430 likes | 666 Views
Ziekteleer Algemene ziekteleer. Neurologische ziekteleer Maatschappelijke zorg; SAW 3. Ziektelast in Nederland. Meeste verloren levensjaren door longkanker en coronaire hartziekten Meeste ziektejaren door psychische stoornissen
E N D
Ziekteleer Algemene ziekteleer Neurologische ziekteleer Maatschappelijke zorg; SAW 3 HK 11 12
Ziektelast in Nederland • Meeste verloren levensjaren door longkanker en coronaire hartziekten • Meeste ziektejaren door psychische stoornissen • DALY's zijn combinatie van verloren levensjaren en ziektejaren • Meeste DALY's door psychische stoornissen, hart- en vaatziekten en kanker • Verloren levensjaren: aantal jaren te leven indien geen sprake was van betreffende ziekte • Ziektejaren: verlies kwaliteit van leven HK 11 12
De inhoud van dit thema: Wat is ziekteleer Neurologische ziekteleer, Interne ziekteleer HK 11 12 21-1
Neurologische ziekteleer • Deze ziektes hebben betrekking op onze hersenen en de zenuwbanen die vanuit de hersenen door de ruggemerg naar de spieren en organen lopen HK 11 12
Neuroloog • is een arts-specialist met als vakgebied de neurologie. • De neurologie houdt zich bezig met de werking en ziekten van spieren, zenuwen, ruggenmerg en de hersenen. HK 11 12
Centraal en perifeer zenuwstelsel HK 11 12
De hersenen HK 11 12
Neurologische ziektebeelden: • CVA (Cerebro Vasculair Accident) • Epilepsie • Polyneuropathie • de ziekte van Parkinson HK 11 12 21-5
Opdracht • Werkgroep van 2 personen • Per groep ander onderwerp! • Presentatie à 10 minuten HK 11 12
Vormen CVA • Het herseninfarct 80% v/d CVA’s bij herstel alle functies binnen 24 uur is sprake van TIA (Transient Ischaemic Attack) = Waarschuwing! • De hersenbloeding Groot risico door hoge bloeddruk, roken, cholesterol, overgewicht en diabetes HK 11 12
Veel voorkomende symptomen CVA: • Hemiparese; halfzijdigeverlamming • Tonus; gespannen spieren • Hemianopsie; halfzijdigegezichtsveldstoornis • Afasie; taalstoornis • Apraxie; alledaagse handelingen niet goed kunnen uitvoeren • Cognitieve stoornissen; denkstoornissen • Persoonlijkheidsproblemen HK 11 12 21-6
Diagnose CVA • In acute fase: D.m.v. CT-scan (Computer Tomografie) vaststellen of herseninfarct of hersenbloeding • In latere fase: • EEG: Electro-encefalogram om hersenfunctie te beoordelen • Echo-onderzoek (Duplex) om vernauwingen in de halsvaten te ontdekken HK 11 12
Zie CVA info • www.hartstichting.nl voor info • www.hersenstichting.nl voor info • Op Youtube: • Wat is een beroerte? 1”54’ • http://www.youtube.com/watch?v=f3gKQevsbig (animatie) • Als woorden niet meer komen. 1”42’ http://www.youtube.com/watch?v=RYcviZaTVXo (over afasie en zangtherapie) HK 11 12
Epilepsie blz. 653. Kort behandelen, komt terug • Epilepsie is een aandoening die zich uit in de vorm van aanvallen. • Deze ontstaan door een plotselinge, tijdelijke verstoring van de elektrische prikkeloverdracht in de hersenen. • Bij 1 op de 150 personen • Zie: http://www.epilepsie.nl/informatie/ (video 1”) HK 11 12
