1 / 57

DAÃN LÖU KÍN XOANG MAØNG PHOÅI VAØ CAÙC BIEÁN CHÖÙNG

DAÃN LÖU KÍN XOANG MAØNG PHOÅI VAØ CAÙC BIEÁN CHÖÙNG. PGS TS NGUYEÃN HOAØI NAM Chuyeân khoa caáp II Giaûng vieân Ñaïi hoïc Y döôïc. MUÏC ÑÍCH. 1. CHÆ ÑÒNH 2. KYÕ THUAÄT 3. CAÙCH SAÊN SOÙC 4. BIEÁN CHÖÙNG CUÛA ÑAËT OÁNG DAÃN LÖU. ÑÒNH NGHÓA.

chyna
Download Presentation

DAÃN LÖU KÍN XOANG MAØNG PHOÅI VAØ CAÙC BIEÁN CHÖÙNG

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. DAÃNLÖU KÍN XOANG MAØNG PHOÅI VAØ CAÙC BIEÁN CHÖÙNG PGS TS NGUYEÃN HOAØI NAM Chuyeân khoa caáp II Giaûng vieân Ñaïi hoïc Y döôïc

  2. MUÏC ÑÍCH 1. CHÆ ÑÒNH 2. KYÕ THUAÄT 3. CAÙCH SAÊN SOÙC 4. BIEÁN CHÖÙNG CUÛA ÑAËT OÁNG DAÃN LÖU

  3. ÑÒNH NGHÓA - Trong ÑK bình thöôøng: Khoang MP laø khoang aûo - Chöùa 2-3 ml dòch, khoâng coù khoâng khí - Khi coù dòch hoaëc khí aûnh höôûng ñeán hoâ haáp - ÑN: DL MP laø thuû thuaät ñöa 1 hay nhieàu ODL vaøo khoang MP - MÑ: thoaùt dòch hoaëc khí

  4. GIAÛI PHAÃU XOANG MAØNG PHOÅI - Maøng phoåi coù hai laù: laù thaønh vaø laù taïng - Laø nhöõng maøng trôn laùng tieát huyeát thanh vaø tröôït leân nhau • Lôùp dòch sieâu loïc huyeát thanh: boâi trôn & truyeàn coâng hoâ haáp giöõa phoåi vaø Loàng ngöïc - Thôû ra toái ña: Cô hoaønh naâng cao ñeán LS 5 DL cao traùnh toån thöông gan, laùch vaø ñaïi traøng

  5. GIAÛI PHAÃU XOANG MAØNG PHOÅI - Quan nieäm ngaøy xöa: daãn löu thaáp, dòch ra theo troïng löïc - Quan nieäm hoâm nay: daãn löu cao vì • DL thaáp gaây toån thöông caùc cô quan trong oå buïng • Gaäp goùc oáng daãn löu • ÖÙ ñoïng chaát Fibrine, muû laøm taéc oáng daãn löu

  6. TOÅNG QUAN TAØI LIEÄU KYÕ THUAÄT DAÃN LÖU • Xuyeân qua da • Vaøo bôø treân xöông söôøn • c. Thaùm saùt baèng ngoùn tay

  7. GIAÛI PHAÃU XOANG MAØNG PHOÅI Keát luaän cuûa SASTRE taïi hoäi nghò ngoaïi khoa 79 Phaùp: • Loã vaøo oáng daãn löu khoâng quan troïng. • Ñaàu oáng daãn löu phaûi ôû raõnh söôøn - coät soáng. • Huùt theo nguyeân taéc bình thoâng nhau • Khoâng ñaët oáng daãn löu thaáp hôn vuù • Ñaët theo ñöôøng naùch giöõa

  8. GIAÛI PHAÃU XOANG MAØNG PHOÅI • Khoâng ñaët quaù veà phía sau vì oáng daãn löu seõ bò ñeø, gaäp goùc khi BN naèm. • DL khí LS II ñöôøng trung ñoøn • Chuù yù maïch maùu TK LS: naèm bôø duôùi XS treân

