310 likes | 756 Views
بسم الله الرحمن الرحیم. کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل متحد UNCTAD (United Nation Conference on Trade and Development ). جناب آقای دکتر فیضی چکاب. تحقیق و گرد آوری: مهدیه سادات میر نجفی زاده. UNCTAD Secretary-General. Mukhisa Kituyi since 1 September 2013. مقر آنکتاد.
E N D
بسم الله الرحمن الرحیم کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل متحد UNCTAD(United Nation Conference on Trade and Development) جناب آقای دکتر فیضی چکاب تحقیق و گرد آوری: مهدیه سادات میر نجفی زاده
UNCTAD Secretary-General MukhisaKituyi since 1 September 2013
مقر آنکتاد United Nations Conference on Trade and Development Palais des Nations, 8-14, Av. de la Paix, 1211 Geneva 10, Switzerland www.UNCTAD.org T: +41 22 917 1234 F: +41 22 917 0057
اجلاس برگزار شده تاکنون I) ژنو 1964 II) دهلی نو 1968 III) سانتیاگو 1972 (IV نایروبی 1976 (V مانیلا 1979 (VI بلگراد 1983 (VIIژنو 1987 (VIIIکارتاژینا 1992 (IX میدراند 1996 (Xبانکوک 2000 (XIسائوپائولو 2004 (XIIآکرا 2008 (XIII دوحه 2012 The 13th UNCTAD conference held in Doha-Qatar 2012 155 members
اسامی دبیران کل RaúlPrebisch1963–1969 Manuel Pérez-Guerrero1969–1974 GamaniCorea1974–1984 Alister McIntyre1985 -1985 Kenneth K.S. Dadzie1986–1994 Carlos Fortin1994–1995 Rubens Ricupero1995–2004 Carlos Fortin2004–2005 SupachaiPanitchpakdi2005-2013 MukhisaKituyi2013 – TO present
پیشینه و روند شکل گیری کاهش قیمت کالاهای صادراتی کشورهای در حال توسعه، بعد از جنگ جهانی تشکیل کنفرانس هاوانا در سال 1948 و تاسیس گات وجود مشکلات در زمینه تجارت خارجی با وجود فعالیّت گات در زمینه رفع موانع تجارت بینالمللی بررسی ابزار اصلی ”توسعه اقتصادی“توسط مجمع عمومی سازمان ملل تشکیل کنفرانسدر ژنو در ژوئن 1964 صدور قطعنامهاي توسط مجمع عمومي در 3 دسامبر 1964 و معرفی كنفرانس توسعه و تجارت بعنوان ارگاني وابسته به شوراي اقتصادي اجتماعي كه زيرنظر آن شورا فعاليت می نمايد.
معرفی 2000 نماینده از 119 دولت، 13 سازمان بین المللی تخصصی ، 10 سازمان بین المللی و 40 سازمان غیر دولتی حضور داشتند. برای اولین بار در سال 1964 در شهر ژنو تشکیل یافت. مقر اصلی آن در ژنو و دارای 194 کشور عضو و 400 کارمند اداری مشارکت و عضویت در آنکتاد برای تمام کشورهای عضو سازمان ملل متحد بلامانع است. ایران نیز یکی از اعضاست. دارای بودجه سالانه ای حدود 138 میلیون دلار و 72 میلیون دلار بودجه اضافی برای سرمایه گذاری در کمک های فنی ، می باشد.
اعضا UNCTAD Members UNCTAD Members at the Trade and Development Board
تقسیم بندی کشورهای عضو • تا قبل از فروپاشی اتحاد جماهیر شورویدر آنکتاد، کشورهای عضو، به چهار گروه تقسیم میشدند: • 1. کشورهای در حال توسعه آفریقایی و آسیایی؛ • 2. کشورهای اروپای غربی، آمریکا و ژاپن (کشورهای صنعتی)؛ • 3. کشورهای با سیستمهای اقتصادی هدایت شده متمرکز؛ • 4. کشورهای آمریکای لاتین و کشورهای در حال توسعه دریای کارائیب.
