Universele preventie van middelengebruik onder jongeren

1. Universele preventie van middelengebruik onder jongeren Marloes Kleinjan & Rutger C.M.E. Engels

2. Inleiding • Experimenteren met alcohol, softdrugs en roken • Hoog gebruik en misbruik • Ernstige gezondheidsproblemen => preventie is belangrijk • 3 soorten preventie • Universele preventie ( gericht op algemene bevolking) • Selectieve preventie (gericht op groepen met verhoogd risico) • Geïndiceerde preventie (gericht op mensen die problematisch gebruiken) • In dit artikel : universele preventie

3. Overheidsmaatregelen • Maatregelen zijn gericht op: • Productie • Promotie • Toegankelijkheid • Verkoop van alcohol, tabak en cannabis • Meeste onderzoeken naar effecten van maatregelen vonden plaats in het buitenland

4. overheidsmaatregelen prijsmaatregelen leeftijdsgrenzen Verhoging leeftijdsgrens Minder alcohol/tabak gebruik Strikte navolging: sterke daling verkoop In werkelijkheid: zeer lakse handhaving • Prijs- accijnsverhoging • Effectieve maatregel jeugdige rokers en drinkers • Alcohol: • > invloed frequente drinkers • < invloed matige drinkers • > invloed jonge drinkers • < invloed oudere drinkers • Tabak: • Vanaf +20%: reductie jonge rokers

5. overheidsmaatregelen Beperking van verkoop en nuttigen reclamerestricties Beïnvloeden keuze van merk en product Verhogen alcohol experimenten op jonge leeftijd Verhoogt leeftijd 1ste sigaret • aankoop via: • Supermarkten • Horeca • Slijterijen • Vrienden/ouders • Hoe dichtheid verkooppunten, hoe overmatig gebruik • Rookverbod helpt niet, tenzij rookverbod op school • Coffeeshops zijn een makkelijke manier om aan cannabis te komen

6. Voorlichting en educatie massamediaal Schoolprogramma’s Lesprogramma’s Weerbaarheidtrainingen Normbeïnvloeding Uitstel 1ste consumptie Sociale-invloedsinterventies : remmend effect (additionele interventies zijn nodig) Enkel geven van info = niet effectief In Nederland: weinig bekend over resultaten schoolprogramma’s • Gericht op jongeren • Er wordt gebruik gemaakt van: • Televisiespotjes • Radio • Geprint materiaal • Effect op korte termijn • Bewustwording • Kennisvermeerdering • Attitudeverandering • Gedragsverandering

7. Voorlichting en educatie Ouders • Belangrijke invloed • Zowel risicofactor als beschermingsfactor • Ouders = intermediair

8. Discussie Gecombineerde aanpak Integrale aanpak Bescheiden invloed op gedrag Wet-en regelgeving = effectiefst Zowel jongeren als ouders betrekken • Het drink en rookgedrag hangt samen met het gebruik van cannabis (overkoepelende factor: experimenteergedrag) • => gecombineerde preventie

9. Discussie Seriële benadering conclusie Experimenteren is kenmerkend voor jongeren Wordt vaak doorgetrokken in de volwassenleeftijd Negatieve gezondheidsgevolgen Vaak dezelfde jongeren die drinken roken en cannabis gebruiken => afgestemde aanpak • Preventie van het basis tot het middelbaar onderwijs • Korte termijn= niet effectief • Lange termijn = duidelijk minder rook en drinkgedrag (niet bekend of dit fenomeen ook standhoud) • Interventies gericht op jongeren en omgeving

10. Bronnen fotomateriaal • http://someren.allesvan.nl/nieuws/detail/page/4/id/98799/Ook_met_carnaval_geen_alcohol_onder_de_16 • http://visitbulgaria.info/14375-every-weeks-hundred-children-call-about-parents-drinking • http://www.parentingclan.com/entry/smoking-parents-are-risking-lung-life-of-their-kids/ • http://www.animaatjes.nl/plaatjes/alcohol/ • http://www.howtostopsmokinghelp.com/ • http://topnews.net.nz/content/214646-local-marijuana-supporters-celebrate-cannabis-culture • http://www.cambrinus.nl/bier/alcohol.htm • http://www.eleveldsteenwijk.nl/index.php?menu_id=420