  9. SINH LYÙ XOANG MAØNG PHOÅI MP coù 4 chöùc naêng: BT, HT, cô hoïc, MD 1. Baøi tieát: • Khi bò vieâm seõ tieát dòch ra nhieàu hôn • OÁng daãn löu laø vaät laï  kích thích tieát dòch  ruùt sôùm • Beänh nhaân coù daøy dính maøng phoåi  Roái loaïn laâm saøng khoâng ñaùng keå

  10. SINH LYÙ XOANG MAØNG PHOÅI 2. Haáp thu: - Haáp thu moät phaàn maùu, dòch, khí neáu ít - Neáu nhieàu: xeïp phoåi RL hoâ haáp • Maùu ñoâng khoang maøng phoåi neáu khoâng ñöôïc laáy heát ra  gaây chaûy maùu dai daúng keùo daøi va ølaøm muû maøng phoåi

  11. SINH LYÙ XOANG MAØNG PHOÅI 3. Cô hoïc: - Traïng thaùi chaân khoâng: giuùp phoåi nôû heát - Ñöôïc giöõ lieân tuïc trong chu kyø hoâ haáp - AÙp löïc chaân khoâng thay ñoåi töø - 5  - 20 cm nöôùc. - Maát traïng thaùi chaân khoâng: phoåi co laïi - Daãn löu phaûi kín, moät chieàu töø trong ra ngoaøi

  12. SINH LYÙ XOANG MAØNG PHOÅI 3. Cô hoïc: - Beänh nhaân ho aùp löïc xoang maøng phoåi giaûm - 50  - 60 cmH20 - Coù theå huùt ngöôïc töø ngoaøi vaøo. - Bình daãn löu caàn ñaët thaáp hôn BN treân 60 cm - Maøng phoåi raát deã nhieãm truøng  phaûi baûo ñaûm 4 NT cô baûn: Voâ khuaån, kín, moät chieàu, huùt lieân tuïc

  13. MUÏC ÑÍCH DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI 1. Daãn löu heát dòch, muû, maùu, khí xoang maøng phoåi 2. Taùi taïo aùp suaát aâm, baûo ñaûm trao ñoåi khí BT 3. Theo doõi löôïng dòch ra moãi giôø, moãi ngaøy  coù höôùng ÑT tieáp tuïc cho BN

  14. LÔÏIÍCH DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI 1. Laáy trieät ñeå khí, dòch trong xoang maøng phoåi laøm phoåi  nôû nhanh 2. ÑT ñôn giaûn  bôùt ñau cho beänh nhaân, ñôn giaûn hoaù coâng taùc cuûa nhaân vieân Y teá 3. Khoâng phaûi laøm XN vaø chuïp XQ nhieàu laàn  deã theo doõi beänh nhaân

  15. LÔÏI ÍCH DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI 4. Giuùp theo doõi saùt tình traïng chaûy maùu  chæ ñònh môû ngöïc kòp thôøi 5. Khí thoaùt lieân tuïc, nhaát laø trong traøn khí coù van  traùnh gaây cheøn eùp phoåi 6. Laáy heát dòch  giaûm ñöôïc 1/2 bieán chöùng muû maøng phoåi

  16. CHÆ ÑÒNH DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI 1. TRAØN MAÙU MAØNG PHOÅI: Traøn maùu maøng phoåi do chaán thöông, choïc huùt thaát baïi Löôïng dòch nhieàu > 500 ml (môø goùc söôøn hoaønh) Traøn maùu maøng phoåi do veát thöông ngöïc Chuù yù: 3 giôø lieân tieáp ra > 600 ml môû ngöïc caáp cöùu

  17. CHÆ ÑÒNH DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI 2. TRAØN KHÍ MAØNG PHOÅI: • Traøn khí maøng phoåi töï phaùt thöù phaùt: CODP, lao • Traøn khí maøng phoåi do chaán thöông: Toån thöông nhu moâ phoåi, vôõ pheá quaûn, pheá nang • Traøn khí maøng phoåi do veát thöông ngöïc: Daãn löu sau phuïc hoài thaønh ngöïc • Traøn khí maøng phoåi do tai bieán ñieàu trò: sau choïc doø maøng phoåi , ñaët CVP

  18. CHÆ ÑÒNH DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI 3. TRAØN MUÛ MAØNG PHOÅI: - Traøn muû maøng phoåi caáp: Soá löôïng nhieàu, muû loaõng, daãn löu sau choïc doø maøng phoåi vaø ñieàu trò Noäi khoa baûo toàn thaát baïi - Ñoäng taùc choïc doø raát quan troïng: xaùc ñònh chaån ñoaùn, laáy bôùt dòch ñeå giaûi aùp

