510 likes | 719 Views
نقش غذا و تغذیه در رشد و تکامل کودکی The Role of Nutrition in ECD. دکتر ناصر کلانتری متخصص کودکان-دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی همایش امنیت غذایی اقشار آسیب پذیر 18 مهر 91 . تعریف امنیت غذا و تغذیه. دسترسی همه مردم در تمام اوقات سال به غذای کافی و سالم برای یک زندگی مولد. تعاریف.
E N D
نقش غذا و تغذیه در رشد و تکامل کودکیThe Role of Nutrition in ECD دکتر ناصر کلانتری متخصص کودکان-دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی همایش امنیت غذایی اقشار آسیب پذیر 18 مهر 91
تعریف امنیت غذا و تغذیه دسترسی همه مردم در تمام اوقات سال به غذای کافی و سالم برای یک زندگی مولد
تعاریف دریافت90 تا 110 درصد مقادیر انرژی، پروتئین و ریز مغذی های توصیه شده امن غذایی
تعاریف دریافت 80 تا 90 درصد مقادیر انرژی، پروتئین و ریز مغذی های توصیه شده ناامن غذایی خفیف
تعاریف دریافت 70 تا 80 درصد مقادیر انرژی، پروتئین و ریز مغذی های توصیه شده ناامن غذایی متوسط
تعاریف دریافت کمتر از 70 درصد مقادیر انرژی، پروتئین و ریز مغذی های توصیه شده ناامن غذایی شدید
رشد و تکامل خردسالی ECD • سالهاي اوليه زندگی در شكلگيري هوش، شخصيت و رفتار اجتماعي، سال هايحساسي هستند و آثار بيتوجهي اوليه ميتواند اختلالات فراواني را در پی داشته باشد.
رشد و تکامل خردسالی • تحقیقات نشان می دهند که تکامل احساسی، اجتماعی و شناختی شیرخواران و کودکان در دستاورد های طول زندگی و پی آمد های اجتماعی وسلامت دراز مدت آنان سهم به سزائی دارد. • در مسیر تکامل، کودکان از مراحل بحرانی عبور می کنند. در این مراحل، فرصت های گران بهایی وجود دارند که در صورت حمایت و مداخله، باعث بهبود تکامل آنان می شود. اجماع نظر بر این است که دوران خردسالی، از لقاح تا سن پنج - شش سالگی، مهمترین مراحل بحرانی است.
رشد و تکامل خردسالی • تکامل ابتدای کودکی شامل حیطه های مختلفی از قبیل جسمی ،سلامت روانی، شناختی، کلامی، عاطفی/ اجتماعی می باشد که همگی قویا بر یادگیری ابتدایی و پایه ای فرد ، موفقیت او در امر تحصیل، خطر ابتلا به بیماری های جسمی و روانی، مشارکت اقتصادی، نقش اجتماعی شهروندی و سلامت او نیز تاثیر بسزایی خواهند داشت.
رشد و تکامل خردسالیECD • ECD به يك روش وسيع در زمينهسياستها و برنامههاييكهبرايكودكان از زمان تولد تا هشت سالگي و والدين آنان و مددكاران و مراقبينكودكتهيه و طراحيميشوند، اشاره ميكند. هدف اين روش اين است كه حقوق كودك در زمينة رشد و پرورش كاملاستعدادهايذهني، عاطفي، اجتماعي و جسمي مورد حمايتقرارگيرد.
حقوق بشر • همهیکودکان بدون در نظر گرفتن جنسیت، نژاد، زبان، مذهب یا هر مورد دیگر، باید برای رشد با حداکثر توان فرصت داشته باشند. • کودکان به دلیل آسیب پذیری جسمی و ذهنی، نیاز به مراقبت و حمایت ویژه دارند. • کودکانی که در شرایط دشوار و خاص زندگی میکنند، نیازمند توجه ویژه ای هستند. • مسؤولیت اولیه پرورش، رشد و آموزش کودکان به عهده والدین ( خانوادهها) است. • دولتها باید شرایط توانمند سازی والدین و جوامع برای انجام مسئولیتهای پرورشی و حمایتی کودکان را فراهم نمایند.