تعریف از تحولاتی که آنکتاد درحوزه اهداف و کارکرد داشته است ، می توان این نهاد بین المللی را به این صورت تعریف نمود : " آنكتاد يكي از نهادهاي سازمان ملل متحد است كه در سال 1964 تأسيس شده است و با هدف پيوستن كشورهاي در حال توسعه به اقتصاد جهاني فعاليت ميكند. آنكتاد اكنون به يك نهاد مرجع دانايي محور تبديل شده است كه هدف آن كمك به شكلدهي مباحث سياستي و انديشههاي توسعه با تأكيد بر همگرايي سياستهاي داخلي و اقدام بينالمللي به منظور فراهم آوردن زمينههاي توسعه پايدار است. "
وظایف وظایف اصلی آنکتادعبارتند از: 1) کمک به توسعه ی تجارت بین المللی بین کشور ها و سازمان های بین المللی وضع اصول و سیاست های مربوط به تجارت بین المللی و توسعه اقتصادی ارایه ی پیشنهاد برای اجرای این اصول و اتخاذ اقدامات دیگر که در صلاحیت آن است با توجه به نظام های اقتصادی مختلف کشورها بازنگری و تسهیل اقدامات سایر موسسات UN در تجارت،همکاری با ECOSOC تصویب اسناد حقوقی چند جانبه
ارکان و ساختار تشکیلاتی آنکتاد بعنوان رکن فرعی سازمان ملل متحد از تشکیلات زیر برخوردار است : 1 ) کنفرانس وزیران آنکتاد یا اجلاسیه عام کنفرانس 2 ) هیات توسعه و تجارت یا هیأت مدیره آنکتاد 3 ) كميتههای اصلی و فرعی 4) دبيرخانه
کنفرانس وزیران یا اجلاسیه عام کنفرانس کنفرانس مهمترین رکن آنکتاد و به مثابه مجمع عمومی دولتهای عضو می باشد. به توصیه هیات تجارت و توسعه، اجلاس آن هر 3 یا 4 سال یکبار با شرکت سران کشورها و وزیران امور خارجه و اقتصاد در محلی که هیات تعیین می کند تشکیل می شود. پس از بررسی پیشنهاد دول عضو درباره مسائل تجاری و اقتصادی بین المللی، خط مشی کلی یک دوره مورد بررسی و تصویب قرار گرفته و به سازمان ملل ارائه می شود.
هیات تجارت و توسعه یا هیات مدیره اين هيأت از اركان اداري آنكتاد است . به دنبال قطعنامه 1995 مجمع عمومي سازمان ملل مديريت يافت . مسئوليت اجراي فعاليتهاي مستمر سازمان را به عهده دارد . هر سال دوبار تشكيل جلسه ميدهد. نتايج كار خود را از طريق شوراي اقتصادي، اجتماعي سازمان ملل متحد (اكو سوك) به مجمع عمومي ارائه ميدهد.
وظایف هیات تجارت و توسعه وظايف هیات كه ابتدا 55 عضو داشته و به تدريج اعضاي آن افزايش يافته عبارتند از: 1) اجراي تصميمات كنفرانس كه در سطح وزيران هر 4 سال يكبار تشكيل ميشود. 2) تهيه گزارشات ساليانه و ارايه آن به مجمع عمومي و شوراي اقتصادي، اجتماعي 3) تهيه مقدمات لازم براي تشكيل كنفرانسهاي ادواري
کمیته ها در تشكيلات آنكتاد هشت كميته اصلي با تعدادي كميتههاي فرعي وجود داشت كه در اجلاس نهم در ميدراند MIDRAND آفريقاي جنوبي كميتههاي اوليه به حالت تعليق درآمده و كميتههاي زير به تصويب رسيدند: كميته سرمايهگذاري، تکنولوژی ومسائل مالی مرتبط كميته تجارت كالا و خدمات كميته مؤسسات خصوصي
میز گردهای آنکتاد همه ساله میزگرد هایی یک یا چند ساله خصوصا در موضوعات زیر انجام می دهد: 1) جهانی شدن،توسعه و کاهش فقر 2) ایجاد زمینه جذب سرمایه گذاری خارجی در کشورهای درحال توسعه 3) ایجاد جنوب جدید یا همان توسعه ی تجارت جنوب به جنوب برای افزایش تعاملات منطقه ای وبین منطقه ای 4) استفاده از دانش فنی برای توسعه و حمایت از تجارت ARSESPو همچنین کنفرانس زن و تجارت که برای اولین بار در تهران برگزار شد از نمونه ی این میزگرد هاست.
دبیرخانه - انجام وظيفه زيرنظر دبيركل - مقر دبيرخانه در شهر ژنو - تامین بودجه از طريق بودجه عمومي سازمان ملل متحد - اداره امور جاري سازمان - مسوول و مدیر امور مربوط به كنفرانسهاي ادواري و بقيه اركان سازمان دبيركل مسئول تهيه برنامههاي كنفرانس و ارائه گزارش به مجمع عمومي سازمان ملل است.
