270 likes | 895 Views
SİNDİRİM SİSTEMİ. Prof.Dr .Şenol ERTÜRKOĞLU. Sindirim Tüpü. Ağız boşluğundan sonra 4 ana organa ayrılır; Yemek borusu Mide İnce barsak Kalın barsak. Ağız Boşluğu. Dişler ve dil yardımı ile mekanik sindirim gerçekleşir. Pişmiş nişastanın kimyasal sindirime başladığı yerdir.
E N D
SİNDİRİM SİSTEMİ Prof.Dr.Şenol ERTÜRKOĞLU
Sindirim Tüpü • Ağız boşluğundan sonra 4 ana organa ayrılır; • Yemek borusu • Mide • İnce barsak • Kalın barsak
Ağız Boşluğu • Dişler ve dil yardımı ile mekanik sindirim gerçekleşir. • Pişmiş nişastanın kimyasal sindirime başladığı yerdir. • 5 kısımdan oluşur; • Dişler ve dişetleri • Dudaklar • Dil • Tükürük bezleri • Damak
Dudaklar:Besinlerin alınması nı sağlarlar. 3bölgesi vardır; • Deri bölgesi • Kırmızı bölge • Ağız mukoza bölgesi • Dişler: Besinlerin alınmasını, parçalanmasını sağlayan yapılardır. • Dişler 2 kısımdan oluşur; • Taç kısmı: Dişlerin görülen, beyaz renkli parlak kısmına denir. • Kök kısmı: Dişlerin çene kemiğinin içinde kalan kısmına denir
Diş minesi:Taç kısmın üzerini örten, dişe parlak ve beyaz görünüş kazandıran kısmına denir. Diş minesi arka arkaya aşırı sıcak veya soğuk yiyecekler alındığında çatlayabilir. • Dentin:Mine tabakasının altındaki kemik ; kısma denir. • Diş özü:Dişin en iç kısmında sinirler, kan damarları ; ve yumuşak bağ dokudan oluşmuş kısımdır.
Görevlerine göre; • Kesici dişler: Besinleri koparmaya yarar. Üst ve alt çenede ön tarafta bulunan dişlerdir. • Köpek dişleri: Besinlerin tutulmasını, kırılmasını sağlar. Kesici dişlerin yan taraflarında bulunurlar. • Küçük ve büyük azı dişleri: Köpek dişlerinden sonra gelen, taç kısımları geniş olan dişlerdir. Besinlerin öğütülmesini sağlarlar.
Diş Gelişimi • Ektoderm ; ameloblastlar • Kraniyal nöral krest ; odontoblastlar • Mezenşim ; sementositler 1 - ameloblasts2 - enamel3 - dentine (predentine)4 - odontoblasts5 - dental pulp
Dil • Çizgili kaslardan yapılmıştır. • Parçalanmış besinlerin tükürük ile karıştırılmasına, lokma oluşturulmasına, yutmaya, konuşmaya yardımcı olur. • Üzerindeki tat tomurcukları (ömürleri 10-14gün) ile besinlerin tadını almayı sağlar. • Bir tat tomurcuğunda 3çeşit hücresel yapı; • Tat reseptör hüc. • Destek hüc. • Bazal hüc.
P.filiformis P.fungiformis P.vallata
3 tiptir; • Submandibular • Sublingual • Parotis
ÖZOFAGUS 1 - tunica mucosa2 - tunica submucosa3 - tunica muscularis propria4 - tunica adventitia5 - epithelium of the mucosa6 - lamina propria of the mucosa7 - muscularis mucosae8 - glands in the lamina propria 1 - tunica mucosa2 - tunica submucosa5 - epithelium of the mucosa6 - lamina propria of the mucosa7 - muscularis mucosae8 - glands in the lamina propria
2 sfinkteri vardır; • Üst sfinkter: (krikofarinks sf.) yutkunmanın başlatılmasına katılır. • Alt sfinkter: (mide-yemek borusu sf.) mide içeriğinin yemek borusuna dönmesini engeller.
Mide-yemek borusu geçişinde, epitelÇKYE’den basit prizmatik epitele değişir. • Yemek borusunun muscularis mukozası mideninki ile devam eder. • Submukozanın açık bir çizgisi yoktur. • Mide bezleri, yemek borusu bezleriyle kontaktkurabilirer.
Midede 4 bölge tanımlanır Kardiya; yemek borusunun başlangıcını saran 2-3cm genişliğindeki bölge Fundus; yemek borusu başlangıcının soluna uzanır Korpus(body); geniş merkezi bölge Pilor; midenin duodenuma açıldığı yerde son bulur.
Mide Bezi (Fundus-Korpus bölgesi) Mide bezi 3 kısımdır; Yüzeyi müköz hücreler ile döşeli çukur-çukurcuk Müköz boyun hücreleri, mitotik olarak aktif kök hücreler ve pariyetal hücreleri içeren boyun Büyük uzun bezlerle temsil edilen, korpus
Mide bezleri • 5 büyük hücre bulunur; • Müköz boyun hücreleri • Şef hücreler (kardiya bezlerinde yoktur) • Pariyetal hücreler (öz.üst kısımda) • Kök hücreler • Enteroendokrin hücreler (öz.alt kısımda)
Salgı Hücreleri 1) Mukus salgılayan: Yüzey mukus hücresi – Musinojen granulleri – Muközboyunhücresi – Daha az musinojen 2) Parietal hücre =PINK 3)Şef (zimogen) hücre
Pilor Mide Fundus