منطق علمی • تکامل انسان منوط به تأثير متقابل سرشت، محیط و مراقبت است • مراقبتهاي اوليه روي نحوهي رشد افراد، توانايي آموختن و ظرفيت كودكانبراينظمدهي به هيجانات خود، تأثير پایدار و بسزاييدارد • مغز انسان دارايظرفيتمتغير قابل ملاحظهاي است
تئوری تکامل: تکامل مغز
01-003 تکامل مغز –شکل گیری سیناپس ها شبکه هایحسی (بینایی و شنوایی( زبان عملکرد شناختی 9 -3 3 1 0 6 4 8 12 16 -6 ماه سال سن لقاح C. Nelson, in From Neurons to Neighborhoods, 2000.
Photo of neurons سیناپس ها: • هنگام تولد: 100 تریلیون • 1000 سیناپس به ازای هر سلول • یکسالگی : 1000 تریلیون • 10000 سیناپس به ازای هر سلول • در 20سالگی : 500 تریلیون • 5000 سیناپس به ازای هر سلول
دوره زمانی حساس در رشد مغزی کودکان خردسال سالهای پیش دبستانی سالهای مدرسه زیاد شمارش مهارت ارتباط با همسالان ادراک Sensitivity تکامل زبانی روشهای عادتی برای پاسخ دادن کنترل احساسات بینایی شنوایی کم 1 2 3 4 5 6 7 0 سال Graph developed by Council for Early Child Development (ref: Nash, 1997; Early Years Study, 1999; Shonkoff, 2000.)
تجمع واقعی سرمایه گذاری ها (به ویژه در جوامع صنعتی یا جوامعی که رو به صنعتی شدن می روند) قبل از مدرسه بعد از دبیرستان مدرسه 0 Age تقابل فرصت ها و سرمایه گذاری برای کودکان شواهد نیاز به سرمایه گذاری Source: Carneiro & Heckman, Human Social Policy (2003)
مزایای اقتصادی • افزایش بهرهوری اقتصادی در طول زندگی کودک • افزایش فرصتهای شغلی برای • مراقبینکودک، • آموزش • صرفهجوییدر هزینههایاجتماعی • میزان حضور در مدرسه، • تجدیدی و مردود شدن، از سرمایهگذاری خود بر مراقبت و رشد کودک سود میبرد. • مراقبتهاياوليه در دورهيخردسالي در کاهش جرم جوانان و کاهش استفاده از مواد مخدر تأثيرارزشمندي دارد.
عدالت اجتماعی • شرایط ناسالم و فقر، نابرابری در رشد اولیه و یادگیری را به همراه دارد. • این گونه نابرابریها به پایداری و تداوم نابرابرهای اجتماعی و اقتصادی کمک میکند. • در یک چرخه معیوب، کودکان خانوادههایکمدرآمد، از كودكان مرفه که با سرعت از نظر رشد ذهنيپيشميروند و آماده ورود به مدرسه و زندگي می شوند، اغلب عقب می مانند و اينشكافهيچ گاه پر نميشود.
عدالت اجتماعی • تحت شرایط فقر مطلق، آن هم زمانيكهدولتهاسعيميكنندمسؤوليت فقر را بر دوش مردم بگذارند، چگونه ميتوانبرابری را تعریف کرد و به آن رسید؟ • بعضياز دولتها با کوتاهی در مداخلهی مناسب برای ترویج آموزش و رشد كودكان خردسال، به طور ضمنی نابرابری موجود را تقویت و تأیید میکنند. • در این حالت منظور فقط این نیست که دولتهاحداقلی از منابع را فراهم کنند تا بتوانیم به برابری فرصتها برسیم، بلکه در جایی که نیاز به هم ترازی اقتصادی و اجتماعی دارد، باید منابع اضافی تدارک دیده شود.
بسیج اجتماعی • برنامهریزیبرای كودكان خردسال میتواند به عنوان نقطهی شروع مهمی برای بسیج اجتماعی، ترویج مشارکت، سازماندهی و بهبود کیفیت زندگی بزرگسالان و همچنین جوانان عضو جامعه، سودمند باشد. • این امر، به خصوص در موارد اضطراری مصداق دارد. در مقابله با موارد اضطراری، کودکان یک عامل بسيار مهم براي سازماندهی هستند.
