1 / 53

Çiftçi Akciğerinden Günümüze

Çiftçi Akciğerinden Günümüze. Prof.Dr.Oya Kayacan Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı. Tarımsal alan. Çiftçilik Hayvancılık Mandıracılık Ormancılık. Tarımsal Alan Çalışanlarının Akciğer Hastalıkları. Akut / kronik bronşit Astım /astım benzeri sendrom

aysel
Download Presentation

Çiftçi Akciğerinden Günümüze

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Çiftçi Akciğerinden Günümüze Prof.Dr.Oya Kayacan Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı

  2. Tarımsal alan • Çiftçilik • Hayvancılık • Mandıracılık • Ormancılık

  3. Tarımsal Alan Çalışanlarının Akciğer Hastalıkları • Akut / kronik bronşit • Astım /astım benzeri sendrom • Organik toz toksik sendromu ve akut solunum yetmezliği • Çiftçi akciğeri (Hipersensitivite pnömonisi) Spurzem JR, et al. Clin Chest Med 2002; 23: 795-810.

  4. Tarihçe • 1713 Ramazzini da Capri: Tahıl tozunda gözümüze görünmeyen, gizlenmiş küçük kurtlar olmalı. Bunlar muhtemelen eleme ve ölçme sırasında havaya karışıyorlar. Bu işi yapan işçilerin hemen tümünde nefes darlığı ve kaşeksi var. Nadiren ileri yaşa kadar yaşayabiliyorlar. Ramazzini da capri B. De Morbis Artificum Diatriba, 1713. Translation. Chicago (IL): University of Chicago Press; 1940. • 1875 yılında İzlanda’da Jon Finsen tarafından ‘heykataar’ ismiyle tanımlanmıştır. Schullian D. J History Med Allied Sci 1982; 37:440-443.

  5. 200 yıl sonra… Campbell küflü saman tozuna maruz kalan çiftçilerde oluşan HP’ni ayrıntılarıyla tanımladı. Campbell J. Br J Ind Med 1932 Birkaç yıl sonra… Pickles HP’nin bu spesifik formuna “çiftçi akciğeri” adını verdi. Pickles WW. Farmer’s Lung. Public Health (Lond)1944 1941: Jamison ve Hopkins- Bagasoz(is) Jamison SG, Hopkins J. N Ore Med Surg 1941; 93: 580-582. 1960: Pearsall ve ark.- Kuş besleyicisi hast. 1970: Banaszak ve ark.- Büro memurlarında HP

  6. Hipersensitivite Pnömonisinde Etkenler • Mantar ve bakteriler • Amipler • Hayvan proteinleri • Böcek proteinleri • Kimyasallar • Bilinmeyenler

  7. Etkenler • Gram (-) bakterilerin lipopolisakkaridleri (Endotoksinler) • Gram (+) bakterilerin lipoteikoik asidi • Mantarların glukanları • Mayaların zimozanı

  8. Tarım Çalışanlarının HP

  9. Tarım Çalışanlarının HP

  10. Tarım Çalışanlarının HP

  11. Tarım Çalışanlarının HP

  12. Tarım Çalışanlarının HP

  13. Sigara ve HP • Sigara HP’nden korur! • Alveoler makrofajlar tarafından antijen sunumunu bozar. • T hücresi fonksiyonunu bozar, Th/Ts oranını azaltır. Sigara içenlerde akut inflamatuar yanıt baskılanır. ANCAKsigara içen HP’li olguların sağ kalımları daha kısadır.

  14. Hastalık akciğer parankimini etkilerse Çiftçi Akciğeri Hava yolunu etkilerse Kronik Bronşit Çiftçi akciğeri olan olguların %50’sinde kronik bronşit Yaş ve sigara içiminden bağımsız Depierre, Dalphin,et al. Thorax 1988. Çalışma sonuçları çelişkili Dalphin,Depieuvre, et al. Br J Ind Med 1993. Sigara ve HP

  15. Ülkeden ülkeye değişir Yerel iklim koşulları Mevsimler Coğrafi özellikler Yerel alışkanlıklar Yerel üretim özellikleri Tanı kriterleri uniform değil! Aşırı yağışlı ilkbahar ve uzun ve sert geçen kış sonunda hayvanların balyalanmış samanla beslenmesi Çiftçi Akciğerinin Prevalansı

