510 likes | 873 Views
POP poli : borg in onze zorg Psychiatrie Obstetrie en Pediatrie filipowski ‘de vereniging ’. Gerhard Knol Leonard Berger WDH-avond 10 en 13 januari 2011. Wat treft u in deze casus?. Medisch gezien goed gegaan? Pte heeft het als een drama beleefd ‘als een overval’
E N D
POP poli : borg in onze zorg Psychiatrie Obstetrie en Pediatrie filipowski ‘de vereniging’ Gerhard Knol Leonard Berger WDH-avond 10 en 13 januari 2011
Wat treft u in deze casus? Medisch gezien goed gegaan? Pte heeft het als een drama beleefd ‘als een overval’ Niet serieus genomen gevoeld Pijn ++ door vaginaal haematoom Postpartum depressie Wil dit nooit meer meemaken!
Waar liggen de verbeterpunten? De patiënte centraal stellen De patiënte serieus nemen De patiënte weer vertrouwen laten krijgen In zichzelf In de hulpverleners Haar grenzen respecteren Eenduidig beleid Goede communicatie
Wat denkt u dat de wensen van patiënte zijn? ‘Alles’ om dit nooit meer mee te hoeven maken Sowieso Keizersnede Geen inleiding Goede begeleiding Begeleiding postpartum om tijdig depressie te signaleren
de POP ontpopt Subjectief trauma vs geen woord in verslag controle verlies vs alles onder controle werkelijkheid vs dé waarheid
waarheid? gij zult ! - thuis bevallen - vaginaal bevallen - borstvoeding geven
werkelijkheid • overvloed & openheid informatie • kritiek op hulpverlener in media • gebrek eenduidigheid impact op vertrouwen • vertrouwen vrouw in zichzelf • in hulpverlener & goede afloop • zelfvertrouwen hulpverlener
HELLP op termijn van Pampus94% na 9 jr • geheugen & concentratie • angsten & depressie • 23 % hulp gezocht • 30 % alsnog hulpvraag • 31 % “dat nooit weer”
consequenties • 33% bevalling negatieve ervaring • 10 % enige tijd traumatische stress respons • 1-6% PTSD DSM IV : bedreigende situatie, die oncontroleerbaar en onvoorspelbaar is geweest en die voortduurt met heftige gevoelens van angst, hulpeloosheid of afschuw, vanwege de onmogelijkheid van het individu zich aan te passen
zwangerschap en angst • gebrek vertrouwen hulpverlener 73 % • angst het niet te redden 65 % • angst voor dood moeder / kind 55 % • angst voor pijn 44 % • angst voor controle verlies 43 % • verder bv :afwijkend kind, kunstverlossing,ruptuur alleen zijn in vreemde omgeving
partners ……. • angst vrouw te verliezen 37 % • vroeg / eiste sectio 22 %
signalen • zeer ‘ demanding ’ • slecht slapen, braken, vaak pijnklachten • angst voor pijn , herbeleven • veel wantrouwen, niet gerust te stellen • afweer bij aanraken buik / bij VT • vraag om sectio
……….. hulpverleners Angst voor echelon Angst te falen ****** bewaking ***** extra consulten *** sneller triage & opname ** meer kunstverlossing / sectio * verloochening van kunde en kunst
POP AMSTERDAM ! MC feb 2009 psi spreekuur al jaren ‘opstellen’
POP Amphia Psychiatrie Michel Yu / Idris Bakker Obstetrie Leonard Berger / Gerhard Knol Pediatrie Anthon Hulsman / Ron van Beek
poppers van het eerste uur breda amsterdam arnhem apeldoorn just take her seriously en ….. via de psychiatrie rotterdam
POP-poli richt zich op mensen met: Ernstige hyperemesis Traumatische obstetrische VG Angst voor zwangerschap / bevalling Angst of paniekstoornis Sexueel misbruik in VG Psychiatrische klachten (in VG) Psychofarmacagebruik 1e gr. Verwant met psych. problematiek
de feiten 2 op 10 zwangere vrouwen en kraamvrouwen hebben psychiatrische aandoening • Angst / Paniekstoornis • Ernstige depressie • Postpartum depressie • Postpartum psychose
de feiten 10-15% vdzwangere vrouwen en kraamvrouwen heeft depressieve klachten 40-60% van de mensen die het ziekenhuis binnenkomt heeft psychiatrische problematiek (of in anamnese)
Voorspellers van pre- en postpartum psychiatrische problemen: • psychiatrische voorgeschiedenis • middelenafhankelijkheid • partner met psychiatrische problemen • tienerzwangerschap • allochtone afkomst • ongeplande zwangerschap • alleenstaand • somatische problemen • kind opgenomen • Sexueel misbruik
Maternalesterfteaan psychiatrische stoornissen tot 1 jaar pp UK = nr 1
Conclusie Why Mothers Die gebrek samenwerking disciplines communicatie 1ste – 2e lijn interdisciplinair negeren / onwetend psychiatrische VG psychiatrische diensten weinig rekening met zwangerschap non-communicatie met gynaecoloog en vv
Maternale sterfte tgv psychiatrische stoornissen in NL Officieel CBS 1996-2004: 0 cie maternale sterfte (suicide) 9 in 9 jaar CBS cijfers (1996-2005) na koppeling bestanden: 50 sterftes tgv psychiatrische stoornissen tot 1 jaar post partum in NL = 30.7% indirect maternale sterfte > 50% in 3e trim – 3 mnd pp Hink et al. NTVG 2008 Schutte et al. JPsOG 2008
www.lkpz.nl *Cox et al, EPDS, BJP, 1987
www.lkpz.nl *Cox et al, EPDS, BJP, 1987
POP-poli EPDS bij intake en postpartum
Risico inschatting depressie in zwangerschap enin het kraambed Psych. voorgeschiedenis dan meer dan 70% kans! 90% tussen 7 dagen p.p.- 3 maanden p.p.