برخی خصوصیات ساختاری 1) نبود آزادی عمل برای آنکتاد چراکه یک رکن فرعی مجمع عمومی UN است.2) ورود خودکار اعضا سازمان ملل به آنکتاد در صورت عضویت در مجمع عمومی UN .البته مجمع هر کشوری که صلاح بداند بدون نیاز به عضویت خود را عضو آنکتاد خواهد نمود.3) نداشتن بودجه ای مستقل و وابسته بودن به UN .با نبود صلاحیت زیاد از لحاظ سیاسی قدرت بالایی دارد.
برخی خصوصیات ساختاری 4) چون رکن فرعی سازمان ملل است اجرایی نمودن تصمیمات منوط به تایید مجمع عمومی است.5) با ایجاد WTO وظایفش کم شده چراکه اهرم اجرایی آن،که مذاکرات بین کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته بود از میان رفت.6) وجود ساز و کار آشتی میان دو گروه کشور های در حال توسعه و توسعه یافته.7) ارایه ی گزارشات شورای تجارت به کنفرانس و گاهی مستقیما به مجمع عمومی UN و همچنین ارایه ی گزارشات کنفرانس به مجمع عمومی .
اهداف و برنامه ها در سال 1964 بطور كلي ميتوان اهداف اولیه آنكتاد را به صورت زير بيان نمود: 1. بالا بردن سطح بازرگاني بينالمللي 2. افزايش رشد اقتصادي به خصوص در كشورهاي در حال توسعه 3. بالا بردن سطح تجارت و مبادلات بازرگاني در ميان كشورهاي مختلف 4. ارائه راه حلهاي مناسب پيرامون سياستهاي عام اقتصادي 5. تهيه اصول و سياستهاي مربوط به بازرگاني بينالمللي 6. بررسي مسايل توسعه اقتصادي و ارائه راه حلها 7. ايجاد همكاري و هماهنگي بين دستگاههاي كنفرانس و ساير سازمانهاي وابسته به سازمان 8. عقد قرارداد و موافقتنامه چند جانبه در زمينه تجارت 9. انجام ساير امور كه در صلاحيت كنفرانس باشد.
تغییر اهداف در سال 1992 در کلمبیا در اجلاس كارتاهانا هدف آنكتاد بدون توجه به شرايط اقتصاد جهاني با تأكيد بر سياستهاي داخلي و ملي تغییر کرد که اين يك تغيير اساسي در اصول و منشور آنكتاد بود.
پیشنهادات آنکتاد کلمبیا 1) خلع سلاح و اختصاص منابع حاصل از آن در جهت توسعه اقتصادي 2) يافتن راه حل مناسب جهت حل بحران بدهي 3) حمايت از روند تعديل ساختاري و سياستهاي اصلاحي كشورهاي در حال توسعه 4) تأمين مالي برنامههاي حمايت از حفظ محيط زيست 5) تقويت سيستم تجارت چندجانبه و بهبود دستيابي كشورهاي در حال توسعه به بازارهاي كشورهاي پيشرفته 6) مسائل مربوط به محيط زيست و تجارت 7) تقويت ظرفيتهاي فني كشورهاي در حال توسعه 8) افزايش سهم بخش خدمات در كشورهاي در حال توسعه 9) تقويت بخش كالا در اقتصاد كشورهايي كه به اين بخش وابستهاند.
نقش آنکتاد در چارچوب سازمان ملل آنكتاد يكي از بزرگترين سازمانهاي اقتصادي بينالمللي است كه سازمان ملل متحد به منظور حل مشكلات تجارت و بازرگاني بينالمللي اقدام به تأسيس آن نمود. كنفرانس توسعه و تجارت از لحاظ حقوقي از اركان مجمع عمومي به حساب ميآيد و در زير مجموعه سازمانهاي خانواده ملل متحد قرار دارد. تصميمات اين كنفرانس بايد در اجلاس عمومي مجمع عمومي مطرح تا كشورهاي عضو سازمان ملل از روند جريانات اجرايي آنكتاد مطلع شوند. مجمع عمومي در 3 دسامبر 1964 با صدور قطعنامهاي كنفرانس توسعه و تجارت را بعنوان ارگاني وابسته به شوراي اقتصادي اجتماعي معرفي كرد كه زيرنظر آن شورا فعاليت نمايد.
