Konferencë për Media Raporti Vjetor 2011 Korrik 2012

1. Konferencë për Media Raporti Vjetor 2011 Korrik 2012

2. Raporti Vjetor 2011 Arben Mustafa Drejtor Departamenti i Stabilitetit Financiar dhe Analizave Ekonomike Korrik 2012

3. Përmbajtja • Zhvillimet ekonomike; • Aktiviteti mbikëqyrës; • Shërbimet e ofruara autoriteteve, sektorit financiar, dhe publikut; • Aktivitete të veçanta.

4. Ekonomia e Kosovës: sektori real dhe fiskal • Rritja reale e PBB-së në 2011 ishte 5.0% (vlerësim i FMN-së); • Kontributin më të madh në rritjen reale të PBB-së e kishin konsumi dhe investimet private (të nxitura nga rritja e kredidhënies, dërgesave të emigrantëve, investimeve të huaja direkte), investimet publike, si dheeksportet; • Norma mesatare e inflacionit arriti në 7.3% (3.5% në 2010); • Rritja e çmimeve të importit, çmimeve të produkteve ushqimore, kostos së banimit, çmimet për shërbimet publike; • Të hyrat buxhetore ishin 1.30 miliardë euro (rritje vjetore prej 10.6%). • Shpenzimet buxhetore ishin 1.39 miliardë euro (rritje vjetore prej 9.1%).

5. Sektori i jashtëm • Bilanci tregtar: -2.2 miliard euro (rritje vjetore prej 17.5%); • Eksportet arritën vlerën prej 312.5 milionë euro (rritje vjetore prej 6.3%); • Importet arritën vlerën prej 2.5 miliardë euro (rritje vjetore prej 15.6%). • Deficit i lartë në llogarinë rrjedhëse prej rreth 672.9 milionë euro (14.4% e PBB-së); • Dërgesat e emigrantëve shënuan vlerën prej 584.8 milionë euro (rritje vjetore prej 0.1%); • Investimet e huaja direkte shënuan vlerën prej 394.6 milionë euro (rritje vjetore prej 7.9%).

6. Sektori financiar • Gjithsej asetet e sektorit financiar arritën në 3.5 miliardë euro (rritje vjetore prej 9.3%); • Sektori financiar dominohet nga sistemi bankar (76.3% e gjithsej aseteve); • Asetet e sektorit bankar arritën në 2.65 miliardë euro (rritje vjetore prej 8.3%); • 6 banka me pronësi të huaj (89% të gjithsej aseteve të sektorit bankar), 2 banka me pronësi vendore; • Rënie e shkallës së koncentrimit të tregut me implikime pozitive përrritjen e konkurrencës.

7. Ndërmjetësimi financiar: kreditë • Vlera e kredive: 1.70 miliardë euro; • Norma vjetore e rritjes: 16.4% (13.2% në 2010); • Struktura e kredive: • Sipas sektorëve: ndërmarrjet 69.9%, ekonomitë familjare 30.1%; • Sipas veprimtarisë ekonomike: sektori i tregtisë 52.7%, industrisë 24.8%, bujqësisë 3.5%, etj; • Sipas afatit të maturimit: deri në 1 vit 21.1%, mes 1 dhe 2 vite 7.2%, mbi 2 vite 71.3%.

8. Ndërmjetësimi financiar: depozitat • Vlera e depozitave: 2.1 miliardë euro; • Norma vjetore e rritjes 8.6% (11.0% në 2010). • Struktura e depozitave: • Sipas sektorëve: ekonomitë familjare 70.8%, ndërmarrjet private 13.0%, depozitat tjera 15.5%, etj; • Sipas afatit të maturimit: deri në 1 vit 58%, 1 deri 2 vite 28%, mbi 2 vite 18%; • Rreth 94% e depozitave janë në valutën euro.

9. Normat e interesit • Norma mesatare e interesit në depozita u zvogëlua nga 3.7% në 2010 në 3.5% në 2011; • Norma mesatare e interesit në kredi u zvogëlua nga 14.6% në 2010 në 14.1% në 2011; • Dallimi ndërmjet normave të interesit në depozita dhe kredi gjatë vitit 2011 ishte 10.6 pp, rënie vjetore prej 0.3 pp.

10. Treguesit e performancës • Profitabiliteti • Profiti neto në vitin 2011 ishte 37.0 milionë euro – rritje vjetore prej 12.8%; • Kthimi Mesatar në Kapital (ROAE): 15.3% (14.8% në 2010); • Kthimi Mesatar në Asete (ROAA): 1.5% (1.5% në 2010); • Raporti shpenzime/të hyra: 82.4% (82.5% në 2010).

11. Rreziqet e sistemit bankar (1) • Cilësia e portofolit kreditor • Kreditë joperformuese (KJP) u zvogëluan në 5.7% (5.9% në 2010); • Pjesa më e madhe e KJP-ve rrjedhin nga sektori i biznesit, ndërsa kreditë e ekonomive familjare karakterizohen me cilësi më të mirë; • KJP-të janë të mbuluara në masë të kënaqshme nga provizionet (117% në vitin 2011); • Rezultatet e ‘stress testit’ sugjerojnë se sistemi bankar është në gjendje që pa vështirësi të mbajë nivelin e kapitalizimit në kuadër të margjinave të kërkuara edhe nëse vlera e KJP-ve do të dyfishohej.

