Prof. Dr. Ahmet AYDIN İÜ Cerrahpaşa Tıp Fak. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD Metabolizma ve Beslenme Bilim Dalı Başka

1. Zehirlendiğinizin farkında mısınız? Prof. Dr. Ahmet AYDIN İÜ Cerrahpaşa Tıp Fak. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD Metabolizma ve Beslenme Bilim Dalı Başkanı (www.beslenmebulteni.com) (besahmet@yahoo.com)

2. Gezegenimiz yaşanamaz hale geldi • Üzerinde yaşadığımız gezegeni yaşanamazhale getirmek için elimizden geleni ardımıza koymuyoruz. • Daha fazla gelir için her şeyin sentetiğine yönelerek doğal ürünlerden uzaklaşmak, üzerinde yaşadığımız dünyayı geleceğimizin umutları çocuklarımız için daha da yaşanmaz duruma getirmektedir.

3. Hava kirliliği

4. Asit yağmuru

5. Dünyamız Zehirli Bir Çorba Gibidir • Bugün, 1940’larda olmayan/bilinmeyen, yaklaşık 80.000 sentetik kimyasal madde dünyada bulunmakta/kullanılmaktadır. • Her yıl 1.500 kadar yani kimyasal madde piyasaya sürülmektedir. • Bugün vücudumuzda 60 yıl önce bilinmeyen/bulunmamış yaklaşık 400-500 kimyasal madde taşıdığımız tahmin edilmektedir.

6. Kimyasal Maddeler-Dünya • Kimyasal maddeler dünyanın aynı zamanda her yerinde bulunabilmekte ve yapımı kimyasalların izlerine/kalıntılarına insanlar, hayvanlar, bitkiler, toprak ve havada rastlanabilmektedir. • DDT yıllar önce yasaklanmasına karşın hala çevrede ve insan vücudunda tespit edilmektedir. • Bazı kimyasallara maruz kalındığında kalıcı ve geri dönüşümsüz hasarlar doğabilmektedir. • Zehirli kimyasalların etkileşimi ve ortamda yoğunlaşması ile ortaya çıkan çevre kirlenmesi ile ekolojik dengenin bozulması telafisi çok zor sonuçlara yol açmaktadır. • Çocuklarımız, torunlarımız ve hatta kendimizin geleceği çok büyük tehdit altındadır.

7. Toksik maddelerin biyokimyasal ve klinik etkileri

8. Toksik maddelerin biyokimyasal etkileri • Hücre zarını hasara uğratır • Serbest radikal aktivitesini arttırır. • Kükürtlü enzimlerin üretimini düşürür. • Enzimleri okside eder. • Beyin ve sinir sistemini olumsuz etkiler. • Sindirim sisteminin florasını ve geçirgenliği olumsuz etkiler • Bağışıklık sistemi olumsuz etkiler • Proteinleri denatüre eder • Kanserojendir. • Mineral ve vitamin eksikliklerine yol açar.

9. Kansızlık Kanser Beyin hasarı Hormonal bozukluklar Hiperaktivite Otizm Bağışıklık yetersizliği Alerji Kalp hastalıkları Felçler Kronik yorgunluk Doğumsal anomaliler Gelişme geriliği Depresyon Konsantrasyon eksikliği Karaciğer yetersizliği Sinir ve kas hastalıkları Egzama ve deri tahriş bulguları Hazımsızlık Toksik maddelerin klinik etkileri

10. İnsan vücudunda biriken başlıca kimyasal toksinler • Dioksalat ve furan bileşikleri: PVC, endüstriyel beyazlatma ve yakma yan ürünleri • Fitalat: Kozmetik malzemeler • Uçucu organik kimyasallar: Ksilol, etil benzen vb. • Ağır metaller: Kurşun, cıva, kadmiyum vb. • Böcek ilaçları: Organik fosfat, organik klor vb.

