Ori ëntatie 1-Zorgroute

1. Oriëntatie 1-Zorgroute 7 mei 2007

2. Uitgangspunten • Afstemming op onderwijsbehoeften • Preventief en pro-actief denken en handelen • ‘t Is de leerkracht die er toe doet • Begeleiding aan kinderen met specifieke onderwijsbehoeften zoveel mogelijk binnen de groep • Werken met groepsplannen en groepsbesprekingen als basis • Positieve aspecten van de leerling, leerkracht en ouders zijn belangrijke aangrijpingspunten • Vanuit systeemdenken: dit kind in deze groep bij deze leerkracht in deze school en met deze ouders

3. Uitgangspunten (vervolg) • Actieve participatie van het kind • Ouders zijn een belangrijke partner • De werkwijze is systematisch en transparant • De directeur stuurt het proces aan, gericht op samenhang en continuïteit in beleid • Ondersteuning van de intern begeleider als sleutelfiguur • Impulsen voor kwaliteitsverbetering • Aandacht voor instroom en uitstroom • Samenwerken in de regio

4. Handelingsgericht werken 1) Evalueren groepsplan en verzamelen leerlinggegevens 6) Uitvoeren van het groepsplan 2) Signaleren van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften realiseren waarnemen 5) Opstellen van het groepsplan plannen begrijpen 3) Benoemen van specifieke onderwijsbehoeften van leerlingen 4) Clusteren van leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften

5. Intern handelen 1) Evalueren/ verzamelen 2) Signaleren waarnemen 6) Uitvoeren groepsplan Groeps-bespreking leerlingen realiseren Oudergesprek begrijpen leerkracht ouders 4) Clusteren 5) Opstellen groepsplan 3) Onderwijsbehoeften benoemen Leerlingen-bespreking plannen Individueel handelingsplan Oudergesprek Extern handelen Externe zorg Consultatie en begeleiding Onderzoek Verwijzing

6. Stap 1: evalueren/verzamelen • Evalueren vorig groepsplan • Toetsen • Leerlingvolgsysteem • Observaties • Analyses van werk • Gesprekken met kinderen (ouders) Handelingsgerichte informatie voor benoemen onderwijsbehoeften

7. Stap 2: Signaleren leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften Welke leerlingen hebben specifieke onderwijsbehoeften? Denk óók aan: • leerlingen met leer- en ontwikkelingsvoorsprong • leerlingen met eigen leerstijl

8. Stap 3: Benoemen van de onderwijsbehoeften Wat zijn de onderwijsbehoeften van de leerlingen? Bijzondere aandacht voor leerlingen uit stap 2 Omschrijving: • welk(e) doel(en) zijn voor deze leerling haalbaar in de komende periode? • wat heeft het kind nodig om dit/deze te bereiken?

9. Stap 4: Clusteren van leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften Op basis van patronen in groepsoverzicht kiest de leerkracht voor activiteiten met de hele groep, subgroepen en/of individuele leerlingen Hoe kunnen leerlingen van en met elkaar leren? Clustering moet haalbaar zijn qua klassenmanagement

10. Subgroep 1 standaard-aanbod + aanvullend(e) doelen Subgroep 2 standaard-aanbod + aanvullend(e) doelen Basisgroep standaardaanbod Extra groep Eigen aanbod (eigen doelen)

11. Stap 5: Opstellen groepsplan Op basis van de onderwijsbehoeften van de leerlingen en gekozen clustering wordt kernachtig het aanbod voor een periode gepland: • doelen/gewenste situatie • inhoud (wat) en aanpak (hoe) • organisatie • evaluatie

12. Stap 6: Uitvoeren groepsplan Inroosteren activiteiten uit groepsplan (weekrooster) Tussentijds verzamelen gegevens over leerlingen en observeren resultaat van het aanbod

13. Groepsbespreking Leerkracht en intern begeleider Voorbereiding groepsbespreking • Groepsoverzicht invullen • Concept groepsplan Tijdens groepsbespreking • Evalueren vorig groepsplan • Bespreken groepsoverzicht en concept groepsplan op basis van bespreekpunten van de leerkracht zelf • Afspraken leerkracht en intern begeleider • Eventueel aanmelden leerling voor leerlingenbespreking

