WODA – ŹRÓDŁO ŻYCIA

1. WODA – ŹRÓDŁO ŻYCIA • „Chcesz być zdrowy, młody, nie stroń nigdy od wody.” • Andrzej Czesław Klimuszko

2. CO TO JEST WODA? Związek chemiczny o wzorze H2O, występujący w warunkach standardowych w stanie ciekłym. W stanie gazowym wodę określa się mianem pary wodnej, a w stałym stanie skupienia – lodem.

3. POCHODZENIE Są dwie hipotezy wyjaśniające pojawienie się wody na Ziemi: • hipoteza solarna - woda wytworzyła się na skutek łączenia się w atmosferze ziemskiej wodoru i tlenu, • hipoteza geochemiczna - opiera się ona na fakcie obecności wody w magmie, która uwalnia się, gdy wulkan jest aktywny.

4. WYSTĘPOWANIE Woda jest na Ziemi bardzo rozpowszechniona. Występuje głównie w oceanach, które pokrywają 70,8% powierzchni globu, ale także w rzekach, jeziorach i w postaci stałej w lodowcach. Część wody znajduje się pod powierzchnią ziemi lub w atmosferze (chmury, para wodna). Woda występująca w przyrodzie jest roztworem soli i gazów. Najwięcej soli mineralnych zawiera woda morska i wody mineralne; najmniej woda z opadów atmosferycznych. Wodę o małej zawartości składników mineralnych nazywamy wodą miękką, natomiast zawierającą znaczne ilości soli wapnia i magnezu – wodą twardą.

5. WODA NA CIAŁACH NIEBIESKICH NATO odkryło wodę na Marsie w 2008r. Obecność wody na Księżycu w głębi zacienionego krateru została potwierdzona w 2009 r. Występowanie znaczących ilości wody na innych ciałach niebieskich nie zostało wykazane, chociaż istnieją pośrednie dowody jej występowania, np. na niektórych księżycach Jowisza.

6. ZNACZENIE BIOLOGICZNE Woda jest powszechnym rozpuszczalnikiem związków ustrojowych i niezbędnym uzupełnieniem pokarmu wszystkich znanych organizmów. Uczestniczy w przebiegu większości reakcji metabolicznych. Reguluje temperaturę. Stanowi płynne środowisko niezbędne do usuwania końcowych produktów przemiany materii. Woda stanowi średnio 70% masy dorosłego człowieka, w przypadku noworodka ok. 15%, 90% liści, owoców, 20% kości, 10% szkliwa zębów, tkanki tłuszczowej.

7. ZIEMIA, A WODA

8. WODA NA ZIEMI

9. WODY PODZIEMNE Do wód podziemnych zaliczamy m. in. • wody termalne (cieplice) • wody mineralne Wody termalne znajdują się na różnych głębokościach pod powierzchnią Ziemi. Mają one kilkadziesiąt stopni Celsjusza. Wykorzystywane są w różnego rodzaju uzdrowiskach. Jedną z odmian wód termalnych są gejzery. Przypominają one fontanny wydobywające się na powierzchnię Ziemi pod ogromnym ciśnieniem. Wody mineralne to wody zawierające rozpuszczone związki chemiczne m. in. dwutlenek węgla i sole mineralne. Są one wykorzystywane w celach leczniczych.

10. LODOWCE I LĄDOLODY Lodowiec – wolno płynąca masa lodu powstałego z przekształcenia pokładów wiecznego śniegu. Lodowce są największym rezerwuarem wody słodkiej na Ziemi i drugim po oceanach wody na świecie. Lądolód - gruba warstwa lodu przykrywająca wielki obszar ziemi; występuje na Antarktydzie i Grenlandii. W Polsce występował podczas zlodowaceń plejstoceńskich.

11. WODA PITNA

12. ILOŚĆ OSÓB POZBAWIONA DOSTĘPU DO WODY

13. WODA W POLSCE Zasoby wodne w Polsce są stosunkowo małe. Na tle Europy pod względem ilości wody na jednego mieszkańca, biorąc pod uwagę 26 państw, znajdujemy się na 22 miejscu. 22 km2 zasobów wodnych ocenia się jako możliwe do wykorzystania, przeliczając to na 1 mieszkańca jest to około 1500 m3/rok. Przeciętnie, mieszkaniec miasta wykorzystuje 20% zasobów wodnych między innymi na: higiena osobista, toaleta - 68%, posiłki - 20%, inne cele - 13%. Obecnie pobór wody w Polsce wynosi 12 km3. Od końca lat osiemdziesiątych można zauważyć nieznaczny spadek zużycia wody. Najwięcej, około 70% pobieranej wody zużyte jest w przemyśle, na gospodarkę komunalną przypada około 20%, najmniej, bo 10% wykorzystywane jest w rolnictwie i leśnictwie.