11. Tarımda ve insan sağlığında kullanılan böcek ilaçları (pestisitler, insektisitler)

12. Tarımda kullanılan böcek ilaçları(etkinlik sıralaması ile) • 1. Organoklorinler: DDT, aldrin (kanser, genetik bozukluklar, nöropati) • 2. Organofosfatlar • 3. Karbamatlar

13. Gıda güvenliği-Böcek öldürücüler- Toksisite • Tarım alanlarında her yıl İngiltere 30 bin tonun, Amerika ise 200 bin tonun üzerinde pestist sıkmaktadır. • Organik tarım yönetmeliklerinde sadece 4 çeşit kimyasal maddenin oldukça sınırlı koşullarda kullanımına izin verilirken, konvansiyonel tarımda yaklaşık 450 farklı kimyasal ilaç kullanılmaktadır. • Sözde kimyasal savaşa karşı çıkan ABD 1990 yılının Mart ve Mayıs aylarında dünya çapında 60 bin ton zehirli zirai ilaç ihraç etmiş ve en çok ilaç ithal eden ülkeler sıralamasında Türkiye altıncı sırada yer almıştır. http://www.soilassociation.org http://epa.gov/etop/forum/problem/progressreports/Action%20Team%20-%20Pesticide%20Spray%20Drift%20-%20Report%20-%209-16-06.pdf  

14. Tifus-DDT • II. Dünya Savaşı'nda yüz binlerce kişi tifustan ölmüştür. • Amerikan askeri birlikleri ancak ağır temizlik koşulları altında korunuyordu. • Şubat 1944'te 1 milyon 300 bin Napolili ve kent sokakları DDT tozuyla ilaçlandı. • Tifüs salgını başladığı hızla yok oldu. • Buna DDT mucizesi dendi!

15. DDT-1948 www.flahumforms.org/FloridaDream/index.htm

16. Evde ve mutfakta DDT kullanılması http://www.knowdrama.com/images/science_ddt.jpg

17. DDT- Van (1949) Van’da bit ve pirelere karşı DDT kullanılması http://www.kesfetmekicinbak.com/atlasdan/eskiatlas/00177/

18. DDT’nin yasaklanması • DDT özellikle kadınlarda pek çok deri hastalığının yanı sıra meme kanseri riskini artırdığı da ortaya çıkarılmıştı. • 1970'lere gelindiğinde DDT Avrupa'da yasaklandı. • DDT kullanımı Türkiye'de 1980'lerin sonlarına kadar yasaldı.

19. Kelaynaklar-Pestisitler • 1954 yılında Birecik’te 600 çiftten fazla kelaynak vardı. O yıllarda çekirge salgınlarına karşı yaygın olarak DDT kullanılmış. • 1962 yılında toplam kelaynak sayısı 130 çift kalmıştı ve • 1973 yılına geldiğimizde, sadece 26 çift kelaynak kalmıştı. • Azalış devam ediyordu: 1982 yılında sadece 17 tane kuş Afrika’dan geri dönmüştü ve 6 çift doğal ortamında üremişti. • Günümüzde 83 Kelaynak olmakla beraber 13 tane de yavru bulunmaktadır.

20. Hekzoklorobenzen • 1955-1959 yılları arasında Güneydoğuda hekzoklorobenzen ile ilaçlanmış tohumluk buğdayın ekmeğinin yenmesinden ile en az 5000 vatandaşımız etkilenmiştir. • Karaciğer yetersizliği ve deride döküntülerle seyreden bu hastalığın adı porphyria cutanea tardadır. Türk porfiryası olarak da bilinmektedir. Halk arasındaki adı pembe yaradır. • Bu ekmeği yiyen emzikli annelerin bebeklerinin hemen hemen hepsi (500 kadar) ölmüştür. • Prof. Dr. Ayhan Çavdar’ın yaptığı araştırmalara göre birkaç nesil geçmesine rağmen bu bölgede yaşayan insanların vücut sıvılarında hala toksine rastlanmaktadır. Gocmen, A., et al. Hexachlorobenzene Episode in Turkey, Biomedical Environmental Science 1989; 2(1): p. 36-43. Cripps, D.J., et al. Porphyria Turcica Due to Hexachlorobenzene: A 20 to 30 Year Follow-up Study on 204 Patients, British Journal of Dermatology 1984; 111(4): p. 413-422. Peters, H.A., et al. Epidemiology of Hexachlorobenzene-induced Porphyria in Turkey: Clinical and Laboratory Follow-up After 25 Years, Archives of Neurology 1982; 39(12): p. 744-749.

21. Pestisitler-Östrojenler • Pestistler östrojen benzeri yapıdadır “yabancı östrojenler”. • Pestistler bu özelliklerinden dolayı insan iç salgı bezlerinin işleyişinde bozukluklara yol açıp nedeni belirsiz ve yavaş ilerleyen hastalıklardan da sorumludurlar. • Birçok beslenme kliniğinin hamile olan veya adet düzensizlikleri ya da adet öncesi sendromu (PMS) bulunan bayanlara organik gıdalara geçmelerini tavsiye etmesinin nedeni bundandır.

