ÇOCUKLUK ÇAĞI AŞILARI VE BAĞIŞIKLIK

1. ÇOCUKLUK ÇAĞI AŞILARI VE BAĞIŞIKLIK Dr. Nilgün Çöl Araz Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD. Sosyal Pediatri BD.

2. Sunum Planı Aşılamanın amacı Aşılama uygulamaları hakkında genel bilgiler Aşı sonrası istenmeyen etkiler Aşı kontrendikasyonları ve yanlış kontrendikasyonlar Aşı uygulamasında dikkat edilecek noktalar Ulusal aşı programı Aşılar hakkında genel bilgiler

3. Kişileri enfeksiyon hastalığının görülme riskinin en yüksek olduğu yaş döneminden önce aşılayarak hastalığa karşı yüksek koruma sağlayan Maliyet-yararlılık oranı en düşük olan Koruyucu sağlık hizmeti Bağışıklama

4. Çocuklarda aşılamanın amacı Yakalanıldığında yan etki, sakatlık ve ölüm olasılığı yüksek olan enfeksiyon hastalığına karşı korumak Sağlanan yüksek aşılama hızları ile aşılanmamış kişilerde o hastalığa karşı bağışıklık sağlamak Patojen ajanın geçişini azaltarak toplumda hastalığın azalmasını veya kaybolmasını sağlamak (herd immunite) Salgınları önlemek Hastalığın yeryüzünde ortadan kalkmasını sağlamak

5. Aşıların önerildiği yaşlar • Yaşa özgü hastalık riski • Yaşa özgü yan etki riski • O yaşın aşıya yanıt verebilme özellikleri • Anneden geçen pasif antikorların aşının etkinliğini değiştirme olasılığı • Kısaca aşılar; • Hastalık riskinin var olduğu, • Aşıya ait etkinlik ve güvenilirliğin kanıtlandığı • Antikor cevabı oluşturabilecek en genç yaş gruplarına uygulanır

6. Aşılara verilen immun yanıtın şiddeti • Antijenin • işlenmesi • kimyasal ve fiziksel durumu • veriliş şekli ve yolu • yıkım hızı • Alıcının • genetik özellikleri • kendine has özellikleri • beslenme durumu • cinsiyet • daha önceden antikor varlığı

7. Aşı Bileşenleri • Koruyucular, stabilize ediciler, antibiyotikler: • İstenmeyen olası kontaminasyonları önlemek ve ajanı stabilize etmek için kullanılır • Tiomersol gibi civalı bileşikler, fenol, albumin, glisin, neomisin • Bu maddelere karşı allerjik reaksiyon meydana gelebililir • Adjuvan: • Aşının immunojenik etkinliğini arttırmak • Oluşan bağışık yanıtı kuvvetlendirmek amacıyla kullanılır • MF-59 ve alüminyum tuzları • Süspansiyon sıvısı: • Steril su veya ajanın üretildiği biyolojik sisteme ait çok daha komplex sıvılar olabilir • Yumurta antijenleri, hücre kültürü içerikleri, serum proteinleri gibi

8. Aşı sonrası sistemik reaksiyonlar-1 Ateş: En sık Aşırı duyarlılık reaksiyonları: Proteinler: Yumurta: Grip, sarı humma, kızamık, kabakulak Jelatin: Kızamık, kızamıkçık, Kabakulak, suçiçeği Human albumin: Kuduz Antibiyotikler: Neomisin, streptomisin, polimiksin B Civa bileşikleri: Tiomersal Deri reaksiyonları: Ürtiker Makülopapüler döküntü Eklem reaksiyonları: (Kızamıkçık)

9. Aşı sonrası sistemik reaksiyonlar-2 Nörolojik komplikasyonlar: Konvulziyon (Boğmaca) Ensefalopati (Boğmaca) Paralitik poliomyelit (OPV) Gullian Barre poliradikulonevrit’i (tetanoz, polimyelit, kızamıkçık) Trombositopeni ve purpura (Kızamık, kızamıkçık) Huzursuzluk, ağlama, iştahsızlık İshal, kusma Aşının koruduğu hastalık ile ilgili bulgular Canlı virus aşılarında hastalığın kuluçka zamanına bağlı olarak 1-2 hafta sonra ateş ve döküntü

