140 likes | 351 Views
3.2. Dimensioni historik-evolutiv. Vemendje ndaj dimensionit relacional te botes se brendshme Dy perspektiva: relacioni me objektet dhe perspektiva nderpersonale Klein: lidhja me objektet Relacionet sociale dhe ato ambientale Nderveprimi mes dy boteve
E N D
Dimensioni historik-evolutiv • Vemendje ndaj dimensionit relacional te botes se brendshme • Dy perspektiva: relacioni me objektet dhe perspektiva nderpersonale • Klein: lidhja me objektet • Relacionet sociale dhe ato ambientale • Nderveprimi mes dy boteve • Bota e brendshme e femijes formohet qe ne muajt e pare te jetes • Objektivi i vertete: relacioni me tjetrin
Perspektiva e pare • Ego është gjithnjë i lidhur me objektet, që impulsi është prezent që në lindje dhe fëmija ka nevojë për relacionet me njerëzit dhe objektet përreth • Tjetër koncept i këtij orientimi teorik është plotësimi apo mungesa e realizimit të kënaqësisë në zhvillimin psikologjik. Në bazë të këtyre dy principeve formohen konceptet e Egos së vërtetë dhë Egos së rremë (relacion patologjik).
Perspektiva e pare • Koncepti i Objekteve Tranzicionale, me të cilat fëmija është shumë i lidhur dhe i përdor si urë lidhëse mes realitetit të jashtëm dhe botës së brendshme. I rëndësishëm është dhe kontributi i Bion në formimin e personalitetit të grupit.
Perspektiva nderpersonale • Përfaqësues, Sullivan, Fromm, Horney. Për këta autorë është thelbesor në formimin e personalitetit konteksti social dhe kulturor. Fusha ndërpersonale dhe konfigurimet relacionale që karakterizojnë ambientin janë objektet kryesore të studimit.
Psikologjia e Vetes • Kernberg dhe Kohut kanë studiuar patologjitë e personalitetit dhe në vecanti personalitetin borderline. Teoria e Kohut e njohur si psikologjia e Vetes, thekson rëndësinë e relacionit me objektet e jashtme në dobi të formimit të një Veteje të shëndetshëm. Kjo lidhje quhet Vete-Objekt. Dy fjalë edhe për teorinë e personalitetit të Lichtenberg që cilëson Veten si një sistem me kate ku fillojnë, organizohen dhe zhvillohen sjelljet.
Teoritë tipologjike • Teoritë tipologjike i ndajmë në somatike, funksionale dhe psikologjike. • Klasifikojnë personat në bazë të disa elementeve pak të ndryshueshëm gjatë jetës, tipet. • Jung, Sheldon dhe Kretschmer
Kretschmer- 4 tipa • astenikun, atletikun, piknikun dhe displastikun
Sheldon • Vë theksin në një lidhje direkte mes morfologjisë dhe sjelljes, hipotizon që personaliteti i një individi përcaktohet nga kombinimi i përbërësve endomorfikë, mezomorfikë, ekzomorfike. • Në sajë të mbizotërimit korrispondent, për të parët formohet një personalitet i qeshur dhe i qetë, tek të dytët një personalitët ambicioz, energjik, agresiv, dhe në rast mbizotërimi të karakteristikave të të tretit do të kishim një personalitet të ndjeshëm, të rezervuar dhe të mbyllur.
Pavlov • Bazonte studimet mbi funksionalitetin e sistemeve neurovegjetative dhe endokrine
Jung • Kërkoitëndërtontenjë model tëintegruartëfunksionimittëpersonalitetit • Rezultatiështëidentifikimi i njëpolaritetiekstroversion-introversion i përcaktuarnëbazëtëpozicionimittëindividitnëraport me objektin. • Ngakypolaritetmundtëdallojmëdytipepersonash: introversindheekstroversin.
Introversi • Ështëi orientuardrejtbotëssëbrendshme, nëveçantidrejtkompleksevetëveta, fantazivedheobjektevetëbrendshëm. Qëndrimi i tijështëautoreflektiv. Introversiështë i orientuarpërtëqenëautoreflektiv • Zhvillon funksione inferiore
Ekstrovers • I orientuardrejtobjektevetëjashtme, i karakterizuarngaaftësiapërtëvendosurlidhjendërpersonale, ngamënyrapërtëqenë i sjellshëm, derinëservilizëm, dheështëpak i predispozuarpërreflektim. • Zhvillon funksione superiore.
Jung • Funksionet themelore për Jungun janë mendimi, sentimenti, sensacioni dhe intuita. • Mendimin dhe sentimentin i quan funksione racionale ndërsa dy të tjerat janë irracionale sepse bazohen në perceptime, gjykime etj. Personaliteti rrjedh nga kombinimi i këtyre funksioneve, orientimit te brendshëm apo të jashtëm dhe nga dispozicioni i përgjithshëm ekstrovërs-introvërs.