QTV. Đào Thăng Long Trạm Ra đa thời tiết Việt Trì

MỘT SỐ HÌNH THẾ MƯA DÔNG VÀ THỜI TIẾT NGUY HIỂM ĐIỂN HÌNH TRONG NĂM 2011 ẢNH HƯỞNG ĐẾN KHU VỰC VIỆT BẮC QUA PHÂN TÍCH ẢNH MÂY RA ĐA TRS-2730 VIỆT TRÌ QTV. Đào Thăng Long Trạm Ra đa thời tiết Việt Trì

NỘI DUNG • MƯA DÔNG DO RÃNH ÁP THẤP BỊ ÁP CAO LỤC ĐỊA NÉN • MƯA DÔNG DO ÁP THẤP PHÍA TÂY VÀ LƯỠI ÁP CAO CẬN NHIỆT TRÊN CAO • MƯA DÔNG DO NHIỄU ĐỘNG TRONG ĐỚI GIÓ TÂY TRÊN CAO • MƯA DÔNG DO ĐỚI GIÓ S-SW (HOẶC E-SE) DÀY TỪ THẤP ĐẾN CAO • MƯA DÔNG LŨ QUÉT, LỐC XOÁY DO ẢNH HƯỞNG CỦA BÃO • KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

1. MƯA DÔNG DO RÃNH ÁP THẤP BỊ ÁP CAO LỤC ĐỊA NÉN A. Chiều và đêm 12/05/2011 mưa dông mạnh ở Lào Cai – Hà Giang: Lũ ống trên suối Ngòi Đường, suối Đôi ở khu vực phía nam thành phố Lào Cai. Hình thế Synôp Lúc 07h sáng như sau:

Hình 1: Bản đồ phân tích mặt đất và mực 850mb lúc 00z ngày 12.05.2011

Hình 2: Bản đồ phân tích mực 500mb lúc 00z ngày 12.05.2011

1. MƯA DÔNG DO RÃNH ÁP THẤP BỊ ÁP CAO LỤC ĐỊA NÉN Ra đa Việt Trì quan trắc thấy từ lúc 17h00 xuất hiện dải mây đối lưu mạnh (PHVT <=40dBz) hình cánh cung ở khu vực Hà Giang-Bắc Cạn có hướng WNW-ESE đang di chuyển theo hướng bắc xuống nam. Phần phía tây di chuyển sang khu vực Lào Cai gây mưa vừa mưa to tại Hà Giang, Lào Cai, Tuyên Quang....Tại Lào Cai đã xảy ra lũ ống gây nhiều thiệt hại. Sau đó đến nửa đêm thì dải mây không còn đối lưu mạnh nữa, chỉ còn những đám mây đối lưu yếu (PHVT<=28dBz) gây mưa rào rải rác. Một số hình ảnh ra đa như sau:

Hình 3: Dải mây cánh cung di chuyển như hướng mũi tên trên ảnh quét tròn PPI cự ly 256km, góc nâng 1,1 độ lúc 17h và 19h ngày 12/05.

Hình 4: Đám mây rất lớn bị che khuất một phần trên ảnh quét tròn PPI cự ly 256km, góc nâng 0,8 độ lúc 21h30-22h00 đêm ngày 12/05.

1. MƯA DÔNG DO RÃNH ÁP THẤP BỊ ÁP CAO LỤC ĐỊA NÉN Trên địa bàn tỉnh Lào Cai xẩy ra mưa lớn từ 20h30ph, đến 21h30ph xuất hiện lũ ống trên suối Ngòi Đường, suối Đôi ở khu vực phía nam thành phố Lào Cai. Do khu vực này chịu ảnh hưởng của địa hình dãy núi chắn gió và gió Tây trên cao tác động gây ra mưa rất to, kết hợp địa hình có độ dốc cao.

Hình 5: Ảnh sau Lũ ống tại Bệnh viện Y học cổ truyền Tỉnh Lào Cai.

