2.37k likes | 3.67k Views
SUNU PLANI. Temel KavramlarY?netimde Problem ??zmeY?netimde Karar Verme ve Bilgi SistemleriIletisimTakim ?alismasiMotivasyonStres Y?netimiLiderlikSosyal Sorumluluk ve Is AhlakiKisisel Gelisim. Temel Kavramlar. MATEMATIKDurumun ciddiyetini anlamak. Bati ?lkelerinden birinde, matematikten
E N D
1. Isletme Becerileri Grup Çalismasi Yrd. Doç. Dr. Abdullah KARAKAYA
2. SUNU PLANI Temel Kavramlar
Yönetimde Problem Çözme
Yönetimde Karar Verme ve Bilgi Sistemleri
Iletisim
Takim Çalismasi
Motivasyon
Stres Yönetimi
Liderlik
Sosyal Sorumluluk ve Is Ahlaki
Kisisel Gelisim
3. Temel Kavramlar
4.
MATEMATIK
Durumun ciddiyetini anlamak
5. Bati ülkelerinden birinde, matematikten sürekli zayif notlar alan çocugu, ailesi, bir faydasi olur düsüncesiyle Katolik okuluna gönderir.
Bakarlar ki çocuk hep tam not almakta...
Sebebini çok merak edip sene sonunda çocuga sorarlar:
Ne degisti de bu basariyi yakaladin?
Çocuk cevap verir:
Okulun ilk gününde arti isaretine çivilenmis adami görünce durumun ciddiyetini anladim."
6. Tanri kaybolmus …..
7.
GARÇIYA’ YA BIR HABER
Motivasyonda temel unsur basari onurdur.
Dersi geç, stresten kurtul.
8. Birlesik Amerika ile Ispanya arasinda savas çiktiginda, asilerin baskomutani General Garçiya ile derhal temas etmek gerekiyordu.
Garçiya Küba’nin sarp daglari arasinda bir yerde idi. Tam nerede oldugunu kimse bilmiyordu.
Kendisine telgrafla ya da posta ile de haber göndermeye imkân yoktu.
9. Hâlbuki Amerika Baskani mutlaka onu buldurup, kendisi ile isbirligi yapmak istiyordu. Ne yapmali idi.
Birisi Baskana dedi ki: Garçiya’nin yerini bulacak bir tek adam taniyorum, o da Rowan’dir.
Rowan’ i derhal çagirttilar ve Garçiya’ya verilecek mektubu kendisine teslim ettiler.
10. Rowan mektubu nasil aldi, deriden bir zarf içine koyup kalbinin üstüne nasil bagladi,
Dört gün sonra nasil Küba sahiline kayigini yanastirip oradan,
Nasil balta girmemis ormanlara daldi ve üç hafta sonra bütün Küba’yi nasil yaya olarak geçip,
Mektubu Garçiya’ya teslim ettikten sonra Amerika ya döndü?
11. Bunlarin hiçbirini simdi etrafli sekilde anlatacak degilim.
Bilhassa göz önüne koymak istedigim nokta sudur.
Baskan, Garçiya ya teslim edilecek bir mektubu Rowan’a verdi.
Rowan mektubu aldi ve hiçbir soru sormadan isine gitti.
12. Insanlarin çok bilgili olup olmamalarindan öte;
dürüst,
güvenilir,
hemen ise sarilan,
enerjisini isine yogunlastiran,
ele aldigi isi gerçekten basaran kisiler olmalari ve Garçiya’ya haber götürebilmeleri oldukça önemlidir.
13. General Garçiya çoktan ölmüstür fakat baska Garçiyalar çoktur.
Bir isi yapmak üzere o ise girisen kimseler arasinda,
zihnini ve gayretini o is üzerinde toplayamayan veya
is yapmaya razi olmayanlari,
ise direnenleri görmek oldukça üzücüdür.
14. Bastan savma is görme, is ahlakina uymamak, dikkatsizlik ve gönülsüz çalisma bu gibi insanlarin baslica prensibidir.
Hâlbuki bunlar hayatta basarili olamazlar.
Megerki tehdit ederek veya rüsvet vererek baskalarinin yardimini alsinlar veya Allah mucize olarak onlara yardimci bir melek göndersin.
15. Etrafinizdakilerden birisine, Correggio’nun hayati ile ilgili ansiklopediden kisa bilgi getirmesini söyleyiniz.
Bu kisinin, peki efendim diyerek ricanizi yerine getirmeye gidecegini mi saniyorsunuz.
Ne münasebet.
Önce yüzünüze sakin saskin bakacak ve sunlara benzer sorular soracaktir.
16. Correggio kimdir?
Hangi ansiklopedide?
Ansiklopedi nerede?
Bu benim görevim mi?
Acaba Bismark’mi demek istediniz?
Bu isi Filan kisiye yaptirsaniz nasil olur?
17. Bu isi acele yapmami mi istiyorsunuz?
Size kitabi getirsem de kendiniz baksaniz daha kolay olmaz mi?
Bu bilgiyi niçin istiyorsunuz?
Vb. …
18. Siz bütün bu sorulara cevap yetistirip ve açiklamalari bitirdikten sonra, görev verdiginiz kisi, büyük olasilikla konuyu bir arkadasina soracak ve gelip size ansiklopedide böyle bir kisi olmadigini söyleyecektir.
Böyle bir durumu önceden kestirebilirseniz, gereksiz sorulara cevap vermek yerine, zarari yok siz isinize bakin der ve kendiniz arastirmayi yaparsiniz.
19. Insanlarda bu ahlaki çöküntü, irade zaafi, isi severek yapip üstesinden gelmeyi istememek, basariyi erteleyen ve uzaklastiran seylerdir.
Gerçekten gayretli ve çalismaya istekli insanlar nispeten azdir.
Isinden çikarilmaktan korkan çok az çalisan var.
20. Örnegin yazicilik isi için bir ilan verin. Basvuranlarin çogu dogru dürüst hece ve noktalama kurallarini bilmez, bunu ögrenmeye lüzum da görmez. Böyle bir kimse Garçiya’ya mektup götürebilir mi? Benim en cana yakin buldugum kisi, patron/amir yokken de isini dürüstçe yapan kisidir.
21. Eline Garçiya’ya gönderilecek bir mektup verilince; gereksiz sorular sormayan, isi baskasina yüklemeye kalkmayan, görevini yerine getirmeden içi rahat etmeyen insanlara bayiliyorum.
Medeniyet böyle kimseleri siddetle aramaktadir. Garçiya’ya haber götürebilecek yetenekte insanlara ihtiyaç çoktur.
22.
GIDIP BAKAYIM EFENDIM
23. Bir gün odama gelen bir memur bana:
- Efendim siz birlikte çalistigim arkadaslardan birini bir derece terfi ettirdiniz. Yas ve ögrenim durumumuz ayni.
- Sokakta bir takim gürültüler var, nedir?
- Gidip sorayim efendim.
24. - Bir arabaymis efendim.
- Yükü neymis?
- Gidip sorayim efendim.
- Bir sürü çuval efendim.
- Çuvallarda ne varmis?
- Gidip bakayim efendim.
- Çimento varmis efendim.
25. - Araba nereye gidiyormus?
- Gidip bakayim efendim.
- X sirketinin merkez santiyesine gidiyormus.
- Çok güzel. Simdi bana haksiz yere terfi eden arkadasini çagir.
Sokakta gürültüler var nedir acaba?
Gidip bakayim efendim.
26. Kirk çuval P çimento yüklü bir kamyon
Çimentolarin mensei New Orleans
X insaat sirketinin merkez santiyesine gidiyormus
Y sirketine ait bir kamyon çimentolari istasyondan almis
Çuvallardan bazilari yolda patladigi için onun yerini degistirmeye çalisiyorlarmis
28. 28 Çok çalismak (7/24) ve Utanmayi bilme
Bir bakima gökler uyanik, yer uyaniktir,
Dünya uyanikken uyumak maskaraliktir!
Sark’a bakmaz, Garb’i bilmez,
Görgüden yok vayesi;
Bir kizarmaz yüz, yasarmaz göz
Bütün sermayesi.!
(Vaye:nasip,kismet) M. Akif Ersoy
29. 29
SUNU PLANI
Yönetim
Problem Çözme Süreci
Problem Çöme ile Ilgili Yöntem ve Öneriler
30. 30 YÖNETIMIN TANIMI
GELENEKSEL ANLAMDA ?
Basta insan olmak üzere, tüm örgütsel kaynaklarin, örgütsel amaçlar dogrultusunda is birligi ve uyum içerisinde çalistirilmasidir.
Örgütsel kaynaklarin, örgütsel amaçlar için sistematik örgütlenmesidir.
31. 31 INSANCIL ANLAMDA ?
Insanin,
Insan tarafindan,
Insani amaçlar için,
Insanca yönlendirilmesidir.
32. 32 STRATEJIK ANLAMDA ?
Gelecegi beklemek yerine; gelecegi sekillendirmek, gelecegi yönetmektir.
Kisaca ? FÜTZ + Rakipler
F =Firsatlar Ü = Üstünlükler
T =Tehditler Z = Zayifliklar
(Gelismeye açik yönlerimiz)
33. 33 Yönetim
Beseri bir süreçtir.
Baskalari vasitasiyla amaçlara ulasma
Baskalarina is gördürme becerisidir.
34. 34 Yönetimin Kapsami
Yönetim;
En küçügünden, Aile – Isletme gibi,
En büyügüne kadar,
Devlet – Uluslararasi örgütler gibi,
Tüm örgütlerde geçerli ve gerekli bir islevdir.
Kamu ve özel sektör ayirimi çok anlamli degildir.
35. 35 Yönetimin Düzeyleri
Üst (Stratejik) Düzey
(Tepe Yönetim)
Orta (Yönetsel) Düzey
(Fonksiyonel Yönetim)
Alt (Eylemsel) Düzey
(Birinci Kademe Yönetim)
36. 36 YÖNETIMIN ÖNEMI
Mikro Ölçekte Önemi
“Burada hepimiz denizci erleriz”
dedi, genç Temel.
“Yani yelken açmak için el ele mi
verelim” diye cevap verdi,
Dursun.
“Yelken açabiliriz, fakat rotayi
kim tayin edecek?”
37. 37 Yönetimin Özü Karar Verme ile ilgilidir.
Yönetimim tüm düzeylerinde ve islevlerinde karar verme vardir.
38. 38 Bu durum Makro Ölçekte de Önemlidir
Uygarlik düzeyi ile yönetim anlayis ve uygulamalari arasinda dogrusal bir iliski vardir.
Iyi yönetilen toplumlarda
Kalkinma (refah düzeyi), özgürlükler ve baris daha çoktur.
39. 39 Makro ve mikro boyut birbirini etkiler
Makro-Mikro iliskiler
Herkes ya da her kurum kendi ölçeginde elinden gelenin en iyisini yapmaya çalismali ve bunu da cosku ile (iç ve dis müsteri memnuniyeti) yapmali
Tabancanin menziline göre atis yapmak.
40. 40 YÖNETIMIN GÖREVI
Insanlarin sorunlarina çözüm üretmek
Insanlarin mutlu olmalarina yarimci olmak
Mükemmel sistemler olusturarak,
Insanin mükemmelligini saglamaktir.
41. 41 Problem Çözme Süreci
Yönetim, problemleri çözmek için genel kabul görmüs su süreci izleyebilir.
Sürecin uygulamasi;
Sorunun yapisina
Kurumun yapisina
Yönetim anlayisina
Durumun gerekliliklerine vb. faktörlere göre degisebilir.
42. 42 1. Problem belirleme
2. Bilgi toplama
3. Analiz - Sentez
4. Çözüm alternatifleri/Seçenekler Üretme
5. En uygun seçenegin bulunmasi
6. Bu seçenegin uygulanmasi
7. Geri bildirim yapilmasi
43. 43 1- PROBLEM BELIRLEME
Problemlerin önem, öncelik ve imkan sirasinin belirlenmesi
Problem belirtilerinin esas problemden ayrilmasi ve gerçek problemin saptanmasi
Stratejik hatalar taktik önlemlerle düzeltilemez
44. 44 Önem, Öncelik ve Imkan Sirasi
ÖNEM: Bir seyin nitelik veya nicelik bakimindan degeri olma durumu, ehemmiyet
ÖNCELIK: Bir seyin öbüründen önce olmasi durumu, takaddüm
IMKAN: Uygun sart veya durumun varligi. Olabilirlik, mümkün olmak, olacak halde bulunmak
45. 45 Gerçek problemin saptanmasi
Temel psikologa gider, yatinca karyolanin altindan birisi çikip beni bogacakmis gibi geliyor bana der. Psikolog bunun uzun süreli bir terapi gerektirdigini ve maliyetinin de yüksek oldugunu söyler.
46. 46 Bunun üzerine Temel karar vermek için süre ister. Sokakta gezerken Dursun’a rastlar ve durumu anlatir. Dursun’un cevabi çok açiktir.
Karyolanin ayaklarini kes sorunu çözersin
47. 47 Üretimde kalite sorunu
Finansmanla ilgili olabilir…
48. 48 2- BILGI TOPLAMA
Bilgi, olaylari;
Anlama,
Yönlendirme ve
Denetlemede önemli bir araçtir.
Formel ve Informel yollarla elde edilebilir.
49. 49 Çesitli Bilgi Sistemleri
Bilgi Bankalari
Erken Uyari Sistemi kurulabilir!
BILGI DEGERLEME VE ÇÖZÜM ALTERNATIFLERI
50. 50
3- ANALIZ VE SENTEZ
Durumsallik ve Sistem
4- ALTERNATIFLER ÜRETME VE
BU ALTERNATIFLERI DEGERLENDIRME
51. 51 5- EN IYI !? SEÇENEGIN BULUNMASI – KARAR VERME
(Kisitli Optimizasyon)
Hitler’in en iyi çözümü Titanik ..
Papaganin çözümü ..anlarsin ya!
Küfür edememe sorununu, böyle çözüyor.
Batik kredi sorunu, piyasaya bize olan borcunuzu ödediginizi söylerim!
52. 52 6- BU SEÇENEGIN UYGULANMASI
Uygulamanin basarisi öncelikle; emek/çaba, zaman, kaynak/para ve deneyim gerektirir.
Gönülden çalismak ve sansli/kismetli olmak da önemli
53. 53 Ayrica taraflar ve ortam da son derece önemlidir.
.. Problemden uzaklasmak ..
Problem çözme sürecinde ZAMAN KAZANMA
Padisah, köylüler ve esek
Sistem gelistirme ve Sistem tasarimi !!
54. 54 7- GERI BILDIRIM YAPILMASI
Sürekli etkilesim sonucu olusan olumlu ya da olumsuz tepkilerin degerlendirilmesi.
Manavin çiragi,
Aksi halde KAOS olusabilir
Kaos ise ENTROPIYE neden olabilir.
55. 55 ENTROPI: Niteligi ve büyüklügü ne olursa olsun tüm sistemlerde zaman içinde; bozulma, dagilma ve yok olma yönünde olusan egilimlerdir.
Bu durumda sistemin sürekliligi açisindan geri bildirim zorunludur denilebilir.
56. 56 KAOS: Biçim ve kurallardan yoksun, uyumsuz ve karisik durum, Kargasa, Belirsizlik
57. 57 PROBLEM ÖNLEME VE ÇÖZMEDE KULLANILABILECEK ÇESITLI YÖNTEMLER VE ÖNERILER
58. 58 Problem çözmede
Sihirli degnek yoktur.
Problem çözmede basari,
Iyi egitilmis,
Yetenekli ve uzman kadroyla desteklenmis,
Kaliteli yöneticilerin uygulamadaki becerisinden oldukça etkilenir.
59. 59 Problemi gerçekten çözmeyi istemek
Problemi kabullenmek
Problem olusmadan önleyebilmek
Problemi görmemezlikten gelmemek
Problemi hafife almamak
Hesapli ve Temkinli olmak
60. 60 KARADENIZLININ PROBLEM ÇÖZME YAKLASIMI (Ilgili Slayt)
Karadenizlilerle Çin’lilerin savasi
(Ilgili fikra)
61. 61 insan ve insanlar arasi isbirliginin stratejik önemi artmistir.
iç huzur (anarsi, terör, vb
Dis huzur
Küresel (Amerika, Fransa, ……)
Bölgesel (Özellikle komsu ülkelerdeki huzursuzluklarla ugrasmak zorunda kaliyoruz)
62. 62 Bu unsurlar birbiri ile çok yönlü ve karmasik iliskiler içindedirler.
Bunlardaki gelismeler herhangi bir birey ya da örgütü etkileyerek sorun olusturabilir.
Huzur zenginlik budur!
63. 63 Birbirimizle (iyi) geçinemiyoruz.
Belki de kendimizi kisisel olarak güçlü gördügümüzden dayanismayi gerekli görmüyoruz.
Aslanlar tek gezer.