22. Pestisit-Erken ergenlik-Meme büyümesi-Sperm sayısı • Danimarka’da yapılan 15,000 erkeğin incelendiği bir araştırma, pestist çözeltisine daha çok maruz kalan erkeklerin son 50 yıl içerisinde sperm kalitesinin ve sayısının bariz olarak düştüğünü gözler önüne sermektedir. • Pestist çözeltisine daha çok maruz kalan kız çocukların erken ergenliğe girdiği, erkek çocukların ise memelerinin büyüdüğü (jinekomasti) bilinmektedir. • Üreticilerin pestisitleri ürünlerin üzerine gelişigüzel serpmeleri sorunu daha da çetrefilli hale getirmektedir. http://www.soilassociation.org/ http://bizimkahve.gazetevatan.com/haberdetay.asp?hkat=1&hid=13539&yaz=G%C3%BCncel

23. Anne sütü-Pestisitler • Prof. Dr. Mine Yurttagil beslenme dengesizliği bulunan İzmir bölgesinde alınan 30 anne sütü örneğinde inek sütüne göre daha fazla pestisit çözeltisi saptamıştır. • Bu nedenle özellikle bebek emziren annelere organik gıdaları önermektedir. http://www.bugday.org/article.php?ID=227

24. Meyve-sebze-Soyma-Pestisitler • Patates, elma ve brokoli ile yapılan bir araştırmada en titiz yıkama usulleri sonrasında bile pestistlerin nerdeyse %93’ününtemizlenemediği görülmüş. • Araştırmacılar sebze ve meyveleri soymanın ya da sap ve kökleri kesip atmanın bu riski az da olsa azaltabileceğini (ki bu bölgeler bitkinin besin açısından en zengin yerleridir) ancak hiçbir zaman tamamen yok edemeyeceğini vurguluyorlar. • Bunun nedeninin de zehirin sadece bitkinin yüzeye yakın bölümlerinde değil, artık tamamen bütün dokularına yayılmış olması olduğunu belirtiyorlar. http://www.soilassociation.org/

25. Pestist kalıntısı İçeren Bazı Gıdalar

26. Meyve-Sebze-İlaç kalıntıları • Zaman zaman Avrupa, Rusya ya da başka ülkelere ihraç ettiğimiz domatesler,salatalıklar, armut gibi meyve ve sebzeler ilaç kalıntıları nedeni ile geri dönmektedir. • Bu dönemlerde iç piyasada meyve ve sebzeler anormal bir şekilde bollaşmakta ve fiyatları ucuzlamaktadır (Ucuzdur var bir illeti!). • Yapılan araştırmalar Türkiye’de tarım ürünlerine gereğinden iki kat fazla ilaç verildiğini göstermektedir.

27. Güve kovucular • Birçok güve kovucu naftalin esaslıdır. • Naftalin ağır bir sinir toksinidir; hamile kadından bebeğine geçebilir. • Güve kovucuların hemen hepsi uçucu ve zehirli gaz çıkartan paradiklorobenzen içerirler. • Bu madde iştahsızlık, göz yanması, bulantı ve solunum yolu tahrişi yapar. • Çare: Lavanta, biberiye ve sedirağacı kabuğundan güve kovucu yapabilirsiniz.

28. Sivrisinek kovucuları • Genellikle dietiltoluamid (DEET) içerir. • Bu madde konuşma bozuklukları, denge bozuklukları ve halsizliğe neden olabilir. • Çare: Cibinlik, yatak odasında fesleğen saksısı, sirke

29. İlaç tüketimi • 1950 yılında ABD’de 200 ton olan antibiyotik tüketimi 1990’da 20.000 tona çıkmış, yani yaklaşık 100 kat artmıştır. • ABD’de 1990 yılında reçeteli ilaçlara ödenen para 40 milyar dolardan, 2002 yılında 165 milyar dolara çıkmıştır. • 2012 yılında bu rakamın 450 milyar dolara çıkacağı sanılmaktadır. Bu kadar ilaç kullanılmasına rağmen kronik hastalıkların oranı hızla artmaktadır. • Lüzumsuz ilaç kullanılması onu kullananları kronik olarak zehirlerken, ilaçları şeker zannedip yiyençocukların ise ölümüne neden olabilmektedir.