  16. HP Patogenezi Tetikleyici faktör (inducing factor) Arttırıcı faktör (promoting factors) Normal akciğer Subklinik alveolit İnflamasyon İlerletici faktörler (progression factors) Geriletici faktör (regression factors) Fibrozis Normal onarım

  17. Arttırıcı (Promoting) faktörler (1) • Konakçıya bağlı (genetik) • MHC Class II • TNF-α • uygunsuz immün yanıt • anormal kollajen metabolizması • Çevresel • böcek öldürücü (insecticide) • yabani ot öldürücü (herbicide) • viral enfeksiyonlar

  18. Arttırıcı (Promoting) faktörler (2) • Hormonal • postpartum dönemde HP • Antijene maruziyetin devamı • Tedavi eksikliği

  19. İlerletici (progression) faktörler • Aşırı nötrofil trafiği • Matriks metaloproteinazlar • Kollajen sentezi • Kollajenolitik aktivite • Fibroblast büyüme faktörlerinin aşırı salınması

  20. Geriletici (regression) faktörler • Konakçıya bağlı • T hücresi bağımlı immünregülatuar süreçler • Antiinflamatuar mekanizmalar • Antioksidan enzimler • Antiproteazlar • Antijenden kaçınma • Steroid kullanımı

  21. Hipersensitivite Pnömonisi Kronik Akut A. progresif (Subakut) Antijenden uzaklaşma + Kortikosteroid A.non-progresif (İntermittan) Antijenden uzaklaşılınca kendiliğinden iyileşir. K. non-progresif Semptomlar tedaviyle/kendiliğinden stabilleşir/iyileşir/kaybolur. K. Progresif Diffüz fibrozis Selman M. Hypersensitivity penumonitis In: Schwartz, King eds. Interstitial Lung Disease, 2004

  22. Akut olgu: İmmün kompleks aracılı immün yanıt Nötrofil kaynaklı toksik O2 metabolitleri Proteazlar Akut progresif/kronik olgu: T hücresi aracılı immün yanıt Akciğer dokusunda CD8+ T hücreleri Proinflamatuar sitokinler Oksidanlar Proteazlar HP Patogenezi

  23. Ateş, titreme, kırıklık Baş, eklem, kas ağrısı Dispne Göğüste sıkışma hissi Kuru öksürük Az miktarda balgam Nadiren hemoptizi HP Kliniği (Akut) Ani ve yoğun maruziyetten 4-6 (8) saat sonra, 24-48 saat içinde semptomlar geriler, aynı antijene maruz kalındığında tekrarlar.

  24. Progresif efor dispnesi Kırıklık, iştahsızlık, kilo kaybı Öksürük Mukoid balgam Semptomlar aylar-yıllarca sürer Tedavi edilmeyen subakut olgular kronik kr. kor pulmonale Kronik olgular akut atak tanımlayabilir. HP Kliniği (Subakut/Kronik) Uzun süreli, düşük yoğunlukta maruziyetten günler-haftalar sonra

  25. Fizik inceleme bulguları • Takipne • Bibaziler raller • Sibilan ronküs, wheezing • Sağ kalp yetmezliği bulguları • Çomak parmak

  26. HP’nde P-A akciğer grafisi • Normal • A.non-progresif • Geçici yaygın buzlu-cam • Konsolidasyon • A.progresif • İnce nodüler/ retikülonodüler • Buzlu-cam • K.non-progresif • Retiküler • K.progresif • Bal peteği (İnterstisyumda kalınlaşma+kistik alanlar) Akut HP: Yaygın buzlu cam görünümü Selman M. Hypersensitivity pneumonitis In: Schwartz, King Interstitial Lung Disease, 2004

  27. HP’nde P-A akciğer grafisi • Normal • A.non-progresif • Geçici yaygın buzlu-cam • Konsolidasyon • A.progresif • İnce nodüler/ retikülonodüler • Buzlu-cam • K.non-progresif • Retiküler • K.progresif • Bal peteği (İnterstisyumda kalınlaşma+kistik alanlar) Akut progresif (subakut) HP: Buzlu cam + retiküler ve nodüler görünüm Selman M. Hypersensitivity pneumonitis In: Schwartz, King Interstitial Lung Disease, 2004

