80 likes | 183 Views
Open Access – dzisiaj trendy jutro obowiązek?. Mariola Szyda Biblioteka Główna Politechniki Częstochowskiej. Definicje i cele. Open Access (otwarty dostęp), to wolny, powszechny, trwały i natychmiastowy dostęp dla każdego do cyfrowych form zapisu danych i treści naukowych oraz edukacyjnych.
E N D
Open Access – dzisiaj trendy jutro obowiązek? Mariola Szyda Biblioteka Główna Politechniki Częstochowskiej
Definicje i cele • Open Access (otwarty dostęp), to wolny, powszechny, trwały i natychmiastowy dostęp dla każdego do cyfrowych form zapisu danych i treści naukowych oraz edukacyjnych. CELE: • upowszechnienie i zapewnienie dostępu do rezultatów badań i innowacji, • zagwarantowanie swobody twórczej, • próba przeciwstawienia się wykluczającym prawom własności tworząc alternatywny obszar wymiany.
DROGI PUBLIKOWANIA • Droga złota – artykuły publikowane są w recenzowanym czasopiśmie. • Droga zielona – tekst artykułu umieszczany jest w otwartym repozytorium. • Droga szara – dotyczy tekstów, które nie są rozpowszechniane tradycyjnymi kanałami (wydawcy, księgarnie). Może obejmować np. prace dyplomowe i magisterskie czy rozprawy doktorskie.
KOSZTY • Pobieranie opłat od autorów za publikowane teksty. • Finansowanie przez organizacje finansujące badania naukowe. • Dochody z reklam. • Programy narodowe finansujące publikowanie prac naukowych - jak np. Narodowy Program Publikacji Naukowych Springer Open Choice /Open Access w Polsce – w całości finansowany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
KORZYŚCI • Promocji badań własnych, budowanie prestiżu uczonego. • Zwiększenie widoczności i poczytności prac może spowodować zwiększenie cytowalności publikacji. • Nawiązywanie nowych kontaktów naukowych i rozpoczynanie współpracy tam, gdzie zainteresowania są najbardziej zbieżne. • Wysoka jakość publikacji zapewniona przez recenzowanie. • Szybki przepływ informacji. • Łatwiejsze wyszukiwanie informacji.
REGULACJE PRAWNE • Zalecenie Ministra Zdrowia z dnia 10 lutego 2010 r. wsprawie publikacji informacji w zakresie badań klinicznych. • Prace nad ustawą o dostępności materiałów naukowych w sieci.
OBAWY I NADZIEJE • Założenia nie wspominają nic o możliwości zapewnienia skutecznej ochrony praw własności intelektualnej. • Kiedy wyniki powinny być opublikowane? • Niechęć polskich naukowców przed publikacją poprzez open acces wynikająca z braku korzyści w ocenie pracownika naukowego. • Ograniczenie kontroli nad wiedzą know how opublikowaną poprzez open acces. • Dobrze stworzona ustawa może być motorem rozwoju polskiej myśli technicznej.