30. Halojenler • Kansızlık, kanser, beyin hasarı, hormonal hasar, hiperaktivite, bağışıklık sistemi zayıflığı vb. bozukluklara yol açar. • Klor bileşikleri: Böcek ilaçları, su dezenfeksiyonu, beyazlatma • Flor bileşikleri: Böcek ilaçları, diş macunları, flor tabletleri • Brom bileşikleri: Organobromin

31. Gıda katkı maddeleri

32. Alginat ve propilenglkolalginat E vitamini (alfa-tokoferol) C vitamini(askorbik asit) Bata-karoten Ca ve Na propionat Kazein ve sodyum kazein Sitrik asit ve sodyum sitrit Ferröz glukonat Fumarik asit Jelatin Gliserin Guar gum Gum arabik (arap zamkı) Gum tragacanth İnvert şeker Karaya Laktik asit Lesitin Mannitol Potasyum sorbat Sodyum benzoat Sorbik asit Sorbitol Vanilya Güvenli katkı maddeleri

33. Suni lezzetlendiriciler Carrageenan Mısır şurubu CMC EDTA Fosfat Fosforik asit Green number 3 Hepatil paraben Modifiye nişasta Monogliserid ve digliserid Yellow number 5 Güvenliği kuşkulu katkı maddeleri

34. Aspartam BHA BHT Blue number 1 Brominated vegetable oil (BVO) Citrus red number 1 Mono sodyum glutamat Propil gallat Red number 1 Red number 40 Sakkarin Na nitrit Sülfit TBHQ Yellow number 6 Kinin Güvensiz katkı maddeleri

35. MONO SODYUM GLUTAMAT (MSG) • Yiyeceklere katıldığında, o yiyeceğin tadının beyin tarafından lezzetli olarak algılanmasını sağlıyor. • Tatlı, tuzlu, acı, kötü hiç fark etmiyor. • O yüzden gıda üreticilerinin bir çoğu MSG’yi karlı olduğu için kullanıyorlar: Salam, sosis, hazır çorba hamburger, cipsler vb..

36. MSG’nin zararları (Çin lokantası sendromu) • Epilepsi • Gözde retina tabakası hasarı • İnsülinde artış ve buna bağlı diyabet, obezite . • Böbrek ve karaciğerde ciddi hasarlar. • Kalsiyum kanallarını açarak tansiyonu yüksekliği • Astım, alerjik hastalıklar http://www.sptimes.com/2005/09/25/Perspective/Want_full_disclosure_.shtml

37. MSG’nin hastalık belirtileri • Ensede kollarda yanma hissi • Ensede hissizlik • Yüzde ve boyunda karıncalanma • Yüzde gerilme hissi • Göğüs ağrısı • Baş ağrısı • Bulantı • Çarpıntı • Astım • Uyuklama • Halsizlik

38. Kırmızı et kanser yapar mı? • Fazla kırmızı et yiyenlerde kanserin daha çok görüldüğü iddia edilmiştir. • Yaşları 16-89 yıl arasında değişen 76,172 erkek ve kadın ortalama 10 yıl izlenmiş. Bunlardan 27,808’i vejetaryen imiş (et-balık). • Çalışmanın sonunda 8330 ölüm olmuş. Fakat kırmızı et yiyen ve yemeyenler arasında kanser bakımından bir farklılık bulunmamış. Key TJ, Fraser GE, Thorogood M, Appleby PN, Beral V, Reeves G, Burr ML, Chang-Claude J, Frentzel-Beyme R, Kuzma JW, Mann J, McPherson K. Mortality in vegetarians and non-vegetarians: a collaborative analysis of 8300 deaths among 76,000 men and women in five prospective studies.Public Health Nutr. 1998;1(1):33-41.

39. Hangi kırmızı et kanser yapar? • Haftada beş kez ya da daha fazla domuz pastırması yiyenlerde daha fazla mesane kanseri olduğu saptanmış. • İşlenmemiş etler ile kanser arasında böyle bir ilişki görülmemiş. Michaud DS, Holick CN, Giovannucci E, Stampfer MJ. Meat intake and bladder cancer risk in 2 prospective cohort studies. Am J Clin Nutr. 2006;84(5):1177-83.

