300 likes | 560 Views
Að læra á lífið – lífsleikni í nútíð og framtíð. Ráðstefna um lífsleikni 29 maí 2006 Erla Kristjánsdóttir Kennaraháskóla Íslands. Áhrif lífsleikni á námsárangur. Heilarannsóknir Rannsóknir á hlutverki og áhrifum tilfinninga
E N D
Að læra á lífið – lífsleikni í nútíð og framtíð. Ráðstefna um lífsleikni 29 maí 2006 Erla Kristjánsdóttir Kennaraháskóla Íslands
Áhrif lífsleikni á námsárangur • Heilarannsóknir • Rannsóknir á hlutverki og áhrifum tilfinninga • Áhrif tilfinninga á skynsemi, áhuga og athafnir, vellíðan og velgengni • Tilfinningalæsi
Áhrif lífsleikni á námsárangur • Rannsóknir á áhrifum námsefnis í lífsleikni • CASEL – Collaborative for Academic, Social, and Emotional Learning • http://www.casel.org/home/index.php
Taugalífeðlisfræðilegar rannsóknir Antonio Damasio Tilfinningar og skynsemi eru samofin og hvoru tveggja er nauðsynlegt til að leysa mál. (Damasio, 1997) Joseph LeDoux Þrenningin sem ræður ríkjum í mannshuganum er: vit, tilfinningar og vilji (Ledoux, 2002, bls. 24)
Möndlungurinn – hinn vökuli vörður • Vörðurinn bregst oft of sterkt við og sterkar tilfinningar geta truflað hæfnina til að hugsa skynsamlega og nota dómgreindina. möndlungur Joseph LeDoux , 1997
Ennisblöð - framheili;stjórnstöð heilans • áætlun, • skipulagning, þrautalausn, • kjörvís athygli, persónuleiki, • ýmsar „æðri vitsmunalegar aðgerðir” þ. á m. hegðun og tilfinningar Ennisblöð
Rannsóknir í sálarfræði • Meyer og Salovay • Tilfinningagreind vísar til hæfni í að viðurkenna tilfinningar og tengsl þeirra og til að byggja rökhugsun og lausnaleit á þeim grunni. Tilfinningagreind felur í sér hæfni til að skynja tilfinningar, samlaga þær, skilja upplýsingar sem þær veita og hafa stjórn á þeim.
Tilfinningagreind • Daniel Goleman • Bókin Emotional Intelligence: Why it can matter more than IQ. kom út 1995. • Engin félagsvísindabók hefur selst í jafnmörgum eintökum út um allan heim
Jákvæð sálarfræði (Positive Psychology) Þar er leitast við að skilja og efla styrkleika og dygðir sem gera einstaklingum og samfélögum kleift að blómstra.
Heilinn að baki jákvæði sálarfræði • Dr. Mihaly Csikszentmihalyi er yfirmaður the Quality of Life Research Center við Claremont Graduate University. Hann er sérfræðingur í sköpunarmætti og jákvæðri sálarfræði. Hann skapaði hugtakið flæði sem er ástand sem fólk kemst í þegar það gleymir sér fullkomnlega í því sem það er að gera. http://www.cgu.edu/pages/1871.asp
Rödd jákvæðrar sálarfræði • Dr.Martin Seligman er yfirmaður the Positive Psychology Center við University of Pennsylvania. Hann hefur rannsakað lært hjálpaleysi og skrifað mikið um hamingju og bjartsýni. http://www.ppc.sas.upenn.edu/
Að styrkja hið jákvæða • Jákvæð sjálfsmynd eflir heilbrigði, vellíðan og árangur. • Sjálfsþekking styrkist með því að læra um tilfinningar, hugsun, nám og samskipti. • Yfirfærist á önnur námsviðfangsefni. • Metacognition: Þekking á eigin hugsun. Í þekkingu á eigin hugsun felst að við getum fylgst með hugsun okkar og stýrt henni og þannig beint henni að þeim atriðum og þáttum sem skipta máli við lausn einhverra verkefna. (Orðgnótt,bls. 60).
Hvað er heilbrigð sjálfsmynd? • Að þekkja eigin tilfinningar og áhrif þeirra. • Að þekkja eigin styrk og veikleika. • Að hafa trú á eigin getu • Að eiga góð samskipti við aðra • Að þekkja sinn innri mann, það sem skiptir mann máli, innri styrk og innsæi
Sjálfs-kerfi Þekking á eigin hugsun Hugsun; hugarstarf þekkingarsvið
CASEL Collaborative for Academic, Social, and Emotional Learning • Þrjú meginmarkmið CASEL • Stuðla að framförum vísinda um félagslegt og tilfinningalegt nám (SEL) • Efla samhæft námsefni og kennslu sem byggist á fræðilegum grunni • Byggja upp sjálfbæra samstarfsstofnun til að koma ætlunarverki okkar til leiðar.
CASEL Collaborative for Academic, Social, and Emotional Learning • Meta gæði námsefnis eða prógramma • SEL Social, Emotional Learning • SEAL Social, Emotional and Academic Learning • Nám um tilfinningar, hugsun, nám og samskipti
Traust námsefni í lífsleikni 1 • Skapar náms- • umhverfi sem er • Öruggt • Umhyggjusamt • Vel stjórnað • Byggist á • þátttöku 1 1 Betri tengsl við skólann Betri náms-árangur, meiri velgegnií námi og lífi 1 3 3 2 2 • 2. Veitir góða kennslu í félags- og tilfinningalegri hæfn • sjálfsvitund • félagsvitund • sjálfsstjórnun • samskiptahæfni • ábyrgar ákvarðanir Áhættuminni hegðun, fleiri kostir og jákvæður þroski 5 4 6
Færni • Sjálfsvitund • Félagsvitund • Ábyrgar ákvarðanir • Sjálfsstjórn • Stjórn á samskiptum
Öruggt og vinsamlegt umhverfi • Góð stjórnun og skipulag • Nemendur geta lagt til málanna
Námsefnið verður að vera fagmannlega unnið og byggjast á traustum kenningum • Það þarf að gefa því tíma • Nemendur þurfa að fá tækifæri til að beita því sem þeir læra • Það gefur ekki góða raun að vaða úr einu efni í annað
http://www.edutopia.org/community/spiralnotebook/?p=41 • Skoðanakönnun Edutopia.org • Does emphasizing social and emotional learning improve student performance? • When we asked about SEL in a recent Edutopia Poll, did you vote? Man, oh, man, did you ever... • 98% sögðu JÁ
Maria Palandra • Nemendum sem eru færir í að leysa ágreiningsefni vegnar vel í skólanum. Þeir hjálpa til við að skapa og viðhalda jákvæðum bekkjarbrag og styrkja þannig nám sitt og annarra. • Svarið er JÁ
Katherine Weare • Ég er sannfærð um að við höfum áreiðanleg gögn, t.d. frá kerfisbundnum könnunum á lífsleikniefni, um sterk tengsl á milli náms í félags- og tilfinningalegum þáttum og námsárangurs. • Ég rannsakaði þessi gögn fyrir menntamálaráðuneytið og skrifaði langa og ítarlega skýrslu (What Works in Promoting Children´s Emotional and Social Competence and Wellbeing?). Í kjölfarið skrifaði ég bókina Developing the Emotionally Literate School (2004).
Þekking og þekkingarleit Heimur sjálfsins Lífsleikni
En þeir hafa ekki lært að ganga hönd í hönd eins og bræður. (Martin Luther King)