TÜKETİM ve ISRAF

1. TÜKETİM ve ISRAF Prof. Dr. M. Hamil NAZİK

2. Söz Başı Toplumumuz hızlı bir değişim ve dönüşüm yaşamaktadır. Bu da yaşamının her alanına etki etmektedir.

3. Söz Başı Bu değişimler • Ekoloji ve çevresel değişim • Yaşam şartları değişimi, geçim kaynağı farklılaşması, ticarileşen ve dışa dönük işlev artışı, • Aile kompozisyonu, statü değişimi, • Aile içi, dışı rol ve ilişkilerle, çocukların yetiştirilmesi • Üretmeden tüketme eğilimi

4. Bütün bunların yansıması tüketim

5. Tüketimi etkileyenler Kitle İletişim Araçları Reklam D I Ş İ Ç Sosyal İnsan Moda Gruplar Yapay İhtiyaçlar

6. Tüketim ve Birey • İç Faktörler; • Kişilerin gelirleri arttıkça daha üst düzeydeki ailelerin yaşam standardına ulaşabilmek için çaba sarf ederler. • Özellikle değişmekte ve gelişmekte olan ülkelerde bu çabalar daha fazla gereksiz harcamaya neden olmaktadır (ISRAF).

7. Tüketim ve Birey • Lüks tüketim gün geçtikçe gereksinim haline gelmektedir. • Bu da savurganlığa neden olmaktadır. • İnsanlar tüketimin insan ve çevre üzerindeki maliyetini düşünmeden kendilerini meşgul etmek için tüketmektedirler.

8. Tüketim ve Birey • Dış faktörler; • Yeni dünyada tüketim, tüketicinin gerçek gereksinimlerini karşılamak kadar, arzularını da karşılamakla ilgilidir. • Satın alınan ürünler doğrudan fayda sağlayıcı nesneler değil, bir anlam ileten, tüketicinin o anda kim olmayı amaçladığını sergilemek amacıyla da kullandığı nesnelerdir.

9. Tüketim ve Bireyİnsanların okudukları, gazete ve dergiler, izledikleri görüntüler ve gittikleri halka açık yerler, onları psikolojik olarak etkilemek amacıyla ticari mesajların egemenliği altındadır. Özellikle ; Medya ve Reklam Alışveriş merkezleri

12. Tüketim ve Birey • İhtiyaçların arttırılması dünya çapında bir yatırım olarak düşünülmekte ve özellikle genç kuşaklar hedef alınmaktadır. • Tüketim toplumlarında gerçek ihtiyaç duygularının arka plana itilmesiyle, kendi yaşam koşullarını belirleme ve denetleme gücü de elinden alınmıştır .

13. Tüketim çılgınlığı • Nitekim, günümüzde akıl almaz derecede bir üretim ve tüketim döngüsünün oluştuğunu görmek mümkündür. • Günümüz insanı artık neyi, nasıl ne biçimde tüketeceğini, bunları nasıl elde edeceğini düşünmekten, çevresinde bulunan diğer insanların bile farkına varamaz bir boyuta doğru gitmeye başlamıştır.

14. Tüketim çılgınlığı • Dolayısı ile günlük alışverişler artık insandan insana olmaktan çok, nesnelerden insanlara oluşmaya başlamıştır.

15. Tüketim çılgınlığı • Bunun sonucunda da modernliğin insanoğluna dayattığı en önemli olgu “tüketim çılgınlığı, tüketim hastalığı” ortaya çıkmıştır.

16. Tüketim çılgınlığı Sonucta; • İnsanlar üretmeden, kazanmadan tüketmeye başlamışlar • Tüketimlerinin sonucunu, maliyetini düşünemez hale gelmiştir.

17. Tüketim çılgınlığı • İnsanın gerçek ihtiyaç duyguları arka plana itilmiştir. • İnsan davranışları taklit, gösteriş, kıskançlık ve egoist olma yönünde değişmiştir.

