1 / 42

KİMYASAL SİLAHLARA TIBBİ YAKLAŞIM

KİMYASAL SİLAHLARA TIBBİ YAKLAŞIM. Mesut ORTATATLI Uzm.Tbp.Kd.Yzb. NBC TEHDİDİ. KİMYASAL SİLAHLAR. K i ş ileri öldürerek veya yaralayarak saf d ışı b ı rakmak, K apasitelerini bozarak etkisiz hale getirmek,

ciara-bowen
Download Presentation

KİMYASAL SİLAHLARA TIBBİ YAKLAŞIM

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. KİMYASAL SİLAHLARA TIBBİ YAKLAŞIM Mesut ORTATATLI Uzm.Tbp.Kd.Yzb.

  2. NBC TEHDİDİ

  3. KİMYASAL SİLAHLAR • Kişileri öldürerek veya yaralayarak saf dışı bırakmak, • Kapasitelerini bozarak etkisiz hale getirmek, • Bitkisel ve hayvansal besin kaynaklarını yok edip, besin stoklarını kontamine etmek, • Ekonomik önemi olan hedefleri işlemez hale getirmek, • Askeri ve sivil personeli koruyucu ekipman kullanmak zorunda bırakarak hareket kabiliyetlerini azaltmak, • Teröre ve paniğe sebep olmak, amacıyla kullanılan yüksek toksisite potansiyeline sahip kimyasal maddelerdir.

  4. KİMYASAL SİLAH Sınıflandırma: 1. Sinir ajanları (Tabun, Sarin, Soman, Vx) 2. Yakıcı ajanlar (Mustard, Azotlu Mustard,Lewisit) 3. Akciğer irritanları (Fosgen, Difosgen, Klorpikrin) 4. Sistemik toksikler ( Hidrojen Siyanür) 5. Kapasite bozucu ajanlar (BZ, LSD) 6. Kargaşa kontrol ajanları (CN, CS, CR, DM) 7. Bitki öldürücü ajanlar (2,4-D, Kakodilik asit)

  5. Kimyasal Ajan Atağını Şüphelendiren İşaretler * Beklenmedik ölü ve yaralı kitlesi, * Çok sayıda insanda benzer şekilde vezikül, lezyon ve döküntülerin görülmesi, * Bulantı, kusma ve nefes almada zorluk gibi şikayetlerde yoğunlaşma, * Olay yerinde terkedilmiş spreylemefonksiyonlu aletlerin tespiti, * Olay yerinde farklı bir koku.

  6. I. SİNİR AJANLARI Genel Özellikleri: G ve V ajanları olarak sınıflandırılıp, kimyasal yapı itibariyle organofosforlu insektisitlere benzerler. Çok yaygın bir şekilde üretilmekte ve kullanılmaktadırlar. G ajanları (Tabun, Sarin, Soman) kalıcı olmayan, V ajanları ise daha stabil bir karakter gösterirler. Normal kumaştan ve cerrahi eldivenden kolaylıkla penetre olurken, butil kauçuk ve poliester gibi sentetik maddeler bunlara dirençlidir. V ajanlarının deriden penetrasyonları daha hızlıdır ve daha toksiktir. G ajanlarının hepsi meyvemsi bir koku verirken, V ajanları çürük balık kokusuna benzer kötü bir kokuya sahiptir. Nöromuskuler bileşkede Asetilkolinesteraz enziminin fonksiyonunu bozarak etki eder.

  7. AChE GB ACh I. SİNİR AJANLARI Etki mekanizması:

  8. I. SİNİR AJANLARI Nikotinik etkiler • Kaslarda fasikülasyonlar, • Kasılıp – gevşemeler, • Paralizi. Muskarinik etkiler Göz bebeklerinde küçülme (miyosis), Burun akıntısı (rinore), gözlerde yaşarma (lakrimasyon), Bronş salgılarında artış, Aşırı tükürük salgılanması (salivasyon), terleme, Bulantı, kusma, bradikardi. Üriner ve fekal inkontinans Merkezi etkiler • Şuur kaybı, • Konvülsiyonlar, • Konuşma güçlüğü, • Solunum merkezinin depresyonu.