64. 64 Ihtilaf-ü tefrika endisesi,
Kuse-i kabrimde hatta bikarar eyler beni;
Ittihatken savlet-i a’dayi def’e çaremiz,
Ittihad etmezse millet, dagidar eyler beni...
Yavuz Sultan Selim
65. 65 Problem çözmenin önemli bir konusu da insanlardaki (yöneten – yönetilen) anlayistir.
Çözüm için, asgari müsterekleri saglayan bir anlayis birligi saglanabilmelidir.
Bu ise zaman alici bir olaydir.
66. 66 SOSYAL UZLASI
MAKRO VE MIKRO ÖLÇEKTE ÖNEMLIDIR
GERÇEK ANNE ÖRNEGI .....
67. DOGRU VE ETKILI KARAR VERME
68. SUNU PLANI
Karar Vermenin Tanimi
Karar vermenin Önemi
Etkin Karar Verme
Karar Verme Süreci
Yönetimde Karar verme
Karar Vermede Bilgi
Bilgi Sistemleri
Bilisim Teknolojileri
69. KARAR VERMENIN TANIMI
Karar verme veya Karar alma
Mevcut duruma göre olusabilecek çesitli hareket biçimlerinden amaca en uygun olanini seçmektir.
Iki veya daha faza seçenek yoksa karar vermeden söz edilemez.
Tek davranis seçenegi varsa seçim yoktur, dolayisiyla karar verme islemi söz konusu degildir.
70. Karar verme, akil ve duygularimizin etkisindedir.
Zaman önemli bir kisitlayici faktördür
Mevcut kaynak bilesimi önemli bir faktördür
En iyi olarak seçilen seçenek gerçekte en iyi olmayabilir.
Aslinda karar verme OLASI EN UYGUN hareket biçimini seçmektir.
71. KARAR VERMENIN ÖNEMI
Günlük hayatta sürekli yenilenen degisik sorunlari çözebilmek, karar vermeyi zorunlu kilar
Karar verme günlük yasantimizin vazgeçilmez bir parçasidir
Gün boyunca basit ya da karmasik bir çok karar veririz.
73. ETKIN KARAR VERME
(KARAR VERMEDE ETKINLIK)
Etkinlik herhangi bir faaliyetin amaca ulasma derecesini ifade eder.
Bu tanim içerisinde ayni zamanda dogru amaç belirlemis olma gerekliligi de vardir.
Etkinligi somut olarak ölçebilmek oldukça zordur. Ancak bazi kriterler fikir verebilir.
74. Sorun çözücü olmalidir. Her zaman seçeneklerden biri de hiçbir sey yapmamaktir.
Akilci olmalidir. Fayda/maliyet veya Nimet/Külfet dengesi olmali.
Akilcilik karar vermede bilinen (daha dogrusu bilimsel) yöntemlerin kullanilmasi ile de ilgilidir. (Insanligin ortak birikimi-bilimin genel tanimi ve amaci gibi kavramlarla bana göre böyle’nin kiyaslanmasi ?)
Zamaninda verilmelidir. Bazi kararlarin ayni anda verilmesi, bazi kararlarinda birbirini izler sekilde (ardisik) verilmesi gerekebilir.
Uygun maliyetli çözüm gerektirmelidir
75. KARAR VERME SÜRECI
Süreç, belli bir sona (amaca) ulastiran bir dizi sistemli faaliyet ve çalismalardir.
Sorunun farkina varma/belirleme
Veri ve bilgi toplama
Alternatifler gelistirme
Alternatiflerin etkilerini degerleme
(Durum Muhakemesi- Durumlar, Sonuçlar, )
76. Olasi en uygun alternatifi belirleme
Uygulama
Uygulama sonuçlarinin degerlendirilmesi
Objektif Ölçütler (parasal ve diger ölçülebilir degerler)
Kisisel ölçütler
…… yeni sorunlar ve süreçler
77. YÖNETIMDE KARAR VERME
Karar verme yönetimin tüm islevlerinde ve düzeylerinde bulunmaktadir.
Yönetim = Karar Verme
Yönetici = Karar Verici olarak söylenebilir.
78. Yöneticinin karsilasabilecegi karar durumlari
Bilgiye göre
Belirlilik durumunda karar verme
Risk durumunda karar verme
Belirsizlik durumunda karar verme
Yapiya göre
Programlanabilir kararlar (Yapisal kararlar)
Programlanamayan kararlar (yapisal olmayan)
Rekabet kararlari (Rakipleri hesaba katarak)
79. Yönetim Düzeyine Göre
Stratejik kararlar (Üst düzey kararlar)
Yönetsel kararlar (Orta düzey kararlar)
Eylemsel kararlar (Alt düzey kararlar)
Kapsamina Göre
Amaçlari belirlemeye yönelik kararlar
Araçlari belirlemeye yönelik kararlar
Uygulamaya yönelik (gündelik) kararlar
Istisnai kararlar
80. Zaman ufkuna göre
Uzun süreli
Orta süreli
Kisa süreli
Diger
Bireysel ve Grup kararlari
Açiklanan ve Açiklanmayan kararlar
Birincil kararlar, Ikincil kararlar vb.
81. KARAR VERMEDE BILGI
Bilgi, karar verme sürecindeki yöneticiye yardimci olmak amaciyla düzenlenmis verilerdir.
Yöneticinin ihtiyacini karsiladigi sürece anlamlidir.
Bilgi, verilerin amaca göre islenmesi, düzenlenmesi sonucu olusur.
Üst bilgi (yogun bilgi), özel bir amaca yönelik olarak düzenlenmis bilgilerden olusur.
82. Bilginin özelikleri
Dogruluk
Tarafsizlik
Kisalik
Zamanlilik
Ilgililik (Yerindelik)
Anlasilabilirlik
Geçerlilik
Güvenilirlik
Ekonomiklik
83. BILGI SISTEMLERI
(Yönetim Bilgi Sistemleri)
Bilgi sistemleri, yöneticilerin gereksinim duyduklari ve belli özellikleri tasiyan her türlü bilgiyi, istenen yer ve zamanda, isteyen yöneticilere sistemli, sürekli ve disiplinli bir sekilde ulastirabilecek bilgi agidir denilebilir.
Bilgi sistemleri, örgütsel yapiya, yönetim anlayisina, kararin niteligine vb. faktörlere göre degisik biçimlerde olabilir.
84. Örnegin,
Ilkel bilgi sistemleri
Ofis otomasyon sistemleri
Yönetim bilgi sistemleri
Karar destek sistemleri
Stratejik bilgi sistemleri
Gelecegin bilgi sistemleri
Formel ve Informel bilgi sistemleri
85. Ayrica isletme fonksiyonlarina göre;
Isletme Bilgi Sistemi
Yönetim Bilgi Sistemi
Pazarlama Bilgi Sistemi
Üretim Bilgi Sistemi
Insan Kaynaklari Bilgi Sistemi
Muhasebe Bilgi Sistemi vb.
86. BILISIM TEKNOLOJILERI
Degerlendirilecek bilgi nitelik ve nicelik olarak çogaldikça insan yeteneklerini zorlamaktadir.
Bilgi sistemlerinin tasarim ve uygulamalarinda bilgisayar ve iletisim teknolojilerinden yararlanilmasini ifade eder.
87. Bilisim teknolojileri ile desteklenmis bilgi sistemleri, yöneticilerin etkin karar vermelerine önemli katkilar saglar.
Ancak hiçbir bilgi sistemi yönetici adina karar veremez.
88. Özetle,
Yönetici = Karar Verici (Kisisel, örgütsel ve
toplumsal sorunlara yönelik)
Karar Verme ? Risk ve Belirsizlik içermekte
R ve B Azaltma ? Karar alani ile ilgili bilgi
düzeyini yükseltmeyi
gerektirir.
Bilgi Düzeyini Yükseltmek ? Etkin Bilgi
Sistemlerini gerektirir.
Bilgi sistemlerinin etkinliginde ? Bilisim
Teknolojileri önemli rol
oynamaktadir.
89. Böylece kisisel, örgütsel ve toplumsal refah artabilecektir.
Kalkinma yolunda önemli adimlar atilabilir.
90. ILETISIM
91. ILETISIMIN TANIMI INSANLARI BIRBIRINE BAGLAYAN, ONLARIN SOSYAL BIR GRUP HALINDE ve UYUMLU BIR SEKILDE ÇALISMALARINI SAGLAYAN BIR BAGDIR.
BU BAG INSANLARI;
BAZEN YAKINLASTIRIR.
BAZEN UZAKLASTIRIR.
92. ANLASILABILIR MESAJLARIN ALINMASI VE YOLLANMASI SANATIDIR.
ILETISIM KISACA BILGI ALIS VERISIDIR.
BU ANLAMDA ILETISIM;
1) ÇALISANLARIN ÖRGÜTTE OLUP BITENLERDEN HABERDAR OLMASINA;
2) SIKAYET, ISTEK VE ÖNERILERINI, YÖNETIME BILDIRMELERINE HIZMET EDER.
93. BU NEDENLE
1) TÜM ÜYELER ÖRGÜTSEL
GELISMELERLE ILGILI OLARAK;
DÜZEY-YETKI
YETENEK VE
ILGI DERECELERINE GÖRE
BILGILENDIRILMELIDIR.
94. ÖRGÜTSEL FAALIYETLER VE GELECEKLE ILGILI BEKLENTILERE AIT BU BILGILER
ABARTILI BIÇIMDE
ASIRI IYIMSER VEYA
ASIRI KÖTÜMSER OLMAMALIDIR.
MÜMKÜN OLDUGUNCA GERÇEKÇI OLMALI. (BALON OLMAMALI)
95. 2) YÖNETIM EN UYGUN KARAR VE ÖNLEMLERI ALABILMEK IÇIN GEREKLI BILGILERI ÖRGÜT IÇI ILETISIM YOLUYLA TOPLAR VE DEGERLENDIRIR
BÖYLECE SEFFAFLIK VE KATILIMCILIK GERÇEKLESIR, ÇALISMA ORTAMININ KALITESI ARTAR.
96. ÖRGÜTSEL ILETISIM ILETISIM ÖRGÜTSEL FAALIYETLERIN TEMELINI OLUSTURUR.
BIR ÖRGÜTÜN GÜCÜ, ONUN ÖRGÜTLENME BIÇIMI VE ILETISIM BECERISI ILE DOGRU ORANTILIDIR.
ILETISIMI GEREGI GIBI YÖNLENDIREMEYEN ÖRGÜTLER VARLIKLARINI SÜRDÜRMEDE ZORLANIRLAR
Muhaberesiz, muharebe olmaz.
97. ILETISIM VE YÖNETIM ETKIN YÖNETIM ANCAK ETKIN ILETISIMLE OLABILIR.
ETKIN ILETISIM, YÖNETICILER ILE ÇALISANLARIN ORTAK AMAÇLARA SAHIP OLMALARINI SAGLAYARAK, ISBIRLIGI VE UYUM IÇERISINDE ÖRGÜTSEL AMAÇLARA YÖNLENMELERINE YARDIMCI OLUR.
98. ILETISIM VE ÇATISMA YÖNETIMI ILETISIM ISBIRLIGI VE UYUMU ARTIRARAK KISILER ARASI ÇATISMAYI AZALTIR. Insanlar konusa konusa anlasir
ÖRGÜTLERDE ÇATISMA ÇOGU ZAMAN KAÇINILMAZDIR.
ÇÜNKÜ SÜREKLI VE HIZLI DEGISEN KOSULLAR KARSISINDA INSANLAR UYUM SAGLAMADA ZORLANIRLAR.
99. DEGISEN MALZEMELER
DEGISEN IS YÖNTEMLERI
DEGISEN INSANLAR
ÇALISMA YÖNTEMLERINDE,
ALISKANLIKLARDA VE
ILISKILERDE DEGISIKLIGI GEREKTIRIR.
INSANLAR DEGISIKLIGI KOLAY KABULLENEMEZLER. Eski köye yeni adet
100. YÖNETIMIN EN ÖNEMLI GÖREVI KARAR VERMEKTIR. KARAR SÜRECI RISK VE BELIRSIZLIK IÇERDIGINDEN, BILGI ÖNEMLIDIR.
KARAR SÜRECINDEKI RISK VE BELIRSIZLIGI AZALTARAK KARARIN ETKINLIGINI ARTIRAN BILGI KUVVETTIR, ÖRGÜTÜN OKSIJENIDIR.
101. ILETISIM SÜRECI MESAJI;
KIM - KAYNAK/GÖNDERICI
NE ILE - KANAL/ARAÇLAR
KIME - ALICI
NE DERECE ETKILI – GERI BESLEME
102. ILETISIMDE ENGELLER ALGILAMA ? Demografik özellikler (egitim, yas, deneyim, dünya görüsü, kültür vb.) farkli algilamalara neden olur. (Beni asin…)
DIL ? Sözcük seçimi (Baban var mi? Artik … var …)
Muhataba göre farkli konusma biçimleri (Eczaci kalfasi)
103. VARSAYIMLAR ? Dogru veya yanlis (Her ihtimale karsi)
STATÜ ? sevmedigi makamlarin mesajini kasitli olarak karistirma
104. ILETISIM SEKILLERI YÜZYÜZE ? Yüksek
ÇESITLI ARAÇLARLA ? Orta (Missouri)
RESMI YAZISMALARLA ? Düsük
BEDEN DILI ? Bazi durumlarda çok
önemli (Herkesin içinde
arasina koyamadim)
(Bazi beden hareketleri ve yüz ifadeleri)
105. MISSOURI Amerikan Deniz Kuvvetleri’ne ait ünlü savas gemisi Missouri’nin görevlileriyle, Newfoundland’de görevli Kanada’li yetkililer arasinda 1995 yilinda gerçekten yasanmis olan ve ayni yil Amerikan Deniz Kuvvetleri tarafindan açiklanmis olan bir telsiz görüsmesi:
106. Amerikan Gemisi: Çarpismayi önlemek için lütfen rotanizi 15 derece kuzeye çevirin. Tamam.
Kanada’li Yetkili: Çarpismayi önlemek için biz sizin rotanizi 15 derece güneye çevirmenizi öneriyoruz. Tamam.
Amerikan Deniz Kuvvetleri gemisinin kaptani konusuyor. Tekrar ediyorum, rotanizi degistirin. Tamam.
107. Kanada’li Yetkilinin yaniti: Hayir, biz rotamizi degistiremeyiz. Tekrar ediyorum, siz rotanizi degistirin. Tamam.
Amerikan Gemisi: Burasi Amerikan uçak gemisi Missouri. Adimizi duymamis olanlara animsatiyoruz; Amerikan Deniz Kuvvetlerinin en büyük uçak gemisi Missouri’ yiz.
108. Lütfen sakanizdan ya da inadinizdan vazgeçin, derhal rotanizi degistirin. Hem de hemen simdi. Tamam
Kanada’li Yetkili: Peki biz de size kendimizi tanitalim Missouri… Burasi Newfoundland’ deki deniz feneri. Tamam…
109. ILETISIM KANALLARI BIÇIMSEL(FORMEL) KANALLAR
- Dikey
- Yatay
- Çapraz
- Örgüt Disi Iletisim
110. BIÇIMSEL OLMAYAN KANALLAR
- Dedikodu
- Söylenti
- Grup Zinciri
- Personelin arasina karisma
- Informel görüsmeler
- Yöneticilerle Iliskisi ?
111. ILETISIM ARAÇLARI YAZILI ILETISIM ARAÇLARI
- Duvar gazetesi, dergi, bülten
- Brosür ve el kitaplari
- Ilan tahtasi
- Yazili talimatlar ve raporlar
- Öneri sistemi
- Bilgisayara dayali sistemler – Internet,
Intranet
112. SÖZLÜ ILETISIM ARAÇLARI
- Konferans ve seminerler
- Karsilikli görüsmeler
- Toplantilar
GÖRSEL-ISITSEL ILETISIM ARAÇLARI
113. ETKIN ILETISIM ÖNERILERI KONUSURKEN KELIMELERI DOGRU SEÇMEK KADAR, SES TONUMUZU DA AYARLAMALIYIZ.
KONUSTUGUMUZDAN ÇOK DINLEMELIYIZ.
AKTIF DINLEME ? Can kulagiyla dinleme
ve hazmetme. Anlamis gibi yapmama.
114. “N” ILE BASLAYAN SORULAR ? Açik olmayan ya da yanlis anlasilmaya uygun sözler üzerinde tartismak yerine, olayi çözümleyici açik uçlu sorular sormak yerinde olur. Niçin, Ne sekilde, Ne amaçla, Nasil vb.
115. SÖYLEDIM ? DUYDU anlamina gelmez.
DUYDU ? ANLADI anlamina gelmez.
ANLADI ? HAK VERDI anlamina gelmez.
HAK VERDI ? BENIMSEDI “ “
BENIMSEDI ? UYGULADI “ “
UYGULADI ? SÜRDÜRECEK “ “
116. INSANLAR;
DUYDUKLARININ ? % 20’ sini
GÖRDÜKLERININ ? % 30’ unu
HEM DUYUP HEM GÖRDÜKLERININ ?