  19. CHÆ ÑÒNH DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI 4. SAU PHAÃU THUAÄT MÔÛ NGÖÏC: - Sau caét phoåi hay thuøy: ñieàu trò caùc khoái u phoåi - Sau phaãu thuaät tim kín: nong van hai laù, PCA, vieâm maøng ngoaøi tim v.v.. - Sau moå caáp cöùu loàng ngöïc: caàm maùu, laáy maùu ñoâng, boùc voû maøng phoåi - Sau phaãu thuaät tim hôû

  20. CHÆ ÑÒNH DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI 5. SAU PHAÃU THUAÄT NOÄI SOI LOÀNG NGÖÏC: - Coù theå khoâng caàn daãn löu  ñuoåi khí laø ñuû - Daãn löu sau caét maøng ngoaøi tim, caét phoåi qua noäi soi 6. TRAØN DÒCH MAØNG PHOÅI: Chæ ñònh daãn löu maøng phoåi khi traøn dòch nhieàu, cheøn eùp phoåi hoaëc trung thaát: K vaø K di caên

  21. KYÕ THUAÄT DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI 1. PHAÂN LOAÏI: HAI LOAÏI DAÃN LÖU KÍN - Daãn löu theo kieåu Bulau, khoâng caàn huùt lieân tuïc: ñôn giaûn, phoåi nôû keùm v.v... - Daãn löu vôùi huùt lieân tuïc: laø tieán boä trong phaãu thuaät loàng ngöïc laøm phoåi nôû nhanh, dinh vaøo thaønh ngöïc, khoâng coù khoaûng troáng

  22. KYÕ THUAÄT DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI 2. HEÄ THOÁNG DAÃN LÖU KÍN: BA BÌNH - Bình 1: ñöïng dòch töø beänh nhaân ra, khoâng thoâng vôùi beân ngoaøi - Bình 2: duøng nöôùc laøm van, ñeà phoøng traøn ngöôïc vaøo khoang maøng phoåi khi maùy huùt hö. - Bình 3: ñieàu chænh aùp löïc, huùt vôùi 10 cm H20 traùnh maïnh quaù laøm raùch phoåi hay cuïc nuùt do nhu moâ phoåi dính vaøo

  23. KYÕ THUAÄT DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI 3. OÁNG DAÃN LÖU: OÁNG ARGYL - Laøm baèng PCV, traùng Silicon, ít gaây phaûn öùng - Hình daïng: thaúng hay duøng, gaäp goùc ít duøng - Vò trí ñaàu oáng höôùng leân & vaøo raõnh soáng söôøn

  24. KYÕ THUAÄT DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI 3. OÁNG DAÃN LÖU: OÁNG ARGYL - Kích thöôùc: ñôn vò Fr 3 Fr = 1 mm Daãn löu khí oáng 22-24 Fr Daãn löu maùu, muû oáng 32 - 34 Fr Treû em 18 -20 Fr

  25. KYÕ THUAÄT DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI 4. MAÙY HUÙT TRONG DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI: - Coù theå huùt hoaëc khoâng, toát nhaát laø huùt lieân tuïc - Chæ ñònh huùt lieân tuïc: Traøn khí maøng phoåi coù van do nguyeân nhaân beân trong Raùch khí- pheá quaûn Muû maøng phoåi ñaëc Muû maøng phoåi baét ñaàu hình thaønh oå caën, thaønh coøn meàm

  26. KYÕ THUAÄT DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI ÑAËC ÑIEÅM CUÛA MAÙY HUÙT TRONG DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI: - Taïo söùc huùt khoâng lôùn laém: 30-50 cm H20 - Toát nhaát laø duøng maùy chuyeân duøng: Chaïy ñieän lieân tuïc khoâng bò noùng Coù rôø le töï ngaét khi aùp suaát maøng phoåi ñaït yeâu caàu Chaïy baèng söùc nöôùc: ñôn giaûn, ít hoûng, chaïy eâm

