EĞİTİMDE PROGRAM GELİŞTİRME BOYUTLAR

1. EĞİTİMDE PROGRAM GELİŞTİRMEBOYUTLAR Yrd. Doç. Dr. Cenk Akbıyık

2. EĞİTİMDE PROGRAM GELİŞTİRME SÜRECİ Bir eğitim sisteminde ortaya çıkan sorunların çözümü o sistemdeki eğitim politikalarına yani okuldaki öğrencinin davranışına dönüştürmesi söz konusu olan eğitim programlarının geliştirilmesine bağlıdır.

3. Eğitim Programı Nedir? Eğitim programı, program öğeleri olan hedef, içerik, öğretme-öğrenme süreci ve değerlendirme boyutları arasındaki dinamik ilişkiler bütünüdür.

4. PROGRAMIN ÖĞELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ Bir eğitim programı: • niçin eğitim? • ne öğretilecek? • nasıl öğretilecek • ne kadar öğrenildiği nasıl anlaşılacak? sorularının karşılığı olan üç öğeden oluşmaktadır.

5. PROGRAMIN ÖĞELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ Programın boyutlarından birinde olan bir değişme sistemde yer alan diğer boyutları da etkiler.

6. EĞİTİMDE PROGRAM GELİŞTİRME SÜRECİ Bu boyutlar programın geliştirildiği ülkenin siyasal, kültürel ve ekonomik sistemleriyle etkileşim halindedir.

7. EĞİTİMDE PROGRAM GELİŞTİRME SÜRECİ Eğitim programı boyutlarının siyasal, kültürel ve ekonomik sistemlerle etkileşim halinde olmasını örneklerle açıklayınız.

8. Bir Eğitim Programının Ögeleri: Hedefler Hedef (Niçin): • Hedef kavramı, yetiştirilen insanda bulunması uygun görülen, eğitim yoluyla kazandırılabilir nitelikte istendik özellikler olarak tanımlanabilir. • Yani hedef, öğrenciye (bireye) kazandırılması düşünülen özelliklerdir. • Hedef bir programın ilk öğesidir. Bir işe başlarken öncelikle hedef(ler) saptanır.

9. Bir Eğitim Programının Öğeleri: Hedefler Hedef (Niçin): • Hedefler, büyük ölçüde ülkenin eğitim felsefesini ortaya koymaktadır. • Hedeflerin davranışa dönüştürülebilir olmaları gerekir ve hedefler belirlendikten sonra bunların davranış yönünden de dile getirilmesi önemlidir.

10. Bir Eğitim Programının Öğeleri: İçerik İçerik (Ne öğretelim): • Bu aşamada “ne öğretelim” sorusuna yanıt aranır. Hedef-içerik ilişkisi kurulur.

11. Bir Eğitim Programının Öğeleri: İçerik İçerik, saptanan hedefe ulaşmak için • ele alınması planlanan konu alanları, • ilkeler, • kavramlar, • kurallar, • olgular, • tutumlardan oluşur.

12. Bir Eğitim Programının Ögeleri: Eğitim Durumu Öğretme-öğrenme süreçleri (Nasıl öğretelim?): • Eğitim Durumu olarak bilinen programın süreç boyutunda "nasıl öğretelim" sorusuna yanıt aranır.

13. Bir Eğitim Programının Ögeleri: Eğitim Durumu • Eğitim durumu, hedef davranışları kazandırırken • öğretim etkinlikleri, • öğretmenin kullandığı tüm yöntem-teknikler, • araç-gereçler • materyaller olarak tanımlanabilir.

14. Bir Eğitim Programının Öğeleri: Eğitim Durumu • Eğitim durumu, • saptanan hedef davranışların • her bir öğrenciye, • belirtilen süre içinde ve • en etkin bir biçimde nasıl kazandırılacağının belirlenmesidir. • Eğitim durumu, • bir bakıma öğretme ortamının düzenlenmesidir.

15. Bir Eğitim Programının Öğeleri: Eğitim Durumu Bu ortamda öğrenciye, istendik davranışın en kısa zamanda, en ekonomik ve en etkili bir biçimde kazandırılması amaçlanmaktadır.

16. Bir Eğitim Programının Öğeleri: Değerlendirme Değerlendirme (Ne kadar? Kalite kontrolü): • Bu aşamada eğitimin kalite kontrolü yapılır. • Sonuçlar, eğitim programının hedeflerine ne kadar ulaşıp ulaşamadığını ortaya koyar. • Başka bir ifadeyle sisteme geri-bildirim sağlanmış olunur.

17. Bir Eğitim Programının Öğeleri: Değerlendirme (2) • Değerlendirme, • hedeflerin gerçekleşme düzeylerinin saptanması, • verilen bilgilerin öğrenciler tarafından kazanılıp kazanılmadığının, • kazanıldıysa ne düzeyde olduğunun saptanması işidir. • Eğer hedeflerde, içerikte veya eğitim durumunda bir hata veya eksiklik varsa bunlar saptanır ve (başa dönülerek) programda gerekli değişiklikler yapılır.

18. EĞİTİMDE PROGRAM GELİŞTİRME MODELLERİ Eğitimde program geliştirme modelleri genel olarak • analiz • tasarım • geliştirme • uygulama • değerlendirme basamaklarından oluşur.

19. EĞİTİMDE PROGRAM GELİŞTİRME MODELLERİ Taba Modeli • İhtiyaçların saptanması • Amaçların belirlenmesi • İçeriğin seçimi • İçeriğin düzenlenmesi • Öğrenme yaşantılarının seçimi • Öğrenme etkinliklerinin düzenlenmesi • Neyin nasıl değerlendirileceğinin saptanması • Program öğelerinin sırası ve ilişkilerinin kontrolü

20. EĞİTİMDE PROGRAM GELİŞTİRME MODELLERİ Taba modelinde analiz, tasarım, geliştirme, uygulama ve değerlendirme basamaklarını belirtiniz.

21. Kaynakça • Demirel, Ö. (2009). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme (12. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık. • Demirel, Ö. (2008). Öğretim İlke ve Yöntemleri: Öğretme sanatı (14. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık. • Ertürk, S. (1997). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Meteksan A.Ş. • Seferoğlu, S. Sadi (2009). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. Ankara: Pegem A Yayıncılık. • Sönmez, V. (2007). Program geliştirmede öğretmen elkitabı. Ankara: Anı Yayıncılık.