1. MƯA DÔNG DO RÃNH ÁP THẤP BỊ ÁP CAO LỤC ĐỊA NÉN B. Chiều và đêm 22/05/2011 có mưa vừa mưa to và dông mạnh khu vực miền núi phía Bắc và Đông Bắc. Hình thế Synôp Lúc 07h sáng như sau:

Hình 7: Bản đồ phân tích mực 500mb lúc 00z ngày 22.05.2011

1. MƯA DÔNG DO RÃNH ÁP THẤP BỊ ÁP CAO LỤC ĐỊA NÉN Ra đa Việt Trì quan trắc thấy từ khoảng 14h30’ chiều đến 21h00’ đêm, dải mây đối lưu mạnh (PHVT <= 42dBz) hình cánh cung kéo dài từ phía bắc đến đông bắcxuất hiện và di chuyển theo hướng từ N xuống S với tốc độ di chuyển không nhanh đã gây mưa vừa mưa to và dông mạnh từ Hà Giang - Tuyên Quang - Thái Nguyên - Phú Thọ.... Sau đó tiếp tục di chuyển xuống phía S gây mưa rào và dông rải rác. Một số hình ảnh ra đa và ảnh mây vệ tinh như sau:

Hình 8: Hệ thống mây dông ngày 22.05.2011 trên ảnh vệ tinh Visible lúc 18h và 22h.

Hình 9: Dải mây cánh cung di chuyển như hướng mũi tên trên ảnh quét tròn PPI cự ly 256km, góc nâng 1,5 độ lúc 16h06 VN ngày 22/05. Ảnh cắt RHI hướng bắc lúc 19h26 ngày 22/05. Đám mây cách xa 75km có đỉnh mây phát triển đến 18km.

Tuyên Quang 60mm Bắc Hà 35mm Thái Nguyên 79mm Phú Hộ 57mm Việt Trì 47mm Hình 10: Dải mây cánh cung tiếp tục di chuyển trên ảnh quét tròn PPI góc nâng 1,1 độ lúc 20h00 ngày 22/05 và 01h00 ngày 23/05.

1. MƯA DÔNG DO RÃNH ÁP THẤP BỊ ÁP CAO LỤC ĐỊA NÉN Ngoài những hình thế trên còn có một số các hình thế tương tự như: + Chiều và đêm 10/06/2011 áp cao lục địa nén rãnh áp thấp gây mưa vừa mưa to rải rác và dông mạnh. + Chiều và tối 07/07/2011 áp cao lục địa nén rãnh áp thấp sau nắng nóng gây mưa dông mạnh nhất là ở Yên Bái ….

2. MƯA DÔNG DO ÁP THẤP PHÍA TÂY VÀ LƯỠI ÁP CAO CẬN NHIỆT TRÊN CAO Đêm 05/07/2011 mưa to khủng khiếp ở khu vực Tân Quang - Bắc Quang – Hà Giang Hình thế Synôp Lúc 07h sáng như sau:

Hình 12: Bản đồ phân tích mực 500mb lúc 00z và Profile gió tại trạm TKVT Láng12z ngày 05.07.2011

2. MƯA DÔNG DO ÁP THẤP PHÍA TÂY VÀ LƯỠI ÁP CAO CẬN NHIỆT TRÊN CAO Ra đa Việt Trì quan trắc thấy từ khoảng 22h00’ đêm xuất hiện ổ mây đối lưu mạnh (PHVT <= 48dBz) ở khu vực Bắc Quang – tỉnh Hà Giang và vài đám khác ở khu vực tỉnh Tuyên Quang. Sau đó đến 23h15’ Mây dông phát triển mạnh nhất gồm 2 ổ mây lớn trên khu vực Huyện Bắc Quang, diện tích 2 đám lớn này là 26x55 km, cách xa trạm Ra đa khoảng 142 km, PHVT<=52 dBz gây mưa rất lớn và dông mạnh kéo dài đến 04h sáng mới tan hết mây mưa. Một số hình ảnh ra đa như sau:

Hình 13: Đám mây đang phát triển mạnh nhất lúc 22h00 và 23h15 trên ảnh PPI góc nâng 1,2 độ, cự ly 256km đêm 05/07/2011, PHVT<=52 dBz.

KT Bắc Quang 245mm TV Bắc Quang 179mm Hình 14: Ảnh PPI góc nâng 1,2 độ, cự ly 256km lúc 01h00 ngày 06/07/2011: Đám mây vẫn duy trì cường độ mưa, đến gần 04h sáng mới sắp tan hết.

2. MƯA DÔNG DO ÁP THẤP PHÍA TÂY VÀ LƯỠI ÁP CAO CẬN NHIỆT TRÊN CAO Tại trạm khí tượng Bắc Quang (Hà Giang) quan trắc một trận mưa dông khủng khiếp, lượng mưa thu được lên tới 245mm, Trạm thuỷ văn Bắc Quang 179mm, tại Việt Lâm 40mm, Bắc Mê 40mm. Mưa với cường độ rất mạnh kéo dài khoảng vài giờ liền, kèm theo sấm sét đánh rung chuyển cả nhà cửa. Mưa lớn tập trung ở khu vực xã Tân Quang - Bắc Quang. Rất may, khu vực xảy ra mưa to là vùng khá bằng phẳng, kết cấu địa chất tốt, nên mưa lớn không gây ra tác hại. Đây được đánh giá là trận mưa rất bất thường trong kiểu hình thế thời tiết như vậy.

