Bart & Lin

1. Wij wensen u een zalige kerst en een voorspoedig 2004 Bart & Lin Serenje, Zambia Met deze speciale kerstnieuwsbrief willen we een voorstelling geven van ons leven en werk in Serenje.

2. Deel 1 Waar zijn we? Ongeveer hier! Zicht op Serenje

3. Zambia Schaal ongeveer 500km Kongo Buurlanden Tanzania Ons werkgebied is Central Province Malawi Angola Hoofdstad Lusaka Namibia En een puntje van Botswana Mozambique Zimbabwe

4. 200km 0 Sinds maart wonen en werken we vanuit Serenje Central Province Central Province heeft zes districten, In elk district ligt een klein stadje. Van juni 2002 tot februari 2003 werkten we vanuit Kabwe. Onze project coordinatrice werkt nog steeds vanuit Kabwe. Mkushi Provincie Hoofdstad Kabwe Kapiri Serenje Kabwe Chibombo Dit zijn de enige geasfalteerde wegen in de provincie Mumbwa Lusaka Afstanden zijn groot. Serenje ligt 270km van Kabwe, de dichtsbijzijnde stad van betekenis met supermarkt.

5. Deel 2 Wat doen we?

6. Scholen Mishede school, Kabwe Central Province heeft ongeveer 500 lagere scholen. De grootte, kwaliteit en beschikbare middelen verschillen sterk van school tot school. Vooral de rurale scholen zijn minder bedeeld. Enkele voorbeelden: Serenje Boma Basic Een school met meer dan 1000 leerlingen. Dankzij de centrale ligging en een actieve schooldirecteur ziet deze school er netjes uit. Leerlingen verzorgen de omgeving, de school slaagt erin om geld te verzamelen voor een bibliotheekje, visvijvers, opknappen van gebouwen,… Er worden gewassen gekweekt om de leerlingen één keer per week te voeden. Op verschillende vlakken een voorbeeldschool voor de regio. Chisomo Een ruraal schooltje op 80km van Serenje met 1 leerkracht en ongeveer 100 leerlingen. De leerkracht komt elke maand zijn salaris ophalen in Serenje. Aangezien er geen transport is, betekent dit 3 dagen stappen met overnachting in de bush en dan 3 dagen terug. De school ziet er verwaarloosd uit en er is weinig activiteit. De leerkrachtenhuizen rond de school zijn leeg. Er zijn geen leerkrachten die hier willen komen werken. In dergelijke scholen kan je moeilijk kwaliteitsonderwijs verwachten.

7. Niveau van de scholen • Het niveau van het basisonderwijs is bijzonder laag: • Leerlingen krijgen slechts 3 uur per dag les • Tot vorig jaar werden alle vakken vanaf het eerste leerjaar in het Engels onderwezen in plaats van in de moedertaal. • Leerkrachten en leerlingen zijn vaak afwezig • Klassen zijn groot - meestal 40 tot 50 leerlingen • Er is een gebrek aan materiaal: potloden, schoolbanken leerboeken,… • Leerkrachten zijn onderbetaald en lonen worden niet tijdig uitbetaald - dus weinig motivatie en regelmatig stakingen. • Leerkrachten zijn slecht opgeleid en komen zelf uit scholen met een laag niveau Naast de officiële scholen, zijn er community scholen. Deze scholen zijn op lokaal initiatief of uit lokale nood ontstaan. Ze werken zonder overheidsgeld en liggen meestal op afgelegen plaatsen. De leerkrachten in community scholen krijgen meestal geen loon en zijn niet opgeleid om les te geven. Veelal is het een inwoner van het dorp die zelf enkele jaren secundair onderwijs gevolgd heeft en die les geeft in ruil voor een zak maïs of voor het bewerken van zijn land. Lessen bereiden voor op een nationaal examen in het Engels, maar de leerkracht spreekt dikwijls zelf amper Engels. Een community school in Mkushi district

