Ekologia

1. Ekologia Na codzień

2. Ekologia • Ekologia– nauka o strukturze i funkcjonowaniu przyrody, zajmująca się badaniem oddziaływań pomiędzy organizmami a ich środowiskiem oraz wzajemnie między tymi organizmami (strukturą ekosystemów). • Ekologia zajmuje się badaniem powiązań między organizmami żywymi a środowiskiem abiotycznym (układy biologiczne istnieją w sieci powiązań między sobą i otaczającym je środowiskiem), opartych na różnego rodzaju interakcjach. Odkrywanie tych zjawisk dokonywało się od starożytności, ale ekologia jako samodzielna nauka rozwinęła się w zasadzie w XIX w. Ekologia nie jest nauką obojętną wobec egzystencji przyrody i człowieka, dlatego często w potocznych dyskusjach utożsamiana jest z sozologią i filozofią. Ekologia najogólniej jest nauką o porządku i nieporządku w przyrodzie oraz o konsekwencjach wynikających z tego porządku i nieporządku dla istnienia biosfery i człowieka.

3. Ekosystem • Ekosystem– dynamiczny układ ekologiczny, na który składa się zespół organizmów (biocenoza) połączonych relacjami troficznymi (tworzących sieć troficzną) wraz ze środowiskiem przezeń zajmowanym, czyli biotopem, w którym zachodzi przepływ energii i obieg materii. W skrócie zatem ekosystem to biocenoza wraz z biotopem. Ekosystemy wyodrębniane są na podstawie istnienia silniejszych powiązań w ich obrębie niżeli między ich składowymi a otoczeniem (biologicznie ważne pierwiastki chemiczne krążą intensywniej w obrębie poszczególnych ekosystemów niż pomiędzy nimi). • Ekosystem to jedno z podstawowych pojęć w ekologii, ale podobnie jak sama „ekologia” jest terminem wieloznacznym. Określenie „ekosystem” stosowane bywa w odniesieniu do dowolnego układu składającego się z elementów żywych lub żywych i nieożywionych, pozostających ze sobą w rozmaitych relacjach. Przy tak szerokim ujęciu ekosystemem można nazwać dowolny układ ekologiczny z organizmami żywymi, od kolonii bakterii na pożywce poczynając, na całej biosferze kończą

4. Lasy liściaste • Las liściasty – ekosystemleśny z udziałem przede wszystkim drzew liściastych. Charakter lasu liściastego zmienia się w zależności od regionu geograficznego i klimatu. • lasy liściaste zrzucające liście na zimę spotyka się w strefie umiarkowanej, z wyraźnie zaznaczoną sezonowością i temperaturach poniżej zera w zimie i powyżej 12 °C w lecie. Las liściasty strefy umiarkowanej charakteryzuje się stosunkowo bogatym runem, które rozwija się na wiosnę, gdy drzewa nie mają liści i światło może bez trudu penetrować głębsze warstwy lasu. • szerokolistny las liściasty strefy subtropikalnej występuje w strefie, w której nie ma wyraźnych różnic między latem i zimą. Roślinność stanowią dębyQuercusvirens, a także tamaryndowce, magnolie, palmy, pnącza i storczykowate. • wilgotny las tropikalny strefy okołorównikowej charakteryzuje duża ilość opadów i ogromna różnorodność gatunkowa. Lasy te rosną w dorzeczach wielkich rzek tej strefy, takich jak Orinoko, Kongo, Zambezi, a także na Borneo i Nowej Gwinei. Drzewa wilgotnego lasu tropikalnego są wiecznie zielone i wysokie.

5. Lasy iglaste • Las liściasty – ekosystemleśny z udziałem przede wszystkim drzew liściastych. Charakter lasu liściastego zmienia się w zależności od regionu geograficznego i klimatu. • lasy liściaste zrzucające liście na zimę spotyka się w strefie umiarkowanej, z wyraźnie zaznaczoną sezonowością i temperaturach poniżej zera w zimie i powyżej 12 °C w lecie. Las liściasty strefy umiarkowanej charakteryzuje się stosunkowo bogatym runem, które rozwija się na wiosnę, gdy drzewa nie mają liści i światło może bez trudu penetrować głębsze warstwy lasu. • szerokolistny las liściasty strefy subtropikalnej występuje w strefie, w której nie ma wyraźnych różnic między latem i zimą. Roślinność stanowią dębyQuercusvirens, a także tamaryndowce, magnolie, palmy, pnącza i storczykowate. • wilgotny las tropikalny strefy okołorównikowej charakteryzuje duża ilość opadów i ogromna różnorodność gatunkowa. Lasy te rosną w dorzeczach wielkich rzek tej strefy, takich jak Orinoko, Kongo, Zambezi, a także na Borneo i Nowej Gwinei. Drzewa wilgotnego lasu tropikalnego są wiecznie zielone i wysokie.

6. Park narodowy • Park narodowy – obszar chroniony ze względu na swoje walory, głównie przyrodnicze. W Polsce w brzmieniu Ustawy o ochronie przyrody z 2004 r. "obejmuje obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha, na którym ochronie podlega cała przyroda oraz walory krajobrazowe. Park narodowy tworzy się w celu zachowania różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej i walorów krajobrazowych, przywrócenia właściwego stanu zasobów i składników przyrody oraz odtworzenia zniekształconych siedlisk przyrodniczych, siedlisk roślin, siedlisk zwierząt lub siedlisk grzybów". • Zasoby przyrodnicze parków narodowych zalicza się do strategicznych zasobów naturalnych Polski zgodnie z art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju.

