260 likes | 487 Views
Instigo en la akirado de dua lingvo. Robb Kvasnak, Ed.D. Florida Atlantika Universitato. Kvanta esploro. Gardner kaj Lambert (1972) Graham kaj Brown (1996) D ö rnyei (2001, 2003, 2005) Instrumenta ( cerbo ) Integriga ( koro ). Kial mi esploras tiel ?.
E N D
Instigo en la akirado de dualingvo Robb Kvasnak, Ed.D. Florida AtlantikaUniversitato
Kvantaesploro • Gardner kaj Lambert (1972) • Graham kaj Brown (1996) • Dörnyei (2001, 2003, 2005) • Instrumenta (cerbo) • Integriga (koro)
Kial mi esplorastiel? • Mi naskiĝis en Usonosedmiaunualingvo ne estis la usona • Mi loĝis en kvarlandoj • Mi nuntempevivas en regiono kun trediversaloĝantaro – kajtioriĉigasmianmenson • Ladson-Billings (1994) inspiris min (The Dream Keepers - La gardistoj de sonĝoj)
Supozoj • La lingvokaj la kulturoestasligataj • La homaevoluoestasligata kun la lingvokaj la kulturo • Ni ne nur POVAS paroli, ni DEVAS paroli – Uzi la lingvonestasnatura, homaimpulso (vidu la kveradon de beboj) • Homojpovasakiriduanlingvon se necesas
Du demandoj • Kiamnecesas, t.e. kianrolonludas la socio en la akirado de dualingvo? • Kiekomenci?
Kialnihomiĝis? Praajafrikajpluvarbaroj Iĝissavano pro la kresko de la HimalajaMontaro
La homojkielpredo Organizitajtraserĉantoj Manĝajoporpredobestoj
La homaproblemo • Ni ne flugas bone • Ni ne kurasrapidege • Ni ne naĝasrapidege • Ni ne havasakrajndentegojn • Ni ne havasdanĝerajnongegojn
La lingvo: iloporsupervivi • Lalingvounuigas la grupon en ĝiaklopodadoprotekti sin kontraŭpredobestojkajebligas la trovon de loĝlokonkajmanĝaĵojn • Ĉutioestasklarigopor la LAA* de Chomsky? • *LingvaAkirigaAparato
Aparteneco La piramido de bezonoj laŭ Abraham Maslow (1908-1970) Memkompreniĝo Socia estimo Sociaj rilatoj Sekureco Korpaj bezonoj
Teorio de Alkroĉado • John Bowlby(1907-1990)
Kritiko de la piramido de bezonoj(1996) Dr. Roy Baumeister Florida State University Dr. Mark Leary Duke University
Numero de Dunbar (1996) • 150 – la numero de Dunbar La lingvokielflegilo
Heidegger (1889-1976) • "Die Sprache ist das Haus des Seins. In ihrer Behausung wohnt der Mensch.“ • La lingvoestas la domo de la estado. La homo loĝas en ĝiaŝirmejo“
Henri Laborit(1914-1995) • Ĉiu ago de lernadoradikas en emocio • Lernemoestasnatura, denaska • La Nouvelle Grille (La Nova Krado)
Språk er Makt(Blakar, 2006) • La LingvoestasForto • Ne ekzistasneŭtradiraĵo • Ekz.: • Tiu libroestasmalnova je 25 jaroj • Tiu libroestasmalnova je kvaronajarcento • RolvBlakarskribas en la artefaritalingvo Nynorsk, unu el la naciajlingvoj en Norvegio
Oksitocino • Hormonokiuemrilatigasnin
Akirilingvo(j)n estasIMPULSO • Se la lingvoestassupervivilo, tiamĉiujhomojavidasakiriminimumeunu • Tiosignifaske la deziroaparteni al grupobaziĝas en formo de integrigainstigo
Kajdualingvo? • La impulsoaparteniestasfortega • Je kiagradodeterminas la impulso la anecon de unuopulo en grupoaŭ “nova tribo”? • Ĉuonipovassuferitimonperdisianidentecon en la unua “tribo”?
Identecokaj L1 • Naskiĝo de nova lingvo! Nikaraguagestolingvo
Judith Harris The Nurture Assumption (1999) [La Supozo de Nutrado] Ni NE parolasniangepatranlingvon Ni parolas la lingvon de niajegaluloj Infanojrekonstruassianunuanlingvonkune el lingverojkiojniliakiras en siajfamilioj
La LingvoestasSocia Ago • Lev Vigotski(1896-1934) • Ĉiulernadoestasankaŭsocia ago – lernadoneniamokazasekster la sociakadro – eĉmemlernado de libroinkluzivasankaŭ la verkiston
Nova personotraalies “voĉoj” • MiĥailBakĥtin(1895-1975) • La “loĝantaro” aŭanaro de ciulingvokionniparolasmalsamas • Ni adaptasnian “personon” al tiulingvanarotielke en L1 kaj en L2 nininfojesentasestimalsamaj
Identecokaj L2 • Kio instigistiujnhomojnlerniEsperanton?
Kiunrolonludas la Esperantistaro en la akiro de la IL? • Alieldomandate: KianidenteconhavasEsperantulo (Esperantiano)? • Kianmemimagonhavisparolanto de Esperanto? • Ĉunidevasdaŭrigi la varbadon de Esperanto nurkielkomunikilo?