14. Leerlingenbespreking Aanwezig: leerkracht, intern begeleider, extern begeleider Vooraf en achteraf overleg met de ouders Doel leerlingenbespreking • Begrijpen en benoemen onderwijsbehoeften leerling • Wegnemen of verminderen handelingsverlegenheid leerkracht • Indien dit niet lukt: bovenschools onderzoek of begeleiding vragen (op basis van een duidelijke vraag) Leerlingenbespreking is schakelmoment naar bovenschools niveau

15. Bovenschools niveau • Handelingsgerichte diagnostiek (onderwijsbehoeften) • Consultatie en begeleiding (leerkracht en intern begeleider) • Verwijzing • SBO (PCL) , SO (CvI) • Jeugdzorg, GGZ, Maatschappelijk werk

16. Ervaringen scholen SCO-Kohnstamm • Invoering 1-zorgroute is intensief • Meerjarig traject: gefaseerd invoeren • Zorgroute sluit aan bij dagelijkse onderwijspraktijk • Denken en werken in termen van onderwijsbehoeften ervaren leerkrachten als verbetering • Bevordert de overdracht en continuïteit • Alle leerlingen krijgen aandacht, ook meerbegaafde leerlingen • Kwaliteitsimpuls op schoolniveau • Grote verschillen tussen leerkrachten, dat vraagt om maatwerk • Intern begeleider speelt een cruciale rol

17. Aandachtspunten op schoolniveau • Zicht op en gebruik van leer- en ontwikkelingslijnen m.b.t. doelgericht werken en prioriteiten stellen • Leerlingvolgsysteem verbeteren, aandacht voor observeren, analyseren werk en gesprekken met kinderen • Inzetten en uitbreiden van differentiatievormen en effectief klassenmanagement • Inbedding 1-zorgroute in zorgstructuur en jaarplanning • Verkorting administreren door digitalisering • Andere (coachende) rol van intern begeleider • Competente externe schoolbegeleiders; leerlingbegeleiding en procesbegeleiding

18. Verschillende varianten • Werken aan een ‘levende’ visie met draagvlak in het team • Uitbreiden van leerkrachtvaardigheden door training en praktijkervaring opdoen • Implementeren van de 1-zorgroute als cyclisch proces

19. Aandachtpunten bovenschools niveau • Gemeenschappelijk referentiekader • Convenant voor samenwerken in de regio (passend onderwijs) • Taken PCL/Zorgplatform • Samenwerking/relatie tussen school en bovenschools (ZAT, intern zorg team e.d.) • Positie SBO binnen SWV • Samenwerking met RECs (CvI) • Samenwerking met Jeugdzorg, GGZ en MW

20. Afstemmen met SBO • Rol van PCL; communicatie • Rol van Commissie van Begeleiding • Instroom en uitstroom leerlingen • Werken vanuit een ontwikkelingsperspectief • Groeperen van leerlingen • Groepsbesprekingen/leerlingenbesprekingen • Groepsplan versus handelingsplan

21. Fasen invoering in SWV/school • Past 1-zorgroute bij visie/beleid? • Oriëntatie:welke weg is voor ons geschikt? • Voorbereiding • Uitvoering stappen/cycli • Monitoren, evalueren, bijstellen en ontwikkelen • Borgen in SWV/school (jaarplanning, zorgstructuur, ketenmanagement) N.B. Zowel per school als per SWV is het maatwerk!

22. Succesindicatoren invoering in SWV • 1-zorgroute past bij lange termijnbeleid • Draagvlak bij alle actoren • Ondersteuning vanuit schoolbesturen • Krachtig leiderschap • Integrale visie als gemeenschappelijk kader • Bekend met handelingsgericht werken • Goede werkrelaties; jeugdzorg, RECs, gemeenten • Bovenschoolse netwerken (uitwisselen ervaringen) • Bereidheid om tijd en financiën te investeren • Competente externe (proces)begeleiders

23. Meer info • Gea Spaans WSNS+ • Sonja de Lange s.delange@nto-effekt.nl