% 50’ sini
KENDI SÖYLEDIKLERININ ? % 70’ ini
KENDI YAPTIKLARININ ? % 90’ ini AKILLARINDA TUTABILMEKTEDIRLER
117. BUNA GÖRE ILETISIMDE BASARIYI ARTIRMAK IÇIN;
INSANLARA BILDIKLERINI VEYA ÖGRENDIKLERINI IFADE ETME VE YAPMA (UYGULAMA) FIRSATI VERILMELIDIR.
118. GERIBESLEME ? olumlu/olumsuz
hareketlerin degerlendirilmesi
OLUMLU HAREKETLER ? Ifade
edilmemesi heves kirici olabilir.
119. OLUMSUZ HAREKETLER ? Kisi kendini yenilemeli, düzeltmeli veya bu dogrultuda yönlendirilmelidir. (Manav çiragi)
Bazen dolayli anlatim iyidir. (Süpürme ….)
120. BU AMAÇLA;
- Durum uygun bir sekilde belirtilmeli
- Kisiden çok konu üzerinde durulmali
- Gelecekte daha iyi olmanin yollari
sürekli arastirilmalidir.
- Kendini yenileme, gelistirme ve iyi insan/
sorunsuz insan olma azminde
bulunmaliyiz. (Gerçek anne ….)
121.
Baskalarindan üstün olmamiz önemli degildir. Önemli olan, dünkü halimizden üstün olmamizdir.
Fenerle insan arama.
En bastaki 1 kisiliktir.
122. KISILIK YOKSA ÖBÜRLERI HIÇTIR. 1 ? KISILIK
0 ? BASARI, Basarili kisi 1’ i 10 yapar
0 ?TECRÜBE, 10 iken 100 olursunuz
0 ? YETENEK
0 ? DISIPLIN
0 ? SEVGI ….
HEPSI EN BASTAKI “1” E BAGLI
123. SEFFAFLIK ? Iletisim sürecinde olusacak belirsizligi azaltabilmek için, mümkün oldugunca açik ve seffaf olmak
? Özellikle olagan/rutin islerde sürekli kimin ne yapacagini tartismak, aksakliklara sorumlu aramak gibi gereksiz enerji ve zaman kaybini azaltir.
124. ILETISIMIN ÖRGÜTE KATKILARI HATALI ISLEMLER VE ÇATISMA AZALIR
GENEL DURUMDA IYIYE GIDIS HIZLANIR
DEGISIME UYUM SAGLAMA KOLAYLASIR
MUKAVEMET GÜCÜNDE ARTIS
ISBIRLIGININ GELISMESI SONUCU EKIP ÇALISMASININ ETKINLESMESI
125. SON OLARAK SAIRIN DEDIGI GIBI;
Delikli demirin vurmazi olmaz,
Ardina geçib de göz uydurmali;
Su insanoglunun kanmazi olmaz,
Özünü bilip de söz uydurmali.
KONUSMA TARZI (USLUP) ÇOK ÖNEMLI
126. IYI ILETISIMIN ON KURALI (AYB’ce ÖNERILEN 10 EMIR) Iletisime baslamadan önce fikirleri netlestirme
Iletisimin esas amacini belirleyin.
Fiziksel ve insani tüm çevreyi dikkate alin
Iletisimi planlarken baskalarindan tavsiye alin
Mesajin içerigi kadar tonlanmasina da dikkat edin.
127. Yararli mesajlar verin. Insanlarin dikkatini çekecek ve onlarin yararina olacak mesajlar.
Iletisimi takip edin, geribildirim alin.
Gelecegi de düsünerek iletisim kurun.
Yaptiklarinizla sözlerinize destek verin.
Iyi bir dinleyici olun.
128. 128 TAKIM ÇALISMASI
129. 129 SUNU PLANI TAKIM KAVRAMI
TAKIM OLUSMASI
TAKIM ÇALISMASININ ÖNEMI
TAKIM TIPLERI
TAKIM ÖZELLIKLERI
TAKIM BASARISI
130. 130 TAKIM (EKIP-GRUP) Belli bir amacin yerine getirilmesi için bir araya gelmis/getirilmis,
Ortak çikarlari olan,
Ortak degerlere ve
Ortak beklentilere sahip
Insan toplulugudur/grubudur.
131. 131 TAKIM Ortak norm ve davranis ilkelerini paylasan,
Tecrübe, yas, uzmanlik, güç, yetki vb. Degerlere bagli olarak, aralarinda çesitli rol farklilasmasi gerçeklestiren,
Ortak bir amaci paylasan,
Norm: Kural, ilke veya kanuna uygun durum
132. 132 TAKIM Bu amaç dogrultusunda birbirleri ile iletisim içinde olan,
Karsilikli olarak birbirlerini etkileyen
Iki veya daha fazla kisinin bir araya gelmesi ile olusan
Sosyal bir olgudur.
133. 133 KAZMANIN
TAKIM ÇANTASI
OLMAZ!
134. 134 TAKIM ÖRNEKLERI Örgütün (kurumun) kendisi bir takimdir/gruptur.
Ancak her örgüt içinde çesitli nedenlerle ortaya çikan/çikarilan;
Büyük-küçük, etkili-etkisiz, istenen-istenmeyen
Çesitli alt takimlar/gruplar bulunur.
135. 135 TAKIM ÖRNEKLERI Örgütün bölümleri/birimleri,
Kurullar,
Komisyonlar,
Komiteler,
Toplantilar,
Özel çalisma ekipleri vb.
Birer takimdir.
136. 136 TAKIM OLUSMASI Takim olusmasi çesitli görüslere göre degisik biçimlerde olmaktadir.
Örnegin;
Algilamaya agirlik veren tanima göre:
Kisilerin kendilerini belirli bir takima-gruba mensup olarak algilamalari ile takim olusur.
137. 137 TAKIM OLUSMASI Grup yapisina agirlik veren tanima göre:
Kisilerin belirli bir fonksiyon (islev) görmek üzere karsilikli bagimli/etkilesimli olarak bir araya gelmesi,
Üyelere göre belli rollerin olmasi
Rollerin oynanmasini düzenleyen belli normlarin gelistirilmesiyle olusur.
Özetle: bir araya gelme, rol paylasimi ve kurallarin belirlenmesi ile olusur
138. 138 TAKIM OLUSMASI Motivasyona agirlik veren tanima göre:
Bir araya gelmekle, çesitli açilardan motive olan kisilerin olusturdugu bir topluluktur.
139. 139 TAKIM OLUSMASI Önce takimin üyeleri belirlenmelidir. Eleman - El aman
Bunun için de öncelikle liderin ve potansiyel üyelerin; yetenekleri, davranislari, beklentileri vb. özellikleri iyi bilinmelidir.
140. 140 TAKIM OLUSMASI Insani anlamak, insana ve insani degerlere önem vermek gerekir.
Çesitli arastirmalar insancil yaklasimlarin yararli oldugunu ortaya koymakta
Sidk-u sadakat, bizde çalisani ...
141. 141 TAKIM OLUSMA SÜRECI Ortak misyon, vizyon, degerler ve (stratejik) amaçlar dogrultusunda Takim Ruhunun olusmasi
Örnegin mandacilar ve Bagimsizlik yanlilari
Görev yetki ve sorumluluklarin belirlenmesi
Ilke ve normlarin belirlenmesi
Isleyis sürecine geçis (Uygulama-Eylem)
Kontrol ve geri bildirim
142. 142 TAKIM BAZEN DE Sosyo-ekonomik dengesizliklerin bir ürünü olarak,
Bu dengesizlikten zarar görenler; çalisanlar, suçlular, ögrenciler, küçük sanatkarlar, tarimsal üreticiler ve diger sosyal siniflar tarafindan,
Bireysel yetersizlik ve güçsüzlüklerini asmak amaciyla,
Isbirligi imkanlari arayisindan olusur.
143. 143 Bu durumda bu takimlari örgüt/kamu yararina yönetmek ya da yönlendirmek önemli olmaktadir.
144. 144 ÖNEMLI Takim çok az bir sürede, örnegin bir dakikada bile kurulabilir.
Ancak basari göstergesi yüksek bir takim olusturmak ve sürdürmek, oldukça fazla zaman gerektirir.
145. 145 TAKIM ÇALISMASI Örgütteki tüm çalisanlarin, en alt kademeden en üst kademeye kadar, takimlar seklinde (formel-informel) örgütlenerek;
Yetkili, ilgili ve bilgili kisilerin de katilimiyla
Sorunlarin önlenmesi ve çözülmesi ile
Daha etkin, verimli ve sorunsuz çalisan örgüt hedefleyen bir çalisma sistemidir.
146. 146 Ancak takimlarin görevleri öneri üretmekle sinirlidir.
Bu öneri ile ilgili karar vermek ve uygulamak yönetimin yetkisindedir.
Yönetim sunulan önerileri degerlendirerek; kabul edip uygulamaya koyabilir, gerekçesiyle birlikte öneri bekletilebilir veya öneri ret edilebilir.
147. 147 TAKIM ÇALISMASININ ÖNEMI-GEREKLILIGI Insan sosyal bir varlik oldugundan tüm ihtiyaçlarini kendi çabalariyla gideremez.
Bu nedenle ihtiyacinin türü ve siddeti ile orantili olarak, sürekli baskalariyla isbirligi ve dayanisma içinde olmayi ister, ihtiyaç duyar.
148. 148 Örgütler için de durum aynidir.
Basari bir bütündür ve basari bir çok unsurun bir araya getirilmesi ile olusur.
Bir örgüt/insan tüm unsurlari bir araya getiremez. Tüm islerden anlamaz.
Bu nedenle baskalarinin yardimina ihtiyaç duyar.
149. 149 BU ANLAMDA TAKIM ÇALISMASI Tek basina yapilamayani, birlikte yapilabilir hale getirmek.
Imece - isbirligi – ittifak ile sinerjik etki olusturmak
Türk’lerde zebaniye gerek yok. Çünkü ...
150. 150 SINERJI Bagimsiz ögelerin ortak çabalari sonucu verdikleri ürünün,
Bunlarin bagimsiz girisimleri sonucu olusturduklari toplam üründen daha çok olmasi.
Bütün parçalarinin toplamindan daha fazla bir degere sahiptir. (Aristoteles)
151. 151 SINERJI Sinerji özellikle kullanilan girdilerden (örgütsel kaynaklardan) daha çok çikti üretmek (mal ve hizmet sunmak) açisindan önemlidir.
Aksi halde örgüt yasamini sürdüremez.
Veya kamuya yük olarak yasamini sürdürür.
152. 152 BAZI SÖZLER
Hayat yardimlasmadan ibarettir. Mücadeleden degil.
Yalniz tas, duvar olmaz.
Bir elin nesi var, iki elin sesi var
Birlikten kuvvet dogar
Nerde birlik, orda dirlik.
Nerde çokluk, orada ....
(birlik olmayan çoklukla amaca ulasilmaz)
Çatal kazik yere batmaz!
153. 153 MAKUS TALIH Hep iç savasla huzursuzlukla ugrasmak zorunda kaliyoruz
Bu nedenle makro ve mikro boyutta sinerji olusturmakta yetersiz kaliyoruz.
Bu durum hayatin her asamasina yansiyor.
154. 154 TAKIM TIPLERI TAKIMLAR YASAL YAPILARINA,
ISIN NITELIGINE VE
TAKIMIN ÖZELLIGINE GÖRE ÇESITLI TÜRLERDE OLABILIRLER.
155. 155 TAKIM TIPLERI Yasal yapiya göre:
Formel ve informel
Isin niteligine göre:
Oyun oynayan çocuklar, tamir takimi, montaj takimi, bomba ekibi, vb.
156. 156 TAKIM TIPLERI Grubun özelligine göre: Kendi kendini yöneten takimlar,
Çapraz takimlar (farkli alanlardan gelmis kisilerden olusan takim) vb.
157. 157 TAKIM ÖZELLIKLERI YAPI
ROL ILISKILERI
ILKE VE NORMLAR
IÇ DAYANISMA
LIDERLIK
ÇATISMA
158. 158 YAPI Takim üyelerini birbirinden farklilastiran ve ayni zamanda birbirine baglayan degerler.
Tecrübe, yas, uzmanlik, güç, yetki vb. Degerlere bagli olarak üyeler arasi farklilasma olur.
Buna göre üye, grupta bir yer alir ve bu yere göre kendinden beklenen davranisi yani rolü olusur.
159. 159 ROL ILISKILERI Ise yönelik olanlar
Hayircilar- evetciler
Kisiselciler (insancil)
Kayitsizlar
Asiri ilgililer
160. 160 Ayrilikçilar
Yapicilar
Eskiler
Yeniler,
Düzenliler
Izole olanlar vb.
161. 161
162. 162 ILKE VE NORMLAR Ilke ve normlar zaman içerisinde tekemmül eder.
Takim üyeliginin ve takimdaki etkinligin devami için ilke ve normlara uymak sarttir.
Bütün üyelere ayni sekilde uygulanmayabilir.
163. 163 Ilke ve normlar
Açik seçik belirtilmeyebilir.
Özellikle üst düzeylerde, ilke ve normlarin hissedilmesi, tahmin edilmesi gerekir.
164. 164 IÇ DAYANISMA Yüksek iç dayanisma,
Kararli bir grubu,
Düsük iç dayanisma,
Gevsek bir grubu
Anlatir.
165. 165 IÇ DAYANISMA Kararli bir grup ile yönetim politikalari arasinda çeliski varsa,
Yönetimin isi oldukça zor demektir.
166. 166 ÇATISMA Grup içi ve gruplar arasi çatismalar olacagi ve bunlarin örgüt açisindan ve gruplar açisindan yönetilmesi gerektigi bilinmelidir.
Kaynaklar sinirli, ihtiyaçlar sinirsiz oldugundan ve insanlarda ihtiraslari, beklentileri, toleranslari farkli oldugundan, çatisma çogu kez kaçinilmazdir.
167. 167 TAKIM BASARISI ILE ILGILI BAZI KONULAR Takimin her üyesi önemlidir
Takim bir dislinin çarklari gibidir. Bir çarkin görev yapmamasi/yapamamasi digerlerini de etkiler.
Her üye elinden gelenin en iyisini yapmaya çalismali ve bunu cosku ile yapmalidir.
168. 168 Sadece fikir çatismalarina yer verilmelidir.
Ahenk ve uyum içinde çalisilmalidir.
Küçük kemanci örnegi
Gerçek anne örnegi
Yokya kaptan mesela deduk
169. 169 Üyeler ve liderler bir birlerine inanmali ve güvenmelidir.
Üyeler ve liderler birbirlerini kimin ne yapip ne yapamayacagi yönünde çok iyi tanimalidir.
170. 170 Üyeler ve lider bir birleri ile kaynasmalidir (ülfet)
Ülfet = hosgörü, diyalog, empati, uzlasi vb.
Ülfet = alisma, aliskanlik, ünsiyet, ahbablik, dostluk, görüsme, konusma (sözlükte)
171. 171 Takimin hedefleri gerçekçi ve çekici olmalidir.
Hayalcilik/maceracilik çogu kez hüsranla sonuçlanir
172. 172 Bilgi paylasildikça çogalir. Bilgi paylasimi yapilmalidir.
Yönetim takim çalismalarini degerlendirmeli ve olumlu olumsuz tepkileri objektif olarak ortaya koymalidir.
Objektif basari degerleme kriterleri ile ceza ve mükafat
Pasanin çantasi …
Yüksek firin patlamasi ...
173. 173 TAKIM ÇALISMASINA YATKINLIK EMPATI YAPMA
SINERJI OLUSTURMA
MOTIVASYONU YÜKSELTME
KATILIMCI OLMA
IYI ILETISIM KURMA
174. 174 TAKIM ÇALISMASINA YATKINLIK TAKIMIN MISYON, VIZYON VE AMAÇLARINI BENIMSEME
EKIP BASARISINI, KISISEL BASARIDAN ÖNEMLI TUTMA
ÜRETKEN OLMA
175. 175 TAKIM ÇALISMASINA YATKINLIK KENDISI VE ÇEVRESI ILE BARISIK OLMA
TAKIMINI YÜCELTME
POZITIF DÜSÜNME (IYIMSER VE MANTIKLI)
176. 176 YATKIN OLMAMA BEN MERKEZCI (BIREYSEL) OLMA
SADECE KENDI GÜCÜNE INANMA
MOTIVASYONU DÜSÜK OLMA
BIREYSEL DÜSÜNME VE ÇALISMA
ILETISIME KAPALI OLMA
BENI ASIN…
177. 177 YATKIN OLMAMA TAKIMIN MISYON VE VIZYONUNU BENIMSEMEME
BIREYSEL BASARIYI ÖN PLANDA TUTMA
ÜRETKEN OLMAMA
BILGIYI SAKLAMA/PAYLASMAMA
178. 178 YATKIN OLMAMA KÜSKÜN, ALINGAN VE KAVGACI OLMA
TAKIMI SABOTE EDEBILME
GENELDE OLUMSUZ (NEGATIF) DÜSÜNME
179. 179 DIGER ÖNEMLI KONULAR Örgütsel
Yönetsel
Kisisel ve
Çevresel sartlar
Takim çalismasinda basari ya da basarisizligi önemli ölçüde etkiler
180. 180 DIGER ÖNEMLI KONULAR Ögrenen örgütler
Ahilik/lonca kültürü
Katilimci yönetim anlayisi
Öneri sistemi
Kaizen (sürekli gelisme)
Yönetim gelistirmenin sürekliligi
181. 181 YALIN YÖNTEMLERLE ÇALISMA Basit yalin ve karmasik olmayan sistemler önemlidir.