18. Tüketim çılgınlığı • Yeni nesil ailenin amacı; “iyi anne-baba olmak; istediğim ve çocuğumun istediği her şeyi fazlasıyla sağlamak” olarak değişmiştir. • Ev ekonomisi ticarileştirmiştir. Ev işlerinin yönü para ekonomisine doğru değişmiştir. • Yaşam hızı artmıştır.

19. Tüketim çılgınlığı • İnsanlar tükettikleri ölçülerde değer ve önem kazanmış bunun sonucunda da insanlar değil , tüketim ön plana çıkmıştır. • Tüketimle birlikte ulusal kimlik değişimi de olmuş, milli benlik kaybolmuştur.

20. Tüketim çılgınlığı • En önemlisi de manevi, dini ve etik değer zedelenmesi olmuş, suç, kabahat, günah ve tersi birbirine karışmıştır.

21. SONUÇTA • Aceleci • Mutluluk Peşinde Koşan • Anında Tatmin İsteyen • İçerik Yerine Biçime Önem Veren • Doyumsuz Aşırı Tüketim Dünya, Değerler ve İnsanın Yok Oluşu

22. Bu problemi Önlemek İçin Şu Soruları Cevaplayalım; • Gereksiz harcamaların farkında mıyım? • Harcama yapılacak şeye gerçekten ihtiyaç var mı? • Giderler öncelikleri ve amaçları yansıtıyor mu? • Alınacak mal ve hizmetlerin toplum ve çevre açısından maliyeti nedir ?

23. Giderler azaltılabilir mi ? • Alınacak malları en iyi şekilde nasıl kullanabilirim ? • Kaynakları kıt olan dünya bu tüketim toplumuna daha ne kadar dayanabilir ?

24. AŞIRILILIK yerine YETERLİLİĞİ tercih etmek

25. Tasarruf Yapılabilicek Harcamalar • Yiyecek ve zevk verici maddeler • Aşırı cömertlik harcamaları • Hizmet tüketimi harcamaları • Düğün vb. Tören harcamaları • Değerli metallere yapılan harcamalar • Gösteriş eğitimi • konut için yapılan harcamalar

26. Nihai olarak tüketicilere; eğitimcilere politikacılara ve medyaya görevler düşmektedir.

27. Öneriler Eğitimciler ve politikacılar; • İlköğretimden başlayarak aile yaşam eğitimi konularını içeren ünite ve derslere ağırlık verilmeli, bunlar daha sonra yaygın eğitim kapsamında yetişkinlere kurs ve seminerlerle tekrarlanmalı

28. Öneriler Medya; • Sorumlu ve ilkeli hareket etmeli, • Eğlendirme yanında eğitim işlevlerini de birlikte vermeli, • İnsanları hayal alemlerinde gezdirmemeli, • Hayatın gerçeklerini de sık sık vurgulamalı,

29. Öneriler Tüketiciler • Limitlerimizi zorlamayalım • Aldığımız borçları fazlasıyla ödeyeceğimizi unutmayalım • İhtiyaçlarımızdan fazla mal satın almayalım. • İsraftan kaçınalım • Planlı yaşayalım, bunun için de; Yaşam planı yapalım Bütçe yapalım Harcamalar kadar tasarruflara da önem verelim, geleceğin de birgün gelecek olduğunu unutmayalım. • Alış verişlerde kaliteli ve yerli malı tercih edelim • Haksızlıklar karşısında haklarımızı sonuna kadar arayalım, bilinçli ve sorumlu bir vatandaş olalım, örgütlenelim. • Unutmayalım; önce dünya, sonra vatan, sonra aile ve en sonda da siz gelirsiniz. • DÜNYA YOK OLURSA SİZDE YOK OLURSUNUZ

30. BU DÜNYA HEPİMİZİN KORUYALIM

32. Damlaya damlaya göl olur

33. TASARRUF İSRAF

34. !!! UNUTMAYALIM GELECEĞİN KADERİ BİZİM ELİMİZDE