14. CZYSTOŚĆ WÓD W POLSCE

15. WODA NA ZIEMI Objętość wód słodkich na Ziemi szacowana jest na ok. 35 mln km3, co stanowi 2,5% ogólnych zasobów wód. Najwięcej wód zgromadzonych jest na Antarktydzie (ponad 61%) głównie w postaci lodowców i pokrywy śnieżnej. Lodowce i stała pokrywa śnieżna na całej Ziemi gromadzi prawie 69% zasobów wód słodkich. Drugim głównym ich źródłem są wody podziemne gromadzące ok. 30% zasobów wód słodkich. Dostępne wody słodkie ( wody rzek, słodkich jezior, płytkie wody podziemne) stanowią zaledwie 0,4% objętości wszystkich wód słodkich.

16. MARNOWANIE WODY W POLSCE Nawet 5 tys. litrów wody rocznie tracą Polacy z powodu nieszczelnych kranów czy spłuczek - wyliczyli inżynierowie z Krakowa. Wskazują oni, że w ten sposób nie tylko marnujemy wodę, ale i ponosimy niepotrzebne koszty. Z badań specjalistów wynika, że nieszczelny kran, z którego woda ścieka z częstotliwością jednej kropli na sekundę, oznacza straty sięgające nawet 5 tys. litrów w skali roku. Natomiast nieszczelna spłuczka w toalecie, której efektem jest strużka wody o grubości jednego milimetra, to blisko 800 litrów rocznie. Według danych hydrotechnicznych i administracyjnych przeciętny Polak zużywa blisko 170-200 litrów wody dziennie, a więc prawie dwukrotnie mniej niż Amerykanin, ale ponad czterokrotnie więcej niż mieszkaniec Afryki. Osoby zamieszkujące najuboższe tereny na świecie użytkują ledwie 5-10 litrów dziennie. To równowartość jednego użycia spłuczki w toalecie.

17. JAK OSZCZĘDZAĆ WODĘ WEWNĄTRZ DOMU? • Nigdy nie wylewaj niepotrzebnie wody, kiedy można jej użyć np.: do podlewania kwiatów, ogrodu, czy sprzątania. • Unikaj zbędnego spłukiwania toalety. Chusteczki, owady i inne tego typu śmieci wynieś raczej do kosza na odpadki, niż do toalety. • Mycie zębów pod bieżącą wodą może spowodować straty sięgające nawet 9 litrów na minutę, w skali całego kraju daje to zawrotną ilość 132 mld litrów wody rocznie (47 tys. basenów olimpijskich). • Za każdym razem, gdy gotujemy jajka, schłodzoną wodę możemy wykorzystać do podlania kwiatków. Substancje uwolnione ze skorupek podczas gotowania dobrze zrobią naszym kwiatkom!

18. JAK OSZCZĘDZAĆ WODĘ NA ZEWNĄTRZ? • Nie myj wężem wjazdu czy chodnika – używaj szczotki co zaoszczędzi setki litrów wody. • Zbieraj wodę deszczową, którą można wykorzystać do podlewania trawnika, roślin w ogrodzie czy sprzątania podwórka. • Trawnik podlewaj oszczędnie. Ogólną regułą jest to, że trawa potrzebuje podlewania latem co 5 – 7 dni. Obfity deszcz eliminuje konieczność podlewania nawet do 2 tygodni.

19. PAMIĘTAJ, ABY NIE MARNOWAĆ WODY, BO WIĘKSZOŚĆ LUDZI NIE MA DO NIEJ DOSTĘPU. NASTĘPNYM RAZEM KIEDY WŁĄCZYSZ WODĘ BEZ WIĘKSZEJ POTRZEBY, PRZYPOMNIJ SOBIE TO !

20. PREZENTACJĘ WYKONAŁ: Paweł Tomasiewicz