Kisiyi sudan çikarma – suyu kisiden çikarma
Insanlari organize etme (takim olusturma)- organizasyonu (takimlari) insanlar için çalistirma
Ne organizasyon !
182. 182 TAKIM ÇALISMASINDA ÖNEMLI SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERISI IHTILAF,
CEHALET VE
YOKSULLUK/FAKIRLIK/GERI KALMISLIK
(BUNLAR BIRBIRIYLE ILISKILIDIR)
BUNLARIN OLDUGU YERDE
TAKIM RUHUNUN OLUSMASI VE GELISMESI ÇOK ZORDUR.
183. 183 BAZI SÖZLER CEHALETI ASMAK GEREK
SIRTI SIRTA ÇATMAK GEREK
SÜMER EZGÜ
CAHILLE ÇIKMA YOLA
BASINA GELIR TÜRLÜ BELA
ANONIM
184. 184 VER ELINI (AL ELIMI),
KARLI DAGLAR ASALIM,
BAYRAMLASALIM.
Anonim
185. 185 BU NEDENLE DAYANISMA,
EGITIM-BILGI VE
ZENGINLIK-KALKINMA
(BUNLAR DA BIRBIRLERIYLE ILISKILIDIR)
ÇÖZÜM IÇIN ZORUNLUDUR.
BURADAKI KISIR DÖNGÜYÜ ASMAK GEREKLI.
186. 186 ÖZETLE TAKIMIN ANLAMI
TAKIMIN NASIL OLUSTUGU
TAKIM ÇALISMASININ ÖNEMI
TAKIM TIPLERI
TAKIMLARIN ÖZELLIKLERI VE
TAKIM BASARISI
GIBI KONULAR ÜZERINDE DURULDU
187. MOTIVASYON
188. SUNU PLANI
Giris
Motivasyonun Tanimi ve Önemi
Motivasyonu Artirici Unsurlar
Motivasyon Süreci
Motivasyon Teorileri
Motivasyonu Etkileyen Önemli Faktörler
- Örgütsel
- Bireysel
Sonuç
189. GIRIS
Isletmelerin basarisi büyük oranda, insan unsurunun çok yönlü ve karmasik yapisinin iyi anlasilmasina ve bu yapiya uygun çalisma ortaminin olusturulmasina baglidir.
190. Motivasyon çalisanlarin örgütsel amaçlar dogrultusunda isteyerek çalismasi ve verimli olmasi için gerekli sartlarin arastirilmasi ve olusturulmasi seklinde ifade edilebilir.
Motivasyon özellikle yetenekli, bilgili ve inisiyatif kullanabilen çalisanlari istihdam edebilmek, onlarin bilgi ve becerilerini daha üst düzeylere çekebilmek açisindan son derece önemlidir.
191. MOTIVASYONUN TANIMI
Türkçe’de güdülenme, isteklendirme, özendirme ve ise geçme anlamlarina gelmekte olan motivasyon, degisik biçimlerde tanimlanabilmektedir.
Bu tanimlardan bazilari söyledir.
192. Motivasyon, kisilerin belirli bir amaci gerçeklestirmek üzere kendi arzu ve istekleriyle davranmalari ve çaba göstermeleridir.
Motivasyon, dis tesvikin rolü tartisilmakla birlikte, bireyin is yapma istegine sahip olmasini anlatmaktadir.
193. Motivasyon bir ihtiyaci gidermek için gerekli davranislari baslatan bir kuvvettir.
Motivasyon, davranis için harekete geçiren iç faktörleri ve bireyi davranisa tesvik eden dis faktörleri ifade etmektedir.
Motivasyon kelimesi Latince “movere”, yani “hareket etme, hareketlendirme” kelimesinden gelir.
Motivasyon, kisilerin belirli bir amaci gerçeklestirmek için kendi arzu ve istekleriyle davranmalaridir.
194. Kisaca, Gütme ve Güdülme
Güdüleme Güdülenme
Motivasyonun temelini üç ana faktör olusturur:
Insanin bir davranista bulunmasini saglama/tetikleme
Bu davranisi yönlendirme ve sürdürme,
Bu davranisi yapmadan dolayi bir haz duymak ve davranisi sürdürme.
Motivasyonun iki temel seviyesi, hayatta kalmak ve basari saglamaktir.
195. MOTIVASYONUN ÖNEMI
Is hayatinda motivasyon;
Çalisanlari farkli sekillerde davranmaya sevk eden faktörlerin belirlenmesi,
Bu faktörlerin çalisanlarin davranislarini neden ve nasil yönlendirdiginin anlasilmasi,
Olumlu davranislari sürdürmelerinin nasil saglanabileceginin arastirilmasi ile ilgilidir.
196. Bir örgütte ne kadar nitelikli personel bulunursa bulunsun, çalisanlarin çalisma istegi, yönetim tarafindan harekete geçirilmedikçe örgüte yeterli ya da gerekli faydayi saglayamazlar.
Çünkü örgütün sahip oldugu tüm varliklar, ancak çalisanlari araciligiyla örgütün amaçlarina hizmet edebilmektedir.
197. Motivasyonun nasil saglanabileceginde temel unsur, çalisanlarin gönüllü çalismaya yönelmeleri ile ilgilidir.
Gönüllü çalisma istegi, çalisanlarin arkadaslari ve örgütü için duydugu endiseyle etkilesimlidir.
Gönüllü çalisma istegi, bu endiseyle etkilesimli olarak degismekte ve gelismektedir.
198. Çalisanlarin istekliligini saglayarak, onlarin motivasyonunu dolayisiyla da basarisini en üst düzeyde tutabilmekte yönetimin destegi önemlidir.
Yönetimin destegi ile güçlendirilen çalisanlarin, problemleri çözmede ve basariya odaklanmakta daha istekli olacaklari kabul edilmektedir.
Yönetimle uyum saglayan ve örgütün degerlerini destekleyen çalisanlarin motivasyonu ve basarisi yükselir.
201.
MOTIVASYON SÜRECI
202. MOTIVASYON TEORILERI
Motivasyon teorilerini içerdikleri faktörlere göre iki grupta incelenebilir.
Birinci grupta Kapsam Teorileri olarak isimlendirilen ve içsel faktörlere agirlik veren teoriler bulunmaktadir. Bunlar; Ihtiyaçlar Hiyerarsisi teorisi, Çift Faktör Teorisi, Basarma Ihtiyaci Teorisi ve ERG(VIG) Teorisidir.
203. ikinci grupta ise Süreç teorileri olarak isimlendirilen ve dissal faktörlere agirlik veren teoriler bulunmaktadir. Bunlar; Sonuçsal Sartlandirma Teorisi, Bekleyis Teorisi, Esitlik Teorisi ve Amaç Teorisidir.
204. Ihtiyaçlar Hiyerarsisi Teorisi
Kisiler belirli bir siralama gösteren ihtiyaçlara sahiptir ve onlari tatmin edecek sekilde davranir.
Bir ihtiyacin tatmini, bir diger ihtiyaci ortaya çikarmaktadir.
Yönetici; fizyolojik, güvenlik, sosyal ve kisisel ihtiyaçlarin giderilmesi sonucu ortaya çikan tatmin edilmis insanlar ile örgütsel basarilara ulasilabilecegini bilmelidir.
205. Çift Faktör Teorisi teorisi
Ihtiyaçlar temel motivasyon faktörüdür. Ancak bazi faktörler motive etmez fakat motivasyonun varligi için gereklidir.
Bu nedenle yönetici, yüksek düzeydeki ihtiyaçlari tatmin edici, motive edici faktörleri devreye sokmak için örgütte tatminsizlik yaratan durumlari ortadan kaldirmalidir.
206. Basarma Ihtiyaci Teorisi
Bir kisinin performansi büyük ölçüde sahip oldugu basari gösterme ihtiyaci ile açiklanabilir.
Yönetici kisilerin farkli basari beklentilerine göre farkli motivasyon yöntemleri kullanilmasi gerektigini bilmelidir.
207. ERG (VIG) Teorisi
Kisiler kademe kademe ihtiyaçlarini tatmin etmek üzere çalisirlar.
Burada ihtiyaç siralamasi, ihtiyaçlar hiyerarsisi yaklasimindakine göre daha basittir.
Bu ihtiyaçlar; var olma (Existance) , sosyal bir grupla iliskili olma-ait olma (Relatedness) ve gelisme (Growt) ihtiyaçlaridir.
Yöneticiler, çalisanlara kendini gerçeklestirme ve büyüme ihtiyaçlarinin tatmini için firsatlar sunarak daha iyi motivasyon saglayabilirler
208. Sonuçsal Sartlandirma Teorisi
Belirli ödül ve ceza uygulamasi ile arzu edilen davranislar kuvvetlendirilir, arzu edilmeyen davranislar zayiflatilabilir.
Yönetici adil bir sistem çerçevesinde ödül ve cezayi kullanarak motivasyonu artirabilir.
209. Bekleyis Teorisi
Kisiler is ile ilgili ödüllere belirli bir deger biçer. Ayrica sarf edecekleri gayret ile is basarma ve ödülü elde etme arasindaki iliskiler konusunda belirli bekleyislere sahiptir.
Yöneticiler, çalisanlarin davranis seçimleri ve buna etki eden faktörlere göre motivasyonu artirabilirler.
210. Esitlik Teorisi
Kisiler kendi sarf ettikleri gayret ve elde ettikleri sonuçlari baskalarininki ile karsilastirir.
Esitsizlik algilanan durumda kisi bu esitsizligi giderici davranisa yönelecektir.
Yöneticiler olabildigince esitsizlikten kaçinarak motivasyonu artirabilirler.
211. Amaç Teorisi
Sahip olunan amaçlarin ulasilabilirlik derecesi ile kisilerin gösterecekleri performans ve motivasyon arasinda iliski vardir.
Motivasyonu artirmada yönetimin öngördügü amaçlar ile kisinin belirleyecegi amaçlar arasinda uygunluk önemlidir.
212. MOTIVASYONU ETKILEYEN ÖNEMLI FAKTÖRLER
Birbirleriyle ve baska bir çok unsurla etkilesimli olan ve etken durumsal degiskenlere göre farklilik gösterebilen bir çok motivasyon faktörü bulunmaktadir.
Motivasyon faktörleri, bu sununun kapsamina göre örgütsel, bireysel ve çevresel faktörler olmak üzere üç baslik altinda gruplandirilmis
213. ÖRGÜTSEL FAKTÖRLER
1- Yapilan isin takdir edilmesi
2- Karara katilma ve inisiyatif kullanma
3- Kisiye önem verilmesi
4- Çagdas disiplin anlayisi
5- Yönetimle iletisim kurabilme
6- Fiziki çalisma ortaminin uygunlugu
7- Isin tekdüze olmamasi
8- Çalisma saatlerinin uygunlugu
9- Is yükünün asiri olmamasi
10- Sosyal imkanlarin yeterliligi
214. BIREYSEL FAKTÖRLER
1- Meslekte geçirilen süreler
2- Iste yeni beceriler kazanabilme
3- Kurumun amaçlarini benimseme
4- Beklentilere ulasabilme
5- Meslegin severek yapilmasi
6- Parasal ödüllerin önemli bulunmasi
7-Çalistigim is için bilgim yeterlidir.
8- Kurum için önemli olan isi yapmak
9- Sorunlu is arkadaslari olduguna inanma
10- Is arkadaslariyla uyumlu çalisma
215. ÖRNEK OLAY
10 yasindaki bir Japon çocugun en büyük hedefi, dünyaca ünlü bir judocu olmakmis.
Ama beklenmedik bir trafik kazasi tüm hayallerini yok etmis; sol kolunu tam omuz hizasindan kaybetmis.
Bütün hayalleri yikilmis “tek kolla nasil judocu olunur ki?” demis. Yine de ailesi onu Japonya’nin en ünlü judo hocalarindan birinin yanina vermis.
216. Hocasi, çocuga tek kolla yapabilecegi bir firlatma hareketi göstermis ve üzerinde çalismaya baslamislar.
Çocuk iki haftada hareketi ezberlemis; zamanla simsek hiziyla yapmaya baslamis.
Daha sonra hocasina “bu hareketi çok iyi ögrendim, baska bir harekete geçebiliriz.” demis.
Hocasi bu hareketin ona yetecegini ve bu hareket konusunda onun en iyisi olacagini söylemis.
217. Çalismalar bir yil sürmüs. Günün birinde hoca, ögrencisine turnuvalara katilma zamanin geldigini söylemis.
Turnuva baslamis… Çocuk ilk turlari büyük bir hiz ve kolaylikla geçip finale gelmis.
Finalde karsisina yörenin en büyük judocusu çikmis.
Tek kollu çocuk turnuvayi kazanmis.
Kucaginda kupasi, mutluluk içinde evine dönerken dayanamamis ve sormus:
“Hocam, ben bunlarin hepsini nasil yendim.”
218. Hocasi gülümsemis…
“Zaferin üç sirri var oglum…
Birincisi, aklina bir hedef koydun;
Ikincisi, judonun en zor firlatma hareketini mükemmel ögrendin;
Üçüncüsü, bu ögrendigin harekete karsi bir tek savunma hareketi vardir…
Hareketi yapanin sol kolunu tutmak!..”
220. Özetle,
Motivasyonun tanimi, önemi ve faktörlerinden söz edildi.
Sonuç olarak;
Motivasyon konusunun, birbiriyle çok yönlü ve karmasik iliskiler içinde bulunan bir çok faktörün etkisi altinda oldugu unutulmamalidir.
Bu nedenle konu sistem yaklasimi çerçevesinde bütünlük ve etkilesim içinde degerlendirilmesi yararli olacaktir.
221. Ayrica her bireyin ve kurumun
Yapisi,
Isleyisi ve
Etken durumsal degiskenleri farklidir
Insanin dogasindan ve is hayatinin dinamiklerinden kaynaklanan karmasik yapisi ve bu yapiya uygun beklenti ve ihtiyaçlarinin olmasi,
Konunun durumsallik yaklasimi çerçevesinde degerlendirilmesi geregi de unutulmamalidir.
222. Motivasyonla ilgili süreç;
Insansal,
Örgütsel ve
Toplumsal sistemlerle ilgili oldugundan,
Motivasyon çalismalarinda olumlu sonuçlar alabilmek uzun süreli çalismalari gerektirir.
Bu nedenle motivasyonla ilgili iyilestirme çalismalarinda kisa sürede önemli degisiklikler yapilmasi zordur ve böyle bir beklentiye girmek de yanlis olabilir.
223. Bu süreçte iki kesimin de birbirleriyle etkilesim içerisinde,
Motivasyonu bir yasam biçimi olarak kabullenmesi,
Sürece sabirla katkilar saglamasi,
Sonuca götürücü çabalari desteklemesi ve
Uygun olanlari hayata geçirmesi,
Motivasyondan beklenen faydayi optimum kilabilecektir.
224. Böylece insanlar daha etkin ve verimli çalisacaklarindan, kisisel ve örgütsel basari artacaktir.
Bu durum insanlarin yasam kalitesi üzerinde olumlu etkiler yapacaktir.
225. STRES YÖNETIMI VE PROBLEMLERIN ÇÖZÜMÜ
226. SUNU PLANI
Stresin Tanimi
Stresin Nedenleri
Stresin Türleri
Stresin Evreleri
Stresin Sonuçlari
Stresi Azaltici Kisisel Öneriler
227. STRESIN TANIMI OLMASI GEREKENLERIN OLMAMASI, GERÇEKLESMEMESIDIR.
Veya
OLMAMASI GEREKENLERIN OLMASI, GERÇEKLESMESIDIR.
ANORMAL/OLAGANÜSTÜ HALLERDIR. BEKLENMEYENLERDIR.
228. KISILERE FIZIKSEL/RUHSAL OLARAK UYGULANAN BASKI, GÜÇ VE ZORLAMAYI IFADE EDER.
ÇEVRENIN MEVCUT VE POTANSIYEL TEHDITLERINE KARSI, FIZIKSEL VE DUYGUSAL TEPKIDIR.