  9. I. SİNİR AJANLARI Göz Bebeklerinin Değişimi:

  10. I. SİNİR AJANLARI TIBBİ TEDAVİNİN EN ÖNEMLİ KISMI DİREKT OLARAK SİNİR AJANINA MARUZ KALINAN ALANDA YAPILACAK OLAN İLK YARDIMDIR. Tedavi-I: SİNİR AJANLARININ TEDAVİSİNDE SPESİFİK ANTİDOT OLARAK ATROPİN ve ENZİM REAKTİVATÖRÜ BİR OKSİM (PRALİDOKSİM veya OBİDOKSİM) KULLANILIR.

  11. I. SİNİR AJANLARI Tedavi-II:

  12. I. SİNİR AJANLARI Tedavi-III: Tedavide acil antidot uygulamayı gerektiren belirtiler Göz yaşarması ile birlikte görme bulanıklığı Frontal bölgede göz diplerinde ağrı Göğüste bası hissi (sıkışma), öksürük Burun akması

  13. I. SİNİR AJANLARI Tedavi-IV: Atropinizasyon kriterleri Ağız kuruluğu Akciğerde rallerin tamamen ortadan kalkması

  14. II. YAKICI AJANLAR Kükürtlü Mustard Azotlu Mustard Lewisit (arsenikli vezikan)

  15. II. YAKICI AJANLAR -Mustard- Genel Özellikler: • Sıvı ve uçuculuğu fazladır. • Soğuk iklimlerde stabilitesi uzundur. • Hardal, turp, sarmısak benzeri bir kokuya sahiptir. • Sitostatik, mutajenik ve sitotoksiktir. • Kolay ve ucuz üretilmesi, yüksek penetrasyon yeteneği, kalıcılığının fazla olması, irreversibl etkileri ve semptomların uzun süreli ve komplike olması nedeniyle en çok korkulan ve kullanılan kimyasal ajanlardan biridir

  16. II. YAKICI AJANLAR -Mustard- Belirtiler: Gözler ( fotofobi, bleferospazm, konjuktivit ve korneal lezyonlar ) Deri ( eritem, yanık, veziküller ve nekroz ) Solunum yolları (irritasyon ve konjesyon, akciğer ödemi, mekanik asfiksi ve bakteriyel enfeksiyon ) GIS ( bulantı, kusma ve diare ) Sistemik ( başağrısı, lökopeni ve anemi )

  17. II. YAKICI AJANLAR -Mustard-

  18. II. YAKICI AJANLAR -Mustard- Tedavi: • Temel tedavi yaklaşımı hızlı dekontaminasyon ve göz, cilt ve solunum bölgesi lezyonlarının semptomatik tedavisidir. • Sabun, alkollü sabun ve sıvı sabun, sodyum hipoklorit ve kloraminler dekontaminasyonda kullanılır. • Sodyum tiyosülfat (%2.5) ve izotonik sodyum bikarbonat (%1.2)

  19. II. YAKICI AJANLAR -Lewisit- • Gözlerde aniden bıçak gibi saplanan bir ağrı ve bleferospazm • Cilt ve solunum bölgesinde yakıcı bir ağrı • Hemoliz ve şiddetli vakalarda sarılık • Hipotansiyon, • Bulantı, kusma, anoreksi, diyare, • Kas kramplarına kadar giden güçsüzlük, • Susama ve hipotermi Belirtiler:

  20. II. YAKICI AJANLAR -Lewisit- • Temel tedavi yaklaşımı hızlı dekontaminasyon • Dimerkaprol (BAL), • Sıvı desteği, • Kan transfüzyonu • Ağrı kontrolü için morfin • Korneal erozyonda atropin sülfat merhemi Tedavi:

  21. III.AKCİĞER İRRİTANLARI (BOĞUCU GAZLAR) • Fosgen (CG), • Klor (CL) • Klorpikrin (PS)

  22. III.AKCİĞER İRRİTANLARI -Fosgen- Belirtiler: • Göz yaşarması, boğaz ağrısı, • Göğüste sıkışma, bulantı, kusma ve başağrısı, • Solunum zorluğu, masif pulmoner ödem, • Hipotansiyon, bronkospazm.

