Zęby zatrzymane

1. Zęby zatrzymane Krzysztof Dragun Łukasz Orłowski

2. Definicja Ząb zatrzymany (densretens) – inaczej zatopiony lub zaklinowany; powstaje w wyniku zablokowania drogi jego wyrzynania poprzez zęby sąsiednie, pokrywę kostną lub nadmiar tkanek miękkich; zwykle ząb taki pozostaję w jamie ustnej, aż do interwencji chirurgicznej

3. Przyczyny • Niewystarczająca długość łuku zębowego • Brak przestrzeni do wyrzynania • Stłoczenia zębów • Zaburzenia rozwoju zębów • Utrudniona wymiana uzębienia mlecznego

4. Zasada O ile nie istnieją przeciwwskazania, zęby zatrzymane należy usuwać, gdyż każdy taki ząb jest potencjalnym ogniskiem procesu patologicznego.

5. Wskazania • Wiek pacjenta >20 lat • Prawdopodobieństwo wystąpienia: • chorób przyzębia • próchnicy zębów • resorpcji korzeni • Przygotowania o leczenia protetycznego • Zapobieganie torbielom i guzom zębopochodnym • Zapobieganie złamaniom kości szczęk • Ułatwienie leczenia ortodontycznego • Choroby odogniskowe

6. Przeciwwskazania • Wiek pacjenta • Ogólny zły stan zdrowia • Bliskość wrażliwych struktur anatomicznych • Inwazyjność zabiegu • Wszystkie inne przeciwwskazania, tak jak w ekstrakcjach zębów wyrzniętych

7. Klasyfikacja Każdy ząb zatrzymany, a właściwie jego położenie, można w wyniku badania klinicznego i radiologicznego opisać za pomocą trzech cech: • Pochylenie zęba • Stosunek do przedniej krawędzi gałęzi żuchwy • Stosunek do płaszczyzny zgryzowej

8. Pochylenie zęba Określa stopień pochylenia osi długiej zęba zatrzymanego w stosunku do zębów sąsiednich; wyróżniamy: • położenie pionowe • położenie poziome • pochylenie: • doprzednie • dotylne • boczne • przyśrodkowe

9. Stosunek do przedniej krawędzi gałęzi żuchwy Oceniany w III klasach, określa wielkość pokrywy kostnej na koronie zęba.

11. Stosunek do płaszczyzny zgryzowej Istnieją trzy stopnie – A, B oraz C określające wzajemną relację sąsiadujących zębów

13. Czynniki wpływające na trudność zabiegu • Budowa korzeni • Gęstość otaczającej kości • Położenie względem sąsiadujących zębów • Położenie względem kanału żuchwy

14. Diagnostyka radiologiczna Opiera się zdjęciach RTG lub RVG takich jak: • Pantomogram • Zdjęcia PA, boczne, półosiowe czaszki • Zdjęcia miejscowe (z wykorzystaniem zjawiska paralaksy)

15. Zjawisko paralaksy Zjawisko pozornego przesunięcia się obiektów przy zmianie punktu obserwacji („punkt widzenia zależy od punktu siedzenia”)

16. Zjawisko paralaksy Do uzyskania zjawiska należy wykonać dwa zdjęcia wewnątrzustne: • w projekcji ortoradialnej • w projekcji skośnej

17. Zjawisko paralaksy Na podstawie analizy zdjęć diagnozujemy: • położenie przedsionkowe – kiedy zatrzymany ząb na zdjęciu skośnym przemieścił się w przeciwną stronę co źródło promieniowania • położenie podniebienne/językowe – kiedy ząb przemieścił się w tę samą stronę

18. Przygotowanie farmakologiczne Celem zmniejszenia dolegliwości pozabiegowych i ryzyka wystąpienia powikłań można zastosować: • Rutinoscorbin – uszczelnia naczynia, zmniejsza obrzęk i krwiaki • Antybiotyk – zwykle klindamycynę lub penicylinę doustną, zmniejsza ryzyko zakażenia rany

19. Przygotowanie farmakologiczne • Niesteroidowy lek przeciwzapalny – zwykle ibu- lub ketoprofen, potęguje działanie analgetyczne środka miejscowo znieczulającego, zmniejsza obrzęk

20. Czynności chirurgiczne • Odwarstwienie płata śluzówkowo-okostnowego • Usuwanie pokrywy kostnej • Przecinanie zęba • Usunięcie (przeciętego) zęba • Zaopatrzenie rany

21. Odwarstwienie płata śluzówkowo-okostnowego W większości przypadków wykonuje się płat kopertowy (szybciej się goi, łatwiejszy do zamknięcia). Dla zwiększenia pola operacyjnego i lepszego dostępu do szczytowych okolic zęba wykonuje się cięcie kątowe.

22. Odwarstwienie płata śluzówkowo-okostnowego

23. Odwarstwienie płata śluzówkowo-okostnowego

24. Odwarstwienie płata śluzówkowo-okostnowego Podczas uwalniania płata należy pamiętać o: • omijaniu nerwów i naczyń • wytworzeniu szerokiej podstawy płata • prowadzeniem cięcia poza (nie nad) przyszłym ubytkiem kostnym • prowadzeniem cięcia w stałym kontakcie z kością, z odpowiednio dużą siłą • łącznie odwarstwianie śluzówki i okostnej

25. Usuwanie pokrywy kostnej W tym celu służą wiertła oraz dłuta (ew. dźwignie). Zwykle stosuje się wiertła różyczkowe na kątnicę (z chłodzeniem)

26. W żuchwie rozpoczyna się od powierzchni zgryzowej, następnie od policzkowej i dystalnej. Nie zaleca się usuwania kości od strony językowej z uwagi na bliskość nerwy językowego.

27. Usuwanie pokrywy kostnej W szczęce odsłanianie rozpoczyna się od strony policzkowej, do linii szyjki, aż do uwidocznienia całej korony. Zwykle kość bywa cienka i może być łatwo usunięta narzędziami ręcznymi.

28. Przecinanie i usuwanie zęba Do przecinania zębów służą narzędzia mechaniczne (turbina lub mikromotor, z wiertłem różyczkowym lub diamentowym) oraz ręczne (dłuto). Ze względu na zdrowie psychiczne pacjenta zaleca się stosowanie narzędzi mechanicznych.

29. Przecinanie i usuwanie zęba

30. Przecinanie i usuwanie zęba

31. Przecinanie i usuwanie zęba

32. Przecinanie i usuwanie zęba

33. Przecinanie i usuwanie zęba

34. Przecinanie i usuwanie zęba

35. Zaopatrzenie rany Po zakończeniu ekstrakcji ostre i nierówne brzegi kostne należy wygładzić, pozostałości mieszka zawiązkowego (wraz z innymi patologcznymi zmianami) usunąć. Po tym całe pole operacyjne trzeba oczyścić z wiórów kostnych i innych resztek. Tak opracowaną ranę winno się przepłukać solą fizjologiczną.

36. Zaopatrzenie rany Po oczyszczeniu ranę należy zszyć. Pierwszy szew powinien przypadać w środku cięcia, następne mezjalnie, ostatnie dystalnie. Nie wolno zakładać szwów bezpośrednio nad ubytkiem kostnym.

37. Dziękujemy za uwagę