229. BIREY VE ÇEVRE (IS ÇEVRESI VE GENEL ÇEVRE) UYUMUNUN YETERSIZLIGIDIR.
KISININ (ORGANIZMANIN) ÇEVREYE UYUM IÇIN ÖDEMEK ZORUNDA OLDUGU BEDELDIR.
230. STRES, KISININ BEDENSEL VE RUHSAL SINIRLARININ, ÇEVRESEL ETMENLERCE TEHDIT EDILMESI VE ZORLANMASI SONUCU ORTAYA ÇIKAN, BIR SIRA DISI TEPKI DURUMUDUR.
BU DURUMDA KISININ ÖNÜNDE IKI SEÇENEK VARDIR.
231. 1) TEHDIT VEYA ZORLAMALAR KARSISINDA MÜCADELE EDEREK, STRESLE BASA ÇIKMAYA ÇALISMAK.
2) STRESTEN KAÇMA DAVRANISI SERGILEMEK
HER IKI DURUMDA DA KISIDE STRES OLUSABILECEK, FIZIKSEL YAPIDA VE/VEYA PSIKOLOJIK DENGEDE BOZULMALAR OLUSABILECEKTIR.
232. STRESIN NEDENLERI STRESIN ORTAYA ÇIKMASINDA IKI TEMEL NEDEN (FAKTÖR) VARDIR.
1) GELECEGIN BELIRSIZLIGI
2) GELECEGIN KISI IÇIN ÖNEMLI OLMASI
BU IKI TEMEL NEDENE BAGLI ALT NEDENLERDEN DE SÖZ EDILEBILIR.
233. ALT NEDENLER KISININ IS ÇEVRESIYLE ILGILI FAKTÖRELER
(Örnegin is arkadaslariyla uyumu, yaptigi isin niteligi, yönetim yapisi vb.)
234. KISININ IÇINDE YASADIGI GENEL ÇEVREYLE ILGILI FAKTÖRLER
(Örnegin ailesi, arkadas çevresi, ekonomik yapi, siyasi yapi, alt/üst yapi imkanlari vb.)
235. BIREYIN KENDISIYLE ILGILI FAKTÖRLER (Örnegin, kisilik yapisi -A Tipi ve B Tipi kisilikler* - , yasam tarzi, inançlari vb.)
Ben bir ufak içerim moralim düzelir…
(*) A ve B tipi kisilikler hakkinda daha
sonra bilgi verilecektir.
236. STRESIN TÜRLERI KISA SÜRELI ? BIR GÜNDEN AZ ÖRNEGIN, TRAFIK SIKISIKLIGI
ORTA SÜRELI ? BIRKAÇ GÜN ÖRNEGIN, AILE UYUSMAZLIGI
UZUN SÜRELI ? HAFTALARCA VEYA
AYLARCA ÖRNEGIN; IFLAS/ISINI YITIRME, BIR
SEVDIGINI YITIRME
237. STRESIN EVRELERI ALARM EVRESI ?
Kisinin psikolojik bir zorlanma içinde oldugunun farkina varmasidir. Yani kisi kendi kendine, su an bir stres içindeyim, bunu atlatabilmem gerekir diyebilmelidir.
Kisinin stresi algilayabilmesi; kültürüne, hayat felsefesine ve yetisme sekline baglidir.
238. DIRENIS EVRESI ?
Bilinçli bir sekilde, bilinç altina talimatlar verilmelidir. Yani; sakin ol, telasa gerek yok, her sey kontrol altinda gibi düsüncelerle strese karsi direnç göstermelidir.
1. Ölen adam olsun can sagligi olsun
2. Sakin ol seni kurtaracagim sözünü, kendisi için düsünmeli
3. Üç Laz öldü can kaybi yok
239. TÜKETME VEYA TÜKENME EVRESI
Geçmiste bundan daha zor olaylari atlattigini veya çok zor isleri basardigini düsünerek strese son darbeyi vurmaya çalismalidir.
Stresten kaçmak yerine onunla mücadele ederek, kendini korumaya çalismak.
Aksi halde stres bizi yenecektir.
240. STRESIN SONUÇLARI OPTIMAL (EN UYGUN) DÜZEYI ASAN STRES, FIZYOLOJIK VE PSIKOLOJIK HASTALIKLARA YOL AÇAR.
STRES OPTIMAL DÜZEYI ASMADIGI VE UZUN SÜRE DEVAM ETMEDIGI SÜRECE, BIR HASTALIK OLARAK GÖRÜLMEMELIDIR.
AKSINE OPTIMAL STRES BASARI IÇIN GEREKLI BIR UNSURDUR. Ben zaten yan gelip yatiyorum.
241. OPTIMAL DÜZEYI ASAN STRES BIREYIN
SAGLIGINI
MUTLULUGUNU
ETKINLIGINI
VERIMLILIGINI AZALTIR.
BUNA BAGLI OLARAK ÇALISTIGI ÖRGÜTÜN DE ETKINLIK VE VERIMLILIGI AZALIR.
242. STRESIN SONUÇLARI ILE ILGILI EK AÇIKLAMALAR STRES, SEN HER SEYE KADIRSIN!
STRESIN ÖRGÜTE MALIYETI OLDUKÇA YÜKSEKTIR. (Öldürme yarala ...)
Ise devam ve verimlilik, Saglik ve mutluluk ile dogru iliskilidir.
YÖNETICI VE ÇALISANLARIN YIPRANMASI.
YANGIN ÖRNEGI …
243. BÜYÜK BIR BINADA YANGIN ALARMININ BOZUKLUGU NEDENIYLE, YANGIN SÖNDÜRME SISTEMININ HER KAT VE ODADA OTOMATIK OLARAK DEVREYE GIRMESI VE BUNUN GÜNDE BIRKAÇ KEZ OLMAK ÜZERE AYLAR/YILLAR SÜRMESI BINANIYI HARAB EDER.
244. HALILAR KISA SÜREDE ISLANACAK, BOZULMAYA VE KÜFLENMEYE BASLAYACAKTIR.
DUVARLAR DIRENÇLERINI KAYBEDECEK VE ARTIK TAVANA DESTEK OLAMAYACAKTIR.
ZEMIN ZAYIFLAMAYA VE BINA IÇTEN IÇE KENDINI GERÇEKTEN TAHRIP EDECEKTIR
245. YUKARIDAKI ÖRNEKTE OLDUGU GIBI;
STRESIN ETKISI ILE, ÇOK SIK VE YOGUN OLARAK HAREKETE GEÇIRILEN INSAN VÜCUDUNDA DA AYNI DURUM OLUSUR.
246. STRESIN NEDEN OLDUGU BEDENSEL RAHATSIZLIKLAR ASIRI ISTAH VEYA ISTAHSIZLIK
KRONIK YORGUNLUK VE HALSIZLIK
ADALE AGRILARI
CINSEL ISTEKSIZLIK
UYKUSUZLUK VEYA SIK SIK UYUMA
BULANTI, ISHAL VE KABIZLIK
NEFES DARLIGI, TITREME
247. STRESIN NEDEN OLDUGU DUYGUSAL VE DAVRANISSAL RAHATSIZLIKLAR ALINGANLIK VE SINIRLILIK
TATILDEN KAÇMA VEYA ANLAMSIZ BULMA
TEPKISIZLIK VEYA ASIRI TEPKI
YALNIZLIKTAN YAKINMA
ÖLÜMDEN VE KAZALARDAN ASIRI DERECEDE KORKMA
248. HAYATTAN ZEVK ALAMAMA, HER SEYI BOS GÖRME
HASTALIK HASTASI OLMA
ODAKLASMA BOZUKLUGU VE BELLEK ZAYIFLIGI
KAPALI YERDEN, YALNIZLIKTAN, SAVASTAN, DEPREMDEN, GÖK GÜTRÜLTÜSÜNDEN VB. KORKARAK PANIKLEME
249. STRESIN NEDEN OLDUGU BAZI HASTALIKLAR KANSER OLUSUMUNDA % 50 ETKILI
KALP VE DAMAR HASTALIKLARI
YÜKSEK TANSIYON
IÇ HASTALIKLARI (ÜLSER VB.)
KISMI VEYA TAM FELÇ
RUH HASTALIKLARI
250. STRES AZALTICI KISISEL ÖNERILER HEDEFE YÖNELIK ÇALISMA* (IS BITIRICI OLMAK)
KISILIKLI OLMAK*
ILETISIMI ETKIN KILMAK*
ZAMANI IYI YÖNETMEK*
DÜRÜST, GÜVENILIR VE ADALETLI OLMAK
SORUMLULUK SAHIBI OLMAK
AÇIK VE MANTIKLI OLMAK
VB.
251. TIRTIL BÖCEGI HEDEFE YÖNELIK ÇALISMA
Tirtil böcekleri agaçlarin gövdeleri, dallari ve yapraklari üzerinde uzun bir sira boyunca hareket etmekte ve sirayi bozmamaktadirlar. Bu durum bilim adamlarinin dikkatini çeker. Böcekleri içinde çiçek bulunan bir saksinin kenari etrafinda siralarlar.
252. Böcekler saksinin kenari üzerinde dönerken, çiçege ulasma imkanini kullanamadilar yani halkayi bozmadan dönmeye devam ettiler ve sonunda açliktan öldüler.
FAALIYET ile BASARI ayni seyler degiller.
253. KISILIKLI OLMAK 1 ? KISILIK
0 ? BASARI, Basarili kisi 1’ i 10 yapar
0 ?TECRÜBE, 10 iken 100 olursunuz
0 ? YETENEK, 100 iken 1 000 olursunuz
0 ? DISIPLIN, 1 000 iken 10 000
0 ? SEVGI ….
HEPSI EN BASTAKI “1” E BAGLI
254. IETISIMI ETKIN KILMAK Itiraf etmeliyim ki, bu konuda hatali davranDIM.
Bana yardim edebilir misiniz?
Bu isteki basarinizi takdir ediyorum. (Göstermis oldugunuz siddeti alaka her türlü takdirin fevkindedir.)
Bu konuda ne düsünüyorsunuz?
255. Sunu yapabilir misiniz?
Yardiminiza ihtiyacim var.
Biz bir aileyiz.
Çalismalarinizdan çok memnunum.
256. Özür dilerim.
Tesekkür ederim.
Rica ederim.
Size güveniyorum.
Sizi anliyorum.
Kolay gelsin.
Afiyet olsun.
Tebrik ederiz.
257. Biz
Lütfen
Evet
Nasilsiniz
Haklisiniz
Vs.
258. ZAMAN YÖNETIMI ZAMANI ETKIN VE VERIMLI KULLANMA
ZAMAN YÖNETIMI ILE ILGILI IKI GERÇEK ÖRNEK ASAGIDA SUNULMUSTUR.
1. gerçek hikaye, Northwestern Üniversitesi Kellog Business School’da Zaman yönetimi dersinde, ögrenciler ve hoca arasinda geçmistir.
259. KAVANOZ DOLDURMA OLAYI Hoca kürsüye kocaman bir kavanoz ve yumruk büyüklügünde bir çok tas ile gelir.
Taslari büyük bir dikkat ile kavanoza yerlestirir ve daha baska tas konulamayacak duruma gelince, bu kavanoz doldu mu diye sorar.
Ögrenciler hep birlikte doldu diye cevap verirler.
260. Hoca kürsünün altindan bir kova micir çikartti ve miciri yavas yavas kavanozun içine döktü. Sonra kavanozu sallayarak micirin taslarin arasina yerlestirdi.
Sonra bir kez daha kavanoz doldu mu diye sordu.
Bir ögrenci dolmadi herhalde diye cevap verdi.
261. Dogru dedi hoca ve yine kürsünün altindan bir kova kum aldi ve yavas yavas doldurdu. Tekrar kavanoz doldu mu diye sordu.
Tüm sinif hayir diye bagirdi.
Güzel dedi hoca ve kürsünün altindan bir sürahi su alarak, kavanoz agzina dek doluncaya kadar bosaltti.
262. BU DERSIN AMACI NEYDI? Büyük taslari bastan yerlestirmezseniz, küçüklerden sonra hiçbir zaman koyamazsiniz.
Büyük taslar kisiye göre degismekle birlikte; çocuklariniz, esiniz, sevdikleriniz, arkadaslariniz, egitiminiz, hayalleriniz, sagliginiz, eser vermek, baskalarina faydali olmak vb. seklinde söylenebilir.
Önce büyük taslari belirlemek gerekli.
263. GERÇEKÇI OLMAYAN ZAMAN TAHMINI … Her zamankinden biraz daha geç çikarak bir taksiye atladim ve soföre saat 15:00’e kadar X havaalanina yetisip yetisemeyecegimizi sordum.
Soför iki elini direksiyona koyarak, 10. Caddeyi görmüyor musunuz? diye sordu. 10. Caddeyi bos ver sen bana havaalanindan haber ver dedim.
264. Soför, trafigi görmüyor musunuz? Bayim. Noe’le bir hafta kaldigini bilmiyor musunuz? Bu trafikte caddeyi 15 dakikada geçebilirsek sans sayilir. Yilin bu günlerinde neden daha erken yola çikmadiniz?
Taksi soförü bana zaman yönetimi konusunda iyi bir ders vermisti.
265. Gülmeye basladigimi görünce nedenini sordu.
Seyahatimin nedeninin üst düzey yöneticilerine, zaman yönetimi konusunda bir konferans vermek oldugunu ögrenince soför de güldü.
Bazi yöneticiler zamanlarinin % 25’ini acil durumlara yani beklenilmeyeni beklemeye ayirmaktadirlar.
266. STRESI AZALTICI DIGER KISISEL ÖNLEMLER FIZIKSEL EGZERSIZ
DENGELI VE DOGRU BESLENME
GEVSEME VE EGLENME
STRESLI INSANLARDAN VEYA ORTAMLARDAN UZAK DURMAYA ÇALISMAK
ÖFKEYI YENMEYE ÇALISMAK, En büyük pehlivan
A TIPI KISILIGI TERK ETMEYE ÇALISMAK
267. A TIPI KISILIGIN ÖZELLIKLERI ATILIMCI, IHTIRASLI, YARISMAYI SEVEN
SABIRSIZ, BEKLEMEKTEN NEFRET EDEN VE ISI PLANLADIGI GIBI YAPMA KONUSUNDA ISRARCI
AYNI ANDA BIRDEN FAZLA ISLE UGRASMAK (ZIHINSEL VE FIILI)
BASARIYI SÜREKLI RAKAMSAL OLARAK ÖLÇME
268. B TIPI KISILIGIN ÖZELLIKLERI ACELECILIK, SABIRSIZLIKTAN UZAK VE ESNEK
OYUNU YARISMA IÇIN DEGIL HOSÇA ZAMAN GEÇIRME IÇIN SEVEN
SUÇLULUK DUYMADAN DINLENMESINI BILEN
GÖSTERI MERAKLISI OLMAYAN
269. ESNEK VE PRATIK OL 100’E KADAR YASA TIME’A GÖRE ASIRLIK YASA ULASMAK VE SAGLIKLI YASAM;
IDEALIST, SINIRLI VE KATI OLMAK YERINE
PRATIK, RAHAT VE ESNEK BIR YASAM TARZINI BENIMSEMEYE BAGLI.
(Kalitim ve dengeli beslenmeye ek olarak)
ABD, KANADA, ITALYA VE JAPONYA’DA YAPILMIS BIR ARASTIRMA 2004/AGUST
270.
Daha uzun ve saglikli yasama mümkün
271. STRES AZALTICI ÖRGÜTSEL ÖNERILER FIZIKSEL SARTLARIN IYILESTIRILMESI
IS TANIMLARININ YAPILMASI
EGITIMIN SIK SIK TEKRARLANMASI
ADIL BASARI DEGERLEME
ADIL ÜCRET POLITIKASI
KATILIMCI YÖNETIM (ÖNERI SISTEMI)
KARIYER GELISTIRME IMKANI
272. SON OLARAK STRES ATMA YERINE, STRESE NEDEN OLAN OLAYI ÇÖZME
TEVEKKÜL OLMA, Hikmet Hoca, Kadere inanan kederden emin olur. Varsa kaderde
Düzeltemeyecegimiz islerle ugrasmama
SABIRLI OLMA,
ILETISIM KURMA (Içine atma iletisim kur)
(Borcumu ödemeyecegim)
273. SEVGI VE HOSGÖRÜ SAHIBI OLMAK, Konfüçyüs, Mevlana, Yunus, Haci Bektas Veli daha bir çok düsünür….
Kendimizle barisik olmak
Içinde bulunulan ani yasamak
Asiri kaygili olmama
Kendini gelistirme
274. Düsüncenin çig etkisinden yararlanma. Iyi ya da kötü bir kanaat pes pese düsünceler olusturur.
Sahip olduklarimizin farkinda olmak.
Mevcutlara kanaat
Doga yürüyüsü – Toprak, strese neden olan vücuttaki elektrigi çekmekte ve kisiyi desarj etmektedir. Sürekli elektronik esyalarla hayat geçirmemek gerekir.
