SZLAK ORLICH GNIAZD

1. SZLAK ORLICH GNIAZD Autor: - Jakub Stawikowski

2. Kraina białych skał Z Bobolic Szlak Orlich Gniazd prowadzi obrzeżami miejscowości Zdów. Podczas wędrówki towarzyszą nam białe wapienne ostańce, fantazyjnie uformowane przez naturę. Po przejściu pod nasypem Centralnej Magistrali Kolejowej, łączącej Grodzisk Mazowiecki z Zawierciem, docieramy do skrzyżowania z drogą do Dzibic. Tutaj szlak skręca w prawo, prowadząc kilkanaście metrów asfaltową drogą, by następnie łagodnie odbić w stronę leżących po lewej stronie szosy całkowicie zalesionych wzgórz. Jeden rzut oka na mapę pozwala nam dokładnie określić swoje położenie. Przed sobą mamy, rozciągnięte na mapie w długi łuk, pasmo Skał Kroczyckich. Dalej nasza trasa wiedzie malowniczą dolinką pomiędzy Górą Pośrednią a Górą Kołoczek. W końcu, nieco zmęczeni, docieramy na szczyt jednego z najokazalszych masywów skalnych, zwanego Górą Zborów (462 m n.p.m.). Naszym oczom ukazuje się najbardziej malownicza grupa ostańców na całej Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Znajdujące się w tym miejscu formy skalne do złudzenia przypominają sylwetki ludzkie oraz zwierzęce. Dla ich ochrony w 1957 r. utworzony został na tym terenie rezerwat przyrody nieożywionej, zajmujący powierzchnię 45 ha.

3. ZAMKI I RUINY ZAMKÓW Korzkiew – Zamek Rycerski w Korzkwi (odrestaurowany) Ojców – Ruiny Zamku Królewskiego na Złotej Górze w Ojcowie Pieskowa Skała – Zamek Królewski w Pieskowej Skale Rabsztyn – Ruiny Zamku Rycerskiego w Rabsztynie Bydlin – Ruiny Zamku Rycerskiego w Bydlinie Smoleń – Ruiny Zamku Rycerskiego w Smoleniu Pilica – Ruiny Zamku Rycerskiego w Pilicy Ogrodzieniec – Ruiny Zamku Rycerskiego w Ogrodzieńcu Morsko – Ruiny Zamku Rycerskiego "Bąkowiec" w Morsku Bobolice – Zrekonstruowany Zamek Królewski w Bobolicach Mirów – Ruiny Zamku Rycerskiego koło Mirowa Olsztyn (koło Częstochowy) – Ruiny Zamku Królewskiego w Olsztynie Niektóre źródła na trasie szlaku umieszczają również: Zamek Biskupów Krakowskich w Siewierzu Zamek w Będzinie Zamek Królewski na Wawelu

4. OGÓLNE INFORMACJE Teren leżący pomiędzy Krakowem i Częstochową, zwany Wyżyną Krakowsko-Częstochowską, to jedno z najpiękniejszych miejsc w Polsce. Kolebka naszej kultury, gdzie o zabytki łatwiej niż w każdej innej części kraju, położona jest pośród przepięknych pagórków porośniętych lasami, wśród malowniczych wapiennych ostańców, stwarzając wrażenie niezwykłej harmonii występującej pomiędzy człowiekiem i środowiskiem. W odległej przeszłości na terenie Śląska i Małopolski powstawały pierwsze osady ludzkie.

5. Na początku drugiego tysiąclecia wzniesiono tutaj pierwsze grody obronne, które chronić miały szlaki handlowe w tworzącym się państwie piastowskim. W XIV wieku za czasów panowania Kazimierza Wielkiego na pograniczu polsko-czeskim, często w miejscu drewnianych grodów, wybudowano szereg warownych zamków m.in. w Ojcowie, Olsztynie, Lelowie, Bobolicach i Mirowie, w celu zabezpieczenia ówczesnej stolicy – Krakowa i ochrony granic państwa. Powstał w ten sposób system obronny zamków, uzupełniony niewielkimi strażnicami, ufortyfikowanymi klasztorami i kościołami.

6. Szlak Orlich Gniazd jest jedną z najpopularniejszych tras wycieczkowych.Prowadzi z Krakowa do Częstochowy przez Ojcowski Park Narodowy, Pieskową Skałę, Olkusz, Ogrodzieniec, Klucze, Smoleń, Pilicę, Podzamcze, Mirów i Ostrężnik (załączona mapka). Ma długość równą 163 km.Jego nazwa pochodzi od zamków obronnych, usytuowanych wzdłuż trasy, zbudowanych na stromych skałkach wapiennych tak, jak orle gniazda.

7. Szlak składa się głównie z ruin zamków i strażnic. Niegdyś Król Kazimierz Wielki podjął się zadania stworzenia systemu obronnego zabezpieczającego granice, ważniejsze szlaki handlowe i zaludnione obszary, czego dowodem są owe pozostałości. Co najmniej kilkanaście twierdzy powstało właśnie na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej z konieczności obrony handlowego traktu z Krakowa do Wielkopolski, jak i pobliskiej granicy państwa.Jednym z bardziej znanych „gniazd” jest zamek Pieskowa Skała. Był to zamek królewski, później prywatny, jeden z najcenniejszych renesansowych zabytków polskiej architektury, położony na skalistym cyplu skalnym nad doliną Prądnika.

8. Zamek, pierwotnie gotycki, wybudowany został w połowie XIV wieku przez Kazimierza Wielkiego, na miejscu wcześniejszej budowli drewnianej. Później był własnościom Szafrańców i Zebrzydowskich. Wielokrotnie przebudowywany i rozbudowywany, m.in. w latach 1542-1544 wg projektu włoskiego architektaW 1718 roku zamek w Pieskowej Skale spłonął, odbudował go ok. 1780 ówczesny właściciel Hieronim Wielopolski. Dzięki pracom konserwatorskim prowadzonym w latach 1948-1964 w zamku otwarto muzeum, oddział Państwowych Zbiorów Sztuki na Wawelu.

9. Źródła: • www.sciąga.pl • -www.orlegniazda.pl • www.national-geographic.pl • -pl.wikipedia.org

10. DZIĘKUJĘ