Download
1 / 22
220 likes | 571 Views
Universele gravitatie . Hoofdstuk 5. Aarde rond zon of zon rond aarde ?. “30 % van de ondervraagden weet niet dat de aarde rond de zon draait” (EOS, september 2007) Maar hoe weten we eigenlijk dat de aarde rond de zon draait ?. Geocentrisme.
E N D
Universele gravitatie Hoofdstuk 5
Aarde rond zon of zon rond aarde ? • “30 % van de ondervraagden weet niet dat de aarde rond de zon draait” (EOS, september 2007) • Maar hoe weten we eigenlijk dat de aarde rond de zon draait ?
Geocentrisme • Plaatsen we Aarde centraal, dan beschrijven andere hemellichamen complexe banen. • Voorbeeld : retrograde beweging der planeten.
Ptolemaeus • Oplossing Ptolemaeus voor retrograde begeweging : EPICYCLI. • Zon en planeten bewegen rond de aarde op combinaties van cirkelvormige bewegingen.
Heliocentrisme • Copernicus plaatste de zon centraal en kon op deze manier met een veel eenvoudiger model de retrograde beweging verklaren.
Conflict Galileï – katholieke kerk • Katholieke kerk beschouwde heiocentrisme als strijdig met de bijbel. • Voorstanders van heliocentrisme zoals Galileï werden door inquisitie aangepakt. • Galileï werd in de ban geslagen en zijn boeken verboden. • Slechts in 1992 is hij gerehabiliteerd.
1e wet van Kepler • Planeten bewegen op ellipsvormige banen met zon in één van de brandpunten.
2e wet van Kepler • In gelijke tijdsintervallen worden gelijke oppervlakken (perken) bestreken door verbindingslijn zon-planeet.
3e wet van Kepler • Kwadraat van de omlooptijd (T) is recht evenredig met derde macht van de halve grote as (a).
Universele gravitatiewet van Newton • Keppler gaf beschrijving, maar geen verklaring. • Newton zag in dat de kracht die een appel van een boom doen vallen, dezelfde kracht is die planeten rond de zon doet bewegen.
Zwaartekracht • Er is geen kracht nodig om een voorwerp te laten bewegen, wél om richting en snelheid te wijzigen. • Kracht laat voorwerp niet rond de zon bewegen, maar naar de zon toe ! • Hoe verder planeet van de zon staat, hoe zwakker de krachtwerking.
Universele gravitatiewet van Newton (2) • Twee massa’s trekken elkaar aan met een kracht die recht evenredig met het product van beide massa’s, en omgekeerd evenredig met het kwadraat van hun onderlinge afstand. • G = 6,67.10-11 Nkg-2m2
Universele gravitatie • Universele gravitatiewerking is kleine kracht, maar overheersend op cosmische schaal. • Verantwoordelijk voor stervorming, oorzaak van kernfusie in binnenste van sterren waar atoomkernen gevormd worden voor alle materie zwaarder dan waterstof (ook atoomkernen van jouw lichaam !!!) .