Factoren die mogelijk een rol spelen bij het ontstaan van epilepsie: • Erfelijke factoren • aangeboren vaatafwijkingen in de hersenen • hersenbeschadigingen • alcohol- en drugsmisbruik Epilepsie komt terug in een les bij…………… HK 11 12 21-7
Polyneuropathie blz. 657 • Aandoening van vele zenuwen, die zich op meerdere plaatsen in het lichaam kan uiten. Onderscheid: • Motorische polyneuropathie • Sensibele neuropathie HK 11 12
Symptomen polyneuropathie Motorisch • Kramp • Atrofie • Krachtverlies • Moe gevoel Sensibel • Doof gevoel • Slapend gevoel • Prikkelingen • Tintelingen • Pijn • evenwichtsstoornis HK 11 12
Zie Polyneuropathie info • Op Youtube: • Wat is polyneuropathie? http://www.youtube.com/watch?v=AmKKa3pMLKM (1”31’) • Polyneuropathie pijn en invallide behandelen. http://www.youtube.com/watch?v=soCUbj3GOmg (3”10’) HK 11 12
Oorzaken polyneuropathie • Alcoholmisbruik • Ondervoeding • Suikerziekte • Auto-immuniteit • Vergiftiging HK 11 12
Diagnose polyneuropathie • Neurologisch onderzoek • Electromyografie • Ruggenmergvochtonderzoek HK 11 12
Ziekte van Parkinson blz. 659 • Een geleidelijk progressieve aandoening van het centrale zenuwstelsel • Kleine groep hersencellen sterft af. • Bij 1% van de bevolking • Begin symptomen tussen 50 en 65 jaar HK 11 12
Symptomen ziekte van Parkinson: • Bewegingsarmoede (akinesie) • stijfheid (rigiditeit) • onwillekeurige bewegingen (tremoren) • huidproblemen • speekselvloed • spraakstoornissen • oogklachten • plasproblemen (mictieproblemen) • verstopping (obstipatie) • slaapstoornissen • psychische klachten HK 11 12 21-8
Diagnose en behandeling • Naast diagnose neuroloog CT-scan en MRI-scan • Behandeling anti-Parkinson medicijnen • Nauwkeurige uitgebalanceerde toediening is belangrijk HK 11 12
Diagnose apparaten • CT, zie: • Kijkje in het lichaam http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20061103_ctscan (2”32’) • MRI, zie: • Wat kun je verwachten? http://www.youtube.com/watch?v=RbWSYxSexsQ (3”9’) HK 11 12
Zie Parkinson info • www.Alzheimer-Nederland.nlvoor info • www.teleblijk.nl/media/1693390Je lijf je leven. 24”38’ • Op YouTube: • A. Dokter Yep (Parkinson Patiënten Ver.) 2”49’ http://www.youtube.com/watch?v=5IWgOW48tWI(Uitleg) • B. Parkinson gait Nederlands. 1“ http://www.youtube.com/watch?v=nzmbOMNrKMI(zonder en met medicijnen) • C. Parkinson in beeld. 6” http://www.youtube.com/watch?v=QIdyGMkkZJ8(Gevolgen systeem toelichting arts) • D. Ziekte van Parkinson 2”13’ http://www.youtube.com/watch?v=2LObx63IRXM(tekst) HK 11 12
Interne ziekteleer blz. 663 • Aandoeningen aan de inwendige organen • Meestal chronisch karakter • Vaak onbegrepen klachten • Onderzoeken kosten veel tijd HK 11 12
Interne ziektebeelden • Hart- en vaatziekten, blz. 663 • longaandoeningen, blz. 670 • diabetes Mellitus • infectieziekten HK 11 12 21-9
Hart- en vaatziekten • De belangrijkste doodsoorzaak in NL • 35% van de totale sterfte • Aandoeningen ontstaan vaak sluipend • Het aantal sterfgevallen door hart- en vaatziekten daalt HK 11 12
Daling door • Verbeterde preventie • Daling aantal rokers • Een gemiddeld lager cholesterolgehalte • Gebruik van medicijnen HK 11 12