10. Aşı sonrası lokal reaksiyonlar Hassasiyet, kızarıklık, şişlik: Olası nedenler: Aşı içeriğine hassasiyet Kanda koruyucu antikor düzeyinin yüksek olması Kas içi aşıların yeterince derine yapılmaması Donmuş çözülmüş aşı kullanılması Steril olmayan enjeksiyon tekniği Kullanılmadan önce yeterince karıştırılmaması Yanlış sulandırıcı kullanılması Aşı yada sulandırıcının yerine başka madde (ilaç) kullanılması

11. Yaklaşım • İzlem önemli • Aşıya bağlı reaksiyon aşıdan 24 saat sonra gerilemeye başlar • Enfeksiyon sonucu gelişenlerde tablo giderek ağırlaşır • Aşı uygulama öncesi topikal %5’lik lidokain-prilokain sıvısı • Yüzeyel anestezi yaparak ağrıyı azaltabilir • 12 ayın altında kullanılmaz (Methemoglobinemi riski )

12. Aşı kontrendikasyonları-1 Aşı ve aşı komponentlerine karşı ciddi allerjik reaksiyon(anafilaksi) Önceki aşılamada anafilaksi gelişimi Ensefalopati (DTaP sonrasında 7 gün içinde gelişen, başka bir neden bulunamayan) İlerleyici nörolojik bozukluklar (infantil spazm,kontrol edilemeyen epilepsi, ilerleyici ensefalopati) nörolojik tablo belirginleşinceye kadar DTaP yi ertele

13. Aşı kontrendikasyonları-2 İmmun yetmezliği olan çocuklarda canlı aşılar Immun supresyon, konjenital immun yetmezlik, HIV enfeksiyonu, malign hastalık, organ veya kemik iliği transplantasyonu, kemoterapi, radyoterapi veya yüksek doz steroid tedavisi gibi durumlara bağlı olarak da gelişebilir. 2 mg/kg/gün veya 20 mg/gün dozunda steroid kullananlarda canlı aşılar Süre 14 günden az ise; tedavi biter bitmez Süre 14 günden fazla ise: aşılar tedavi bitiminden 1 ay sonra İmmun yetmezliği olan çocukla teması olanlarda oral polio Hamilelerde canlı aşılar

14. Dikkat edilmesi gereken durumlar-1 Ateşin eşlik ettiği veya etmediği orta-ağır hastalık tablosu Tetanoz toksoidi bulunduran bir aşıyı takiben 6 hafta içerisinde Guillain-Barre sendromu görülmesi DTaP aşısı için: Bir önceki aşıdan sonraki 48 saat içerisinde 40.5°C ve üzerinde ateş Aşılamayı takiben 48 saat içerisinde şok benzeri tablo oluşması Aşılamayı takiben 3 gün içinde nöbet görülmesi Aşılama sonrasındaki 48 saat içerisinde 3 saat ve üzerinde süren durdurulamayan ağlama krizleri

15. Dikkat edilmesi gereken durumlar-2 MMR aşısı için: Geçen 11 aylık dönem içinde antikor bulunduran kan ürünü almış olmak (zaman aralığı kullanılan ürünün cinsine göre değişir) Trombositopeni veya trombositopenik purpura hikayesinin bulunması Kızamık aşısı geçici bir süre için (4-6 hafta) tüberkülin yanıtını baskılayabilir. PPD testinden sonra MMR yapılabilir, ancak MMR’den sonra PPD 4 hafta sonra yapılmalı