  28. HP’nde P-A akciğer grafisi • Normal • A.non-progresif • Geçici yaygın buzlu-cam • Konsolidasyon • A.progresif • İnce nodüler/ retikülonodüler • Buzlu-cam • K.non-progresif • Retiküler • K.progresif • Bal peteği (İnterstisyumda kalınlaşma+kistik alanlar) Kronik HP: kaba retikülonodüler görünüm, PHT Selman M. Hypersensitivity pneumonitis In: Schwartz, King Interstitial Lung Disease, 2004

  29. Hiler/mediastinal LAP nadir- tanıyı reddettirmez Plevra sıvısı/ kalınlaşması nadir Cilt altı amfizemi (bronşiolit+lobüler aşırı havalanma sonucunda) Buzlu-cam görünümü daha çok alt zonlarda Diğer bulguların yer tercihi yok HP’nde P-A akciğer grafisi

  30. HP’nde YRBT • A.non-progresif • Yaygın buzlu-cam • Yama şeklinde / yaygın konsolidasyon • A.progresif (Subakut) • Akuttaki bulgular+ • Küçük nodüler • K.non-progresif • Nodüler patern • İnce/kaba retiküler patern • K.progresif • Bal peteği (İnterstisyumda kalınlaşma+kistik alanlar) Akut HP: Buzlu cam görünümü Selman M. Hypersensitivity pneumonitis In: Schwartz, King Interstitial Lung Disease, 2004

  31. HP’nde YRBT • A.non-progresif • Yaygın buzlu-cam • Yama şeklinde / yaygın konsolidasyon • A.progresif (Subakut) • Akuttaki bulgular+ • Küçük nodüler • K.non-progresif • Nodüler patern • İnce/kaba retiküler patern • K.progresif • Bal peteği (İnterstisyumda kalınlaşma+kistik alanlar) Akut progresif (subakut) HP: Buzlu cam görünümü+mikronodüller Selman M. Hypersensitivity pneumonitis In: Schwartz, King Interstitial Lung Disease, 2004

  32. HP’nde YRBT (akut progresif) • Küpeli E, Karnak D, Kayacan O, Beder S. Clues for the differential diagnosis of • hypersensitivity pneumonitis as an expectant variant of DPLD • Postgrad Med J 2004; 80: 339-345.

  33. HP’nde YRBT • A.non-progresif • Yaygın buzlu-cam • Yama şeklinde / yaygın konsolidasyon • A.progresif (Subakut) • Akuttaki bulgular+ • Küçük nodüler • K.non-progresif • Nodüler patern • İnce/kaba retiküler patern • K.progresif • Bal peteği (İnterstisyumda kalınlaşma+kistik alanlar) Kronik HP: Buzlu cam görünümü, nodüller, retiküler görünüm Selman M. Hypersensitivity pneumonitis In: Schwartz, King Interstitial Lung Disease, 2004

  34. HP’nde YRBT (kr.non-progresif) • Küpeli E, Karnak D, Kayacan O, Beder S. Clues for the differential diagnosis of hypersensitivity pneumonitis as an expectant variant of DPLD • Postgrad Med J 2004; 80: 339-345.

  35. HP’nde YRBT (kr.non-progresif) • Küpeli E, Karnak D, Kayacan O, Beder S. Clues for the differential diagnosis of hypersensitivity pneumonitis as an expectant variant of DPLD • Postgrad Med J 2004; 80: 339-345.

  36. HP’nde YRBT (kr.non-progresif) • Küpeli E, Karnak D, Kayacan O, Beder S. Clues for the differential diagnosis of hypersensitivity pneumonitis as an expectant variant of DPLD • Postgrad Med J 2004; 80: 339-345.