  27. KYÕ THUAÄT DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI 5. CAÙC DUÏNG CUÏ KHAÙC - OÁng noái: baèng nhöïa, hình traùi kheá duøng ñöôïc nhieàu loaïi oáng daãn löu kích thöôùc khaùc nhau - OÁng daãn: baèng nhöïa meàm, trong suoát ñeå theo doõi daøi vöøa ñuû, daøi quaù khaû naêng huùt keùm - Chai ñöïng dòch: thuûy tinh hoaëc baèng nhöïa, bình daãn löu chuyeân duøng  giaù thaønh cao

  28. KYÕ THUAÄT DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI 6. VÒ TRÍ ÑAËT OÁNG DAÃN LÖU: - Quan nieäm duøng maùy huùt neân ñaëtlieân söôøn V cho caû khí vaø dòch - Quan nieäm kinh ñieån: Daãn löu khí: LS II ñöôøng trung ñoøn Daãn löu dòch: LS VI ñöôøng naùch giöõa Vuøng da daãn löu bò toån thöông phaûi daãn löu choã khaùc

  29. KYÕ THUAÄT DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI 7. MOÄT SOÁ ÑIEÅM CAÀN LÖU YÙ: - Gaén oáng daãn löu quan saùt hoaït ñoäng: di chuyeån coät nöôùc - Daãn löu dòch: khoâng cho chaûy nhanh ñeà phoøng shock - Chæ huùt sau khi beänh nhaân ñaõ oån ñònh: ñeà phoøng shock - Huùt vôùi aùp löïc: 10-12 cm H20 - Ñaùnh daáu möïc nöôùc vaø thôøi gian treân bình

  30. SAÊN SOÙC VAØ THEO DOÕI BN DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI - Khaùng sinh: coù theå duøng hay khoâng tuøy cuoäc moå - Daãn löu muû neân duøng khaùng sinh theo KSÑ - Thay bình daãn löu : khi ñaày, keïp tröôùc, nöôùc trong bình phaûi voâ truøng - OÁng daãn löu tuoät ra ngoaøi phaûi thay, khoâng ñaåy vaøo, nhieãm truøng xoang maøng phoåi

  31. SAÊN SOÙC VAØ THEO DOÕI BN DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI Theo doõi bình daãn löu: • Löôïng dòch ra trong 6 giôø ñaàu, ñaëc bieät trong daãn löu maùu • Trong 3 giôø lieân tieáp dòch > 600 ml  môû ngöïc • Dòch ra moåi ngaøy giaûm  Daãn löu coù hieäu quaû Giaûm ñau, vaät lyù trò lieäu, thuoác laøm loaõngñaøm

  32. SAÊN SOÙC VAØ THEO DOÕI BN DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI Ñieàu kieän ruùt OÁng daãn löu Khaùm laâm saøng: • Beänh nhaân heát khoù thôû, heát soát, löôïng dòch ra < 50 ml/D • Hoäi chöùng 3 giaûm khoâng coøn • Heát trieäu chöùng traøn khí maøng phoåi • Bình daãn löu khoâng coøn ra khí

  33. SAÊN SOÙC VAØ THEO DOÕI BN DAÃN LÖU MAØNG PHOÅI Ñieàu kieän ruùt OÁng daãn löu • Chuïp X quang phoåi tröôùc khi ruùt • Keïp oáng daãn löu 12 giôø tröôùc khi ruùt, raát quan troïng ñoái vôùi traøn khí maøng phoåi töï phaùt • Phaûi khaâu kín veát thöông baèng chæ chôø • Hoaëc keïp veát thöông baèng Agraff Michel

  34. BIEÁN CHÖÙNG Chaûy maùu do tth ñoäng maïch lieân söôøn • OÁng daãn löu ra nhieàu maùu, hoäi chöùng maát maùu: maïch , HA haï • Truyeàn dòch, maùu, môû ngöïc caàm maùu • Traùnh: ñi saùt bôø treân xöông söôøn döôùi

  35. BIEÁN CHÖÙNG Tuït oáng daãn löu, hôû oáng daãn löu • Do coá ñònh oáng daãn löu khoâng chaéc chaén • Daãn löu laâu ngaøy da bò nhieãm truøng, hôû veát moå • Traùnh: raïch da vöøa ñuùng, coá ñònh chaéc, quaán chæ coá ñònh nhieàu voøng quanh oáng daãn löu. • Daãn löu bò hôû hay tuït thay oáng môùi ôû veát moå khaùc

