790 likes | 949 Views
De maatschappelijke betekenis van filantropie. René Bekkers Oratie Vrije Universiteit 25 april 2013. Welke betekenis heeft filantropie?. De maatschappelijke bestemming Hoeveel geld en tijd voor welke doelen? De maatschappelijke herkomst Wie geeft meer en waarom?
E N D
De maatschappelijke betekenis van filantropie René Bekkers Oratie Vrije Universiteit 25 april 2013 Bestemming - Herkomst - Effecten
Welke betekenis heeft filantropie? • De maatschappelijke bestemming Hoeveel geld en tijd voor welke doelen? • De maatschappelijke herkomst Wie geeft meer en waarom? • De maatschappelijke effecten Wat doet geven met mensen? Bestemming - Herkomst - Effecten
Van beschrijving naar verklaring Voortbouwen op wat we al weten Toonaangevende onderzoeksmethoden Bestemming - Herkomst - Effecten
Aantal publicaties per jaar over filantropie in verschillende wetenschappen (empirisch onderzoek naar achtergronden van geefgedrag, 1899-2005) Bestemming - Herkomst - Effecten
Moderne filantropen in Nederland Bestemming- Herkomst - Effecten
The GivingPledge Bestemming- Herkomst - Effecten
Wall Street is een vroeg voorbeeld van Nederlandse filantropie. Bestemming- Herkomst - Effecten
“Stuyvesant called upon the 43 richest residents of New Amsterdam to provide funding to fix up the ailing Fort Amsterdam and to construct a stockade across the island to prevent attacks from the north, while it took New Amsterdam's most oppressed inhabitants -- slave labor from the Dutch West India Company -- to actually build the wall.” Russell Shorto – The Island at the Center of the World Bestemming- Herkomst - Effecten
Het Rijksmuseum (1885) Bestemming- Herkomst - Effecten
Het Concertgebouw (1886) Bestemming- Herkomst - Effecten
Het Zwanenbroedershuis Bestemming- Herkomst - Effecten
Het Geefhuis Bestemming- Herkomst - Effecten
De VU is Filantropie Bestemming- Herkomst - Effecten
Willem Hovy Willem Hovy (1840-1915), eigenaar van brouwerij De Gekroonde Valk, schonk 25.000 gulden, een kwart van het benodigde startkapitaal voor de Vrije Universiteit. Bestemming- Herkomst - Effecten
Definities van filantropie ‘Philanthropy is voluntaryaction for the public good’. Robert (Bob) Payton (1998) ‘Filantropie staat voor vrijwillige private bijdragen (in de vorm van geld, goederen en tijd) aan publieke doelen met de intentie primair het algemeen belang te bevorderen’. Theo Schuyt (2001) Bestemming- Herkomst - Effecten
Een gedragsdefinitie Filantropie is de onverplichte overdracht van hulpbronnen die ten goede komen aan een collectief, zonder dat er een tegenprestatie is afgesproken die ten goede komt aan de gever ter waarde van de overgedragen hulpbronnen. Bestemming- Herkomst - Effecten
Charitas Bestemming- Herkomst - Effecten
φιλανθρωπια Bestemming- Herkomst - Effecten
9 x Maatschappelijke Betekenis Bestemming - Herkomst - Effecten
9 x Maatschappelijke Betekenis Bestemming - Herkomst - Effecten
9 x Maatschappelijke Betekenis Bestemming - Herkomst - Effecten
“Methodologie speelt een belangrijke rol in de verdere ontwikkeling van een infrastructuur en het onderzoek dat zich daarbinnen afspeelt.” Jan Smit (2010) Bestemming- Herkomst - Effecten
Miljarden per jaar Bestemming- Herkomst - Effecten
Bestedingen van huishoudens (CBS) Bestemming- Herkomst - Effecten
‘Ons pleidooi voor filantropie als belangrijke factor in het verzorgings-staatparadigmamag niet leiden tot een overschatting van de veelbelovende maar toch bescheiden rol die deze sector kan spelen.’ Theo Schuyt (2012, p. 118) Bestemming- Herkomst - Effecten
Nalatenschappen aan goede doelen € miljoenen Bron: CBS Bestemming- Herkomst - Effecten
De Gouden Eeuw van de Filantropie Tegen 2059 zal er naar verwachting €86 miljard overgedragen zijn € miljoenen Extrapolatie op basis van cijfers CBS Bestemming- Herkomst - Effecten
Wat is de herkomst van filantropie? • Sociologen: normen en netwerken in sociale groepen. • Economen: de relatieve prijs van het geven. • Sociaalpsychologen: persoonlijkheid en afhankelijkheid in sociale dilemma’s. • Politicologen: democratie, politieke voorkeur en type welvaartsstaat. • Bestuurskundigen: goed bestuur. Bestemming - Herkomst- Effecten
Sociale aspecten van prosociaal gedrag • De sociale groepen waarvan mensen onderdeel zijn; • De voorkeuren van mensen in situaties waarin zij van elkaar afhankelijk zijn; • De sociale situaties waarin mensen verkeren. Bestemming - Herkomst- Effecten
Herkomst: oorzaken Bestemming -Herkomst- Effecten
Waarom verschilt filantropie tussen sociale groepen? • Dat is niet echt zo, het komt door de manier van onderzoek doen. • Omdat de hulpbronnen van mensen in sociale groepen van elkaar verschillen. • Omdat de maatschappelijke waarden van groepen verschillen. • Omdat mensen in groepen elkaar beïnvloeden. Bestemming - Herkomst- Effecten
Overdreven? Aantal € dat KWF donateurs met een HBO/WO opleiding in 2003 meer gaven dan donateurs met een lagere school of lagere beroepsopleiding (Bekkers & Wiepking, 2011) Bestemming -Herkomst- Effecten Opleiding
Overdreven? Aantal € dat KWF donateurs van verschillende kerkelijke groepen in 2003 meer gaven dan onkerkelijke donateurs (Bekkers & Wiepking, 2011) Bestemming -Herkomst- Effecten Opleiding
Waarom verschilt filantropie tussen sociale groepen? • Ook als we het goed onderzoeken blijkt: het is echt zo. • Omdat de hulpbronnen van mensen in sociale groepen van elkaar verschillen. • Omdat mensen in groepen elkaar beïnvloeden. Bestemming - Herkomst- Effecten Opleiding
Vrijwilligerswerk en opleiding Percentage van respondenten dat vrijwilligerswerk deed op eerdere leeftijd naar opleidingsniveau in 2000 (Bekkers & Ruiter, 2008) Bestemming - Herkomst- Effecten Opleiding
Bestemming - Herkomst- Effecten Opleiding
Eeneiige tweelingen Bestemming - Herkomst- Effecten Opleiding
De externe invloed van onderwijs Bestemming - Herkomst- Effecten Opleiding
Van Gogh (1890) De barmhartige Samaritaan Bestemming - Herkomst - Effecten Religie
Altruïstische waarden en religie Percentage van de Geven in Nederland respondenten in vier groepen dat het ‘eens’ of ‘helemaal eens’ is met de stelling “Ik vind het belangrijk hulp te geven aan de armen en anderen die het nodig hebben” (bron: GINPS02-12, n=9.833) Bestemming - Herkomst- Effecten Religie
Herkomst: oorzaken Bestemming -Herkomst- Effecten
Geefgedrag (1997) Bestemming - Herkomst- Effecten Religie