Norske Landbrukstenester

1. Stifta i 1991 Opent for medlemskap frå lokale avløysarlag og maskinringar Arbeidar med anna for Betre samarbeid og felles målsetting i landbruket Betre trivsel og tryggleik for den einskilde bonde og arbeidstaker Betre ressursutnytting både fagleg og økonomisk Produktutvikling og informasjon Norske Landbrukstenester Norske Landbrukstenester

2. 103 medlemslag som representerar ca 17 500 aktive bønder Omsetting i løn på kr. 1.300.000.000 Finansiert ved medlemskontingent og forteneste på sal av tenester Forsikring Datatenester Arbeid NLT – Nøkkeltal Norske Landbrukstenester

3. Årsmøte kvart år innan utgangen av mai Styre på 5 medlemmer Fire av medlemmene er bønder Eit av medlemmene kan vera tilsett i eit medlemslag Administrasjon beståande av tre personar i tre årsverk Lokalisert i Rosendal, Kvinnherad kommune i Hordaland NLT - Organisasjon Norske Landbrukstenester

4. Samarbeide med myndighetene og organisasjonane i landbruket Sjå til at medlemslaga er rusta til å gjere sitt arbeid Support på IKT, løn og rekneskap Bedrifts- og personalleiing Reglar og forskrifter Forhandle forsikringsordningar Tilby kurs og samlingar for tilsette og tillitsvalte NLT - Arbeidsoppgaver Norske Landbrukstenester

5. Utvikling i laga Forsikringsordning Landbruksvikar Helseforsikring Beredskapsordning Personalhandsaming NLT - Presentasjonar Norske Landbrukstenester

6. Tilby kvalifisert arbeidskraft til bonden ved ferie, sjukdom og anna verksemd Arbeidsgjevaransvar Rekruttering Opplæring Delt ansvar HMS Dokumentasjon Har ansvar for løn og rekneskap i den samband for den einskilde bonde Tilbyr og vikarar til andre bedrifter Lokale avløserlag Norske Landbrukstenester

7. Aktive medlemmer; frå 11 til 769 Lønsomsetting; frå kr. 200.000,- til kr. 49.000.000, Tal på tilsette; frå 5 til 1.832 Kvar bonde mottek tilskot på inntil Kr. 69.000,- i året til ferie/fritid Kr. 1.400,- pr dag ved sjukdom Total lønsomsetting til avløysing er ca kr. 2.100.000.000,- i året Lokale avløserlag - Nøkkeltall Norske Landbrukstenester

8. Finansieringav drift Norske Landbrukstenester

9. Kompensert ved påslag Norske Landbrukstenester

10. Kostnad i laget • Timeløn kr 100,- • Feriepengar 12% kr. 12,- • Arbeidsgjevaravgift 0-14,1% kr. 11,90 • Forsikring 1,4% kr. 1,40 • Pensjon 1% kr. 1,- • Sjukdom 2,4% kr. 2,40 • Administrasjon 5% kr. 5,- • Totalt kr. 133,70 Norske Landbrukstenester

11. Utvikling av tilskot ferie/fritid i forhold til lønsutviklinga • Tal på dagar/timar ferie og fritid er kraftig redusert • utviklinga på tilskotet føl ikkje kostnadsutviklinga. • Timepris bonde må betale for kvalifisert arbeidskraft • I 2011 kr 223,30 inkl. sosiale utgifter, forsikringar og administrasjon. Bonde med maks tilskot på kr. 69.000,- fikk ferie- og fritidsavløysing i ca. 309 timar/ca. 41 dagar. • I 1999 kr 137,70 inkl. sosiale utgifter, forsikringar og administrasjon. Bonde med maks tilskot på kr. 48.000,- fikk ferie- og fritidsavløysing i ca. 348,5 timar/ca 46 dagar Norske Landbrukstenester

12. Norske Landbrukstenester

13. 6-18 mnd inkl. mva. 6-18 mnd inkl. mva. 6-18 mnd inkl. mva. 1 utb. 1 utb. 1 utb. + forsk. 1 utb. +46% 1 utb. 2 utb. 2 utb. + forsk. 4 utb. 6-12 mnd inkl. mva. 4-10 mnd inkl. mva. 4 mnd inkl. mva. 4-6mnd 3 mnd Norske Landbrukstenester