16. Yanlış kontrendikasyonlar-1 Nonspesifik allerji öyküsü Aşı bileşenlerinden birine allerji dışında Sağlıklı bir çocukta 38.5°C’nin altında seyreden solunum yolu enfeksiyonu veya ishal gibi hafif hastalıklar Devam eden antibiyotik tedavisi Ailenin bir ferdinde aşıyı takiben yan etki görülme öyküsü Ailede konvülziyon, felç veya epilepsi bulunma öyküsü Kronik kalp, akciğer, böbrek veya karaciğer hastalıkları Lokal reaksiyonlar

17. Yanlış kontrendikasyonlar-2 Serebral felç, Down sendromu gibi kalıcı nörolojik bozukluklar Ameliyat öncesi ve sonrası Malnütrisyon Yenidoğan sarılığı öyküsü Topikal, aerosol şeklinde veya lokalize steroid kullanımı Fizyolojik dozlarda steroid kullanımı Anne sütü ile beslenme Prematürelik Penisilin alllerjisi

18. Özel durumlarda aşılama-1 • İmmünsupresif tedavi alan hastalar tedavi bitiminden en erken üç ay sonra aşılanabilir • Kan ürünleri ve IG alanlarda aşılama: • IG yapılması ile aşılama arasında geçen süre en az 3 ay olmalıdır • Son zamanlarda yapılan çalışmalar bu sürenin aşı ve antikorlar arasındaki interferansı önlemede yeterince uzun olmadığını göstermekte • IG dozuna göre 3-11 ay olarak bildirilmekte • Aşıdan sonraki iki hafta içinde IG yapılmışsa o aşı yapılmamış kabul edilir

19. Özel durumlarda aşılama-2 • Organ nakli: • Nakil sonrası en erken 6 ay sonra aşı uygulanabilir • Tüm inaktive aşılar uygulanabilir • Canlı virus aşıları nakilden en az 1 ay önce yapılmalı ve immun supresif tedavi alanlara yapılmamalı

20. Aşı dozları arasında bırakılması gereken minimum süre: 2 inaktive aşı: Aynı anda veya istenen aralıkla İnaktive ve canlı aşı: Aynı anda veya istenen aralıkla 2 canlı aşı: Aynı yoldan uygulanacak iki canlı virus aşısı aynı gün yapılamamışsa etkileşimi önlemek için aralarında en az 4 hafta bırakılmalı 4 hafta geçmeden 2. aşı uygulanmışsa interferans nedeniyle 2. aşıya karşı immun yanıt yetersiz olabilir, 2. aşı en az 4 hafta sonra tekrarlanmalı Farklı yoldan uygulanacak aşılar için bu kural geçerli değil

21. Aşı sonrası anafilaksi • Bulgular • Yüzde kızarma • Yüzde ödem • Ürtiker • Kaşıntı • Dilde şişme • Hışıltı • Sulunum zorluğu • Anafilaksinin diğer belirtileri • Tedavi: • Hastanın ayakları yukarı gelecek şekilde pozisyon verilmeli • IM veya SC adrenalin (1:1000, 0.01 ml/kg, SC., 10-20 dakikada bir tekrarlanabilir) • Difenhidramin hidroklorid (1-2 mg/kg/doz) • Steroid • Havayolu açıklığı ve oksijen verilmesi • Hastanın acil servise sevki • Hasta en az 12 saat gözlenmeli

22. 2011 yılı ulusal aşı programı

23. BCG (Bacille Calmette-Guerin) Aşısı Canlı attenüe aşı Ülkemizde 2. ayda tek doz olarak uygulanır Yenidoğan döneminde uygulandığında lokal ülserasyon ve bölgesel lenfadenit riski daha yüksek Aşı sol kol deltoid bölgeye intradermal olarak yapılır Yapılırken 6-10 mm.lik bir papül oluşur Aşıdan 3-6 hafta sonra aşı yerinde küçük bir papül belirir Papül büyüyerek vezikül şeklini alır. Aşı yerinden pürülan bir materyal boşalarak yerinde yüzeyel bir ülserasyon bırakır. Lezyon 2 ay içinde iyileşerek skar bırakır.