275. GÜZEL GÖREN GÜZEL DÜSÜNÜR, kötümserlik degil iyimserlik yaymak
KÜÇÜK SEYLERLE MUTLU OLABILMEK AMA KÜÇÜK SEYLERE TAKILMAMAK
BOZUK SES ÇIKARMAMAK
GERÇEK ANNE GIBI DAVRANMA
INSANLARI BIR BIRINE DÜSÜRMEME, BÖYLE SEYLERE SEBEP OLMAMA YA DA SEYRETMEME, 99’du 100 olsun
276. INISIYATIF KULLANMA, yasa ve yönetmeliklere saygili olma ama isin niteligine göre esneklik gösterebilme.
AHLAKLI OLMA, Kisisel/Toplumsal, Mesleki ve Küresel ahlak ilkelerine uyabilme. Örnegin; rüsvet almama, özenle çalisma ve isini iyi bilme, çevre dostu olmak.
277. GERÇEKÇI PLANLAR YAPMAK, yetenekleri ve imkanlari asan islere yeltenmemek.
YOLCULUK YAPMAK
KISA VADELI HEDEFLERE ÖNCELIK VERMEK
KISA YÜRÜYÜSLER YAPMAK
RAHATLATICI BIR SEYLER DINLEMEK
GÜLÜMSEYIN – BULASICIDIR.
278. ÇOK KONUSMAMAK
SÖZ GÜMÜSSE SÜKUT ALTINDIR.
KONUSTUM SIKINTI ÇEKTIM,
SUSTUM RAHAT ETTIM.
LOKMAN HEKIM
ASIRI SEVGIDEN KAÇINMAK.
SIDDETLI SEVGI, SEVGILI IÇIN YÜKTÜR.
279. ÖFKEYE KAPILMAMAK
UYMA KÖR SEYTANIN SÖZÜNE,
DÖN GEL GIDELIM MUHAMMEDIN IZINE
PIR SULTAN ABDAL
281. SUNU PLANI
Temel kavramlar
Lider (Önder) ve Örgüt Açisindan Önemi
Liderin Özellikleri
Liderlik Türleri
Liderlerin Temel Sorumluluklari
Etkin Liderlikle Ilgili Konular
282. ÖRGÜT ? Bir grubun belli amaçlari gerçeklestirmek için olusturdugu sistemli faaliyetler bütünüdür.
Örgütler insanlar içindir
ÖRGÜTSEL AMAÇLAR ? Her örgütün amaçlari farklidir. Ancak her ne pahasina olursa olsun amaçlara ulasmak gibi bir anlayis kabul edilemez.
Bu nedenle amaçlara;
Optimum kaynak kullanimi ile ulasmak gerekir.
Kaynaklarin etkin kullanimi
Yani örgütler etkin ve verimli çalismalar sonucu amaçlarina ulasmalidir.
283. Örgütsel yapi ve bu yapi içerisindeki ast-üst iliskisi, iletisimin etkinligi, örgüt kültürü, liderlik tipi vb. konularda YÖNETIM belirleyici rol oynamaktadir.
Bu nedenle yönetimin, örgütsel basarida en önemli unsurlardan birisi oldugunu söyleyebiliriz.
Yani her örgüt veya grupta düzeni saglayacak, sorunlari giderecek bir yöneticinin (veya liderin) olmasi gereklidir.
284. Geleneksel anlamda yönetici, basta insan olmak üzere tüm örgütsel kaynaklari amaçlar dogrultusunda isbirligi ve uyum içerisinde çalistirabilen kisidir.
Insancil anlamda yönetici; insanlari, insani amaçlar için, insanca yönlendirebilen kimsedir.
285. Bu anlamda örgütlerin amaçlarini etkin ve verimli sekilde gerçeklestirebilmeleri, büyük oranda insan kaynaklarina baglidir.
Bir örgütteki insanlar ve insanlar arasi iliskilerinin kalitesi stratejik öneme sahiptir.
Çalisanlarini tatmin ederek örgütün etkin ve verimli biçimde amaçlarina ulasmasini (Basarili olmasini) saglamak yönetimin sorumlulugundadir.
286. Ayrica çalisanlari güçlendirerek astlarin da kararlara katilmalarini saglayan katilimci yönetim anlayisinin uygulanmasi, yetki göçermenin, inisiyatif kullanmanin ve örgüt esnekliginin saglanmasi yararli olacaktir
Öncelikle çalisanlarda güven ve mutlulugu artirarak, onlarin istekli olarak örgüte katkida bulunmalarini tesvik edici sartlar olusturmayi saglayacak liderlik tipi oldukça önemlidir
287. Günümüzde, bilgi teknolojilerindeki gelismeler, demokratiklesme sürecinin hiz kazanmasi ile insanlarin daha çok istemde bulunmasi olmak üzere, bir çok faktöre bagli olarak insan ihtiyaçlari artmaktadir.
Halk, çalisanlar ve yöneticiler için çesitlilik ve süreklilik gösteren ihtiyaçlardaki bu artisin karsilanabilmesindeki basari, yönetim gelistirmeye baglidir.
Bu süreçte, liderlik niteliklerine sahip yöneticilerin varligi önemlidir.
288. Lider (Önder):
Bir grup insani belirli amaçlar etrafinda toplayabilme ve bu amaçlari gerçeklestirebilmek için onlari harekete geçiren bilgili ve yetenekli kisidir.
Liderlik, sosyal gruplarda ortaklasa bir vizyon, basari duygusu, basarma gücü, anlamli hedefler ve üstün basari saglayan, sosyal ve bireysel kalitedir.
289. Liderin (Lider yöneticinin) vizyonu, paylasilan vizyon olmadigi sürece, etkili olasi zordur ve çalisanlari harekete geçirmede gönüllü katilimi saglayamaz.
(…. hayirsiz evlat)
Liderin vizyonu asagiya yansimadigi veya yansidigi halde benimsenmediginde, liderin güçlü bir vizyona sahip olmasi yeterli olmamaktadir.
290. Lider ve Yönetici Ayirimi
291. Bu nedenle bütün çalisanlarin ortaklasa gelistirdigi veya gerçeklestirmeye çalistigi bir vizyona ihtiyaç duyar.
Paylasilan vizyon sayesinde insanlar zorlamayla degil kendi istedikleri ve gerçekten inandiklari için fedakarca çalisabilirler.
292. LIDERIN ROLÜ
Geleneksel örgütlerde, Liderin rolü organizasyonun vizyonunu tayin etmek, uygun bir sekilde ödül ve ceza vermek ve is gören faaliyetleri basta olmak üzere, tüm örgütsel faaliyetlere iliskin ayrintili kontrolü sürdürmektir.
Çagdas Örgütlerde, Liderin rolü paylasilmis bir vizyon insa etmek, katilimi tesvik etmek, yetki devri ve karizmatik liderlikten yararlanarak örgütün her düzeyinde etkin karar vermeyi tesvik etmektir.
293. LIDERIN ÖZELLIKLERI
Örgüt ve üyeleriyle bütünlesmesi ve çevreye uyum saglamasi önemlidir.
Örgütünü ve üyelerini iyi tanimalidir.
Örnegin, kaynaklari, tehditleri, üyelerin kaygi, korku, cesaret vb. yönlerini iyi bilmelidir.
Hedeflere ulasmada her üyenin yeni düsünce ve yöntem olusturacagina inanmali ve buna uygun ortam olusturmalidir.
294. Degisime açik olmalidir
Degisimi olusturan/baslatan
Degisime uyum için gerekli çalismalara destek saglamalidir
Günlük isler ve kisa vadeli hedeflerden çok Stratejik hedeflere yönelmelidir
Ancak Hayalci Degil, Gerçekçi Olunmalidir !
(Sokollu Mehmet Pasa ?)
(Enver Pasa?)
295. Seffaflik ve katilimciligi saglayabilmek için çalisanlari (örgüt üyelerini) bilgilendirici ve güçlendirici uygulamalara yer vermelidir.
Demokratik (Katilimci) ve durumsal liderlik önemlidir.
296. LIDERLIK TÜRLERI
Baskici Lider
Demokratik (Katilimci) Lider
Serbestiyetçi Lider
Durumsal Lider
Degisimci ve Reformist Lider
Is bitirici Lider vb.
297. Lider ve Grupta, etkin liderlik uygulamalarina olanak saglayacak bilgi, beceri ve deneyim potansiyelleri önemlidir.
Demokratik - Katilimci, Reformist, Durumsal ve Is bitirici liderlik önem kazanmistir
298. Insanlara öncülük etmek için, yanlarinda yürü çünkü en iyi liderler varliklari hissedilmeyenlerdir.
Daha az iyisi insanlarin hayran olup övdükleridir.
Daha da az iyisi insanlarin korktuklari ve kötü insanlarin bile nefret ettikleridir.
299. En iyi liderlerin isi tamam oldugunda insanlarin diyecekleri sey sudur
“Bunu biz yaptik”.
Lao-Tsu
300. Milletin evlatlari bir sürü gibi degil,
Sanli ve serefli insanlar olarak
San ve serefe yöneltilebilir.
K. ATATÜRK
301. LIDERLERIN TEMEL SORUMLULUKLARI
Ekonomik Sorumluluk
Ahlaki Sorumluluk
Toplumsal Sorumluluk
302. EKONOMIK SORUMLULUKLAR
Gerçeklestirilen faaliyetler ekonomik etkilerini dikkate almak
Toplumun ihtiyaci olan mal ve hizmetlerin
üretilmesi
Is olanaklarinin artirilmasi ve istihdam
saglama
Sürekli gelisme
Çalisanlara yüksek ücret ve iyi is kosullari
(Sosyal imkanlar) saglama vb.
303. AHLAKI SORUMLULUK
Kötü isler yamaktan kaçinmayi ifade eder.
Zimmet (alma ve kayitsiz kalma)
Rüsvet (verme ve alma)
Ürünleri yanlis tanitma
Müsterileri (vatandaslari veya diger ilgilileri) kandirma
Kisisel sorumluluk sahibi olma ve örnek olma
vb.
304. IS HAYATININ VE TOPLUMSAL DÜZENIN KURALLARINA UYMAK
GÜVEN VERMEK, KÖTÜ ÖRNEK OLMAMAK, ÖRNEGIN ,YOLSUZLUK YAPMAMAK GIBI
ISBIRLIGI VE BERABERLIK ZORUNLU IKEN BUNU BECEREMEMEK;
EKONOMIK, TOPLUMSAL SIYASAL VB. SORUNLARIN TEMELIDIR. (Kemal TOSUN)
ALACAGINA SAHIN, BORCUNA KARGA OLMAMAK
FAKIRLIGIN ÖNLENMESI VE HERKESE ASGARI YASAM DÜZEYININ SAGLANMASINA ÇALISMAK
305. TOPLUMSAL SORUMLULUK
Toplumun refahini gelistirme veya refaha zarar vermeme
Çevresel degerlere duyarli olma
Kültürel degerlere duyarli olma
Kaynaklari olabildigince en iyi kullanma
Sosyal ve kültürel etkinlikler
Asiri etkinlik, verimlilik ve kar isteginden kaçinma vb.
306. ETKIN LIDERLIKLE ILGILI KONULAR
Insanlar, birbirlerinden önemli ölçüde farklidir.
Dünya görüsleri, yasam tarzlari, fiziksel yapi, beklentiler vb...
Hastalik yoktur, hasta vardir.
Bu farkliliklar, çok çesitli ve karmasik sorunlar (toplumsal, örgütsel ve kisisel) olusturur.
307. Bu nedenle, her insana, örgüte ve topluma uygun liderlik ve yönetim seklinin belirlenmesi ve ihtiyaca göre yenilenmesi gerekir.
Yoksa uzun vadede basarili olunamaz.
308. ÖRGÜTÜ ETKILEYEN VE PESINDEN SÜRÜKLEYEN KISININ – YÖNETICININ/LIDERIN TARZI ÖNEMLIDIR.
LIDER; HERHANGI BIR AYRICALIK VE ÜSTÜNLÜK TALEP ETMEYEN, FAKAT ÇEVRESINDE FARKLILIGI, ETKINLIGI HISSEDILEBILEN KISIDIR.
FATIH, RUM MIMAR VE KADI
309. Beseri (Insansal) Beceriler: Uyumlu çalisma, astlari motive etme, onlara liderlik etme vb. Her kademede gerekli
310. IYI–KALITELI LIDERLIK
Baskicilara, Üstlere, Kuvvetlilere
DALKAVUKLUK ETMEMELI
Halka, Astlara, Zayiflara,
BASKI VE KIBIR YAPMAMALI
ZORBA OLMAMALI
BASKASININ HAKLARI ILE ALAY ETMEMELIDIR
311. LIYAKAT
BILGI, GÜÇ VE IKTIDAR KÖTÜ KARAKTERLI LIDERLERIN ELINDE, IHTILAF, KAVGA VE FITNE OLUR.
MEVLANA
ISLERI EHLINE VERMEK GEREKIR.
BEKRI MUSTAFA ...
312. Stratejik yönetimde
Uygun örgütsel yapi + uygun kaynak dagilimi yapmak önemlidir.
Stratejilerin uygulanmasinda örgüt kültürü, strateji ve liderlik önemlidir.
Ayrica Güç, yetki, sorumluluk da önemlidir.
313. ETKIN LIDERLIKLE ILGILI KONULAR
Asagiya yaptirim gücü ve yukariya ikna yetenegi önemlidir
Grubun normlarina uymalidir
Öncülük yapabilmelidir
Uygun yer ve zamanda yaptirim gücünü kullanmalidir
Çagdas disiplin anlayisini saglayabilmelidir.
Iyi bir dinleyici, gözlemci ve analist olmalidir
314. Ekibine güvenmeli, onlara yetki ve sorumluluk verebilmelidir
Genis ufuklu olmali (müzmin yol kazilari …)
Stratejist olmali
Sartlar ne olursa olsun sogukkanli olabilmelidir
Risk alalidir, sorumsuzca degil hesapli riske girmelidir
Analiz ve sentez yetenegi olmalidir.
Bütünü görmeli, ayrintilara takilmamalidir
315. Objektif bir hakem gibi olmalidir
Dogrudan emir vermek yerine önerilerde bulunmalidir
Katalizör olmalidir
Isler yokusa sürülse bile iyimser olabilmek
Örgütünü temsil edebilmelidir
Motivasyona olumlu etki edebilecek sekilde ilham verebilmelidir
Iyi çalismalari takdir etmelidir
Egitime önem vermelidir
Sosyo-psikolojik ihtiyaçlara önem vermelidir
316. IS AHLAKI SOSYAL SORUMLULUK –ETIK - IFFET
317. 317 Güle gus ettiremez yok yere bülbül inler
Varak-i mühr-ü vefayi kim okur kim dinler
Mehmet Kami
Ölümü 1545
VEFA: sevgiyi sürdürme, sevgi bagliligi
318. 318 Is ahlaki
Siyasetin kani: servet, hayati: satvettir
Zebun-kus Avrupa bir hak tanir ki kuvvettir.
M. Akif Ersoy
Satvet: Ezici kuvvet, hisim ve siddetle saldirip almak.
Zebun-kus: Düskünleri ezen, zalim, gaddar
Sözde Soykirim yasasina karsilik fransa parlamentosuna ithaf olunur. (12.10.06)
319. 319
YÖNETICILERIN SORUMLULUKLARI
Ekonomik Sorumluluk
Ahlaki Sorumluluk
Toplumsal Sorumluluk
320. 320 EKONOMIK SORUMLULUKLAR
Yararli ekonomik faaliyetler gerçeklestirmeye odaklanmaktir.
* Toplumun ihtiyaci olan mal ve hizmetlerin
üretilmesi
* Is olanaklarinin artirilmasi ve istihdam
saglama
* Sürekli gelisme
* Çalisanlara yüksek ücret ve iyi is kosullari
(Sosyal imkanlar) saglama
* vb.
321. 321 AHLAKI SORUMLULUK
Kötü isler yamaktan kaçinmayi ifade eder.
* Zimmet
* Rüsvet verme ve alma
* Fiyat anlasmalarina girme (Kartel vb.
organizasyonlardan kaçinma)
* Ürünleri yanlis tanitma
* Müsterileri kandirma
* Kisisel sorumluluk ve örnek olma
* vb.
322. 322 TOPLUMSAL SORUMLULUK
Toplumun refahini gelistirme veya refaha zarar vermeme
Çevreye duyarli olma
Optimum kaynak kullanimi
Asiri kar isteginden kaçinma
Sosyal ve kültürel etkinlikler vb.