3. MƯA DÔNG DO NHIỄU ĐỘNG TRONG ĐỚI GIÓ TÂY TRÊN CAO Chiều tối 08/05/2011 mưa dông mạnh kèm theo Lốc xoáy tại khu vực Đền Hùng -TP Việt Trì - Tỉnh Phú Thọ. Hình thế Synôp Lúc 07h sáng như sau:

3. MƯA DÔNG DO NHIỄU ĐỘNG TRONG ĐỚI GIÓ TÂY TRÊN CAO Ra đa Việt Trì quan trắc thấy từ hồi 17h30’ chiều xuất hiện một số đám mây đối lưu mạnh ở phía SW. Chúng di chuyển khá nhanh khoảng 15-17m/s theo hướng NE thẳng tới Việt Trì, Trong khoảng 19h00’ - 19h30’ xảy ra lốc xoáy ở khu vực Đền Hùng thuộc phía Tây của Tp Việt trì, tỉnh Phú Thọ. Một số hình ảnh ra đa và ảnh mây vệ tinh như sau:

Đám mây cách xa 32km có đỉnh mây phát triển đến 18km. Hình 17: Ảnh PPI góc nâng 1,3 độ, cự ly 256km đêm 08/05/2011 lúc 18h30: Đám mây đang phát triển phía SW.

Hình 18: Ảnh PPI Ra đa Viêt Trì góc nâng 1,4 độ và PPI Ra đa Phủ Liễn góc nâng 1,1 độ, cự ly 256km đêm 08/05/2011 lúc 19h30: Đám mây tại Việt Trì.

Hình 19: Ảnh PPI Ra đa Việt Trì góc nâng 1,4 độ và PPI Ra đa Phủ Liễn góc nâng 1,1 độ đêm 08/05/2011 lúc 20h20 và 21h00: Đám mây đi qua.

3. MƯA DÔNG DO NHIỄU ĐỘNG TRONG ĐỚI GIÓ TÂY TRÊN CAO Tại khu vực Đền Hùng, tỉnh Phú Thọ trận mưa to kèm theo lốc xoáy làm gãy đổtrên 100 cây gồm: xà cừ, phượng vỹ, thông, đại, lim… . Rất may, các nơi thờ tự không bị ảnh hưởng bởi cơn lốc này. Theo thống kê đã có 5/13 huyện, thành, thị với 19 xã, phường bị thiệt hại, có 1 người bị thương do ngói rơi ở xã Thọ Văn (Tam Nông). Các thiệt hại khác là: 8 nhà đổ; 205 ngôi nhà tốc mái, 2 trường học, 1 trạm y tế, 7 nhà văn hóa bị hư hỏng; 113ha ngô, rau màu bị hư hại; 438 cây ăn quả, 27.692 cây lấy gỗ, 26.800 cây phân tán, 200m tường rào, 7 cột điện hạ thế bị gãy, đổ; 150 m dây điện hạ thế bị hỏng; và một số thiệt hại khác. Giá trị thiệt hại ước tính toàn tỉnh là 1,36 tỷ đồng.

Hình 20: Hìnhảnh biển báo chỉ dẫn, quảng cáo trên đại lộ Hùng Vương (phường Vân Phú) bị hư hỏng và cây to bịđổ tạiĐền Hùng đêm 08/05/2011.

4. MƯA DÔNG DO ĐỚI GIÓ S-SW (HOẶC E-SE) DÀY TỪ THẤP ĐẾN CAO Chiều tối và đêm 02/07/2011 Mưa dông mạnh rải rác, Khả năng có Lốc xoáy nhiều nơi (chưa có thống kê thiệt hại) Hình thế Synôp Lúc 07h sáng như sau:

Hình 21: Bản đồ phân tích mặt đất và mực 850mb lúc 00z ngày 02.07.2011.

