Koninklijke Wachtkamer Hollands Spoor, Den Haag

1. Koninklijke Wachtkamer Hollands Spoor, Den Haag De Jager Totaal, Utrecht

7. Koninklijke Wachtkamer Project: • De Haagse Koninklijke Wachtkamer, ook wel genoemd: ‘Het Koninklijke Paviljoen’ is een van de best bewaarde voorbeelden van de negentiende-eeuwse Neo-renaissance architectuur in Nederland. Iconografisch vormt het Paviljoen een eenheid los van de stationsarchitectuur van ‘Hollands Spoor’. Deze ‘status aparte’ is uniek in Nederland. • De lange traditie van de iconografie rondom de vorstenhuizen is door de ontwerper, D.A.N. Margadant, in vaste dienst bij de ‘Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij’, gecombineerd met de 19e-eeuwse spoorwegiconografie. Het decoratieve ensemble van deze ‘vorstenspiegel’ in dit Haagse Koninklijke Paviljoen is eveneens zeldzaam in Nederland. • De fascinatie wordt ingegeven door ‘de betovering van de eenheid van het Gulden Snede - ontwerp met het artistieke, fijnzinnig gearticuleerde decoratieve ensemble’. • Coherent en principieel • Met grote zorgvuldigheid is vanaf 1999 een restauratietraject voor de interieurs ingezet dat na • een voorbereidende onderzoeksfase van het gehele Paviljoen thans in het stadium van de 4e – tevens laatste restauratiefase verkeerd. • Het leidend principe dat als rode draad vervochten is met het integrale restauratieproces is het behouden van de historische materiële echtheid en van het artistieke niveau van het decoratieve Neo-renaissance ontwerp van architect Margadant. • Het proces van restaureren en reconstrueren is zowel coherent als principieel. • Coherent omdat de integrale restauratie zicht voltrekt op basis van de uitkomsten van natuurwetenschappelijke analyse van de historische interieurafwerking. Principieel omdat het proces vanaf het eerste uur evolueert vanuit de verantwoordelijkheid met betrekking tot de juiste historische context. In dit historische besef zijn door ARCADIS Architecten BNA in overleg met de Rijksdienst voor het Culturele Erfgoed de juiste partijen ingeschakeld voor de geëigende aanpak van deze specifieke interieurrestauratie. • (lees verder op de volgende dia)

8. Koninklijke Wachtkamer • Klimaatbeheersing • De bron van opgetreden bouwfysische schade aan het interieur betrof het instabiele, vooral droge binnenklimaat. Met het oog op het toekomstige behoud van het monumentale interieur is in 2004 / 2005 gelijktijdig met de interieurrestauratie 2e fase (salons en kabinetten) een klimaatinstallatie gerealiseerd en zijn in het kader van de klimaatbeheersing vereiste bouwfysiche voorzieningen uitgevoerd. De klimaateisen zijn neergelegd in een PVE dat tot stand kwam in overleg met de Rijksdienst. • Resultaten kleurhistorische onderzoek • De resultaten van het kleurhistorisch onderzoek door de Stichting Restauratie Atelier Limburg en van het materiaal- en schildertechnisch onderzoek door het Instituut Collectie Nederland zijn zoals verwacht verrassend te noemen. • De oorspronkelijke kleuruitmonstering is opvallend levendiger, kleurgedifferentieerd, frisser en steviger dan de belegen, versomberde kleurstelling van de overschilderingen. • Manifest is het textuurverschil: de oorspronkelijk glacis olieafwerking is levendig en harmonieert in de integrale artistieke uitmonstering van het interieur. Moderne alkydverf en imitatiebronsverf kunnen de effecten van de oorspronkelijke olieverf en bladgoud niet benaderen, laat staan evenaren. Bovendien blijkt dat deze verven sneller verouderen, verkleuren en vuil opnemen dan de traditionele materialen. • Metamorfose • De invloed van de reconstructie en restauratie van de historische polychromie op de architectonische beleving van het Koninklijke Paviljoen zal metamorfosisch zijn. • Het monumentale interieur van de Haagse Koninklijke Wachtkamer Hollands Spoor krijgt zijn oorspronkelijke eenheid, uniciteit en feestelijkheid terug! • Zo blijft deze spoorse Koninklijke erfenis levend en boeiend voor nu en voor de toekomst.

15. Koninklijke Wachtkamer Motivatie: Dit project is in Nederland uniek in zijn soort en wij zijn als uitvoerende partij zeer trots op het resultaat van deze restauratie die wij hebben mogen uitvoeren de afgelopen 10 jaar.