24. Yan etkiler Bölgesel yan etkiler: Lokal ülserasyon :Uygulama hatası, aşırı doz verilmesi, sekonder enfeksiyon Bölgesel lenfadenit : Aşıdan 2-3 ay sonra, sıklıkla tek taraflı, daha çok aşı yapılan tarafta gözlenir, kendiliğinden düzelir, 2.5 cm.’in üzerinde veya birden fazla bölgede görüldüğünde olgu incelenmeli Koch fenomeni (Erken aşı reaksiyonu): Aşı yerinde daha önce tbc basili ile karşılaşmış kişilerde aşıdan 1-2 hafta sonra şişlik ve akıntı oluşur Bunu önlemek için 3 ayın üstündeki çocuklarda PPD kontrolü ile aşı yapılmalı Sistemik yan etkiler: Ateş İrritabilite Osteomiyelit Generalize BCG enfeksiyonu

25. Hepatit B Aşısı Rekombinant DNA aşısı Aşı deltoid kasa veya uyluk anterolateraline IM olarak uygulanır. Aşılanan bireylerin %5-10’unda koruyucu yanıt gelişmiyor 3 doz aşıdan sonra anti HBs düzeyi≤10 mIU/ml olanlara 1 ay ara ile 2 doz aşı yapılabilir İkinci bir 3 dozluk aşı şeması uygulanabilir Yanıtsızlıkta; Genetik direnç; Antikor oluşumu HLA Class II molekülleri tarafından kontrol edilir. Aşılama immunolojik hafıza sağlarken, antikor düzeyi düşük bile olsa HBV ile karşılaşma sonucunda anamnestik anti-HBs cevabı oluşur.

26. Temas sonrası HBV enfeksiyonunda immünoprofilaksi Karşılaşan kimse: Aşılanmamış→HBIG (0.06 mL/kg)+ Aşılama Önceden aşılı→ Yanıtlı: Aşı ve HBIG gerekmez Yanıtsız: HBIG + yeniden aşılama programı Yanıt bilinmiyor => Anti-HBs bak: Yeterliyse: Aşı ve HBIG gerekmez Yetersizse:HBIG + rapel aşı

27. Hepatitli anne bebeği Anne HBsAg pozitif ise; 1.doz aşı 0.5 ml ilk 12 saat içerisinde IM Hepatit B immünglobulini (HBIG) 0,5 ml IM ilk 12 saat içinde aşı ile ayrı anatomik lokalizasyonlardan yapılır. 2. doz aşı 1. ayda 3. doz aşı 6. ayda 9-15. ayda Anti-HBs; HBsAg çalışılması HBsAg ve Anti HBs negatif ise 2 ay aralıklı olarak 3 doz Hepatit B aşısı Annenin HBs Ag durumu bilinmiyorsa 1.doz aşı ilk 12 saat içinde, Bu sırada anne HBs Ag (+) bulunursa HBIG ilk bir hafta içinde yapılır.

28. DaBT-Hib-IPV (Pentaxim) Aşısı Difteri:Toksoid aşı Boğmaca: Asellüler aşı Tetanoz: Toksoid aşı Haemophilus Influenzae Tip B: Konjuge İnaktive polio: Üç serotip içerir Canlı virus yok Virüsün antijenitesi mevcut Mukozal koruyuculuk zayıf Aşı sonrası poliomyelit gelişme riski yok

29. Oral Polio Aşısı (OPV) Polio virüsünün üç serotipini de içerir (trivalan) Canlı attenüe OPV aşılama ile intestinal immünite de elde edilir. İlk dozdan sonra aşıya bağlı paralitik poliomyelit gelişme riski var Hafif ishalli çocuklara gerektiğinde yapılabilir 4 hafta sonra yeniden verilmesi önerilmektedir 10 dakika içinde kusarsa o doz tekrar verilmelidir OPV ile aşılananlar ile temas edenler de immünite geliştirirler Böylece sokak virüsünün toplumda dolaşımı engellenmiş olur