14. Forskottering frå bonden – beløp og forskotteringstid Konsekvensar. • Mindre ferie og fritid for den einskilde bonde • Mindre tryggleik og trivsel • Dårlegare rekruttering av unge bønder • Dårlegare produktivitet – svakare økonomi • Vanskeleg å rekruttere kvalifisert arbeidskraft • Usikre arbeidsplassar – ujamn sysselsettjing (mykje tilfeldig arbeidskraft) • Mange ”unødvendige” ulykker skjer • Meir sjukdomsavløysing • Mange bønder seie dei ikkje har ”råd” til å nytta tilskotet ferie og fritid på grunn av den lange forskotteringstida og svak likviditet. Norske Landbrukstenester

15. Realitet • Tallet på føretak er kraftig redusert frå 1998 • Behovet for ferie og fritid og tryggleik under sjukdom er minst like stort i dag som tidlegare • Særlig gjeld dette yngre bønder • Økningen i tilskot ferie/fritid og sjukdom har vert mindre enn lønsutviklinga • Forskottering frå bonde dei same åra • Auke frå ca. kr. 10.000,- til ca. kr. 70.000,- • Forskotteringstida auka frå ca. 3 mnd. (4 utbet.) til ca. 18 mnd. (1 utbet.) • Fleire inn i samdrift • Meir deltidsavløysing • Konjunktursvingingar • Stram arbeidsmarknad • Auka lønskostnader Norske Landbrukstenester

16. Realitet (forts) • Mange ”små” lag • Stor slitasje administrativt • Liten sjanse til meir enn primæroppgåver • Engasjerte styre? • Landbruksvikarordninga – frå 2009 • Avløysarlaga fått ansvaret for landbruksvikarordninga • Bevilga tilskot til 240 årsverk • Fleksibel ordning • Viktig at bonden nyttar ordninga og avløysarlaget sine tenester for å få god ordning Norske Landbrukstenester

17. Kva gjer vi • Laget må ha eit finansielt grunnlag for ein administrasjon som med anna • Kan drive rekruttering og personalforvaltning • Kan tilby kvalifisert arbeidskraft ikkje minst under sjukdom, men og ferie/fritid • Administrerer landbruksvikarordninga • Driv opplæring og kompetanseheving av dei tilsette • Er til ei kvar tid oppdatert på regler og forskrifter • Har ein internkontroll etter forskriftene • Dokumenterer etter krav frå myndighetene • Kan løn, rekneskap, budsjettering med anna • Har kontinuerlig og aktiv marknadsføring • Utviklar laget • Skaffar alternative inntekter • Stort nok medlemsgrunnlag • Verving? Norske Landbrukstenester

18. Forsikringstypar laget Yrkesskade/Yrkessjukdom (obligatorisk) Ansvar Formuetap Kriminalitet Bil (firmabil) Forsikringspakken i NLT Norske Landbrukstenester

19. Forsikringstypar person Ulykke fritid Reise (teneste og privat frå 1.5.2012) Pensjon Helseforsikring (2010) Forsikringspakken i NLT Norske Landbrukstenester

20. Yrkesskade/yrkessjukdom Lovbestemt og standard vedtekter uansett selskap Til og frå arbeidsstad (nytt frå 1.5.2010) Forsikra i arbeidstid mot skade på arbeidstakar Krev at Folketrygda godkjenner skaden som yrkesskade Fall og klemskader mest vanlege skadeårsaker 1-14% ervervsuførdom vert og utbetalt, mot normalt minimum 15% Dekker eventuelle utgifter NAV ikkje dekkjer Skadeskjema på www.landbrukstenester.no Forsikringstypar i laget Norske Landbrukstenester

21. Ansvar Dekker ansvarskade arbeidstakar påfører bonde/oppdragsgjever Ingen “tabbeforsikring” Må ligge eit direkte ansvar hos arbeidstakar, eit hendelig uhell vert ikkje dekka 4000,- i eigendel Ved skade oppstått ved bruk av registrert kjøretøy trer bilansvarslova inn før denne forsikringa Medisinrestar i mjølk toppar skadestatistikken (ca 50%) Skadeskjema på www.landbrukstenester.no Forsikringstypar i laget Norske Landbrukstenester

22. Formuetap Feil som administrasjonen gjer som fører til økonomisk tap for medlemmer Kriminalitet Underslag gjort av tilsette i laget Bil Fullforsikring av firmabilar i laget. 30 000 km Forsikringstypar i laget Norske Landbrukstenester

23. Ulykke fritid Dekker arbeidstakar ved ulykker utanom arbeidstid Så og sei like vilkår som yrkesskadeforsikring Frivillig tilslutning Billeg forsikring, berre kr 650,- pr år Oppgåvepliktig dersom avløysarlaget kjøper forsikringa til arbeidstakar Forsikringstypar person Norske Landbrukstenester