  37. HP’nde YRBT • A.non-progresif • Yaygın buzlu-cam • Yama şeklinde / yaygın konsolidasyon • A.progresif (Subakut) • Akuttaki bulgular+ • Küçük nodüler • K.non-progresif • Nodüler patern • İnce/kaba retiküler patern • K.progresif • Bal peteği (İnterstisyumda kalınlaşma+kistik alanlar) Kronik progresif HP: Buzlu cam ve bal peteği görünümü, retiküler görünüm Selman M. Hypersensitivity pneumonitis In: Schwartz, King Interstitial Lung Disease, 2004

  38. Akciğer fonksiyonları • Restriktif solunum bozukluğu • Vital kapasitedeki azalma total akciğer kapasitesindekine göre belirgin • DLco eforla oluşan arteryel desatürasyonun erken ve duyarlı bir belirteci • Hipoksemi: egzersizle • Normo/hipokapni • P (A-a) O2

  39. Solunum fonksiyon testleri • Akut intermittan: restriktif, öncesinde obstrüktif • Akut progresif/kronik: restriktif, maruziyet devam ederse akciğer fonksiyonları hızla bozulur • Bronşiolit küçük havayolu obstrüksiyonu • Bronş hiperreaktivitesi • Fibrozis + kistik-amfizematö değişiklikler SFT’nde restriktif+obstrüktif

  40. HP ve DPLD’li olgularda FEV1 ve FVC • Küpeli E, Karnak D, Kayacan O, Beder S. Clues for the differential diagnosis of • hypersensitivity pneumonitis as an expectant variant of DPLD • Postgrad Med J 2004; 80: 339-345.

  41. İnhalasyon provokasyonu • Ortam provokasyonu / kontrollü antijen inhalasyonu • Standardize edilmemiştir! • Provokasyondan sonra hemen/ saatler sonra yanıt • Ateş, kırıklık, baş ağrısı • Akciğer bazallerinde raller • FVC’de düşüş (%16) • Radyolojik bulgular • BAL bulguları

  42. Kan incelemeleri • Akut • Nötrofilik lökositoz • Lenfopeni • Kronik • Lökosit sayısı normal • ERH • CRP • İmmün kompleksler • IgG • IgM • Spesifik antikorlar • Serumda IgG yapısında presipitan antikorlar • Asemptomatik olguların %10-50’sinde + • TANI KOYDURMAZ ! • (-) bulunması tanıdan uzaklaştırır.

  43. Akut: Nötrofil Subakut/kronik Lenfosit CD4/CD8 oranı Köpüksü makrofajlar Plazma hücreleri %0.1-2 BAL bulguları CD4/CD8 oranı değişik çalışmalarda farklı ! Costabel U.Atlas der bronchoalveolaeren Lavage

  44. Akut bilgilerimiz az interstisyel inflamasyon Ig ve compleman depolanması hafif obstrüktif bronşiolit Kronik interstisyel fibrozis alveoler septal kalınlaşma Akut progresif (subakut) granülomatöz interstisyel pnömoni terminal bronşiol parankime İnterstisyel+luminal alveolit, alveoler eksuda,nekroz göstermeyen granülomlar bronşiolit HP patolojisi

  45. HP patolojisi

  46. HP patolojisi

  47. Tanı • Maruziyet öyküsü ve spesifik antikor (+) • BAL lenfositleri %40 • İAH kliniği • YRBT’de konsolidasyon (-), buzlu cam+ santrlobüler nodüller • İnhalasyon provokasyonu (+) / uyumlu hisyopatolojik bulgular

  48. Ayırıcı tanı • Akut • Grip • Atipik pnömoni • Organik toz toksik sendromu • Akut progresif (subakut)/ kronik • Granülomatöz akciğer hastalıkları • Tüberküloz • Sarkoidoz • İPF

  49. Majör Kriterler - Minör Kriterler • Uyumlu öykü, antijen ekspozisyonu sonrasısaatler içinde kötüleşme • Antijen ekspozisyonun kanıtlanması, çevrenin incelenmesi, serum presipitinleri ve/veya BAL sıvısında antikor • PA Akciğer grafisinde ve BT’de uyumlu değişiklikler • BAL sıvısında lenfositoz • Uyumlu histolojik bulgular • Nonspesifik/spesifik bronş provokasyon testi pozitifliği Bazallerde raller DLCO ↓ Arteriyel hipoksemi(istirahat/egzersiz) 4 majör + en az 2 minör Schuyler M. Hypersensitivity pneumonitis In: Baum’s Textbook of Pulmonary Dis. 2004

More Related