8. SPRINT project Central Province Het resource center in Serenje Met het SPRINT-project wil VVOB (Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelingssamenwerking en technische Bijstand) het Zambiaanse Ministerie van Onderwijs helpen om de kwaliteit van het onderwijs in de lagere scholen te verbeteren door leerkrachten die reeds lesgeven, bij te scholen. De bijscholingen worden georganiseerd vanuit de ‘resource centers’, gebouwen met seminarie lokaal, bibliotheek, kopieermachine, didactisch materiaal en enkele computers. In Central Province zijn 2 provinciale resource centra: één in Kabwe en één in Serenje. Wij opereren vanuit het provinciale resource centre van Serenje. Elk van de 6 districten heeft een ‘district resource center’. Momenteel wordt er geëxperimenteerd met enkele ‘zonale resource centers’. De zones zijn groeperingen van een vijf tot tien scholen in dezelfde regio. De Zonale Resource Centra zijn veel kleinschaliger, hebben meestal geen elektriciteit en moeten functioneren zonder overheidssubsidiëring.

9. Bart en computers Alle provinciale en district resource centers beschikken over een aantal computers. De computers worden vooral gebruikt voor het typen van brieven en documenten. Computerkennis is veelal te beperkt om de computer te gebruiken voor administratie, e-mail, boekhouding of het bijhouden van data (lijsten van leerkrachten, bibliotheek,…). Bart verzorgt computertrainingen, zorgt voor onderhoud en aankoop van apparatuur en ontwikkelt trainingsmodules om te kunnen komen tot een efficiënter computergebruik. Samen met het lokale personeel geeft hij ook computer trainingen voor leerkrachten. Door de grote afstanden binnen de provincie, is het niet mogelijk computerproblemen centraal op te lossen. Daarom traint Bart een groep mensen verspreid over de ganse provincie in basisvaardigheden voor probleemoplossen. Dit voorkomt dat hij 400km moet rijden om kleine computerproblemen op te lossen (zoals het ikoontje voor MS Word terug op het bureaublad plaatsen of een document dat de printer blokkeert uit de print manager verwijderen). Vele scholen in de steden willen computers in de school voor typewerk en administratie. Schoolbudgetten zijn te klein om computers aan te kopen. Wij proberen goedkope tweedehands computers tot in de scholen te brengen en de directie en leerkrachten op te leiden in het gebruik.

10. Lin en onderwijs Tegen 2015 zouden alle inwoners van Zambia moeten kunnen lezen en schrijven. Om dit te bereiken, probeert het ministerie van onderwijs meer leerlingen in de lagere school te krijgen. Daarnaast tracht men de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren zodat de leerlingen na een paar jaar onderwijs ook werkelijk kunnen lezen en schrijven. Lin organiseert en geeft vormingen aan het personeel van de resource centers over hoe ze leerkrachten kunnen trainen in efficiënte onderwijsmethoden. Daarnaast geeft ze, samen met Zambiaanse trainers, ook zelf bijscholingen aan leerkrachten. Ook het rekenonderwijs kan worden verbeterd.

11. Deel 3 Hoe leven we?

12. Wonen in Serenje Serenje: een stadje van ongeveer 7000 inwoners, 5 scholen en 1 normaalschool, een 50-tal auto’s, inclusief minibusjes en vrachtwagens 7 blanken, een ziekenhuis (weliswaar zonder behandelende dokter) een winkel met bouwmaterialen 2 benzinestations een treinstation massa’s stalletjes en kraampjes kerken en cafeetjes …. en daarrond de bush De markt, het hart van Serenje slaolie Stoffenverkoper

13. Zambia, een prachtig land Nyika plateau Zebra’s in een golvend landschap Kasanka National ParkTijdens het regenseizoen vliegt elke avond een kolonie van 5miljoen vleermuizen uit, op zoek naar fruit. Bangweulu swamps Vissers in de moerassen Victoria watervallen Een toeschouwer