4. MƯA DÔNG DO ĐỚI GIÓ S-SW (HOẶC E-SE) DÀY TỪ THẤP ĐẾN CAO Ra đa Việt Trì quan trắc thấy từ khoảng 16h00’ chiều xuất hiện nhiều đám mây đối lưu mạnh ở phía SW: Chúng di chuyển khá nhanh khoảng 45-50km/h (12-14m/s) theo hướng NE thẳng tới khu vực Việt Trì, màn mây có độ nghiêng lớn và PHVT <=42 dBz. Sau khi đi qua tỉnh Phú Thọ khoảng từ 17h đến 18h30’ thì dải mây mở rộng chiều dài từ 110km thành 174km gây ra dông rất mạnh và mưa vừa khắp các nơi mà nó đi qua. Do màn mây đi qua Việt Trì nên Ra đa quan trắc được rất tốt, đặc biệt là cắt RHI ở cự ly 64km và 128km. Một số hình ảnh ra đa như sau:

Hình 23: Ảnh PPI góc nâng 2,0 độ, ngày 02/07/2011 lúc 15h55: Đám mây cách khoảng 82km. Đến 17h00: Đám mây cách khoảng 40km.

Hình 24: Ảnh cắt RHI hướng SW, cư ly 64km lúc 17h10: Lõi mây phát triển rất mạnh và cao đến gần 17km. Và ảnh cắt RHI hướng WSW, cư ly 64km lúc 17h25: Màn mây đang sắp tới Việt Trì.

Hình 25: Ảnh PPI, ngày 02/07/2011 lúc 19h15: Dải mây mở rộng ra khoảng hơn 170km sau khi đi qua Việt Trì.

Hình 26: Ảnh cắt RHI hướng E và SE, cư ly 64km lúc 19h10 và 19h40: Sau khi đi qua Việt Trì màn mây có độ nghiêng khá lớn.

5. MƯA DÔNG LŨ QUÉT, LỐC XOÁY DO ẢNH HƯỞNG CỦA BÃO Ảnh hưởng cơn bão số 02 - TS HAIMA: Sáng 23/06/2011 xảy ra Lũ quét ở Mù Cang Chải - Yên Bái. Chiều tối 23/06/2011 có mưa dông và Lốc Xoáy ở Hải Phòng, Nghệ An. Hình thế Synôp Lúc 07h sáng như sau:

5. MƯA DÔNG LŨ QUÉT, LỐC XOÁY DO ẢNH HƯỞNG CỦA BÃO Mưa lớn kéo dài trong đêm 22/06 và sáng 23/06 đã gây ra lũ quét: lúckhoảng 08 giờ sáng 23/6 ở thôn Sua Lông, xã Nậm Khắt huyện Mù Cang Chải (Yên Bái) làm 4 người thiệt mạng do đang xúc cá, bất ngờ bị nước lũ ập tới. Một số hình ảnh ra đa như sau:

Hình 29: Ảnh PPI góc nâng 1,1 độ, cự ly 256km ngày 23/06/2011 lúc 07h và 08h sáng: Xảy ra lũ quét ở khu vực Mù Cang Chải – Yên Bái.

5. MƯA DÔNG LŨ QUÉT, LỐC XOÁY DO ẢNH HƯỞNG CỦA BÃO Lúc 17h00, Ra đa Việt Trì quan trắc thấy có 2 đám mây dông phía SE trên khu vực Hải Phòng – Thái Bình: trong đó có 1 đám rất lớn đang phát triển và di chuyển hướng từ SW đến NE, có xu hướng hòa nhập với một đám nhỏ hơn đang phát triển và di chuyển hướng từ N xuống S, cả 2 đám đều có PHVT <= 50 dBz. Hai đám này gặp nhau lúc 17h10 thì đến 17h15 xuất hiện Lốc xoáy ở Thủy Nguyên – Hải Phòng. Do màn mây cách rất xa nên Ra đa chỉ quan trắc được ảnh PPI. Một số hình ảnh ra đa như sau:

Hình 30: Ảnh PPI góc nâng 1,2 độ, cự ly 256km ngày 23/06/2011 lúc 17h10: Hai đám mây dông ở khu vực Hải Phòng vừa gặp nhau rồi xuất hiện lốc xoáy.

Hình 31: Ảnh chụp cơn lốc xoáy đi qua xã An Lư, Thủy Nguyên, Hải Phòng. Trận lốc xoáy lớn xảy ra trên địa bàn xã An Lư, huyện Thủy Nguyên - HP có 2 người thiệt mạng và 79 người bị thương, 16 ngôi nhà sập, 1.021 nhà tốc mái, 12 phòng học hư hỏng và nhiều tài sản khác.

QTV. Đào Thăng Long Trạm Ra đa thời tiết Việt Trì