  36. BIEÁN CHÖÙNG Nhieãm truøng veát moå, vieâm muû maøng phoåi BN • Beänh nhaân soát cao, dòch chaûy ra oáng daãn löu coù maøu ñuïc vaø hoâi • Vi truøng thöôøng laø gram aâm, hay kî khí  raát nguy hieåm • Traùnh bieán chöùng: - Toân troïng nguyeân taéc voâ truøng trong phaãu thuaät, thay bình - Khoâng neân daãn löu quaù daøi ngaøy - Bôm röûa maøng phoåi vôùi Betadine, khaùng sinh

  37. BIEÁN CHÖÙNG OÁng daãn löu gaây toån thöông caùc CQ khaùc • Caùc cô quan trong oå buïng: gan, laùch, daï daøy v.v... • Cô hoaønh, nhu moâ phoåi, caùc maïch maùu lôùn trong LN Traùnh bieán chöùng: • Quan saùt kyõ maøng phoåi thaønh tröôùc khi choïc thuûng • Khoâng daãn löu quaù thaáp

  38. BIEÁN CHÖÙNG Phuø phoåi caáp Hieám gaëp ngay caû trong Y vaên  töû vong Nguyeân nhaân Traøn dòch maøng phoåi: dòch maøng phoåi chaûy nhanh quaù Traøn khí maøng phoåi: huùt daãn löu ngay

  39. DAÃN LÖU KHOÂNG HIEÄU QUAÛ - Taéc oáng daãn löu do maùu ñoâng, muû ñaëc  thay oáng daãn löu hoaëc môû ngöïc laáy maùu ñoâng xoang maøng phoåi. - Muû maøng phoåi: daãn löu quaù cao hoaëc ra tröôùc quaù - Ruùt oáng daãn löu quaù sôùm, ñaët oáng daãn löu chaäm, dò vaät loàng ngöïc: maûnh kim khí - Doøù Pheá quaûn – Maøng phoåi, Lao, K naám phaùt trieån ra ngoaøi maøng phoåi

  40. MOÄT SOÁ HÌNH AÛNH MINH HOÏA • Traøn khí maøng phoåi traùi khu truù • Daãn löu thaát baïi • Beänh nhaân caàn phaûi boùc voû maøng phoåi

  41. MOÄT SOÁ HÌNH AÛNH MINH HOÏA • Traøn dòch maøng phoåi traùi khu truù • Daãn löu thaát baïi, maøng phoåi daøy • Choïc doø döôùi söï höôùng daãn cuûa sieâu aâm • BN coù thai 8 thaùng

  42. MOÄT SOÁ HÌNH AÛNH MINH HOÏA • Traøn dòch maøng phoåi phaûi löôïng ít • Daøy dính maøng phoåi phaûi • Sau chaán thöông • Choïc huùt laø ñuû

  43. MOÄT SOÁ HÌNH AÛNH MINH HOÏA • Traøn khí maøng phoåi töï phaùt • Daãn löu khoâng toát • Loã ngoaøi oáng daãn löu naèm trong thaønh ngöïc • Gaây bieán chöùng traøn khí döôùi da

  44. MOÄT SOÁ HÌNH AÛNH MINH HOÏA • Traøn dòch maøng phoåi traùi khu truù • Raát khoù ñaët daãn löu khoâng toát • Deã chaån ñoaùn laàm vôùi Abceøs phoåi • Caàn choïc doø hay ñaùnh daáu vò trí ñeå daãn löu döôùi söï höôùng daãn cuûa sieâu aâm • Khaû naêng traøn muû maøng phoåi maïn tính

  45. MOÄT SOÁ HÌNH AÛNH MINH HOÏA • Traøn dòch maøng phoåi traùi khu truù • Raát khoù ñaët daãn löu khoâng toát • Deã chaån ñoaùn laàm vôùi Abceøs phoåi • Caàn choïc doø hay ñaùnh daáu vò trí ñeå daãn löu döôùi söï höôùng daãn cuûa sieâu aâm • Khaû naêng traøn muû maøng phoåi maïn tính

More Related