  23. III.AKCİĞER İRRİTANLARI -Fosgen- Tedavi: • En az 4 saat gözlem altında tutulmalıdırlar, • Hasta sedatize edilir, • Aerosol veya sistemik steroidler verilmelidir, • Taşınırken yarı oturur durumda olmalı, vücut sıcak tutulmalıdır.

  24. IV.SİSTEMİK ZEHİRLER Hidrojen Siyanür (HCN) Hidrojen Sülfür

  25. IV.SİSTEMİK ZEHİRLER -Hidrojen Siyanür (HCN)- Genel Özellikler: Renksiz, çok uçucu, acı badem kokusundadır Maskelerin aktif karbonları ile zayıf olarak tutulurlar. Toksik belirtiler daha çok Merkezi Sinir Sistemi kaynaklı ve ölüm nedeni de solunum felcidir.

  26. IV.SİSTEMİK ZEHİRLER -Hidrojen Siyanür (HCN)- Belirtiler: Solunum derinliğinde artma, 20-30 saniye sonra şiddetli konvülsiyonlar, Birkaç dakika içerisinde solunum arresti ve kardiyak yetmezlik, Bacaklarda güçsüzlük, kusma ve başağrısı, Kan gazlarında arteriyovenöz oksijen saturasyonu farkı azalır.

  27. IV.SİSTEMİK ZEHİRLER -Hidrojen Siyanür (HCN)- Tedavi: Akut zehirlenmelerde amil nitrit + Sodyum nitrit + Sodyum tiyosülfat, (Methemoglobinemi) 4-Dimetilaminofenol hidroklorid (4-DMAP), %100 oksijen verilir, Gaz maskesine güvenilmemelidir, Tıbbi personel, ağızdan ağıza resüsitasyondan kaçınmalı ve hastaya veya gastrik içeriklere korunmasız temas etmemelidir.

  28. V. KAPASİTE BOZUCU AJANLAR ( PSİKOKİMYASAL AJANLAR, PSİKOMİMETİKLER ) Bu ajanlar Merkezi Sinir Sistemini etkileyip uyarma veya depresyon yoluyla geçici davranış ve fiziksel kapasite bozukluklarına neden olurlar. 1) Depresan ajanlar:(3-Kinüklidinil Benzilat (BZ)) 2) Stimulanlar :(D-Liserjik asit dietilamid (LSD))

  29. VI. KARGAŞA KONTROL AJANLARI (KISA SÜRELİ KAPASİTE BOZUCU AJANLAR) Kullanıldıklarında temas süresinden biraz daha uzun bir süre devam eden, hızlı,fakat geçici kapasite kaybına neden olan çok düşük toksisiteye sahip irritanlardır. Göz Yaşartıcı Ajanlar; Kloroasetofenon (CN), o-klorobenziliden malononitril (CS) ve dibenzoksazepin (CR) Kusturucu ajanlar:DM (ADAMSİT- difenilminarsinklorid)

  30. VII. BİTKİ ÖLDÜRÜCÜ AJANLAR a) Bitkilere doğrudan uygulanıp yok eden ajanlar 2,4D ( 2,4- Diklorofenoksiasetik asit) 2,4,5-T (2,4,5-Triklorofenoksiasetik asit) Kakodilik asit (Dimetil arsenik asit) Pikloram b) Toprağı sterilize eden kimyasal maddeler Bromasil

  31. KİMYASAL SİLAHLARA KARŞI İLK YARDIM Kimyasal ajanlara maruz kalındığında yapılması gereken işlemler: Deteksiyon ve uyarı (ajanın kalitatif ve kantitatif olarak tesbiti) Koruyucu önlemler Ön tedavi, ilk yardım ve kendi kendine tedavi Dekontaminasyon Spesifik ve destekleyici tedavi

  32. KİMYASAL SİLAHLARA KARŞI İLK YARDIM Deteksiyon: Detektör kağıtları Elle kullanılan detektörler (CAM cihazı) İleri tanı yöntemleri (kromatografik yöntemler)