روند تصمیم گیری در آنکتاد روند تصميمگيري در كنفرانس توسعه و تجارت بر اساس اكثريت دو سوم آرا است. بعد از تصويب طرحها، هیات تجارت و توسعه موظف به اجراي آن ميباشد در نهايت بايد به تصويب مجمع عمومي سازمان ملل و شوراي اقتصادي، اجتماعي آن برسد. گرچه قدرت تصميمگيري كشورهاي فقير براي تصويب قطعنامهها زياد است، ولي اين قدرت هنگامي كارايي دارد كه موافق رأي كشورهاي ثروتمند باشد. در واقع اين كشورهاي ثروتمند هستند كه بايد تصميم بگيرند. براي تأسيس هر كدام از كميتههاي آنكتاد تلاشهاي زيادي با وجود مخالفت كشورهاي پيشرفته صورت گرفته كه تنها اكثريت آراي كشورهاي در حال توسعه قطعنامههاي مورد نظر را به تصويب رسانده است.
ارتباط با سایر سازمانهای بین المللی آنكتاد با كليه سازمانهاي اقتصادي بينالمللي و سازمانهاي اقتصادي منطقهاي ارتباط گستردهاي دارد و در كنفرانسها و جلسات آنها بدون داشتن حق رأي شركت ميكند.
گروه 77 کنفرانس تجارت و توسعه ملل متحد تنها محفل بینالمللی اقتصادی (برخلاف صندوق بینالمللی پول، بانک جهانی و مؤسسات مالی منطقهای) است؛ که کشورهای صنعتی در آن در اقلیّت محض قرار دارند. موضعگیریهای آنکتاد در قبال مبرمترین مسائل و مشکلات مبتلابه اقتصاد بینالملل همواره در رد اعتراض کشورهای صنعتی (خصوصا آمریکا و انگلیس) بوده است. اجلاس وزيران خارجه ركن عالي اين گروه است و هر سال قبل از تشكيل مجمع عمومي سازمان ملل متحد در نيويورك تشكيل جلسه و تحولات جهاني در خصوص اقتصاد بينالمللي و توسعه كشورهاي عضو گروه را مورد بررسي قرار مي دهد. این گروه بنام 77 معروف است، زيرا در آنكتاد ابتدا فقط 77 كشور در حال توسعه طي اعلاميه مشتركي پشتيباني خود را از كنفرانس و اهدافش اعلام داشتند.
دستاوردهای آنکتاد تسریع رسیدن جامعه بین المللی به سوی همگرائی توسعه حقوق اجتماعی بین المللی سوق کمکهای بشردوستانه به سوی تعهدات و حقوق قراردادن جهان بعنوان قلمرو اجرائی حقوق اجتماعی بشردوستانه توجه حقوق بین الملل به سوی اقتصاد ترویج نوعدوستی و کمکهای اختیاری به کشورهای کمتر توسعه یافته دست یافتن به عدالت اجتماعی به عنوان شرط لازم برای حفظ صلح بین المللی
ایران و آنکتاد فعالیت آنکتاد در کشور ایران به رهنمودهایی در خصوصبهبود وضعیتتجارت در ایران براي پیوستن بوده و در ارتباط با موضوع، بحث"نقاط تجاري" را مطرح کرده است. نقطه تجاری ایران در سال 1376 بر اساس توصیه آنکتاد ایجاد و با توجه به نقش مهم نقاط تجاری در ارائه سرویسهای اطلاعات و تسهیلات تجاری به تجار و بازرگانان در سال 2001 ایران به عضویت شبکه جهانی نقاط تجاری در آمد.
منابع: بیگ زاده، ابراهیم، حقوق سازمانهای بین المللی، مجد، چاپ اول، 1391 موسی زاده، رضا، سازمانهای بین المللی، میزان، چاپ هفتم، 1385 پیران، حسین، مسائل حقوقی سرمایه گذاری خارجی بین المللی، گنج دانش، چاپ اول، 1389 محمدی پر فکر، رقیه، آنکتاد، جهاد، تیر و مرداد 1369، ش 130و 131 لاریجانی، محمد جواد، کنفرانس سازمان ملل متحد برای تجارت و توسعه (آنکتاد)، سیاست خارجی، تیر و شهریور 1366، ش 3 . www.unctad. org/ globalization and development . www.unctad. org/ international trade and commodities . unctad (2002) trade point review 2001-2002, unctad, new york.