350 likes | 1.63k Views
KONTRAST MADDE NEFROPATİSİ. PROF. DR. SİREN SEZER. Kontrast Nefropatisi. Tanım. Kontrast madde verilmesinden 48-72 saat sonra serum kreatinin konsantrasyonun: Bazal değere göre > %25 artması veya > 0.5 mg/dl (44 m mol/L) artması. Hastanede Gelişen Akut Böbrek Yetersizliği.
E N D
KONTRAST MADDE NEFROPATİSİ PROF. DR. SİREN SEZER
Kontrast Nefropatisi Tanım Kontrast madde verilmesinden 48-72 saat sonra serum kreatinin konsantrasyonun: • Bazal değere göre >%25 artması veya • >0.5 mg/dl (44 mmol/L) artması
Hastanede Gelişen Akut Böbrek Yetersizliği • Hastanede Yatan 2216 Hastanın Prospektif İncelenmesi • 109 (%4.9) hastada akut böbrek yetersizliği gelişmiş: • Prerenal nedenler • Major cerrahi girişim • Kontrast nefropatisi • Hou et al: Am J Med 74:243-248, 1983 • Hastanede Yatan 4622 Hastanın Prospektif İncelenmesi • 322 (%6.9) hastada akut böbrek yetersizliği gelişmiş: • Prerenal nedenler • Nefrotoksik ilaçlar • Kontrast nefropatisi • Nash et al: Am J Kidney Dis 39:930-936, 2002
Kontrast NefropatisininFizyopatolojisi Kontrast Madde İntrarenal vazokonstriksiyon Viskozite Ozmotik yük Reaktif oksijen bileşikleri Direkt sitotoksisite Medüller hipoksi Kontrast Nefropatisi
Kontrast Nefropatisinde Mortalite Perkütan Koroner Girişim Yapılan 7586 Hasta (Mayo Clinic PCI Registry) %22 P<0.0001 Hastanedeki mortalite (%) %1.4 Kontrast Nefropatisi (+) Kontrast Nefropatisi (-) Rihal et al: Circulation 105: 2259-2264, 2002
Kontrast Nefropatisinde Mortalite Perkütan Koroner Girişim Yapılan 7586 Hasta (Mayo Clinic PCI Registry) Kontrast nefropatisi (-) Kontrast nefropatisi (+) P<0.0001 Hastaneden çıktıktan sonraki mortalite (%) 1 yıl 1 yıl 6 ay 5 yıl 6 ay 5 yıl Rihal et al: Circulation 105: 2259-2264, 2002
Kontrast NefropatisiGelişimi için Risk Faktörleri • Kronik böbrek yetersizliği • Diyabet • İleri yaş • Konjestif kalp yetersizliği • İntraaortik balon pompası • Periferik damar hastalığı • Hipovolemi • Kontrastın özellikleri (yüksek ozmolariteli) • Yüksek dozda ve tekrarlanan kontrast uygulamaları • Birlikte nefrotoksik ilaç kullanımı (aminoglikozidler, NSAİ ilaçlar vs.) • Arterial kullanım
KRONİK BÖBREK YETERSİZLİĞİ EVRELENDİRİLMESİ Evre I Evre II Evre III Evre IV Evre V NORMAL Hafif derecede bozulma Orta derecede bozulma İleri derecede bozulma Son evre BY <%2 %2-5 %5-30 %30-50 >%50 NEFROPATİSIKLIĞI
Mehran Risk Skorlaması Cath Card. Interv 2006;67:335-45
Sadece kreatinin değeri değil • Cockcroft-Gault veya MDRD formülü ile GFR hesaplanmalı • GFR <60 ml/dak ise risk grubunda kabul edilmeli
Serum Kreatinini – GFRİlişkisi Böbrek fonksiyonlarının %50’si azalmadan serum kreatininin düzeyi yükselmez ! Serum kreatinini (mg/dl) 60 30 90 120 GFR (ml/dak.)
TEDAVİ:ÖNCELİKLİ HİDRASYON IV hacim genişletilmesini isotonik sodyum klorürü veya sodyum bikarbonat solüsyonları ile yapılmalıdır Riskli hastalarda oral sıvı ile hidrasyon tercih edilmemelidir
Yüksek-osmolariteli kontrast maddeler yerine isoosmolar veya düşük osmolariteli olanların seçilmelidir Farklı düşük osmolar ajanların karşılaştırılmasında iodixanol iopromide’e göre üstün fakat iopamidol ve iomeprolden farksız bulunmuştur Daha geçerli çalışmalar olmadan iso-osmolar veya düşük osmolar ajanlar tercihi için öneri yapılmamaktadır
İşlem öncesi, işlem sırasında ve işlem sonrası farmakoterapi 1.Teofilin, aminofilin 2.Statin 3.Askorbik asit 4.N-asetilsistein (‘NAC’) 5.Hemofiltrasyon, hemodiyaliz 6.PGE1 (Misoprostolol) 7.Endotelin antagonistleri 8.Furosemid, mannitol 9.Fenoldopam, dopamin 10.Kalsiyum antagonistleri (amlodipin, nifedipin, felodipin, nitrendipin) 11.ANP 12.L-arginin
Fenoldopam Hemofiltrasyon L-Arginin NAC Hemodiyaliz?? ANP Mannitol Teofilin/Aminofilin Dopamin Endotelin antagonistleri Statin Kalsiyum ant. Askorbik asit Furosemid NEGATİF SONUÇLAR POZİTİF SONUÇLAR
American College of Cardiology/American Heart Association NAC: yararsız Kidney Disease Improving Global Outcome Yüksek riskli hastalara intravenöz isotonik sıvılar ile NAC verilmesi önerilir/güveninirliği düşük 2D
Yapılması gerekli hayati girişimler böbrek hastalığı nedeniyle iptal edilmemeli ! Girişimin yapılmamasına bağlı morbidite ve mortalite Girişime bağlı morbidite ve mortalite Hastalar girişimlerin önemi ve riskleri konusunda iyi bilgilendirilmeli !