Zapylenie powietrza w gminie Raba Wyżna

1. Zapylenie powietrza w gminie Raba Wyżna Prezentacja wyników zapylenia wykonana przez: Magdalenę Niżnik

2. Spis treści • Co my wiemy o zapyleniu powietrza? • Źródła pyłu • Wielkości pyłu • Zapylenie a zdrowie człowieka • Najczęściej występujące schorzenia • Zapobieganie zanieczyszczeniom powietrza • Zapylenie powietrza w naszej gminie • Wyniki zapylenia • Wnioski z przeprowadzonych badań

3. Co my wiemy o zapyleniu powietrza? Zanieczyszczenia powietrza są głównymi przyczynami globalnych zagrożeń środowiska. Najczęściej i najbardziej zanieczyszczają atmosferę: dwutlenek węgla, dwutlenek siarki, tlenki azotu oraz pyły. Powietrze zanieczyszczają wszystkie substancje gazowe, stałe lub ciekłe, znajdujące się w powietrzu w ilościach większych niż ich średnia zawartość. Ogólnie zanieczyszczenia powietrza dzieli się na pyłowe i gazowe. Światowa Organizacja Zdrowia definiuje powietrze zanieczyszczone jako takie, którego skład chemiczny może ujemnie wpłynąć na zdrowie człowieka, roślin i zwierząt, a także na inne elementy środowiska (wodę, glebę). Zanieczyszczenia powietrza są najbardziej niebezpieczne ze wszystkich zanieczyszczeń, gdyż są mobilne i mogą skazić na dużych obszarach praktycznie wszystkie komponenty środowiska.

4. Źródła pyłu • 1-3 mld pustynnego pyłu rocznie ulatuje w powietrze • 3,5 mld ton soli rocznie wznosi się znad oceanów • W powietrzu unoszą się wirusy, grzyby okrzemki, grzyby, pyłki kwiatowe, włókna, drobiny sierści zwierząt, kawałki nabłonka skórnego • Góry ulegają erozji i kruszą się pod lodowcami w pył, który unosi wiatr • 6 mln ton czarnej sadzy rocznie emituja płonące drzewa i trawy • 1 mld ton chemikaliów organicznych rocznie wydzielają rośliny • 20-30 mln ton związków siarki rocznie unosi się z planktonu, wulkanów i bagien

5. Wielkości pyłu Do niedawna naukowcy uznawali wielkość 10 mikronów za granicę pomiędzy bezpiecznymi a niebezpiecznymi pyłami. Obecnie badania wykazują, że większość chorób i przypadków śmierci powodują pyłki poniżej trzech mikronów. Do grupy tych mniejszych i najbardziej niebezpiecznych należy przeważająca większość pyłów przemysłowych. Wielkość pyłów pestycydów mieści się w granicach od 0,5 do 10 mikronów. Największe cząsteczki dymu tytoniowego są mniejsze od 0,5 mikrona. A najmniejsze cząsteczki spalin samochodowych osiągają wielkość setnych części mikrona. Tej samej wielkość są cząsteczki które powstają, gdy skażone gazy skraplają się w powietrzu. W tych granicach mieszczą się również wirusy i molekuły.

6. Zapylenie a zdrowie człowieka Przy każdym wdechu setki tysięcy wirujących w powietrzu pyłków wnikają do naszego organizmu. Jedne osiadają w labiryncie nosa, inne mogą utkwić w gardle, jeszcze inne znajdują azyl głęboko w płucach. Pył towarzyszy nam stale. Nasze płuca przyjmują codziennie około 20 tys. litrów powietrza. Tlen w nim zawarty przechodzi przez ścianki 500 mln pęcherzyków płucnych o łącznej powierzchni kortu tenisowego. Wraz z powietrzem, jeżeli jest ono w miarę czyste, do płuc i nosa wpada każdego dnia 1,5 mld cząstek pyłu. Zarówno płuca, jak i cały organizm są przyzwyczajone do obecności tych drobin i potrafią sobie z nimi poradzić. Gorzej, jeśli powietrze jest znacznie bardziej zanieczyszczone. Gorzej również, jeśli mamy do czynienia z bardziej mikroskopijnymi pyłami przemysłowymi. Pyłki wielkości poniżej pięciu mikronów potrafią ominąć wszystkie bariery, usadowić się w pęcherzykach na długi czas i oddziaływać na tkanki oddechowe oraz emitować szkodliwe związki chemiczne. A to już zagraża zdrowiu i życiu człowieka. Badaczy najbardziej niepokoją te małe pyłki, ponieważ organizm ludzki potrafi blokować dojście większym wytworom natury. Do niedawna naukowcy uznawali wielkość 10 mikronów za granicę pomiędzy bezpiecznymi a niebezpiecznymi pyłami. Obecnie badania wykazują, że większość chorób i przypadków śmierci powodują pyłki poniżej trzech mikronów. Do grupy tych mniejszych i najbardziej niebezpiecznych należy przeważająca większość pyłów przemysłowych. Wielkość pyłów pestycydów mieści się w granicach od 0,5 do 10 mikronów. Największe cząsteczki dymu tytoniowego są mniejsze od 0,5 mikrona. A najmniejsze cząsteczki spalin samochodowych osiągają wielkość setnych części mikrona. Tej samej wielkość są cząsteczki które powstają, gdy skażone gazy skraplają się w powietrzu. W tych granicach mieszczą się również wirusy i molekuły.

