Stralingsbescherming en natuurlijke radioactiviteit: NORM industrieën, luchtvaart en radon

1. Stralingsbescherming en natuurlijke radioactiviteit: NORM industrieën, luchtvaart en radon Art. 4 ARBIS “Beroepsactiviteiten waarbij natuurlijke stralingsbronnen aangewend worden” • Arbeidslokalen in radon risico-zone; • “NORM” industrieën; • Luchtvaartmaatschappijen. Art. 9 ARBIS: aangifteplicht voor beroepsactiviteiten.

2. Stralingsbescherming en natuurlijke radioactiviteit “NORM” industrieën: Bepaalde industriële activiteiten • omgaan met verhoogde niveau natuurlijke radioactiviteit (in grondstoffen, producten en/of afval) “NORM” : Naturally Occurring Radioactive Materials – natuurlijke stralingsbronnen Art. 4 ARBIS • Fosfaatindustrie (meststoffen, veevoeders,…); • Verwerking zirkoniumzand (keramiek, smelters); • Tingieterij; • Extractie zeldzame aarden; • Vervaarding van elektroden voor las- en soldeerwerken die thorium bevatten.

3. Stralingsbescherming en natuurlijke radioactiviteit FANC: • Identificatie + sensibilisatie bedrijven • Evaluatie aangiftedossiers • risico-inschatting • blootstelling < 1mSv/j – OK > 1mSv/j – correctieve maatregelen of vergunning Aandachtspunten: onderhoudsoperaties + afvalbehandeling

4. Stralingsbescherming en natuurlijke radioactiviteit Kosmische straling: Bescherming door atmosfeer • Geen probleem op zeeniveau • Toename met hoogte • Verhoogde blootstelling luchtvaartpersoneel Art. 9 ARBIS: Aangifteplicht voor luchtvaart- maatschappijen Oorsprong: Melkwegstelsel en zon

5. Stralingsbescherming en natuurlijke radioactiviteit Aangiftedossiers: dosis inschatting van personeel Resultaten: • 1429 dosisgegevens (2007) 907 mensen > 1 mSv/j (gemiddelde dose ~ 2 mSv/j) Maximale dosis = 4 mSv/j Dosisverdeling:

6. Stralingsbescherming en natuurlijke radioactiviteit Art. 9 : plichten luchtvaartmaatschappijen indien dosis > 1mSv • de individuele doseste bepalen van het personeel, • rekening te houden met deze dosisschattingen bij het opstellen van de werkschema’s, teneinde hoge doses te vermijden; • de betrokken werkers te informeren over de gezondheidsrisico’s die hun werk met zich meebrengt (+ informatie arbeidsgeneesheer) • artikel 20.1.1.3 toe te passen voor het vrouwelijke vliegtuigpersoneel (bescherming zwangere vrouw) NB: Indien dosis > 6 mSv: specifieke medische toezicht (Radiation Protection 88)

7. RADON Radioactief gas afkomstig uit de ondergrond kan in elk gebouw binnendringen Erkend carcinogeen (longkanker) • Beperking blootstelling werknemers, publiek en bewoners ARBIS: Art. 4, 9 et 20.3 (werkplaatsen) & Art. 20.2, 70 en 72bis (woningen) Taken FANC: • Werkplaatsen:  Inschatting radon metingen • Risico-inschatting • Dosis ≤ 3mSv/a – OK > 3mSv/a – correctieve maatregelen of vergunning • Woningen:  Identificatie significante radon concentratie (medewerking Waalse Gewest, provincies, gemeenten)  Risico-inschatting + saneringsmaatregelen bestaande woningen, preventie voor nieuwe gebouwen

8. RADON (II)

9. Stralingsbescherming en natuurlijke radioactiviteit Beroepshalve blootstelling? Definitie ARBIS: “beroepshalve blootgestelde personen: personen die, hetzij als zelfstandige, hetzij in dienstverband,werkzaam zijn en die gedurende het werk, ten gevolge van de in dit reglement vermelde handelingen een blootstelling ondergaan die kan leiden tot doses die hoger zijn dan een van de dosislimieten vastgesteld voor de personen van het publiek, of die een blootstelling ondergaan gedurende beroepsactiviteiten die vergund zijn overeenkomstig de bepalingen van dit reglement;”