24. Reise Utvida til fritidsreiseforsikring 1.5.2012 Dekning over heile verda Pensjon OTP for dei som er tilsett i meir enn 20% stilling 2 prosent av inntekt, kan aukast til 4% Fondsavkasting Nokon har kollektiv pensjonsforsikring i Vital 66% ved pensjonsalder Forsikringstypar person Norske Landbrukstenester

25. Helseforsikring 28 dagars handsamingsgaranti, men normalt går det raskare 5 handsamingar - Fysioterapi, kiropraktikk o.l. utan undersøking frå spesialist Ugrensa tal på handsamingar - Fysioterapi, kiropraktikk o.l. med undersøking frå spesialist Inga helseerklæring Lik pris uansett alder, kjønn osv Forsikringssum 2 millionar pr. skadetilfelle Kan og knytte til familiemedlemer Er oppgåvepliktig om laget kjøpar forsikringa til arbeidstaker Forsikringstypar person Norske Landbrukstenester

26. Av ca. 430 kommunar var det ca. 150 som hadde offentleg tilsett landbruksvikar Ønske om ei ny landsdekkande ordning administrert av avløysarlaga Avløysarlaga overtok frå 01.01.2008 og kommunane får ikkje tilskot etter 01.01.2009 Landbruksvikarordninga Norske Landbrukstenester

27. Totalt i landet skal det etablerast 240 årsverk Fylkesmannen fordel årsverk i avløysarlaga Verksemdoverdraging i kommunar med vikar i dag Tilsette vikarer og/eller teikne beredskapsavtaler Rapportering ved slutten av året Landbruksvikarordninga Norske Landbrukstenester

28. Tilskot pr. årsverk er kr. 270.200,- Eigenbetaling ved sjukdom er maks kr. 1.400,- pr. dag kr. 186,65 pr. time Ved anna type avløysing enn sjukdom er det opp til laget sjølv å setja pris Fast sats pr. dag eller reelle utgifter Landbruksvikarordninga Norske Landbrukstenester

29. Avløysarlaget må skrive tilsetjingsavtaler og/eller beredskapsavtaler med aktuelle vikarar. Kr. 40.000,- av tilskotet pr. årsverk er til administrasjon. Resten av tilskotet skal saman med eigenbetaling frå bonden dekke arbeidskostnaden til vikaren. Landbruksvikarordninga Norske Landbrukstenester

30. Laget er ikkje forplikta til å tilby landbruksvikar til alle sjukdoms- /krisetilfeller Landbruksvikar skal i utgangspunktet brukast ved akutte sjukdoms-/krisesituasjoner Ved fleire samtidige situasjonar skal laget prioritera Landbruksvikar kan brukast til ferie/fritid og andre oppdrag ved ledig tid Skal avslutte dette arbeidet ved ny sjukdom/krise Landbruksvikarordninga Norske Landbrukstenester

31. Ved årets slutt skal avløysarlaget sende inn rapport Ein del av rapporten vil vera eige rekneskap som syner over-/underskot med ordninga. Eventuelt overskot skal betalast tilbake eller trekkast frå neste års utbetaling Underskot må laget dekka sjølv I tillegg skal rapporten innehalde ein oversikt over nøkkeltal Tal på dagar sjukdom, anna avløysing, tal på føretak, namn på kommunar Landbruksvikarordninga Norske Landbrukstenester

32. Kun fast tilsette landbruksvikarar Positivt; full oversikt over kostnadar, kompetanse, brukte årsverk Negativt; faste kostnadar, usikre inntekter, lite fleksibelt Fast ansatte og beredskapsavtalar Positivt; fleksibilitet, oversikt over kostnader, oversikt over årsverk Negativt; faste kostnader Kun beredskapsavtalar Positivt; fleksibilitet Negativt; oversikt over kostnader, oversikt over årsverk Landbruksvikarordninga Norske Landbrukstenester

33. Laget kan ikkje tilby meir arbeidskraft enn dei får tilskot for Ved å tilsette personar som landbruksvikar i tildelt årsverk vil ein alltid ha kontroll Ved beredskapsstillingar må ein til ei kvar tid ha kontroll på kor mykje av tildelt årsverk som er brukt Når tildelt årsverk er brukt opp kan ikkje laget tilby sjukdoms-avløysing til redusert sats. Landbruksvikarordninga Norske Landbrukstenester