12. Rreziqet e sistemit bankar (2) • Solvenca • Treguesi i Mjaftueshmërisë së Kapitalit (TMK): 17.5% (18.7% në 2010); • Të gjitha bankat që operojnë në Kosovë janë mirë të kapitalizuara me TMK mbi 12%. • Likuiditeti • Raporti kredi/depozita: 79.9% (74.3% në 2010); • Asetet likuide/gjithsej asetet: 32.5% (37.3% në 2010); • Asetet likuide/gjithsej depozitat: 39.0% (45.0% në 2010); • Niveli i kënaqshëm i likuiditetit të sistemit bankar konfirmohet edhe nga rezultatet e ‘stress-testit’.

13. Korporatat tjera financiare • Zgjerim i aktivitetit të kompanive të sigurimit; • Asetet e kompanive të sigurimit arritën në 106.0 milionë euro – rritje vjetore prej 9.4%; • Numri i polisave të shitura ishte për 11.9% më i lartë se në vitin 2010. • Trusti i Kursimeve Pensionale të Kosovës (TKPK) shënoi ngritje të performancës krahasuar me vitin 2010; • Kthimi në investimet e TKPK-së ishte 3.3 milion euro; • Çmimit për njësi të aksioneve të TKPK-së 1.034 euro (1.032 euro në vitin 2010). • Institucionet Mikro Financiare (IMF) reduktuan aktivitetin. • Vlera e kredive të lëshuara ishte 104.4 milionë euro, rënie vjetore prej 9.8%; • Pesëmarrja e kredive të IMF-ve në gjithsej kreditë e sistemit financiar ishte 5.9% (7.5% në vitin 2010).

14. Zhvillimet ekonomike gjatë gjysmës së parë të vitit 2012 (1) • Nëperiudhënjanar-qershor 2012, normamesatare e inflacionit ishte 1.5%; • Deri në prill, eksportet arritën vlerën prej 79.1 milionë euro (-24.4% rënie vjetore) ndërsa importet arritën vlerën prej 672.9 milionë euro (0.1% rritje vjetore); • Në tremujorin e parë 2012, dërgesat e emigrantëve arritën vlerën prej 119.1 milionë euro (4.8% rënie vjetore), ndërsa IHD-të arritën në 60.4 milionë euro (27.6 rënie vjetore).

15. Zhvillimet ekonomike gjatë gjysmës së parë të vitit 2012 (2) • Deri në maj, gjithsej asetet e sektorit bankar shënuan rritje vjetore prej 6.1% duke arritur vlerën prej 2.65 miliard euro. • Aktiviteti kredidhënës ka vazhduar me trend rritës. Deri në qershor, kreditë shënuan rritje vjetore prej 9.3%, ndërsa depozitat shënuan rritje vjetore prej 7.7%. • Norma mesatare e interesitnëkredipërperiudhënjanar-qershorishte 13.7% krahasuar me 14.3% njëvitmëparë. • Sistemibankarvazhdoitëjetëprofitabil me ROAA prej 0.8% dhe ROAE prej 7.9%. • Pjesëmarrja e kredivejoperformuesenëgjithsejkreditë u ngritnë 6.5%. • Sektori bankar vazhdon të jetë i kapitalizuar mirë. Në qershor 2012 TMK-ja ishte 17.2%.

16. Pikëpamjet për vitin 2012 • Rritja ekonomike është parashikuar të jetë rreth 3.8%. • Norma mesatare vjetore e inflacionit pritet të jetë rreth 1.0%; • Importetpritettëketëniveltëngjashëm me vitin e kaluar, ndërsamundtëketërënietëeksporteve; • Dërgesat e emigrantëve pritet të kenë nivel të ngjashëm me vitin e kaluar; • Sektori bankar pritet të vazhdojë zgjerimin e aktivitetitkredidhënës edhe gjatë vitit 2012dhepoashtupritetqëdepozitattëvazhdojnëtërriten. • Sistemi bankar pritet të ruajë nivelin e qëndrueshmërisë, duke mirëmbajtur treguesin e mjaftueshmërisë së kapitalit në rreth 17%, si dhe duke ruajtur pozitën efavorshmetë likuiditetit.

17. Aktiviteti mbikëqyrës • Aktiviteti në hartimin e legjislacionit primar dhe sekondar; • Pjesëmarrja në kolegjet e ndryshme mbikëqyrëse dhe konferenca tjera ndërkombëtare; • Ekzaminimi i vazhdueshëm (i përgjithshëm dhe i fokusuar) i të gjitha institucioneve financiare në vend; • Aktivitet i theksuar në fushën e implementimit të standardeve ndërkombëtare (standardet e Baselit, solvencës, IOPS, etj.).

18. Shërbimet e ofruara autoriteteve, sektorit financiar, dhe publikut • Operacionet dhe menaxhimi i parasë së gatshme; • Ofrimi i shërbimeve bankare (mbikëqyrja e llogarive dhe pagesat) për Qeverinë, AKP-në, bankat komerciale dhe institucionet tjera financiare, ndërmarrjete publike, etj; • Menaxhimi i aseteve; • Sistemi ndërbankar i pagesave; • Regjistri i kredive; • Analizat ekonomike; • Aktiviteti statistikor; • Qeverisja dhe kontrolli i brendshëm.

19. Aktivitete të veçanta • BQK ishte proaktive në ndërmarrjen e disa hapave me qëllim të ruajtjes së stabilitetit financiar: • Themelimi i Fondit për Sigurimin e Depozitave; • Themelimi i Byrosë Kosovare të Sigurimit; • Kompletimi i Platformës për tregtimin elektronik të letrave me vlerë të Qeverisë së Republikës së Kosovës; • Bashkëpunimi ndërkombëtar me institucione homologe. Vlen të përmendet nënshkrimi i Marrëveshjes së mirëkuptimit me Rregullatorin e sistemit bankar të Gjermanisë (BaFin);

20. KonferencëpërMedia Raporti Vjetor 2011 Korrik2012