140 likes | 382 Views
Historia świata w pigułce. EKOLOGIA. Początek Wszechświata. ok. 15 mld lat temu: temperatura: + ∞ gęstość: + ∞ WIELKI WYBUCH 10 -12 s: temp. +10 15 K; powstanie cząstek elementarnych i antycząstek 10 -5 s: powstanie protonów, neutronów, etc.
E N D
Historia świata w pigułce EKOLOGIA
Początek Wszechświata • ok. 15 mld lat temu: • temperatura: +∞ • gęstość: +∞ • WIELKI WYBUCH • 10-12 s: temp. +1015K; powstanie cząstek elementarnych i antycząstek • 10-5 s: powstanie protonów, neutronów, etc. • 3 min: epoka nuklosyntezy (powstanie jąder pierwiastków lekkich) • 106 lat: powstanie atomów • 109 lat: powstanie pierwszych galaktyk i kwazarów • 15×109 lat: obecny Wszechświat
Historia Ziemi • Wiek Ziemi – obecnie oceniany na ok. 4,4 mld lat • Najstarsze znane skały: • zach. Grenlandia: 3,7 – 3,8 mld lat • gnejsy z Acasta (USA): ok. 3,96 mld lat • cyrkon z zach. Australii: 4,1 – 4,3 mld lat • Najstarsze znane ślady życia: • Australia i Afryka Pd.: sinice (ok. 3,5 mld lat) • Grenlandia: mat. organiczna? (ok. 3,8 mld lat)
Pierwotna atmosfera Ziemi i jej pochodzenie • Skład pierwotnej atmosfery: • CO2 – główny składnik • N2 – mniejsze znaczenie • NH3, CH4, SO2, HCl – śladowo • BRAK O2 • Powstanie: hipoteza odgazowania – około 80% – 85% atmosfery powstało w wyniku odgazowania w ciągu pierwszego miliona lat
Warunki termiczne na Ziemi • Era archaiczna (4,4 – 2,5 mld lat temu): aktywność słońca ok. 75% obecnej jak w takich warunkach mogło powstać życie? • Hipoteza Sagana i Mullera: duża zawartość CH4 i NH3 „superefekt cieplarniany” • Hipoteza Ramanathana: śladowe ilości CH4 i NH3, lecz duża zawartość CO2 „ superefekt cieplarniany”
Zawartość i kontrola CO2 w atmosferze • Model abiotyczny (Walker, Kasting, Hays): • początkowa zawartość CO2 wysoka ocieplenie klimatu wzrost tempa parowania wody wzrost opadów wymywanie CO2z atmosfery i wiązanie w skałach osadowych spadek zawartości CO2w atmosferze osłabienie efektu cieplarnianego • Model biotyczny (Lovelock): • początkowa zawartość CO2w atmosferze wysoka rozwój fitoplanktonu wiązanie CO2 powstawanie osadowych skał węglanowych spadek zawartości CO2w atmosferze i wodzie morskiej osłabienie efektu cieplarnianego
Zawartość i kontrola O2 w atmosferze • produkcja wolnego O2: wyłącznie organizmy żywe • początkowe 1 – 2 mld lat: większość O2 wiązana na skutek utleniania minerałów, głównie związków żelaza • od ok. 2 mld lat temu: po utlenieniu większości Fe – gromadzenie O2 w atmosferze • ok. 1,5 mld temu: zawartość O2 w atmosferze zbliżona do obecnej możliwość wyjścia życia na ląd Obecna, ok. 21% zawartość O2 w atmosferze jest wynikiem procesów fotosyntezy
Biogeneza:podstawowe problemy do rozwiązania • Powstanie białek • Powstanie kodu genetycznego • Połączenie syntezy białek z kodem genetycznym
Biogeneza: białka jako początek życia • Koncepcja Oparina i Haldane’a: • w redukującej wczesnej atmosferze (H2, CH4, NH3) w wysokiej temperaturze i przy udziale wyładowań atmosferycznych związki organiczne mogą powstawać samorzutnie • doświadczenie Stanleya Millera powstanie aminokwasów • doświadczenie Juana Oró powstanie aminokwasów oraz adeniny • doświadczenie Sidneya Foxa powstanie krótkich łańcuchów proteinowych • Problemy: • autoreplikacja? • ewolucja?
Biogeneza: RNA jako początek życia • Koncepcja Woese’a, Cricka i Orgela: • prebiotyczny RNA posiadał zdolność autoreplikacji bez udziału białek oraz katalizowania syntezy białek • doświadczenie Cecha i Altmana niektóre typy RNA faktycznie posiadają zdolność autorepliacji • doświadczenie Szostaka zbudowanie RNA posiadającego zarówno zdolność cyklicznej autoreplikacji jak i własności enzymatyczne • Problemy: • niedobór rybozy • trudności z syntezą wszystkich składników bez katalizatorów
Katalizatory • Hipoteza Cairns-Smitha i Dagensa: • kataliza na związkach nieorganicznych – kryształy minerałów ilastych, np. kaolinit i montmorylonit w obecności minerałów ilastych związki wielkocząsteczkowe (węglowodory, mono- i polisacharydy, fosfolipidy, aminokwasy i peptydy) tworzą się z wydajnością tysiące razy większą niż bez udziału ich matrycy
Źródła hydrotermalne • przesłanki: wszystkie Archaebacteria preferują środowiska o wysokich temperaturach, niektóre tolerują do 120oC, pewne gatunki preferują beztlenowe, kwaśne środowiska z wysoką zawartością siarki
Pierwotny organizm (heterotroficzny, beztlenowy) Archaebacteria Procaryota - bakterie - sinice Eucaryota - śluzowce - grzyby - pierwotniaki - rośliny - zwierzęta Powstanie i ewolucja życia • Sprzężenie reakcji abiotycznych: • replikacji RNA • tworzenia struktur fosfolipidowych lub koacerwatów • reakcji biochemicznych