7. Parki narodowe w Polsce

8. Park krajobrazowy • Park krajobrazowy jest to obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe w celu zachowania i popularyzacji tych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju. Na obszarach graniczących z parkiem krajobrazowym może być wyznaczona otulina.Parki krajobrazowe zalicza się do rezerwatowych (obszarowych) form ochrony przyrody.

9. Parki krajobrazowe w Polsce • województwo kujawsko-pomorskie • Brodnicki Park Krajobrazowy (data utworzenia: 1985; powierzchnia: 13 674 ha) • Chełmiński Park Krajobrazowy • Gostynińsko-Włocławski Park Krajobrazowy (data utworzenia: 1979; powierzchnia: 38 950 ha) • Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy (data utworzenia: 1990; powierzchnia: 27 764 ha) • Krajeński Park Krajobrazowy (data utworzenia: 1998; powierzchnia: 73 850 ha) • Nadwiślański Park Krajobrazowy • Park Krajobrazowy Nadgoplański Park Tysiąclecia (data utworzenia: 1992; powierzchnia: 9 938 ha) • Tucholski Park Krajobrazowy (data utworzenia: 1985; powierzchnia: 36 983 ha) • Wdecki Park Krajobrazowy (data utworzenia: 1993; powierzchnia: 19 177 ha) • województwo podlaskie • Łomżyński Park Krajobrazowy Doliny Narwi (data utworzenia: 1994; powierzchnia: 7354 ha) • Park Krajobrazowy Puszczy Knyszyńskiej (data utworzenia: 1988; powierzchnia: 74 447 ha) • Suwalski Park Krajobrazowy (data utworzenia: 1976; powierzchnia: 6284 ha) • województwo łódzkie • Bolimowski Park Krajobrazowy (data utworzenia: 1986; powierzchnia: 23 130 ha) • Park Krajobrazowy Międzyrzecza Warty i Widawki (data utworzenia: 1989; powierzchnia: 25 330 ha) • Park Krajobrazowy Wzniesień Łódzkich (data utworzenia: 1996; powierzchnia: 10 747 ha) • Sulejowski Park Krajobrazowy (data utworzenia: 1994; powierzchnia: 17 444 ha) • Załęczański Park Krajobrazowy (data utworzenia: 1978; powierzchnia: 14 810 ha) • Spalski Park Krajobrazowy (data utworzenia: 1995; powierzchnia: 12 875 ha) • Przedborski Park Krajobrazowy (data utworzenia: 1988; powierzchnia: 16 640 ha) • województwo opolskie • Park Krajobrazowy Góra Świętej Anny (data utworzenia: 1988; powierzchnia: 5150 ha) • Stobrawski Park Krajobrazowy (data utworzenia: 1999; powierzchnia: 52 636 ha) • Park Krajobrazowy Gór Opawskich (data utworzenia: 1988; powierzchnia: 4903 ha) • Załęczański Park Krajobrazowy (data utworzenia: 1978; powierzchnia: 14 810 ha)

10. Zwierzęta zagrożone wyginięciem w Polsce • Wąż Eskulapa Wąż Eskulapa jest symbolem medycyny i farmacji. Nie jest jadowity. To największy wąż występujący w Polsce - może osiągnąć nawet 2 m długości. Niestety, niedługo może się to zmienić. Z roku na rok jest ich coraz mniej. • Morświn Nie wszyscy wiedzą, że ten spokrewniony z delfinami ssak występuje również w Bałtyku. W Polskiej części Bałtyku jeszcze w 1994 roku było ich około 600 osobników. Dokładny stan na dzisiaj nie jest znany. • Niepylak apollo Rozpiętość skrzydeł niepylaka dochodzi do 8 cm. Co ciekawe, to, że niepylak jest zagrożony wyginięciem, wynika z jego... diety. Larwy niepylaka żywią się trzema gatunkami rozchodnika - rośliny, która jest stosunkowo rzadka. • Kraska zwyczajna Czy widzieliście kiedyś w czasie spaceru te piękne niebieskie ptaki? Jeżeli nie, nie ma w tym nic dziwnego. Zmiany środowiskowe spowodowały, że w całej Europie, również w Polsce, jest coraz mniej tych ptaków. • Kozica Na to, że kozice są zagrożone, wpłynęło bardzo wiele czynników. Dawniej polowano na nie ze względu na ich wyjątkowo delikatną skórę. Obecnie kozice często umierają w wyniku chorób, głównie robaczyc. Nie pomaga również fakt, że to zwierzę jest atrakcyjnym kąskiem dla bardzo wielu drapieżników, między innymi rysi i wilków. • Łosoś szlachetny W połowie lat 80. łosoś całkowicie zniknął z polskich rzek na skutek zniszczenia tarlisk. Dekadę później rozpoczęto restytucję narybkiem pozyskanym z Łotwy. W dwa lata od rozpoczęcia projektu, w 1997 roku, w Drawie pojawiły się pierwsze tarłowiska. Ryba ta jest jednak wciąż krytycznie zagrożona wyginięciem w naszym kraju. • Gadożer zwyczajny Gadożer jest zagrożony głównie w wyniku zmian środowiska - przede wszystkim osuszania terenów podmokłych. Wokół jego gniazda obowiązuje strefa ochronna. Wynosi ona 200 m, a w okresie lęgowym 500 m. • Żołędnica Obecnie żołędnicę można spotkać w Babigórskim Parku Narodowym. Żyje w małych norkach i szczelinach skalnych.

11. Koniec