240 likes | 740 Views
INGURU ETA PROZESU SEDIMENTARIOAK HARRI SEDIMENTARIOAK. INGURU PETROGENETIKO SEDIMENTARIOAK. Lurrazalaren kanpoan “ Exogenoak ” P atmosferikoan eta bertako Tª-n Tª eta P harri metaketa aregotuz handiagotzen dira P gorena : 5 Kbar Tª gorena : 50 °C
E N D
INGURU PETROGENETIKO SEDIMENTARIOAK • Lurrazalarenkanpoan “Exogenoak” • P atmosferikoan eta bertako Tª-n • Tª eta P harrimetaketaaregotuzhandiagotzendira • P gorena: 5 Kbar • Tª gorena: 50 °C • Gainditzenbadira: Metamorfismoa
Sedimentazioa Gaia: meteorizazioproduktuak Meteorizaziofisikoa (=mekaikoa): harripuskak (detritus) Meteorizaziokimikoa: erakuntzberrikoproduktuak Adib: gatzak
HIGADURA Egilegeomorfolofikoak - Izotza = horma - Ura (itsasoko eta ibaikoa - Haizea Ondorioa:meteorizazioaksakabanaturikomaterialamugitzea (detritusaedohondakinak)
GARRAIOA Materiala (detritusaedohondakinak) garraiatu eta gero = SEDIMENTUAK
SEDIMENTAZIOA • = Sedimentuenmetaketa • 1. Grabitatearenekitzarenondorioz • Garraioegileakenergiagaltzean,Adib.: abiaduramotelduz • Airea edourametaketahautakorra • pisuarenarabera • 2. Prezipitaziokimikoz(hauspeatzea)
HAUSPEATZEA halita
Jalkitze harroak Jalkitzeharroetangertatzendirenprozesuak: SedimentuenmetaketaBehekozonetan Sedimentuenpisuagatik, hondorapenaSubsidentzia SedimentuakharribihurtuDiagenesia=litifikaziosedimentaioa)
HARRI SEDIMENTARIOEN ERAKETA Harri sedimentarioak = harri exogekoak (kanpokoak) Sedimentuak metatuta diagenesia jasan eta gero harri sedimentarioak Sedimentu motak: 1.- Zati mineralak (klastoak) harri zatiak garraioaren energia bukatuta metatuak 2.- Disolbaturiko substantziak: inguruan aldaketa fisiko-kimikoen eraginez hauspeatu eta metatzen dira. 3.- Izaki bizidunak
DIAGENESIA PROZESUAK -Trinkodura =konpaktazioa - Disoluzioa - Zementazioa - Metasomatismoa - Kristalizazio berria (birkristalizazioa)
1. Trinkodura edo konpaktazioa Trinkodura konglomeratu baten klastoetan, beste klastoen ukipen aldeak, presioagatik sortuak. Porositatea: gutxiagotu Jariakunak, ura eta airea: kanporatu
2. Disoluzioa Trinkoduran kanporatutako urak substantzia batzuk disolbatzen ditu. 3. Zementazioa Zementumotak CaCO3 FeO CaSO4 Buztina
4. Metasomatismoa Ioibatsartubestebatateraharriarenosaerakimikoaaldatuz sartu atera KareharriaDolomia Dolomitizazioa
5. Berkristalizazioa (kristalizazo berria) Hasierako harria kristal Kristal txikiak handiagotuak
Harri detritikoak (=klastikoak edo hondakinezkoak)
DETRITIKOAK (=HONDAKINEZKOAKedoKLASTIKOAK) Harri hodakinez osatuak
HARRI BIOKLASTIKOAK Bizidunen, barne nahiz kanpo eskeletozko hodakinez osatuak * = protozooak
KIMIKO ETA BIOKIMIKOAK Uretan disolbaturiko gatzen hauspeaketaz edo kristalizazioz sortuak TOBA
TURBA ANTRAZITA LIGNITOA PETROLIOA ASFALTOA HULLA