  33. KİMYASAL SİLAHLARA KARŞI İLK YARDIM CAM (Kimyasal Ajan Saptama Dedektörü)

  34. KİMYASAL SİLAHLARA KARŞI İLK YARDIM Kimyasal Savaşta Tıbbi Destek: • Yeteri derecede koruyucu elbise giymeli, • Yaralıya müdahale etmeden önce tamamen dekontamine edildiğinden emin olunmalı, • Ağızdan ağıza resüsitasyondan kaçınılmalı, • Yaralıya ve bunların salya, gastrik içerik gibi materyallerine doğrudan korunmasız temas etmemelidir. Kimyasal savaşta tıbbi destek çok düzenli bir organizasyonu gerektirir. Yaralıya müdahale edecek tıbbi personelin de kişisel korunması gereklidir. Bu yüzden tıbbi personel;

  35. KİMYASAL SİLAHLARA KARŞI İLK YARDIM Kimyasal ajanlar eğitilmemiş birlikler üzerinde çok etkilidir. Bu nedenle ilk yardım merkezleri ve diğer sağlık üniteleri kimyasal yaralı tedavisine uygun planlama ve eğitimi içerisinde olmalıdır. Bu noktada özellikle triajın etkin bir şekilde yapılması gerekir.

  36. KİMYASAL SİLAHLARA KARŞI İLK YARDIM İlk Yardım: • Dekontaminasyon • Ventilasyon desteği • Antidot tedavisi • Destek tedavisi

  37. KİMYASAL SİLAHLARA KARŞI İLK YARDIM Dekontaminasyon-I: • Dekontaminasyon, kimyasal ajanların temizleme işlemi yapılarak miktarlarının azaltılması ve ortadan kaldırılmasıdır. • Herhangi bir kimyasal ajan ile en önemli ve etkin dekontaminasyon, bulaşmanın başladığı andan itibaren ilk 2 dakika içinde yapılan dekontaminasyondur. • Öncelikle yaralılar etkilenmiş bölgeden hızla uzaklaştırılıp, dekontamine edilmelidir. • Mümkünse dekontaminasyon işlemi yapıldıktan sonra sağlık merkezine ulaştırılmalıdır.

  38. KİMYASAL SİLAHLARA KARŞI İLK YARDIM Dekontaminasyon-II: • Fiziksel temizleme - Su yada sulu çözeltiler, sabun, sabunlu deterjanlar ve toprak kullanılarak da yapılabilir. - Fuller toprağı • Kimyasal nötralizasyon (Kimyasal ajanı hidrolize uğratarak ya da okside ederek ortadan kaldırır). - Su/sabun ile yıkama, klorlu çözeltiler (% 0,5 lik hipoklorit çözeltisi) , Sodyum bikarbonat çözeltisi, Kalsiyım hidroksit çözeltisi. - Kombine yaralanmalarda, yara bölgesi % 0,5 lik hipoklorit çözeltisi ile yıkandıktan sonra normal SF ile irrigasyonu yapılmalıdır.

  39. KİMYASAL SİLAHLARA KARŞI İLK YARDIM Dekontaminasyon-III:

  40. KİMYASAL SİLAHLARA KARŞI İLK YARDIM Dekontaminasyon-IV:

  41. KİMYASAL SİLAHLARA KARŞI İLK YARDIM Dekontaminasyon-V: Kişisel dekontaminasyon kiti; • Bir adsorban pudra (MgO2 ve klorlu kireç karışımı içerir) • Sıvı-alkali sabun çözeltisi • Temizleyici bez • Tampon flaster

  42. KİMYASAL SİLAHLARA KARŞI İLK YARDIM İlk Yardımda Bulunması Gereken Tıbbi Malzeme: • Atropin + oksim otoenjektörü ve pridostigmin tablet • BAL merhem veya pomad • Nitrit preparatları veya 4-DMAP, Sodyum tiyosulfat ampul • Kişisel dekontaminasyon kiti. • Koruyucu giysi ve maske • CAM cihazı, dedektör kağıtları,

More Related