نیازهای مرحله رشد و تکامل در دوران خردسالی • تغذیه • سلامت • آموزش • مراقبت • حفاظت
تغذیه • بیش از شصت سال از شناخت ارتباط بین تغذیه و تکامل کودک می گذرد. در مروری تازه بر عواقب بحرانی که "تغذیه مطلوب" در سالهای اولیه زندگی را تعیین کرده است، از رشد جسمی، تکامل ذهنی، تکامل خواب، ایمنی بهتر، پیشگیری از حساسیت ها، پیشگیری از رفتارهای غذایی منجر به بی اشتهایی و چاقی و پیشگیری از بیماریهای مزمن نام برده شده است(Uauy & Castillo-Duran, 2005).
تغذیه • تغذیه ناکافی به همراه عوامل محیطی ناشی از فقر می تواند تاخیر پایدار در: • رشد فیزیکی • تکامل مغزی • عملکرد شناختی کودک • هر قدر مدت طولانی تری تامین نیاز های غذایی، احساسی و آموزشی کودک به تاخیر بیافتد، احتمال اختلال شناختی بیشتر خواهد بود. • بهبود تغذیه به همراه بهبود شرایط اجتماعی می تواند تاثیر تغذیه ناکافی ابتدای کودکی را تغییر دهد. • در صورت وقوع تغذیه ناکافی، اثرات دراز مدت آن می تواند با دریافت کافی غذا و حمایت محیطی کاهش و یا حذف شود.
تاثیرتغذیه برسلامت • Mortality • Morbidity
سوءتغذيه و مرگ و مير كودكان • اگر چه ممكن است علت اصلي مرگ كودكان دچار سوءتغذيه خفيف يا متوسط؛ پنوموني يا اسهال باشد؛ اما بسياري از اين كودكان اگر خوب تغذيه مي شدند؛زنده مي ماندند
سوءتغذيه باعث افزايش خطر مرگ كودكان مي شود • از 10.4 ميليون مرگ كودكان زير پنج سال كه در سال 1995 در كشورهاي در حال توسعه رخ داده حدود نيمي از آنها با سوء تغذيه ارتباط داشته است. • حتى يك كم وزني خفيف كودك احتمال خطر مرگ را افزايش مي دهد. • تقريباهشتاد درصد مرگهاي مرتبط با سوءتغذيه بر اثر انواع خفيف يا متوسط سوءتغذيه بوده است.
عوامل تغذیه ای و ECD • اختلالات ناشی از کمبود ید(IDD) • کمبود آهن و کم خونی ناشی از فقر آهن • کمبود دریافت غذا/ سوء تغذیه پروتئین انرژی • هم افزایی بین کمبود دریافت و تحریک بیرونی • خورانش، عوامل فرهنگی و روانی-اجتماعی
کمبود ید و تکامل خردسالی • کمبود ید شایع ترین علت عقب افتادگی مغزی قابل پیشگیری در کودکان است • هرچند کل نیاز به ید در طول زندگی فقط یک قاشق چای خوری است، کمبود آن در اولین مراحل لقاح و زندگی جنینی منجر به صدمه مغزی و سلامت جسمی شده و رشد و تکامل کودک را مختل می کند • گزارش شده که کمبود ید ضریب هوشی را بین 10 تا 15 نمره کاهش می دهد
Iodine Deficient Populations • Intelligence reduced by 13.5 IQ points source: 18 studies
Iodine Deficient Populations • Intelligence reduced • by 13.5 IQ points Permanent! source: 18 studies (other countries)
Iodine Deficiency and Education • educability • drop-out rates • under utilization of school facilities UNICEF/C-56-19/Murray-Lee
شواهد حاکی از ان است که: • ابتلا شيرخواران به كمخوني ناشي از كمبود آهن: 9 امتياز ضريب هوشي را كمتر ميكند. • تولد نوزاد با وزن كم: 5 امتياز ضريب هوشي را كمتر ميكند. • نوزادان محروم از شير مادر: 8 امتياز ضريب هوشي كمتري دارند.