30. Pnömokok Aşıları Pnömokok için risk grupları: Aspleni, dalak disfonksiyonu, splenektomi Orak hücreli anemi ve diğer hemoglobinopatiler Çölyak hastalığı Immun supresif hastalar Organ transplantasyonu yapılanlar Kronik akciğer ve karaciğer hastalıkları Koklear implant takılan hastalar Diabetes mellitus dahil herhangi bir metabolik hastalık Konjenital veya edinilmiş kranyal defektler ve dermal sinüsler dahil BOS sızıntısına neden olan durumlar Kronik böbrek yetersizliği ve nefrotik sendrom

31. Polisakkarid aşı (PPA, Pneumo 23) 23 serotip içermekte 1, 2, 3, 4, 5, 6B, 7F, 8, 9N, 9V, 10A, 11A, 12F, 14, 15B, 17F, 18C, 19A, 19F, 20, 22F, 23F, 33F İnaktive bakteri aşısı 2 yaş ve üzerinde kullanılır AOM’yi önlemiyor Bizdeki serotiplerin %96’sını kapsıyor. Risk grubunda yer alanlara KPA ile aşılanma tamamlandıktan sonra PPA uygulanması önerilmekte 5 yılda bir tekrar öneriliyor

32. PPA sonrası istenmeyen etkiler • 1-3 gün süren lokal reaksiyon (%30-50) • Erişkinlerde önceden oluşmuş antikorların varlığında sistemik reaksiyonlar daha sık • Çocuklarda böyle bir ilişki gözlenmemiş • Aşı sonrası sadece 1 anaflaktik reaksiyon bildirilmiş

33. Konjuge aşı (PCV-13, Prevenar-13) 13 serotip içermekte PCV 7 (4, 6B, 9V, 14, 18C, 19F, 23F) +1, 3, 5, 6A, 7F, 19A serotiplerini içerir Güvenlidir ve diğer çocukluk çağı aşıları ile birlikte iyi tolere edilir 5 yaşa kadar kullanılabilir İlave 6 serotip nedeniyle pnömokokal hastalıktan korunmada daha etkili Bizdeki serotiplerin %96.4’ünü kapsıyor 2, 4, 6 ila 12-15. aylarda uygulanır

34. KPA sonrası istenmeyen etkiler • Lokal reaksiyon (ağrı, şişlik, kızarıklık) (%10-20) • 38°C’yi geçen ateş (%10-20 oranında görülüyor, prematüre ve SGA’larda daha fazla ) • Huzursuzluk, kırgınlık gibi sistemik belirtiler • İlk 3 gün içinde konvulziyon (nadir)

35. MMR Aşısı(Kızamık, kızamıkçık, kabakulak) Canlı attenüe, SC uygulanır Yan etkiler: Kızamık: Aşıdan 5-12 gün sonra 39.4°C’in üzerinde ateş, geçici döküntü Aşıdan 2 ay sonra trombositopeni Kabakulak: Ateş, parotit Aseptik menenjit (aşıdan 23 gün sonra) Kızamıkçık: Aşının 6-12. günlerinde ateş ve döküntü Lenfadenopati Artralji ve artrit (aşılamanın 7-21. gününde başlar, 1-3 haftada düzelir) Kol ve bacaklarda geçici parestezi ve ağrı Trombositopeni

36. Temas sonrası proflaksi Kızamık: Temastan sonraki 72 saat içinde aşı veya Temastan sonraki 6 gün içinde standart gama globulin(0.25 mg/kg, max.15 ml) (1 yaş altında 0.5 mg/kg) Kabakulak, kızamıkçık: Temas sonrası aşı koruyucu değil Ancak aşı uygulanır (eğer hastalığı geçirmezse korunsun diye)