7. Najczęściej występujące schorzenia Badania naukowe dowiodły, że wzrost zanieczyszczenia powietrza aerozolami prowadzi do wzrostu zachorowań na choroby układu oddechowego, takie jak astma czy bronchit. W dniach ze szczególnie wysokim poziomem zanieczyszczenia powietrza pyłami notuje się wzrost wezwań pogotowia do pacjentów z nasilonymi objawami tych chorób. Ponadto osoby wystawione na działanie pyłów przez dłuższy czas (tzw. długoterminowa ekspozycja) są bardziej podatni na zachorowanie na raka płuc.

8. Zapobieganie zanieczyszczeniom powietrza Istnieje wiele sposobów, na jakie można zapobiegać zanieczyszczeniom środowiska naturalnego. Poniżej przedstawione są przykłady działań, dzięki zastosowaniu których można by wyeliminować wiele zanieczyszczeń powietrza, wody, czy gleby. Zmniejszenie zanieczyszczeń powietrza może być osiągnięte poprzez: • zastosowanie alternatywnych źródeł energii, jakimi są energia słoneczna, wiatrowa, czy wodna, co przyczyniłoby się do znacznego ograniczenia emisji szkodliwych dla atmosfery gazów (dwutlenku węgla, tlenków siarki); • zakładanie w elektrowniach i elektrociepłowniach stosujących jako źródło energii zasiarczony węgiel specjalnych instalacji odsiarczających spaliny, co ograniczyłoby emisję dwutlenku siarki; • ocieplanie budynków i stosowanie mierników energii w celu ograniczenia strat energetycznych w budynkach mieszkalnych i zakładach przemysłowych; • przeprowadzenie modernizacji w zakładach przemysłowych oraz zastosowanie w nich mniej szkodzących środowisku, nowoczesnych technologii; • zaprzestanie stosowania węgla jako opału w małych kotłowniach i paleniskach domowych; • budowę obwodnic wokół miast w celu wyeliminowania w nich ciężkiego transportu; • korzystanie z komunikacji miejskiej, bądź poruszanie się pieszo, czy rowerem; • w samochodach stosowanie specjalnych katalizatorów i filtrów oczyszczających spaliny oraz tankowanie benzyny bezołowiowej.

9. Zapylenie powietrza w naszej gminie W dniach od 6 do 20 listopada 2009 r. na terenie domów mieszkalnych w miejscowościach: Sieniawa, Rokiciny Podhalańskie, Raba Wyżna przeprowadziliśmy badanie stopnia zapylenia w różnych miejscach (schody, kotłownia, pokój)

10. Wykresy z naszymi wynikami

12. 1.Kotłownia 2.Schody 3.Pokój

13. 1.Kotłownia 2.Schody 3.Pokój

15. Wnioski Największe zanieczyszczenie zaobserwowaliśmy w Rabie Wyżnej, średnie w Rokicinach Podhalańskich, a najmniejsze w Sieniawie.

16. Bibliografia http://pl.wikipedia.org/wiki/Zanieczyszczenie_powietrza http://srodowisko.ekologia.pl/ochrona-srodowiska/Zyjemy-w-swiecie-pylu,5241.html http://www.bryk.pl/teksty/liceum/biologia/ekologia/19135-dzia%C5%82ania_zapobiegaj%C4%85ce_zanieczyszczeniom_%C5%9Brodowiska.html http://www.atmosphere.mpg.de/enid/2__Cz_stki_sta_e_i_ciek_e_w_powietrzu/-_Skutki_zdrowotne_45e.html