تغذیه • Previous classic studies in pigs and guinea pigs , had demonstrated that undernutritionin early life can result in growth impairment that is permanent, even if nutritional status subsequently improves. Barker thus hypothesized that undernutrition before birth may be a key mechanism leading both to small size at birth and also to the associated long- term outcomes
تغذیه • مواجهه با چربی بالا در رژیم غذایی در دوره جنینی موجب: • تخریب در تحمل به گلوکز • تخریب عملکرد اندوتلیال • پُر فشاری خون می شود
تغذیه • کمبود تغذیه ای و مواجهه با چربی بالا در رژیم غذایی پس از تولد موجب: • تشدید تاثیر کمبود پروتئین مادر • مقاومت به انسولین • هیپرلیپیدمی • هیپرتانسیون • چاقی • کم تحرکی در کودکان می شود
تغذیه • Cardiovascular dysfunction is induced in the offspring by high- fat feeding not only during pregnancy, but also during lactation. • In rats, maternal dietary deficiency of iron, calcium, or zinc during pregnancy is associated with increased blood pressure in the adult offspring
Behavioral and Cognitive Status in School-Aged Children With a History of Failure to ThriveDuring Early Childhood • The former FTT children were, on average, smaller, less cognitively able, and more behaviorally disturbed than the control children andnational normative samples • Sixty percent of former FTT children were below the 20th percentile in height and 48% were below the 20th percentile in weight • 52% had IQs below 80 and 30% had readingstandard scores below 80
Early Maternal Support May Positively Affect Brain Development • In developing animals, early maternal support has been associated with specific gene expression, neurogenesis, adaptive stress responses, and larger hippocampal volumes.
Weight Faltering in Infancy and IQ Levels at 8 Years in the Avon Longitudinal Study of Parents and Children • OBJECTIVE. Our goal was to investigate the association between failure to thrive (defined as weight faltering in the first 9 months of life) and IQ levels 8 years later.
Weight Faltering in Infancy and IQ Levels at 8 Years in the Avon Longitudinal Study of Parents and Children • METHODS. Weight gain (conditional on initial weight) from birth to 8 weeks, 8 weeks to 9 months, and birth to 9 months was measured on term infants from the Avon Longitudinal Study of Parents and Children. Cases of weight faltering were defined as those infants with a conditional weight gain below the 5th centile who were compared with the rest of the cohort as the control group. At the age of 8 years, 5771 infants born at term with no major congenital abnormalities had IQ measured by using the Wechsler Intelligence Scale for Children, Third Revision.
Weight Faltering in Infancy and IQ Levels at 8 Years in the Avon Longitudinal Study of Parents and Children • RESULTS:Mean (SD) IQ scores were 104.7 (16.3) (total), 107.6 (16.5) (verbal), and 100.2 (16.9) (performance). Children whose weight faltered from birth to 9 months had a total IQ that was significantly lower by an average of _2.71 points at 8 years, equivalent to 0.17 SD. Weight gain from birth to 8 weeks had a positive linear association with child IQ at 8 years.
Weight Faltering in Infancy and IQ Levels at 8 Years in the Avon Longitudinal Study of Parents and Children • This remained significant in a multivariateregression despite controlling for correlates of both infant growth and child IQ; • 1 SD of weight gain was associated with a difference of 0.84 points in the total IQ score. In contrast to early weight faltering, weight gain from 8 weeks to 9 months was not related to IQ at 8 years.
Weight Faltering in Infancy and IQ Levels at 8 Years in the Avon Longitudinal Study of Parents and Children • CONCLUSIONS. Failure to thrive in infancy was associated with persisting deficits in IQ at 8 years; the critical period for growth faltering was birth to 8 weeks.
Low Vitamin D Levels Associated With Increased Risk for Cognitive Impairment • Results of a new analysis using data from the Third National Health and Nutrition Survey (NHANES III) show that vitamin D deficiency is associated with an increased risk for cognitive impairment in older Americans.
Low Vitamin D Levels Associated With Increased Risk for Cognitive Impairment • The findings showing that low levels of vitamin D were associated with subsequent cognitive decline during 6 years of follow-up.
سوء تغذيه فقر وركود توسعه اقتصادي و اجتماعي افزايش بيماريها با شدت بيشتر و طولاني تر توليد كمترو واردات بيشتر تاخير رشد جسمي وذهني عدم كسب مهارتهاي پيچيده