40. Et-kanser • Nitrat ve nitritler özellikle sucuk, sosis, salam ve pastırma gibi işlenmiş et ürünleri ve balıkta koruyucu, renklendirici, lezzet arttırıcı ve mikrobiyal  stabiliteyi kontrol amacıyla yaygın olarak kullanılmaktadır. • Nitrozamine dönüşen nitritlerinhayvan modellerinde mesanekanserine yol açtığı gösterilmiştir. Bryan GT. The pathogenesis of experimental bladder cancer. Cancer Res1977; 37 :2813 –6. Nair J, Ohshima H, Nair UJ, Bartsch H. Endogenous formation of nitrosamines and oxidative DNA-damaging agents in tobacco users. Crit Rev Toxicol1996; 26 :149 –61. Bartsch H, Ohshima H, Pignatelli B, Calmels S. Endogenously formed N-nitroso compounds and nitrosating agents in human cancer etiology. Pharmacogenetics1992; 2 :272 –7. Stickler DJ, Chawla JC, Tricker AR, Preussmann R. N-nitrosamine generation by urinary tract infections in spine injured patients. Paraplegia1992; 30 :855 –63. Scanlan RA. Formation and occurrence of nitrosamines in food. Cancer Res1983; 43 :2435S –40S. Lijinsky W. N-Nitroso compounds in the diet. Mutat Res1999; 443 :129 –38. Wilkens LR, Kadir MM, Kolonel LN, Nomura AM, Hankin JH. Risk factors for lower urinary tract cancer: the role of total fluid consumption, nitrites and nitrosamines, and selected foods. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev1996; 5 :161 –6.

41. Nitrat-kanser • Nitratlı gübrelerin aşırı kullanılması nedeni ile sulardaki nitrat düzeyleri yükselmiştir (> 5 mg/L). • Soyanın modern işlenme yöntemleri de nitrat miktarını artırmaktadır. • N-Nitrozaminsigara dumanında ve idrar yolu iltihabı olan kişilerin idrarında bulunur. • 40000 kadın üzerinde yapılan Iowa Kadın Sağlığı Çalışmasında nitrat tüketimi arttıkça mesane ve yumurtalık kanseri olma olasılığı da artmaktadır. Yücel A, Çağış N: Et teknolojisinde nitrat ve nitritin rolü ve halk sağlığı yönünden önemi. Et ve Balık Endüstrisi Derg 1987(40): 27-34. Weyer PJ, Cerhan JR, Kross BC, Hallberg GR, Kantamneni J, Breuer G, Jones MP, Zheng W, Lynch CF. Municipal drinking water nitrate level and cancer risk in older women: the Iowa women's health study. Epidemiology. 2001;11(3):327-338.

42. Aflatoksin-kanser • Özellikle küflenmiş bulgur, mısır, yer fıstığı, pirinç, buğday, fındık, pulbiber ve diğer yağlı tohumlarda üreyen küfler ve onların toksinleri (aflatoksin) kansere neden olabilmektedir. • Yüksek miktarda aflatoksin içeren gıdaları yiyenlerde karaciğer kanseri sık görülmektedir. 60’lı yıllarda süt tozu ile okullarda yapılan kampanyalar karaciğer kanserini artırdığı için terk edilmiştir. • İnsanlarda ve hayvanlarda yapılan çeşitli çalışmalarda diyetteki aflatoksin miktarlarının azaltılmasının DNA bozukluklarını ve dolayısıyla da kanser oranlarını azalttığı gösterilmiştir. Dashwood R, Yamane S, Larsen R. Study of the forces of stabilizing complexes between chlorophylls and heterocyclic amine mutagens. Environ Mol Mutagen. 1996;27(3):211-8.Egner PA, Wang JB, Zhu YR, et al. Chlorophyllin intervention reduces aflatoxin-DNA adducts in individuals at high risk for liver cancer. Proc Natl Acad Sci U S A. 2001;98(25):14601-6. Kensler TW, Groopman JD, Roebuck BD. Use of aflatoxin adducts as intermediate endpoints to assess the efficacy of chemopreventive interventions in animals and man. Mutat Res. 1998;402(1-2):165-72. Breinholt V, Arbogast D, Loveland P, et al. Chlorophyllin chemoprevention in trout initiated by aflatoxin B(1) bath treatment: An evaluation of reduced bioavailability vs. target organ protective mechanisms. Toxicol Appl Pharmacol. 1999;158(2):141-51.