37. Su çiçeği Aşısı Canlı attenüe (Okavax, Varilrix) 12 ay -12 yaş arasındaki çocuklarda varisella hikayesi yoksa tek doz, 13 yaş ve üzerinde ise serolojik test sonrası en az dört hafta ara ile 2 doz önerilir. APA 12. ay ve 4-6 yaşlarda 2 doz öneriyor Temas sonrası proflaksi: Temastan sonraki ilk 3 gün içinde aşı yapılırsa koruyucu Su çiçeğinin önemli risk oluşturduğu kişilere temastan sonraki 96 saat içinde VZIG verilmeli (125 Ü=1.25 mL/10 kg IM Max. Doz 625 Ü=5 amp.) Yan etki: Enjeksiyon bölgesi yakınında döküntü Yaygın döküntü (Aşılamanın 5-42. günlerinde)

38. MMR ve Suçiçeği aşılamasında dikkat edilmesi gereken özel durumlar-1 • Febril konvulziyon öyküsü • Aşı sonrası konvulziyon olasılığı ailesinde konvulziyon öyküsü olanlarda daha fazla • Allerjik reaksiyon • Neomisin ve jelatine bağlı • Trombositopenik purpura veya trombositopeni öyküsü • Son trombositopeni atağı 6 haftadan yakın bir tarihte geçirilmişse aşılamadan kaçınmak gerekir • Aşı tüberkülin deri testini baskılayabilir • Ya aynı günde ya da 4-6 hafta arayla yapılmalı • Tüberküloz’u aktive edebilir

39. MMR ve Suçiçeği aşılamasında dikkat edilmesi gereken özel durumlar-2 • Kan, kan ürünleri, IG kullanımı • Yıkanmış eritrosit suspansiyonu • Aşı hemen yapılabilir • Tam kan nakli (100 mL/kg) • 6 ay beklenmeli • Tetanoz, hepatit A, hepatit B IG kullanımı • Aşı 3 ay ertelenmeli • Suçiçeği, kızamık IG kullanımı • Aşı 5 ay ertelenmeli • IVIG (300-400 mg/kg) alanlarda 8 ay ertelenmeli • Aşıdan sonraki 6 hafta salisilat kullanılmamalı

40. Rotavirus Aşıları-1 Serotiplerin attenüasyonu→ Rotarix (monovalan) İlk doz 6-12 hafta da 2. doz en erken 4 hafta sonra, 16. haftada tamamlanmalı, 2 doz yeterli Jeneriğin değiştirilmesi ile canlı reaasortan (hayvan/insan reaasortan) →Rotateq (pentavalan) 6-12 haftadan başlayarak 4-10 hafta ara ile 3 doz uygulanır İlk doz 12 hafta, son doz ise 32 haftadan önce yapılmalı İlk doz 12 hafta (14 hafta 6 gün), son doz ise 24 haftadan (34 hafta 6 gün)önce yapılmalı

41. Rotavirus Aşıları-2 İnvaginasyon da artış yok Rapel gerekmez Aşı kusulursa doz yinelenmez Diğer aşılarla eş zamanlı yapılabilir Ciddi ateşli hastalıklarda aşı ertelenmeli Hafif ishalde yapılabilir, orta ve ağır ishalde yapılmaz Virus atılımı az İmmun suprese kişilerin ev temaslıları aşılanabilir Ev halkı en az 1 hafta el yıkama kuralllarına uymalı Aşı hafif-orta derecedeki ishalleri %75, ağır ishal gelişme riskini %95, rotavirus ishaline bağlı hastane yatışlarını ise %96 oranında azaltmakta

42. Kontrendikasyonları • İmmun yetersizlik • Uzayan fatal rotavirus ishaline neden olabilir • Aminoglikozid, amfoterisin B ve glutamata duyarlılık

43. Dikkatli yapılması gereken durumlar • Daha önce invaginasyon geçirmiş olanlar • Kronik gastrointestinal hastalıklar • Bu hastalar immun suprese duruma geçebilir • Konjenital malabsorbsiyon sendromu • Hirshprung hastalığı • Kısa barsak sendromu • Nedeni bilinmeyen inatçı kusmalar