323. 323 IS HAYATININ VE TOPLUMSAL DÜZENIN KURALLARINA UYMAK
GÜVEN VERMEK, KÖTÜ ÖRNEK OLMAMAK, ÖRNEGIN ,YOLSUZLUK YAPMAMAK GIBI
ISBIRLIGI VE BERABERLIK ZORUNLU IKEN BUNU BECEREMEMEK;
EKONOMIK, TOPLUMSAL SIYASAL VB. SORUNLARIN TEMELIDIR. (Kemal TOSUN)
ALACAGINA SAHIN, BORCUNA KARGA OLMAMAK
FAKIRLIGIN ÖNLENMESI VE HERKESE ASGARI YASAM DÜZEYININ SAGLANMASINA ÇALISMAK
324. 324 YÖK eski baskani eski rektör Ankara-kamu görevlileri etik kurulu baskani Prof. Dr. Mehmet Saglam,
Türkiye’de sadece siyasetin degil, diger toplumsal kurumlarin da etik kurallara ihtiyaci oldugunu söyledi.
325. Türk kadinlari Kültür Dernegi’nin, 41. kurulus yil dönümü kutlama etkinlikleri çerçevesinde Milli Kütüphane Konferans Salonunda düzenlenen “Siyaset ve Etik” sempozyumunda konusan Saglam, ahlaki degerler açisindan “özel alanda farkli, kamuda farkli degerlerine gözlendigine” dikkat çekti.
326. Kamu, özel, sivil, asker, yargi, yasama, bunlarla birlikte birtakim sartlar yerine getirilmedikçe sosyal hayatin etik hale dönemeyecegi açiktir.
Sadece siyasetin degil diger toplumsal kurumlarin da etik kurallara ihtiyaci vardir.”
327. Edibe Sözen, konusmasinda etik ve ahlak arasindaki farki ortaya koymustur.Ahlaki, “Iç muhasebe, Yaratanla aramizda iliski, modern dünyaya meydan okuyan bir düzenek” olarak tanimlayan Sözen, etigin modern dünyanin olgusu oldugunu söyleyerek, “Etik, toplum ve insan arasindaki düzeni olusturur, yenilikçi tarafi daha fazladir” dedi.
328. Sözen, etik ve ahlak belirleyicilerinin özneler oldugunu belirterek,” Bugünün özneleri de sermayedarlar ve medya sahipleridir dedi.Dünya, eylemleriyle sermayedarlar ve medya sahiplerinin üzerinden gidiyor” dedi.
329. Bir siyasi hareketin toplumsal olaylara egildigi ölçüde siyasal etige sahip oldugunu vurgulayan Sözen, insan haklari, degerler, demokrasi gibi meselelerin de siyasal etigin zorlamasiyla ortaya çiktigini ve kendine yer buldugunu ifade etti.
330. Sözen, siyasal etigin bazen baskaldiriya dönüstügünü ve yenilikçi oldugunu, bazen de olgulari normallestirebilecegini dile getirerek, “Bir toplumda sadece egemen güçleri egemen görmek de siyasal etikte sorun oldugunu gösterir” dedi.
331. “Sadece siyaset ve siyaset adamlarinin etik kurallara uymasi mi toplumu düzene sokacak? “diye soran Saglam, sözlerini söyle sürdürdü;
“Bugün sadece kamu görevlilerinin mi Etik kuralara ihtiyaci var?Bugün bunlarin disinda bu toplumun, yarginin etik kurallara ihtiyaci yok mu? Bugün yargida etik kurallara uyuluyor diyebilir miyiz?
Özerk kurumlar, üniversiteler, silahli kuvvetlerin etik kurallara ihtiyaci yok mu?Vakiflarin, sivil toplum kuruluslarinin, özel sektörün, ihracatçinin ihtiyaci yok mu?
332. 332 ODTÜ Fen Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü Baskani Prof. Dr. Ahmet Inam ise toplumun ahlakini belirleme sorumlulugu alan siyasal erkin önemine dikkat çekerek, “Bizim adimiza karar alanlar toplumun ahlaki karakterini belirliyor demektir” dedi.
Demokratik sürecin nasil isledigine ve islemesi gerektigine deginen Inam, temsiliyet, katilim, denetleme ve iletisim unsurlarinin demokratik süreçteki önemini vurguladi.
333. Ahlaki “hiç rüsvet yemedi, verdigi sözleri tuttu” gibi dar anlamda anlamamak gerektigini belirten Inam sunlari kaydetti:
“Çogumuzun göremedigi ahlaksizliklar vardir. Bilgi toplumun gelismesi için gerekliyse ve siz kullanamiyorsaniz ahlaksizsiniz. Tomlumdaki hayatin canlanmasini engelleyen her sey ahlaksizliktir. Yeni olusumlari, buluslari engelliyorsaniz o da ahlaksizliktir. Gizli, görünmeyen, kripto ahlaksizlar var toplumda.”
334. 334 Topkapi Müzesi Müdürü prof. Dr. Ilber
Ortayli da tarihte objektivite degil, etik ve ahlak oldugunu söyledi.
Tarih yaziminda farkli degerler bulundugunu belirten Ortayli, tarihçi etiginin tek sartinin yazilan tarihe konu olan insanlarla iliski kurmak oldugunu söyledi.
335. Tarihçilikte en önemli noktanin, karsi tarafi dinlemek oldugunu belirten Ortayli, “Bu, bugün Türk düsüncesinde yok dedi.
Ortayli,Türkçe’de “etik” yerine “iffet” kelimesinin kullanilmasini da önerdi.
336. KISISEL GELISIM
337. SUNU PLANI Kisisel Farkindalik ve Kisisel Gelisim Yolculugu
Kisisel Imaj ve Kisisel Kalite
Ögrenmeyi Ögrenme
Pozitif Düsünce Ile Hayata Bakis
Kisisel Zaman Yönetimi
338. KISISEL FARKINDALIK VEKISISEL GELISIM YOLCULUGU Farkindalik: Çevreyi algilama veya algilamaya çabalama ile çevreye yönelik uygun tepkilerde bulunmadir.
Maçi okuyabilme
Kisisel Farkindalik: Çevre içindeki yerimizi ve rolümüzü algilamaktir.
Kendi farkindaligimiz, öz farkindalik, öz gözlemleme
339. Kisisel Farkindalik Kisaca Kendini tanima erdemi ve
Sorumluluk alma özverisidir
340. Kendini Tanima Erdemi Ilim ilim bilmektir Ilim kendin bilmektirSen kendini bilmezsinYa nice okumaktir Yunus Emre
341. Ludwig Von Bertalanffy Amerikali biyoloji profesörü Bertalanffy 1920’li yillarda ortaya koydugu Genel Sistem Teorisi ile, farkindalik kavraminin bütünü görmekle ilgili oldugunu vurgulamistir.
Buna göre kisisel farkindalik, öncelikle yaraticinin farkina varmak, onu tanimakla ilgilidir ve ancak bu sekilde insan erdemli olur, sorumluluk bilincine ulasir.
Çünkü tüm sistem insana yöneliktir…
343. Sorumluluk Alma Özverisi Üst sistemin ve çevrenin, hizli ve sürekli degisim içinde bulundugunu
Sektördeki kurumlarin ve rakiplerin degisen kosullara uymak için degisim çabasi içinde oldugunu
Bu nedenle kisilerin de kendini degistirmesi ve gelistirmesi gerektigini anlamasidir
Bu konularda kafa yormasini, fikirler üretmesini ve çalismalar yapmasini ifade etmektedir
344. Dünyayi degistirmek istedim, ama sonunda fark ettim ki degistirmeye gücümün tek yettigi sey kendimdim.
Aldous Huxley
346. Durumun Ciddiyeti- Fikra Bati ülkelerinden birinde, matematikten sürekli zayif notlar alan çocugu, ailesi, bir faydasi olur düsüncesiyle Katolik okuluna gönderir.
Bakarlar ki çocuk hep tam not almakta...
Sebebini çok merak edip sene sonunda çocuga sorarlar:
Ne degisti de bu basariyi yakaladin?
Çocuk cevap verir:
Okulun ilk gününde arti isaretine çivilenmis adami görünce durumun ciddiyetini anladim."
347. Durumun Ciddiyeti- Fikra 2 Iki yaramaz kardes, …
348. Degismezsek Ne Olur?
349. Sonuç Eski hal muhal
Ya yeni hal
Ya izmihlal
"Ebediyen sana yok, irkima yok izmihlal”
M. A. Ersoy
350. KISISEL IMAJ VE KISISEL KALITE Kisisel Imaj: Baskalari üzerinde birakilan izlenimlerdir.
Yetenekler, beceriler ve diger tüm özellikleri etkili sekilde tasimak ve sunmak için gerekli olan araçtir.
Kisisel imaj; üç ögenin birlesimi sonucunda ortaya çikar. Bunlar:
Öz Imaj: Kendimizi nasil gördügümüzdür.
Algilanan Imaj: Çevremizde nasil bir etki biraktigimizdir. Disaridan nasil görüldügümüzdür.
Istenilen Imaj: Kendimizi baskalarina nasil göstermek istedigimizi anlatir.
351. Kisisel Imaji Etkileyen Faktörler Kisisel Imaj; düsünce yapimiz, birikimlerimiz, karizmamiz, özgüvenimiz, özsaygimiz, gelisime verdigimiz önem, potansiyelimiz vb. bir çok faktöre bagli olarak olusur.
Bunlardan önemli görülenleri iki ana baslikta ele alinmaktadir.
Ilk Izlenim
Iletisim Becerisi
352. Ilk Izlenim Ön bilgiler
Karsilikli etkilesim
Ön yargilar ve genellemeler
Genel görünüs
Davranislar ve nezaket kurallari
Empatik bag
353. Iletisim Becerisi Konusma Sekli
Jest ve Mimikler
Beden Dili
Etkili dinleme
354. Olumsuz Davranislar Sahte ve taklit imajlari benimsemek
Geribildirim almaya kapali olmak
Gelisimi ve degisimi reddetmek
Önyargili olmak
Dogalim kisvesi altinda, kaba olmak
Tutarsiz söylemler, tutarsiz davranislar sergilemek
Sert, olumsuz vücut dili kullanmak ve gülümsemeyi bilmemek
Ben diliyle konusmak, ben merkezli olmak
Insan iliskilerini önemsememek
Öz imaj - algilanan imaj karsilastirmasini yapamamak
355. Kisisel Kalite Kalite; bir seyin iyi olma veya kötü olma özelligi olarak tanimlanmaktadir.
Daha çok müsterinin veya diger insanlarin algilamasi ile ilgilidir.
Her çalisanin kisisel kalitesini artirmasi, örgütün (veya toplumun) toplam kalitesini artiracaktir.
356. Kisisel Kalitenin Göstergeleri Insanlari sevmek
Kurumu temsil ettiginin bilincinde olmak
Isini severek yapmak
Fiziki görünüsüne özen göstermek
Zamani kullanma yetenegi
Organizasyon yetenegi
Kendini gelistirmeyi ihmal etmemek
Güven vermek ve Güvenmek
Etik degerlere sahip olmak
Teke tek iliskileri önemsemek
Açik iletisim stratejisi/becerisi
Karakter/Kisilik
357. Güven Güven, insan iliskilerini bir arada tutan önemli bir yapistiricidir.
Güven, uzun bir sürede kazanilir, ama bir anlik düsüncesizlikle kaybedilebilir.
Bu nedenle güveni sürdürmek için azami gayret gerekir
Güven iki bölümden olusur:
Baskalarina inanabilmek/güvenmek ve
Güvenilir bir kisi olmak
358. Etik Etik; insan iliskilerinde veya davranislarinda; neyin dogru neyin yanlis oldugu hakkinda kanaat belirten, inançlara dayali ilkeler ve kurallardir.
Etik bes kisimda incelenebilir:
Kisisel etik
Ailesel etik
Örgütsel etik
Toplumsal etik
Evrensel etik
359. Bazi Etik Degerler Dürüstlük, Güvenilirlik ve Tarafsizlik
Sorumluluk ve Duyarlilik
Mesleki Özen ve Titizlik
Mesleki Yeterlilik
Sir Saklama
Meslek Onuru ile Bagdasmayan Hallerden Kaçinma vb...
360. Teke Tek Iliski Hayatta her sey teke tek iliskilidir.
Her seyin özü insanlarla iyi iliskiler kurabilmek ve sürdürebilmektir.
Insanlar sizi bir yerlerden tanirlar veya sizi taniyan birini tanirlar.
Bu bireye daha fazla saygi gösterilmesini ve bireyin daha saygin davranmasini gerektirir.
361. Iliskilerin Önemini Bilmek Insanlari dinleme, duygularini sezebilme/ paylasma ve onlarla iyi iliskiler kurma oldukça önemlidir.
Bu konularda bilinçli ve özenli olmaliyiz.
Iyi iliskiler kurmanin ne kadar güç oldugunu, bozmanin ise ne kadar kolay oldugunun farkinda olmak
Belki de en önemlisi baskalarina ve kendisine kulak vermenin, insani bir is oldugunu kavramak.
362. Iliskilerde Önemli Etmenler Insanlarin arasinda dolasmak
Insanlara selam vermek, Hal hatir sormak
Insanlari önemsemek
Gülümsemek ve onlarla konusmak
Ihtiyaçlarinin karsilanmasina çalismak
Bu sekliyle katilim süreci etkilesimi gerektirir ve süreklilik gösterir
Bütün insanlar hos karsilanma ve ilgiden hoslanirlar
363. Açik Iletisim Stratejisi Is hayatinda basari, insanlarin derin, dürüst ve sorgulayici nitelikte açik iletisim kurabilmelerine baglidir.
Bu etkin bir açik iletisim stratejisidir.
Yararli olduguna inanmak kosuluyla dogrulari özgürce söyleyebilmek gerekir. Ancak her dogruyu söylemek dogru olmaz.
364. Açik Iletisim Açik Çay Pastaneye giren müsteri, fincanda açik çay istedigini söylüyor.
Garson iki üç dakika sonra çayi getiriyor…
Ama çay benim degil çünkü açik degil,
diyor müsteri..
Sonra çayin gitmesi, degismesi, gelmesi vs.
365. Demek ki sadece çayin açik olmasini istemek yetmiyor, iletisim kanallarinin da açik olmasi gerekiyor…
Saglikli bir iletisim ile çözülemeyecek problem yoktur ve müsteri iliskilerinin temelinde de bu anlayis olmalidir…
366. Açik Iletisimle Ilgili Hatirlatmalar Itiraf etmeliyim ki, bu konuda hatali davranDIM.
Bana yardim edebilir misiniz?
Bu isteki basarinizi takdir ediyorum. Göstermis oldugunuz siddeti alaka …
Bu konuda ne düsünüyorsunuz?
Sunu yapabilir misiniz?
Yardiminiza ihtiyacim var.
Biz bir aileyiz.
Çalismalarinizdan çok memnunum.
367. Özür dilerim
Tesekkür ederim
Rica ederim
Size güveniyorum
Sizi anliyorum
Kolay gelsin
Afiyet olsun
Tebrik ederiz
368. Kisilik 1 ? Kisilik
0 ? Basari Basarili Kisi 1’ i 10 yapar
0 ? Tecrübe 10 iken 100 olursunuz
0 ? Yetenek 100 iken 1.000 0lursun
0 ? Disiplin 1.000 Iken 10.000 0lursun
0 ? Sevgi ….
Hepsi En Bastaki “1” e baglidir
Insanda Sifat Olmali
369. YE KISISEL IMAJIM YE!!
YE KISISEL KALITEM YE!!
370.
Kisisel Kaliteye Örnekler
Garçiya’ ya Bir Haber
Gidip Bakayim Efendim
371. Birlesik Amerika ile Ispanya arasinda savas çiktiginda, asilerin baskomutani General Garçiya ile derhal temas etmek gerekiyordu.
Garçiya Küba’nin sarp daglari arasinda bir yerde idi. Tam nerede oldugunu kimse bilmiyordu.
Kendisine telgrafla ya da posta ile de haber göndermeye imkân yoktu.
372. Hâlbuki Amerika Baskani mutlaka onu buldurup, kendisi ile isbirligi yapmak istiyordu. Ne yapmali idi.
Birisi Baskana dedi ki: Garçiya’nin yerini bulacak bir tek adam taniyorum, o da Rowan’dir.
Rowan’ i derhal çagirttilar ve Garçiya’ya verilecek mektubu kendisine teslim ettiler.
373. Rowan mektubu nasil aldi, deriden bir zarf içine koyup kalbinin üstüne nasil bagladi,
Dört gün sonra nasil Küba sahiline kayigini yanastirip oradan,
Nasil balta girmemis ormanlara daldi ve üç hafta sonra bütün Küba’yi nasil yaya olarak geçip,
Mektubu Garçiya’ya teslim ettikten sonra Amerika ya döndü?
374. Bunlarin hiçbirini simdi etrafli sekilde anlatacak degilim.
Bilhassa göz önüne koymak istedigim nokta sudur.
Baskan, Garçiya ya teslim edilecek bir mektubu Rowan’a verdi.
Rowan mektubu aldi ve hiçbir soru sormadan isine gitti.
375. Insanlarin çok bilgili olup olmamalarindan öte;
Dürüst,
Güvenilir,
Hemen ise sarilan,
Enerjisini isine yogunlastiran,
Ele aldigi isi gerçekten basaran kisiler olmalari ve
Garçiya’ya haber götürebilmeleri
oldukça önemlidir.
