80 likes | 665 Views
Abnormale meiose. Abnormale meiose Soms sluip foute tydens meiose in Segmente van chromosome (aantal gene) kan verlore of bygevoeg word – chromosoom-mutasie/afwyking Sel mag ‘n chromosoom minder of ekstra h ê (aneuplo ïe die – verkeerde aantal chromosome)
E N D
Abnormale meiose Abnormale meiose • Soms sluip foute tydens meiose in • Segmente van chromosome (aantal gene) kan verlore of bygevoeg word – chromosoom-mutasie/afwyking • Sel mag ‘n chromosoom minder of ekstra hê (aneuploïedie – verkeerde aantal chromosome) • Plantselle het meer as die 2n stel chromosome in kern (3n, 4n – genoem poliploïed) • Voorbeeld van aneuploïedie • Down sindroom (3 x chromosome 21- trisomie) • Turner sindroom (vrou het 1 X-chromosoom – genoem monosomie) • Klinefelter sindroom (3 x geslagschromosome – XXY)
Hoe Downsindroom gebeur Trisomie – chromosoom 21 • Chromosome van die homoloë paar 21 skei nie gedurende meiose • Een gameet (♀) mag twee chromosome vir chromosoom 21 hê en die ander een geen chromosoom 21 (♀). • Bevrugting: 2 x 21 (♀) + 1 x 21 (♂) = 3 x chromosoom 21 • Ekstra chromosoom 21 (trisomie) - baba • Proses word nie-disjunksie genoem (pare skei nie) Telematics Lewenswetenskappe 2011
Die onderstaande diagram toon ‘n abnormaliteit met die chromosoom paar 21 (byskrif A) gedurende ‘n sekere fase van meiose . • 1. Wat is die spesifieke doel van hierdie fase van die seldelingsproses? • 2. Watter spesifieke genetiese toestand word hier geïlustreer deur A? • Gee TWEE simptone van hierdie genetiese afwyking. • Mense met hierdie toestand is meestal steriel. Verduidelik hoekom.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 Karyotipe van ‘n persoon met ‘n genetiese afwyking Karyotipe
Hoe Trisomie en Monosomie by paar 23 gebeur Geslagschromosome – • Chromosome van homoloë paar 23 skei nie tydens meiose • Een gameet (♀) mag twee chromosome vir chromosoom 23 hê en die ander gameet (♀) geen chromosoom vir chromosoom 23. • Bevrugting: 2 chromosomes 23 (♀) + 1 chromosoom 23 (♂) = 3 chromosome 23 • Ekstra chromosoom 23 (trisomie - XXY) EN • Bevrugting: 0 (♀) + 1 chromosoom (♂) = 1 X-chromosoom • Slegs 1 X-chromosoom (monosomie - X0)
Hoe poliploïedie gebeur Poliploïedie – Plantselle met meer as die diploïede stel Chromosome • Chromosome van al die homoloë pare van ‘n organisme skei nie tydens meiose nie • Een gameet (♀) mag twee stelle (2n) chromosome besit. • Bevrugting: 2n (♀) + n (♂) = 3n (triploïed) OF • Selfbestuiwing en Bevrugting: 2n + 2n = 4n (tetraploïed)
Poliploïedie • Algemeen in plante en baie skaars in diere • Kan spontaan plaasvind – natuurlike poliploïed vorming – simpatriese spesiasie - plantevolusie • Kunsmatig – plantteling vir landbou • ± 47 % van blomplante is poliploïed bv. Koring, mielies, piesangs en appels – spesiaal geteel • Selle van poliploïed plante is groter – tot gevolg dat vrugte, sade en blomme sowel as plante groter is. Tetraploïede appels kan twee keer so groot soos diploïede appels