44. Hepatit A Aşısı İnaktive aşı Aşılar içerdikleri hepatit A virus suşu, inaktivasyon yöntemi ve içerdikleri adjuvanlar açısından farklı Havrix (GSK): 1-18 yaş:720 EU, <19 yaş:1440 EU Avaxim (Sanofi Pasteur): 1-15 yaş.80 U2, >15 yaş:160 U2 Twinrix (hepatit A+B) (0, 1, 6. aylarda uyg) 12 ay üzerinde 6 ay ara ile 2 doz öneriliyor Mümkünse 2 aşı aynı firmanın olmalı 6 yaş altına test yapmadan aşı yapılabilir ≥6 yaşta ise Anti HAV IgG bakılır, negatifse yapılır Yan etki Ağrı, hassasiyet, kızarıklık Bitkinlik, halsizlik, ateş, ishal, kusma, baş ağrısı

45. Temas sonrası profilaksi Temastan sonra <2 hafta: <12 ay: IG %80-90 etkili (0.02 mL/kg) (Derin IM, max. 5 mL.) >12 ay: Sağlıklı ise: tek doz aşı İmmunsuprese, kronik karaciğer hastası veya aşı kontrendike ise: IG Temastan sonra >2 hafta: Profilaksi önerilmez

46. Tdap Aşısı -1 Boğmaca vakaları iki yaş grubunda artış yapmaktadır: 6 aydan küçük bebeklerde ve özellikle henüz aşılanmamış olan 8 haftadan küçük bebeklerde Henüz yeterli korunamadıkları ve çevrelerinde hasta olup bunu fark etmeyen erişkinler olması nedeni ile 11-18 yaş arası adolesanlar ve erişkinlerde Aşı ile oluşan korumanın kaybolması nedeni ile

47. Tdap Aşısı-2 2005’ te 2 farklı Tdap aşısı ruhsat aldı; Boostrix (10-64 yaş için) Adacell-polio (Tdap-IPV, 11-64 yaş için,3 yaş üzeri ruhsatlı) İkisinin immunojeniteleri eşit IM uygulanır Diğer aşılarla aynı anda yapılabilir

48. Tdap Aşısı-3 Kimlere uygulanmalı: DTaP ile primer aşılanması tamamlanmış çocuklara 11-12 yaşta uygulanması Daha önce hiç aşılanmamış 11-18 yaş arası ergenlerde 3 doz aşının 1 dozu Tdap, diğerleri Td olarak önerilmekte 10-64 yaş arası yapılacak olan dT dozunun Tdap olarak yapılması Gebelere önerilmemekle birlikte, daha önce aşılanmamış veya aşının üstünden en az 2 yıl geçmiş postpartum kadınlara taburcu olmadan önce yapılması Prematüre bebeklerin ailelerinde yukarıdaki şartlara uyan 10-64 yaş arasındaki herkesin aşılanması önerilir Daha önce boğmaca aşısı ile anaflaksi veya ensefalopati geçirenlere aşı yapılmaz

49. Meningokok Aşıları Etken: Neisseria meningitidis (A, B, C, Y ve W-135) Ülkemizde sütçocuklarında serogrup B, adolesanlarda W135 Meningokok için risk grupları Anatomik veya fonksiyonel aspleni Kompleman veya properdin eksikliği olanlar Hacca gidecek olanlar Meningokokla temas edecek laboratuvar personeli Askerler Salgınlarda hastalarla temas edenler >56 yaş olan HIV hastaları 11-24 yaş arası adolesanlar

50. Polisakkarit aşı Polisakkarit (MPSV 4 A, C, Y, W-135, Mencevax, GlaxoSmithKline ): 2 yaş üzerinde, SC. kullanılır Salgınlarda 3 aydan büyük çocuklara yapılabilir Oluşan bağışıklık süresi kısa Hacca gidenlere uygulanır Afrikada menenjit kuşağında yer alan ülkelerin bazılarında rutin aşı programında yer alır 2-10 yaş risk grubunda öneriliyor ACIP sadece MCV 4 için kontrendikasyon varsa öneriyor