risico psychose normaal frequentie 0,1 – 0,2 % bij bipolaire stoornis 25 – 50 % Brockington,1996 bipolair + eerdere pp psychose 60 % Jones & Craddock,2001 Robertson et al,2005
POP-poli Amphia Breda • Doel: • Expertise-centrum vormen • Verbeteren communicatie tussen (vaak vele) betrokkenen • Betere zorg zwangeren met psychiatrisch probleem en hun kind • Service aan verwijzers (1e lijns verloskundigen, huisartsen, externe psychiaters)
POP-poli Amphia Breda • Basisteam: • Psychiatrie Yu / Bakker • Obstetrie Berger/Knol Knol/Lunshof • Pediatrie Hulsman/van Beek
POP-poli Aanmelding via poli Gynaecologie o.v.v. POP-poli Beoordeling op urgentie
POP-poli • 1x per week • gynaecoloog • psychiater • kinderarts • SPV • MMW • psycholoog • aanwijzen behandelaar Multidisciplinair overleg Psychiater/Gynaecoloog/Kinderarts/ SPV/MMW
POP-poli Amphia Breda • Basisteam: • Psychiatrie Yu/Resida • Obstetrie Berger/Knol Knol/Lunshof • Pediatrie Hulsman/van Beek • SPV • MMW • Psycholoog • AMK-coordinator
POP Arnhem NTVG 27 nov 2010 screenen EPDS > 11 12 % PND kans gynaecologische anamnese 5,3% misten ¾ patiënten EPDS >11 ( met actieve depressie symptomen ) merendeel aangemeld op andere psy-soc indicatie onvoldoende gericht serieus nemen ? angst / depressie meest onderbelicht !
Signalen Reactie hyperemesis vroeg / laat ketonen opname bekkenpijn rust, band, fysio minder leven triage ongezien, CTG premature “weeën” cx meting, infuus hoofdpijn lab ongezien, katheter vroege start vi-top ‘ontsluiting’ paniek << ? >> geruststelling
gijzeling arts/patiënt………………… Bert Keijzer angst om zieke gezond te verklaren >>>>>>> angst gezonde ziek te verklaren
hoe beter ? • kijken : lichaamstaal • luisteren : oog voor beleving • vragen : pijnangstgeweldabususdepressie
signalen, voor specialist en huisarts voort durend somber / lusteloos gestoorde eetlust mindere concentratie slaapstoornissen moeheid piekeren ( lijstjes ) schuldgevoelens minder seksuele actief
secundaire en tertiaire preventie belangrijkste vragen: • Wordt / werd u behandeld voor psychische klachten • Heeft u daarvoor medicatie (gehad) • Zijn in uw familie mensen behandeld voor psychische klachten • Aandacht angst en controle behoefte last but not least Niet depressie maar angst = predictor voor PND en PTSS (Fairbrother dec 07)
En psychofarmaca? Graag preconceptioneel overleg Altijd nadeel van stoppen afwegen Veel medicatie kan wél Uitgebreid Amphia protocol
doel POP : borg voor zorg • verbeteren communicatie : eenduidig • goed samenwerkend team : bevalplan • respect voor afspraken : pat centraal • zorg op maat psychiatrische zwangere en haar kind • service : verloskundige & huisarts & ext psychiater