyday life, real persons, real experience Wereld 2: world of theoretic and scientific deliberation � science to view the objects of world 1 Wereld 3: metaphysical world: we ponder the truths of our theories and the validities of our scientific methodologies

4. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 4 1. Inleiding Management van een organisatie: 3 niveaus

5. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 5 1. Inleiding Geschiedenis internering in Belgi� (Goethals) SW 1867 art. 71 Il n� y a ni crime, ni l�lit, lorsque le parvenu �tait en etat de d�mence au moment de l� action. Dementie: elke verstoring van de intellectuele vermogens die de mens het bewustzijn van de moraliteit van zijn handelen ontneemt. Praktijk: Volledig ontoerekeningsvatbaren: - wet op collocatie 1850, - psychiatrische asielen (Rekem: rustige psychopaten, in staat landbouwwerk te verrichten) Verminderd toerekeningsvatbaren: verminderde gevangenisstraf

6. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 6 Kritiek Medici: - Pro gelijkschakeling want partieel toerekeningsvatbaren: geen behandeling - Onveiligheid inrichtingen: mengen delinquente en niet delinquente geesteszieken Vandervelde 1920 - P.A.D. - Psychiatrische annexen binnen gevangenissen - Speciale annexen binnen gewone inrichtingen

7. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 7 Wet april 1930 Krankzinnigen (d�ments) + geestelijk minderwaardigen + geestesgestoorden (d�s�quillibr�s) Interneringsvoorwaarden Ernstige gevallen: voorhechtenis Ongeschikt tot controleren van daden Inobservatiestelling CBM Internering van veroordeelden Psychiatrische annexen Instellingen sociaal verweer (krankzinnigen: Doornik, debiele mannen: Rekem (1938), geestesgestoorden: Merksplas) Burgerlijke aansprakelijkheid

8. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 8 Kritiek medici op wet 1930 Tegen gelijkschakeling krankzinnigen: geen besef goed en kwaad abnormalen: wel besef goed en kwaad dus: sanctie Internering: straf of maatregel

9. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 9 1935: Commissie Cornil-Braffort Aparte regeling voor krankzinnigen en abnormalen Bilaterale expertise op tegenspraak Kritiek van de medici Tegen onderscheid krankzinnigen en abnormalen Wel: gedifferentieerd behandelingsaanbod Hoge recidivegraad ex-ge�nterneerden

10. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 10 Wet van 1 juli 1964 Rechtspositie verbeteren Behandelingsmodaliteiten verbeteren Vrije instellingen Ori�ntatiecentrum Betere bescherming van de maatschappij Gebrek aan rechtsbekwaamheid van de ge�nterneerde oplossen Wettelijke bepalingen

11. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 11 1. Ontstaan Uitvoering van de wet van 1964 Toenemende kritiek intern Europese commissie ter preventie van foltering Historisch contingente factoren Dutroux-affaire Media-aandacht Initiatief M. Vandenbroucke � P. Bollen 2. Medium-security settings: huidige situatie

12. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 12 2. Project Justitie: 2001 �uitbouw extern zorgcircuit� Jaarlijks subsidiebesluit (30 T-bedden) Quotum / ligdagen Gesloten budget Personele omkadering : ziekenhuis, Hotel Min Werkingskosten + infrastructurele aanpassingen Mid-security: selectiecomit�

13. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 13 3. Project Volksgezondheid: 2001 �het aanbod van een intensieve klinische behandeling voor de ge�nterneerden met als doel een zo groot mogelijke resocialisatie van die pati�nten� 8 T-bedden �Bepaalde� surplus-omkadering �Bepaalde� infrastructurele vereisten Betaling via B4 Wetenschappelijke begleidingscommissie: defini�ring / afbakening mid-security

14. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 14 4. Doel

15. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 15 5. Doelgroep Ernstig Licht Psychopathologie Recidiverisico Vluchtgevaarlijkheid Aard van het delict + alcohol druggebruik seksuele deviantie

16. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 16 Verstoorde waarneming Destructieve agressie Impulsiviteit Gewetensstoornissen Verstoorde gevoelsexpressie en empathie Verhoogde emotionele spanning Zuchtigheid Grensoverschrijding en verstoorde autonomie Vaardigheidstekorten Delicten Trauma�s Tekorten in sociaal-maatschappelijke inbedding �..

17. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 17 6. Zorgcircuit

18. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 18 Doelgroep: gemeenschappelijke kenmerken Mid security Persoonlijkheidsgestoorden / Psychotici Afdeling psychotici Afdeling persoonlijkheidsstoornissen Groep 1 (project volksgezondheid) Groep 2 Resocialisatie mogelijk

19. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 19 Programma: gefaseerd Intake Onthaal Observatiefase Behandeling Resocialisatiefase Nazorg

20. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 20 Programma: veiligheidsbeleid Primaire beveiliging Accommodatie en infrastructuur Personeel Regelgeving dagelijkse structuur en vrijhedenbeleid  Secundaire beveiliging Basisregels en -principes Afdelingsklimaat Personeelskwaliteiten en bejegening

21. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 21 Programma: basisprincipes Afspraak is afspraak Klimaat van wederzijds respect Meer vrijheid voor meer verantwoordelijkheid

22. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 22 Programma:gemeenschappelijke kenmerken Milieutherapie Delictscenarioprocedures en delictanalyses Terugvalpreventie- en signaleringsplannen �Oefenen� met bewegingsvrijheid Psychotherapie: individueel en in groep Pati�ntenraad en pati�nt-stafvergaderingen Familiegesprekken Arbeid en onderwijs Vaktherapie�n

23. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 23 Programma: individueel Vrijhedenbeleid Specifieke modules

24. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 24 Agressiehanteringsgroep Verslavingsgroep Sociale vaardigheidstraining Empathietraining Module seksualiteit en relaties Training zelfverzorging Stressmanagement Relaxatietraining Medicatie Training huishoudelijke vaardigheden Vrijetijdsontwikkeling Begeleiding budgetbeheer Cognitieve functietraining Tijdstructurering Activering Gezondheidsactiviteiten: sport en spel, voedingshygi�ne Individuele vaktherapie�n Psycho-educatie Programma:specifieke modules

25. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 25 Forensisch zorgcircuit: 2007

26. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 26 Huidige situatie: Contract Volksgezondheid: Formeel �Overeenkomst betreffende de uitbouw voor het werkingsgebied van Antwerpen en Limburg van een gedeelte van het zorgtraject voor ge�nterneerden medium risk binnen de doelgroep van de volwassenen� Ziekenhuis: 40 bedden PVT: 60 (4 x 15) plaatsen Beschut wonen Rekem (ge�ntegreerd wonen): 20 (2 x 10) plaatsen Beschut Wonen Min: 20 (2 x 10) plaatsen

27. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 27 Huidige situatie: Contract Volksgezondheid: Inhoudelijk Ziekenhuis: Totale opnameduur 2 jaar Crisis- en hervalzorg: 3 bedden; max. 14 dagen Observatie: 1 � 3 maanden Intensieve behandeling; 6-12 maanden Voortgezette behandeling; 6-12 maanden Outreaching Vorming, advies, coaching Verslaggeving CBM, SUR PVT:resocialisatie (2 jaar) en verzorging BeWo: ge�ntegreerd wonen, evt. op de campus

28. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 28 Contract Volksgezondheid: OPZC Rekem Gemeenschappelijk Medisch Comit� Gemeenschappelijk sturingscomit� Therapeutisch project Transversaal overleg

29. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 29

30. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 30 3. Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit de huidige praktijk Strategisch niveau: visie, wereld 3 Internering: principe Onschuldigen mogen niet gestraft worden Maatregel Maatschappij beschermen Zorg, met het oog op resocialisatie Quid SUR �beperkte detentie� Beleving van pati�nten

31. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 31 Toerekeningsvatbaarheid Geen gradaties: of .. of .. Wet Geestesstoornis, die oordeelsvermogen of de controle over zijn daden teniet doet of ernstig aantast ? Strafbaar gedrag + opzettelijk aspect Oorzakelijk verband Gevaar Dat en hoe kan worden behandeld Quid: plaats van de expertise Theorie versus behandelpraktijk

32. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 32 Historisch contingent �als gevolg van het drama in Luik� �pragmatische benadering� Plaatsgebrek: Lantin / Paifve Vlaanderen: 2 nieuwe instellingen Aanpassing van de wet / een volledig nieuwe wet (met het oog op coherentie) Quid grondig publiek debat Vlaanderen � Walloni� Doornik vs. Circuitdenken Vrijstelling op proef vs. Plaatsing Psychotici vs. Persoonlijkheidsstoornissen Forensische Psychiatrie > ge�nterneerden > ge�nterneerde veroordeelden

33. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 33 2. Tactisch niveau: wettelijke bepalingen, wereld 2 Circuitdenken Vlotte doorstroming en terugname Tov logge, formele procedures Alleenzetelend rechter, procureur Quid: praktijk uitvoeringsbesluiten �Inrichtingen� Ziekenhuizen, instellingen, sociaal verweer, gevangenissen Quid: plaatsing verhouding management / geneesheren administratieve verplichtingen

34. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 34 Verhouding Justitie / Volksgezondheid Plaatsing, opnameplicht Ernst van de feiten TermijnenQuid: expertise motivatie afstemming zorgaanbod

35. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 35 Beroepsgeheim Rapportage versus wet pati�ntenrechten Afwezigheid psychiater SUR Ge�nterneerde veroordeelden Gedwongen opname na strafeinde: alleen vrederechter beslist

36. 19-10-2007 Nieuwe wet op de internering: bedenkingen vanuit medium-security settings slide 36 Operationeel niveau: uitvoeringsbesluiten, wereld 1 Expertise Kwaliteitseisen StandaardmodelQuid: Expertise van behandelsettings Infrastructurele eisen t.a.v. inrichtingen, erkenning Administratieve last / verplichtingen Snelle ingrijpen bij incidenten: kliniek versus bewakingsopdracht Co�rdinator