43. Kırmızı biber-Aflatoksin-Kanser • Nemli ortamda uzun süre kurutulan kırmızı biberde küfler ve onların toksinleri (aflatoksin) üremekte ve kansere (karaciğer) neden olabilmektedir • Kaliteli ve sağlıklı kırmızı biberin nemsiz ortamda kurutulup, daha sonra da zeytin yağla yağlanarak saklanması bu rizikoyu ortadan kaldırmaktadır. • Satın alınırken kırmızı biberin topak topak olmaması ve küf kokmamasına dikkat edilmelidir.

44. Kırmızı biber-kanser • Acı kırmızı biberdeki “kapsaisin” maddesinin, hücrelerin enerji üreten ısı odası mitokondriye saldırarak, kanser hücrelerinin ölümünü tetiklediği belirlenmiştir. • Kapsaisindeki molekül ailesi vaniloidler, kanser hücrelerindeki mitokondrilerin proteinlerine yapışarak “apostosis”i, yani hücre ölümünü tetikliyor. • Vaniloidler, bunu yaparken, etraftaki sağlıklı hücrelere zarar vermiyorlar. • Kapsaisini akciğer ve pankreas kanser hücrelerinde deneyen bilim adamları, bu etken maddenin tümörlü hücrenin tam kalbine saldırdığını belirmektedirler (nokta atışı). Athanasiou A, Smith PA, Vakilpour S et al. Vanilloid receptor agonists and antagonists are mitochondrial inhibitors: How vanilloids cause non-vanilloid receptor mediated cell death. Biochemical and Biophysical Research Communications (BBRC) doi:10.1016/j.bbrc.2006.12.179  

45. Ekmek-Kanser • Kalitesiz sarımsı buğdaydan beyaz un elde etmek için benzoil peroksit (E928) ve potasyum bromat (E924) gibi zararlı maddeler kullanılmaktadır. • Bu maddeler kanserojendir. http://www.cspinet.org/new/bromate.html http://www.eastparkresearch.com/benzoyl_peroxide_warning.htm

46. Hormonlu gıda-Kanser • Türkiye’de “domates, patlıcan, patates, kabak, üzüm, elma, kavun, buğday, arpa, yulaf, çavdar ve çeltik”te hormon kullanılmaktadır. • Gıdacılar tarafından hazırlanan pek çok raporda, iddiaların aksine salatalık, çilek ve tavukta hormon kullanılmadığı, “büyüme faktörü!” kullanıldığı söylenmektedir. http://www.gidaraporu.com/hormonlu-sebze-meyve_p.htm http://www.thehealthnews.org/tr/news/1935/hormonlu_gidalar.htm

47. Hormonlu gıda-Kanser • Bu gıdalar hızlı büyüdüğü için vitamin ve mineraller içeriği azalmaktadır. • Tıp çevrelerindeki yaygın görüşe göre, hormonlu bitki ve etler, sürekli tüketildiğinde vücuttaki hormon dengesini ve bağışıklık sisteminin bozarak –kesinlikle kanıtlanmamış olsa bile- kansere neden olabilir. • Ama siz mevsiminde sebze ve meyve yiyerek bu potansiyel tehlikeden uzak durun.

48. Tatlandırıcı-Kanser

49. Hazır yiyecek- Tatlandırıcılar • Mesane kanserine neden olabileceği için sakkarin isimli tatlandırıcı yasaklanmış, onun yerini büyük ölçüde başka bir tatlandırıcı olan aspartam almıştır. • Dünyada yaklaşık 6,000 hazır yiyeceğin içinde aspartam bulunmaktadır. • Yaklaşık 4,000 hazır yiyecekte de diğer tatlandırıcılar kullanılmaktadır.

50. Aspartam içeren tatlandrıcının özellikleri Aspartamın formülü • Aspartik asit (%40) • Fenilalanin (%50) • Metil alkol(=ispirto) (%10) Metilalkol, kanserojen formaldehite dönüşür Aspartam içeren ticari preparatlar Canderel, Sanpa, Aspartil, Diyet-Tat, Nutra-tat Aspartam içeren maddeler ‘Layt’ kolalar ve diğer diyet ürünleri, bazı şekersiz sakızlar, birçok ilacın içinde tatlandırıcı olarak