390 likes | 2.45k Views
Proqramlasdirma dili Pascal. Paskal dili, 1968-1970-ci ill?rd? Isve ali politexnik m?kt?binin informatika institutunun direktoru professor Niklaus Virt t?r?find?n t?l?b?l?rin proqramlasdirmani yr?nm?si m?qs?dil? isl?nib hazirlanmisdir. . Niklaus Virt. Paskalin t?kc? t?hsil n oldugunu dsn
E N D
1. Turbo Pascal 7.0proqramlasdirma dili
2. Proqramlasdirma dili Pascal Paskal dili, 1968-1970-ci ill?rd? Isve ali politexnik m?kt?binin informatika institutunun direktoru professor Niklaus Virt t?r?find?n t?l?b?l?rin proqramlasdirmani yr?nm?si m?qs?dil? isl?nib hazirlanmisdir.
3. Niklaus Virt Paskalin t?kc? t?hsil n oldugunu dsnm?k olmaz-N.Virt (1984-c il):
Sbut olunmusdur ki, Paskal dili t?lim m?qs?dil? yaradilmisdir. Lakin t?lim n yalniz bu dilin istifad? olunmasi yegan? yol deyil. .....*
* http://pascal.sources.ru
4. Pascal dili Ill?r kedikc? sbut olundu ki, bu dil t?kc? t?lim m?qs?dil? deyil, h?m d? mr?kk?b proqram t?minatinin yaradilmasi n populyar bir dil oldu.
Paskal dilinin baslangic varianti m?hdud imkanlara malik idi, indi is? y?ni onun genisl?ndirilmis formasi daha byk imkanlara malikdir.
5. N? n PASCAL?
Paskal dili fransiz alimi Blez Paskalin s?r?fin? adlandirilmisdir. B.Paskal 1642-ci ild? birinci mexaniki hesablama masini icad etmisdir.Paskalin masini toplama masini idi.
6. Proqramlasdirma dill?ri haqqinda ?sas m?lumat Dil isar?l?r sistemidir.
EHM dili (masin dili) ikilik isar?l?r sistemidir.
Ona gr? d? yazilmis proqrami kompterin basa dsm?si n kompter? aydin bir dil olmalidir. Bu evrilm? prosesi translyasiya adlanir..
7. Interpretator v? kompilyator Translyatorlar iki yer? blnr interpretatorlar v? kompilyatorlar:
Interpretator proqrami s?tirb?s?tir t?rcm? edir v? yerin? yetirir.
Kompilyator proqrami btvlkd? t?rcm? edir, sonra is? yerin? yetirir.
8. Inteqrallasmis Turbo Pascal-7.0 mhiti
9. Dilin ?sas vasit?l?ri Dilin simvollari m?tnl?rin qurulmasinda istifad? olunan isar?l?r.
Dilin ?lifbasi Simvollar yigimi.
Turbo Pascal 7.0-d? dilin ?lifbasi bunlardir:
Byk v? kiik latin h?rfl?ri
?r?b r?q?ml?ri (0 9)
simvollar + - * / = < > , . ; : _ ( ) { } v? s.
Xsusi xidm?ti (?????????????????) szl?r
10. Turbo Pascal 7.0 da komandalar, funksiyanin adlari xsusi xidm?ti v? ya ?vv?lc?d?n m?yy?nl?sdirilmis szl?rd?n istifad? olunur.
Xidm?ti szl?r qrupa ayrilir:
operatorlar (READ, WRITELN v? s.)
Funksiya adlari (SIN, COS v? s.)
Aar szl?r (VAR, BEGIN, END v? s.)
11. Proqramin strukturu
12. Proqramin strukturu
13. Ixtiyari proqram istifad?i il? giris-ixis operatorlari vasit?sil? mbadil? edir. Giris v? ixis operatorlari
14. Klaviaturadan informasiyanin daxil edilm?si READ operatoru vasit?sil? yerin? yetirilir.
READ, operatoru vasit?sil? veril?nl?r daxil edilirv? onun isi veril?nl?ri daxil ed?n? q?d?r davam edir.
Yazilisi bel?dir:
READ(?,b,...)
READLN(?,b,..,),
burada ?,b,... daxil edil?n d?yis?nl?rin adlaridir
READLN ENTER klavisi basilana q?d?r z isini grr. READ giris operatoru
15. WRITE ixis operatoru
16. WRITE ixis operatoru
17. Turbo Pascal 7.0 mhiti
18. Iki tam ?d?din hasilini hesablayan ilk proqram: Program p1;
Var a,b,?: integer; { tam ?d?dl?rin t?sviri}
Begin
WriteLn(probell? ayrilan 2 tam ?d?d daxil edin:');
ReadLn(a,b);
?:=a*b;
WriteLn(onlarin hasili b?rab?rdir: ', ?);
ReadLn
End.
19. Proqramin kompilyasiyasi Proqram yazildiqdan sonra m?tn masin koduna evrilm?lidir. Bunun n bas menyuda - Compile menyusunda Compile (v? ya Alt+F9).
?vv?lc? kompilyator proqramin sintaktik s?hvl?rin olub-olmamasini yoxlayir.
S?hv tapilsa, kursor s?hv tapilan yerd? dayanir v? s?hvi qirmizi fonda sari r?ngl? bildirir.
20. Proqramin yerin? yetirilm?si Bunun n Run menyusunda Run (v? ya Ctrl+F9). Bundan sonra ekranda bel? bir m?lumat yazilir:
probell? ayrilan 2 tam ?d?d daxil edin:
Kursor nvb?ti s?trd? dayanir. Probell? ayrilan 2 tam ?d?di daxil edib <Enter> dym?sini basiriq, bundan sonra bel? bir m?lumat ekrana ixir:
onlarin hasili b?rab?rdir: ...
Nqt?l?rin yerin? cavab yazilir v? <Enter>dym?si basilana q?d?r m?lumat ekranda qalir
21. Proqramin yadda saxlanilmasi Proqrami yadda saxlamaq n:
- ?sas menyuda File seirik;
- Save v? ya Save as...;
- Ailan p?nc?r?d? fayla ad verilir v? <Enter> dym?si basilir.