Voorkomende problemen • Hoge bloeddruk (hypertensie) • Pijn op de borst (angina pectoris) • Hartinfarct HK 11 12
Hogebloeddruk Uitgedrukt in twee waarden: • De bovendruk (systolische bloeddruk) • De onderdruk (diastolische bloeddruk) • Zie: • http://www.youtube.com/watch?v=zoUEwwA4vc0 1”18’ Meten van bloedwaarden • http://www.youtube.com/watch?v=ZQvDHRLOaqI 5”3’ De televisiedokter HK 11 12
Pijn op de borst • De hartspier krijgt minder bloed en dus minder zuurstof • http://www.youtube.com/watch?v=zS1nsGSwys4 1”5’ Symptomen: • Knellend, drukkend gevoel op de borst • Uitstraling pijn naar kaken, arm, tussen schouderbladen • (doods)angst HK 11 12
Behandeling angina pectoris • Medicijnen • Minder inspanning plegen • Aanpassen leefstijl • Dotteren • By-pass-operatie HK 11 12
Hartinfarct • Door afsluiting kransslagader(s) beschadiging of afsterven hartspierweefsel • http://www.youtube.com/watch?v=Uwf1ROxoB6g 1”15’ de Hartstichting HK 11 12
Symptomen hartinfarct Afhankelijk van aard en ernst: • Knellend drukkend gevoel op de borst • Uitstraling pijn naar kaken, arm, tussen schouderbladen • Benauwdheid • Bleek zien • Zweten • Hartritmestoornissen • Doodsangst • http://www.youtube.com/watch?v=Fz-xKRh_f5s 2”31’ GoedGenoeg--hartaanval HK 11 12
Leefregels • Eet gevarieerd • Eet voldoende vitaminen en mineralen • Matig gebruik suiker en geraffineerde graanproducten • Matig gebruik van vlees en vet • Matig gebruik kaas en andere zuivelproducten • Matig gebruik keukenzout • Beweeg voldoende • Beperk stress • Matig gebruik alcohol • Rook niet! http://www.youtube.com/watch?v=ZFxwmJdwRbI zien! HK 11 12
Longaandoeningen blz. 670 • Stoornissen in de uitwisseling van zuurstof in het lichaam • ~10% NL bevolking heeft er last van • Oude naam: cara • Tegenwoordig: - Astma - COPD (- chronische bronchitis en -longemfyseem) HK 11 12
Astma • Last van aanvalsgewijs optreden kortademigheid en hoesten • Steeds meer kinderen aan astma • Wat gebeurt er in je longen bij astma? http://www.youtube.com/watch?v=AQQCmPYYBfQ 1”55’ • De televisiedokter over astma http://www.youtube.com/watch?v=IGGn8hCzhKc 5”9’ HK 11 12
Oorzaken astma • Prikkelende stoffen • Zware, plotselinge inspanning • Stress • Weersomstandigheden • Infecties • Allergenen (stoffen die allergische reacties oproepen) b.v.: Stuifmeel of pollen; huisstofmijt; huidschilfers dieren; sporen v schimmels; bepaalde levensmiddelen; medicijnen HK 11 12
COPD • Chronische bronchitis (ontsteking) Symptomen: hoesten met slijm; slijm opgeven; pijn midden borst; soms koorts; kortademigheid. Langer dan 3 mnd per jr gedurende 2 jr. • Longemfyseem • Sluipend begin. Oorzaak roken. Niet te genezen. • Symptomen: Steeds kortademig HK 11 12
Behandeling COPD • Antibiotica om infectie te onderdrukken • Slijmoplossende middelen • Ademhalingsoefeningen • Niet meer roken • Voorkomen sociaal isolement • Zie: http://www.youtube.com/watch?v=GNx9LPeqXbQ Wat gebeurt er in je longen bij COPD? 2”18’ HK 11 12
PRAKTIJKTIPS Zie blz. 683 e.v. • Tip 3 > Polyneuropathie • Tip 4 > Parkinson • Tip 5 > Hartklachten • Tip 6 > Longaandoeningen • Tip 8 > Bloeddruk HK 11 12