Tiranija

1. Tiranija

2. Autokratija • Autokratija izvorno označava oblik pol. poretka u kojem vlada pojedinac (monarh, tiranin, samodržac), ali ne na osnovu volje naroda • U takvoj državi je stoga stanovništvo lišeno političkih prava – ljudi su podanici a ne građani. • Neprekinuta istorija od antičkog doba; podela autokratskih poredaka (Platon, Aristotel)

3. Tiranije Poreklo reči (na jednom od maloazijskih jezika reč tern znači vojska) Istorijat : Platonova teorija kvarenja državnih oblika; idealan oblik države za Platona (Sparta kao uzor) Aristotel – dobri i izopačeni državni oblici Makijaveli... Tiranija ima ono najgore od drugih izopačenih oblika (demokratije i oligarhije) Odnos demokratije i tiranije (u grčkoj počinju da se poistovećuju zbog odnosa prema istaknutim ljudima; ochlos i demos) Odnos monarhije i tiranije (svrha, uloga zakona)

4. Jedan istorijski primer – diktatura Kornelija Sule Karakteristike tiranije: • monopolizovana vlast koja se vrši bez ograničenja; vlast bezakonja i samovolje tiranina koju on vrši u svom sopstvenom interesu, a ne u opštem interesu. • ako se već ne zasniva na zakonu i pristanku podanika, ona počiva na drugom temelju – nasilju (despot – gospodar vezanih) • stoga je tiranin u stalnom ratu sa narodom – on svuda vidi neprijatelje • tiranin ne može da se povuče...zato je najčešće okončanje tiranije u tiranoubistvu (tiranicid)

5. Mere predohrane tiranina protiv pobune • siromaštvo • stanje stalnog rata sa sopstvenim građanima (a posebno progon istaknutih ljudi) • sejanje nepoverenja i razdora • Strah – tiranija kao vladavina straha (strah parališe akciju - svest ljudi o vlastitoj nemoći) Slično misli i Aristotel: -učiniti podanike poniznim - Posejati nepoverenje - oslabiti građane