376. General Garçiya çoktan ölmüstür fakat baska Garçiyalar çoktur.
Bir isi yapmak üzere o ise girisen kimseler arasinda,
zihnini ve gayretini o is üzerinde toplayamayan veya
is yapmaya razi olmayanlari,
ise direnenleri görmek oldukça üzücüdür.
377. Bastan savma is görme, is ahlakina uymamak, dikkatsizlik ve gönülsüz çalisma bu gibi insanlarin baslica prensibidir.
Hâlbuki bunlar hayatta basarili olamazlar.
Megerki tehdit ederek veya rüsvet vererek baskalarinin yardimini alsinlar veya Allah mucize olarak onlara yardimci bir melek göndersin.
378. Etrafinizdakilerden birisine, Correggio’nun hayati ile ilgili ansiklopediden kisa bilgi getirmesini söyleyiniz.
Bu kisinin, peki efendim diyerek ricanizi yerine getirmeye gidecegini mi saniyorsunuz.
Ne münasebet.
Önce yüzünüze sakin saskin bakacak ve sunlara benzer sorular soracaktir.
379. Correggio kimdir?
Hangi ansiklopedide?
Ansiklopedi nerede?
Bu benim görevim mi?
Acaba Bismark’mi demek istediniz?
Bu isi Filan kisiye yaptirsaniz nasil olur?
380. Bu isi acele yapmami mi istiyorsunuz?
Size kitabi getirsem de kendiniz baksaniz daha kolay olmaz mi?
Bu bilgiyi niçin istiyorsunuz?
vb. …
381. Siz bütün bu sorulara cevap yetistirip ve açiklamalari bitirdikten sonra, görev verdiginiz kisi, büyük olasilikla konuyu bir arkadasina soracak ve gelip size ansiklopedide böyle bir kisi olmadigini söyleyecektir.
Böyle bir durumu önceden kestirebilirseniz, gereksiz sorulara cevap vermek yerine, zarari yok siz isinize bakin der ve kendiniz arastirmayi yaparsiniz.
382. Insanlarda bu ahlaki çöküntü, irade zaafi, isi severek yapip üstesinden gelmeyi istememek, basariyi erteleyen ve uzaklastiran seylerdir.
Gerçekten gayretli ve çalismaya istekli insanlar nispeten azdir.
Isinden çikarilmaktan korkan çok az çalisan var.
383. Örnegin yazicilik isi için bir ilan verin. Basvuranlarin çogu dogru dürüst hece ve noktalama kurallarini bilmez, bunu ögrenmeye lüzum da görmez. Böyle bir kimse Garçiya’ya mektup götürebilir mi? Benim en cana yakin buldugum kisi, patron/amir yokken de isini dürüstçe yapan kisidir.
384. Eline Garçiya’ya gönderilecek bir mektup verilince; gereksiz sorular sormayan, isi baskasina yüklemeye kalkmayan, görevini yerine getirmeden içi rahat etmeyen insanlara bayiliyorum.
Medeniyet böyle kimseleri siddetle aramaktadir. Garçiya’ya haber götürebilecek yetenekte insanlara ihtiyaç çoktur.
385. Bir gün odama gelen bir memur bana:
- Efendim siz birlikte çalistigim arkadaslardan birini bir derece terfi ettirdiniz. Yas ve ögrenim durumumuz ayni.
- Sokakta bir takim gürültüler var, nedir?
- Gidip sorayim efendim.
386. - Bir arabaymis efendim.
- Yükü neymis?
- Gidip sorayim efendim.
- Bir sürü çuval efendim.
- Çuvallarda ne varmis?
- Gidip bakayim efendim.
- Çimento varmis efendim.
387. - Araba nereye gidiyormus?
- Gidip bakayim efendim.
- X sitketinin merkez santiyesine gidiyormus.
- Çok güzel. Simdi bana haksiz yere terfi eden arkadasini çagir.
Sokakta gürültüler var nedir acaba?
Gidip bakayim efendim.
388. Kirk çuval P çimento yüklü bir kamyon
Çimentolarin mensei New Orleans
X insaat sirketinin merkez santiyesine gidiyormus
Y sirketine ait bir kamyon çimentolari istasyondan almis
Çuvallardan bazilari yolda patladigi için onun yerini degistirmeye çalisiyorlarmis
389. ÖGRENMEYI ÖGRENME Ögrenme, bireylerin davranislarinda kalici degisiklik olusturma sürecidir.
Bireylerin ögrenmeleri, ögretme-ögrenme sürecinin etkili bir biçimde düzenlenmesi ile olanaklidir.
390. Bilgi çaginda yasayan bireylerin, bilgiye erisme yollarini bilmeleri ve bu bilgileri kullanabilmeleri gereklidir.
Bu nedenle bilgi çagi insaninin, ögrenmenin nasil oldugu, baska bir deyisle Ögrenmeyi Ögrenme ile ilgili bilgiye sahip olmasi gerekir.
391. Ögrenmeyi Ögrenme Ögrenmede yararlanilan teknikleri
kapsayan Ögrenme Stratejisi ve
Ögrenme özelliklerini kapsayan
Ögrenme Stili kavramlari ile ilgilidir
392. Bilisim bilgisi yeterince gelismis birey neyi, nasil, hangi hizla ögrenebilecegini dogru olarak kestirebilir ve kendisi için en uygun ögrenme stratejilerini seçip ise kosabilir.
393. Ögrenme Stratejileri Tekrar Stratejileri
Anlamlandirma Stratejileri
Örgütleme/Gruplama Stratejileri
Ögrenmeyi Izleme Stratejileri
Duyussal Stratejiler
394. Tekrar Stratejileri Yeni bilgileri zihinsel tekrar ile önce kisa süreli bellekte, gerektiginde uzun süreli bellekte tutulmaya yönelik çabalardir.
Belirli bir bilginin seçilmesi ve edinilmesi esastir.
Not alma, sesli tekrar, önemli yerleri isaretleme vb. bu kapsamdadir.
Kisa süreli hatirlatmalar ve ezber gerektiren bazi görevler için önemlidir.
395. Anlamlandirma Stratejileri Yeni bilginin, daha önce ögrenilmis olan bilgilerle bütünlestirerek, ögrenilmesidir.
Anlamlandirma, yeni bilginin daha anlamli duruma gelmesi için ayrinti ekleme ve bütünlestirme sürecidir.
Konuyu kendi sözcükleriyle anlatma, özetleme, benzetim yapma, not alma, soru yanitlama gibi stratejiler bu gruba girmektedir.
396. Örgütleme Stratejileri Yeni gelen bilgilerin bir araya getirilerek kendi önbilgilerine göre yeniden düzenlenmesi esasina dayalidir.
Anlamlandirma stratejisiyle iliskilidir.
Konunun ana hatlarini çikarma, birbiriyle iliskili bilgileri ayni grupta toplayan bilgi semalari olusturma, çizelgeler kullanma vb. çalismalar örnek verilebilir
397. Ögrenmeyi Izleme Stratejileri Ögrenme etkinliklerin denetlenmesi ile ilgilidir.
Bireyin herhangi bir ögrenme etkinligi için ögrenme amaçlari olusturmasini, bu amaçlara ulasma düzeyini degerlendirmesini kapsamaktadir.
Bu stratejiler bireyin kendi ögrenme özelliklerini belirleyip düzenlemesine, yürütmesine ve denetlemesine yardimci olur.
398. Duyussal Stratejiler Ögrenmede ortaya çikan güdüsel ve duyusal engelleri kaldirmaya yardim eden stratejilerdir.
Basarisiz olma korkusunu gidermek üzere kendi kendine olumlu pekistirmede bulunmaya dayanir.
Disaridan gelen ve ögrenmeyi engelleme olasiligi bulunan uyaricilara karsi uyanik olmayi ve karsi önlemler gelistirmeyi ifade eder.
399. Ögrenme Stili Ögrenme stili, bireyin fiziksel ve duygusal ihtiyaçlarini etkileyen, çevresel ve algisal tercihlerinin olusturdugu bir bütündür.
Ögrenme sürecindeki tercihlerin tümü olarak tanimlanabilir.
Nasil her bireyin kisilik özellikleri, ihtiyaçlari birbirinden farkli ve kisiye özgü ise ögrenme stilleri de kisiye özgüdür
400. Ögrenme Stilleri Çalisma ortaminin sesli/sessiz olmasi
Ortamdaki isigin parlak/los olmasi
Serin/sicak bir çevre
Düzenli/düzensiz çalisma ortami
Kendi kendine ögrenmeyi tercih etme/bir akranla ögrenmeyi tercih etme
Yetiskinle ögrenmeyi tercih etme/etmeme
Yiyecek ve içecek esliginde çalisma/
bunlara gereksinim duymama
Hareket gereksinimi/sürekli oturma
Sabahin erken saatleri/ögleye dogru/
ögleden sonra/aksam saatlerinde çalisma
401. Insanlar
402. Ögrenmeyi Ögrenmek Hedefleri belirlemek/Liste yapmak
Zamani etkin kullanmak
Esnek planlama yapmak
Uygun çalisma aliskanliklari
Konsantrasyon
Hatirlamak
Proje yapmak
Son dakikaya sikismamak
Etkin çalisma sistemi
Tenkitçi okuma
Hizli okuma
403. Ögrenmeyi Ögrenmenin Yolu Kisinin;
Kendisini
Ögrenme kapasitesini
Uygun Ögrenme Stratejilerini (Basari ile kullanabilecegin yöntemleri)
Uygun Ögrenme Stillerini
Konuya iliskin ilginin ve bilgi gereksiniminin bilinmesini
gerektirir
404. Ögrenmeyi ögrenmek Bir yasama tarzidir
Bir yasam biçimidir
Bir hayat tarzidir
Insanin gelisme çabasinda büyük bir mücadelesidir
405. Yeni bilgiler önceden yapilanmis bilgilerin üzerine bina edilir.
Ögrenmeyi ögrenme,
Var olanlarla yeni olan ögrenmeler arasinda bag kurma ve
Her yeni bilgiyi var olanlarla bütünlestirme sürecidir.
406. POZITIF DÜSÜNCE ILE HAYATA BAKIS Pozitif düsünce; daha iyi, daha nitelikli ve daha üretken/verimli bir yasam için insanlara ve olaylara daha olumlu açidan bakabilmeyi ifade eder.
Daha olumlu bir bakis açisinin, olumsuz durumlarla daha kolay bas etmeyi saglayacagini, sonuç olarak insanlarin daha mutlu, daha üretken bir yasam sürdürebilecegini anlatir.
407. Bir çogumuzda olmayan, olmasi için de çaba göstermedigimiz düsünce.
Zihnimizdeki olumlu düsünceler, bedenimizde olumlu sonuçlar yaratir.
Pozitif düsünce olumsuzluklara razi olmamak, her kosulda yapilabilecek bir seyin olduguna inanarak hareket etmektir.
Hiçbir isi imkansiz diyerek birakma, ertesi gün baskalarinin o isi basarirken çikardigi gürültüyle uyanirsin.
408. Kardesim sen düsünceden ibaretsin,
Geriye kalan et ve kemiksin,
Gül düsünürsün gülistan olursun,
Diken düsünürsün dikenlik olursun
Hz. Mevlana
Güzel gören, güzel düsünür. Güzel düsünen, hayatindan lezzet alir.
409. Pozitif Haber Adam, kisa bir süre önce ayrildigi evine telefon açar, bahçivana sorar: - Nasil her sey yolunda mi?
Bahçivan hemen soruyu cevaplar. -Yolunda. Yalniz, küregin sapi kirildi onu tamir etmeye çalisiyorum. - Neden kirildi? - Köpeginize mezar kazarken, zorlamisim, bu yüzden kirildi. - Nee! Köpegim öldü mü? - Havuza düstü öldü.
410. - Benim köpegim çok iyi yüzerdi; nasil havuzda ölür?
- Ama havuzun suyu bosalmisti, betona çakildi; bu yüzden hayatini kaybetti. - Daha havuzu yeni doldurtmustum. Neden bosalttiniz? - Biz degil itfaiyeciler bosaltti. Çünkü evdeki yangini söndürmek için ilave suya ihtiyaç duydular. - Evde yangin mi çikti? - Evet efendim. Annenizin vefati dolayisiyla çok sayida insan geldi.
411. Bir sigara izmaritinden kagitlar, ardindan da perde tutusmus. O kalabalikta farkina varamadik. - Annem nasil öldü? Sapasaglamdi. - Haklisiniz. Biz de sasirdik ama sizin yatak odaniza bir sey bakmaya girmis. Yatakta karinizla en yakin arkadasinizi görünce kalbine inmis. - Yahu hiç pozitif bir haber yok mu? Bunaldim. - Olmaz olur mu? Var. Gecen gün siz AIDS testi yaptirmistiniz ya. - Iste onun neticesi pozitif çikti.
412. KISISEL ZAMAN YÖNETIMI Zaman; soyut, deneyim ve eylemlerimize göre anlamlari farklilik gösteren bir kavramdir.
Zaman; Yerine konmasi, geri döndürülmesi, yenilenmesi, depolanmasi, satin alinmasi mümkün olmayan bir kaynaktir.
413. Zaman en kit kaynaktir. Eger o dogru yönetilmiyorsa, hiçbir sey dogru yönetilmis sayilmaz.
Peter Drucker
Zaman hayattaki en acimasiz, en kati elementtir.
Yapilacak her is için bir zaman gereklidir.
Zaman pahalidir. Vakit Nakittir.
414. Zamanin akisi denetimimiz disinda oldugundan, aslinda zamani yönetemeyiz.
Sorun ne kadar zamanimiz oldugu degil, sahip oldugumuz zaman süresi içinde neler yapabildigimizdir.
Hepimizin esit olarak sahip oldugu nadir seylerden birisi de zamandir.
Gün 24 saat, maç 90 dakikadir.
Bu durumda sorun zamanda degil, bizdedir.
415. Zamanimizin belli bir kismini (% 25’ini) acil durumlara yani beklenilmeyeni beklemeye ayirmakta yarar vardir.
Kisisel zaman yönetiminde etkinlik, çogu kez iyi dengelenmis bir yasam biçimine baglidir.
Bunu açiklayan güzel bir örnek!
416. Kavanoz Doldurma Olayi Northwestern Üniversitesi Kellog Business School’da Zaman yönetimi dersinde, ögrenciler ve hoca arasinda geçmistir.
Hoca kürsüye kocaman bir kavanoz ve yumruk büyüklügünde bir çok tas ile gelir.
Taslari büyük bir dikkat ile kavanoza yerlestirir ve daha baska tas konulamayacak duruma gelince, bu kavanoz doldu mu diye sorar.
417. Ögrenciler hep birlikte doldu diye cevap verirler.
Hoca kürsünün altindan bir kova micir çikartir ve miciri yavas yavas kavanozun içine döker. Sonra kavanozu sallayarak micirin taslarin arasina yerlesmesini saglar.
Sonra bir kez daha kavanoz doldu mu diye sorar.
Bir ögrenci dolmadi herhalde diye cevap verir.
418. Dogru der hoca ve yine kürsünün altindan bir kova kum alir ve yavas yavas doldurur.
Tekrar kavanoz doldu mu diye sorar.
Tüm sinif hayir diye bagirir.
Güzel der hoca ve kürsünün altindan bir sürahi su alarak, kavanoz agzina dek doluncaya kadar bosaltir.
419. Amaç Büyük taslari bastan yerlestirmezseniz, küçüklerden sonra hiçbir zaman koyamazsiniz.
Büyük taslar kisiye göre degismekle birlikte; çocuklariniz, esiniz, sevdikleriniz, arkadaslariniz, egitiminiz, hayalleriniz, sagliginiz, isiniz, baskalarina faydali olmaniz vb. seklinde söylenebilir.
Önce büyük taslari belirlemek ve yerlestirmek gerekli.
420. Gerçekçi Olmayan Zaman Tahminleri … Her zamankinden biraz daha geç çikarak bir taksiye atladim ve soföre saat 15:00’e kadar X havaalanina yetisip yetisemeyecegimizi sordum.
Soför iki elini direksiyona koyarak, 10. Caddeyi görmüyor musunuz? diye sordu.
421. 10. Caddeyi bos ver sen bana havaalanindan haber ver dedim.
Soför, trafigi görmüyor musunuz? Bayim. Noe’le bir hafta kaldigini bilmiyor musunuz?
Bu trafikte caddeyi 15 dakikada geçebilirsek sans sayilir. Yilin bu günlerinde neden daha erken yola çikmadiniz?
422. Taksi soförü bana zaman yönetimi konusunda iyi bir ders vermisti.
Gülmeye basladigimi görünce nedenini sordu.
Seyahatimin nedeninin üst düzey yöneticilerine, zaman yönetimi konusunda bir konferans vermek oldugunu ögrenince soför de güldü.
423.
TESEKKÜRLER…