SEKİZ DENİZ YAYLASI BÖLGESEL BİR EKONOMİ POLİTİK YAPILANDIRMA ÖNERİSİ

1. SEKİZ DENİZ YAYLASIBÖLGESEL BİR EKONOMİ POLİTİK YAPILANDIRMA ÖNERİSİ Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN Bartın Üniversitesi gundogan@bartin.edu.tr Sekiz Deniz Yaylası Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN

2. Bölge Ülkeleri Orta Asya’nın zengin doğal kaynaklarının pazarı, Akraba toplulukları, Ortak bir tarih ve medeniyet serüveni. Sekiz Deniz Yaylası Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN

3. Bölge Ülkeleri Doğal Kaynaklar, Coğrafi Avantajlar, İşgücü İmkanları açısından zengin olmalarına rağmen bu zenginlik toplumsal refaha dönüşmemektedir. Sekiz Deniz Yaylası Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN

4. Genel Sıkıntılar Küresel fikirler/ideolojiler Pazar hakimiyeti ideolojisi olarak tebarüz etmektedir. Mal hizmet ve sermaye piyasaları metropol ülkelere açılmaktadır. Koruma/korunma duvarları adaletsiz bir şekilde düzenlenmektedir. Gelişmekte olan ülkelere koruma duvarları kaldırılması baskısı yapılırken, gelişmiş ülkeler keyfi korumalara başvurmaktadır. Göreceli avantajlar kullanılamamaktadır. Sekiz Deniz Yaylası Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN

5. Bölgesel İşbirliği 1929 Bunalımı dünya ekonomi bilimi, doktrinleri ve yapılanmasında değişikliklere yol açtı. Hali hazırda yaşanmakta olan bunalım da benzer sonuçlara gebedir. Bölgemiz göreceli üstünlükler üzerine kurgulanmış yeni bir ekonomik yapılanmaya gitmelidir. Sekiz Deniz Yaylası Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN

6. Bölgenin Coğrafik Avantajı Büyük birliktelikler (uygarlıklar) büyük yol güzergahları üzerine kurulurlar. Bölge 8 denizin (Hazar Denizi, Karadeniz, Marmara Denizi, Ege Denizi, Akdeniz, Kızıldeniz, Büyük Okyanus ve Basra Körfezi) oluşturduğu ortak alanın merkezidir. Doğu-Batı, Kuzey-Güney ticaretinin kesişme noktasıdır. Önemli boğaz bağlantılarına (İstanbul, Süveyş, Hürmüz) sahiptir. Sekiz Deniz Yaylası Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN

7. Bölge Avantajlarını Kullanamıyor Sağlıklı bir büyüme için Finans Sektöründen sonra en önemli sektör Ulaşım Sektörüdür. Deniz Ulaşımı en düşük maliyetli ulaşımdır. Bu üstünlükleri eksen alan yeni bir ekonomi-politik yapılanma Yeni Dünya’nın cazibe merkezi haline gelir. Bölge ülkelerinin yapılanmaları henüz bu ticari işbirliğini gerçekleştirecek durumda değildir. Sekiz Deniz Yaylası Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN

8. Bölge Ülkeleri ve Benzer Sıkıntılar Bölge ülkelerinin yapılanmaları benzer sıkıntılar üzerine bina edilmişlerdir. Türkiye örneği detaylandırılacaktır. Diğer ülkeler de çeşitli derecelerde bu sıkıntıları içermektedirler. Sekiz Deniz Yaylası Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN

9. TÜRKİYE ÖRNEĞİNDEKİ SIKINTILAR Sekiz Deniz Yaylası Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN

10. UYGUN OLMAYAN ULAŞIM ALT YAPISI • Ulaşım ağları metropol ülkeler ile ticari ilişkiye göre planlanmış • Ulaşım planlamasında askeri ve stratejik perspektif esas alınmış • Karayolu taşımacılığına ağırlık verilmiş • Demiryolu ve denizyolu taşımacılığı ihmal edilmiş Sekiz Deniz Yaylası Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN

11. BORCA DAYALI PARA SİSTEMİ • Para kredi sistemi borca dayalı • Faize dayalı finansman sistemi tek finansman sistemi olarak benimsenmiş • Sermaye terakkümü olmayınca borçlanma esas alınmış • Makroekonomik model reel sektörden kopuk kurgulanmış • Bütçe açığı ya da cari açık ikileminde kalınmış. Bütçe açığı ile yerli rantiyeciye cari açık ile yabancı rantiyeciye sermaye transferi yapılmaktadır Sekiz Deniz Yaylası Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN

12. DÜZENLEME VE DENETLEME FONKSİYONLARI • Dinamik takip sistemleri yoktur • Entegre bir yapı yoktur • Ekonomi ve yönetimde zihniyet problemi • Gelir dağılımı adaletsizliği • Uygun olmayan büyüme yapısı Sekiz Deniz Yaylası Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN

13. MAKRO EKONOMİK KURGU • Ticaretimiz havza dışına yoğunlaşmış • Komşularla ticaretimiz yeterli düzeyde değil • Yatırımlar yetersizdir • Sektörler arası bir denge yok • Kendi kendine yeterli olmayan bir tarım sektörü • KOBİ – büyük sermaye uyumsuzluğu • Emek yoğun yapılanma Sekiz Deniz Yaylası Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN

14. Sekiz Deniz Yaylası Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN

15. HAVZANIN BENZER PROBLEMLERİ • Türkiye örneği havzanın benzer problemlerini çeşitli derecelerde yansıtır. Bunlara ek olarak; • Tez ve anti-tezin aynı yapıdan çıkması birliği zorlaştırmaktadır. • Halklar fakirdir. «iyilik» nereden gelirse gelsin noktasındadır. • Çeşitlilik zenginlik olmaktan ziyade (dışarıdan desteklerle) ayrılık sebebi olmaktadır. • Havza akraba topluluklarından oluşur. Bir medeniyet serüveninin parçalarıdırlar. Sekiz Deniz Yaylası Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN

16. Sekiz Deniz Yaylası Yeni Bir İpek Yolu Yeni Bir Heyecan Yeniden Bölgesel Ekonomik Yapılanma Sekiz Deniz Yaylası Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN

17. Sekiz Deniz Yaylası Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN

18. Sekiz Deniz Yaylası Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN

19. Sekiz Deniz Yaylası Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN

20. Boğazların Durumu • İstanbul Boğazındaki ticari geçiş yoğunluğu yeni bir kanal ihtiyacı doğuracaktır. • Karasal trafik yoğunluğu açısından kanalın avrupa yakasına yapılması gerekir. Sekiz Deniz Yaylası Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN

21. Sekiz Deniz Yaylası Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN

22. Sekiz Deniz Yaylası Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN

23. ATILMASI GEREKEN ADIMLAR • Farkındalık oluşturmak • Kurumsal yapı oluşturmak • Göreceli üstünlükleri ve potansiyelleri tespit etmek • Ticari öncelikler ve hat birliği oluşturmak • Ortak bir para/ölçü birimi (basılmaksızın) • Ortak enerji politikası • Ortak bir kültür ve eğitim politikası • Sosyal sivil platformlar Sekiz Deniz Yaylası Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN

24. BARIŞ HAVZASI Yeni İpek Yolu - İpek Havzası Sekiz Deniz Yaylası Prof. Dr. Mete GÜNDOĞAN