1 / 18

Mga AWITING-BAYAN

Mga AWITING-BAYAN. Ang mga kantahing-bayan ay tuloy-tinig (survival) ng kalinangan sa pamamagitan ng saling-dila. Sa kabuuan, ang mga kantahing- bayan noong panahon ng pre-kolonyal ay mga katutubong awitin ng ating bansa tulad ng mga sumusunod : soliranin = awit ng mga mangingisda

clovis
Download Presentation

Mga AWITING-BAYAN

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Mga AWITING-BAYAN

  2. Ang mga kantahing-bayan ay tuloy-tinig (survival) ng kalinangan sa pamamagitan ng saling-dila. Sa kabuuan, ang mga kantahing- bayan noong panahon ng pre-kolonyal ay mga katutubong awitin ng ating bansa tulad ng mga sumusunod : • soliranin = awit ng mga mangingisda • talindaw = awit ng mga bangkero • diona = awit sa mga ikinakasal • oyayi = awit pampatulog sa mga bata

  3. kumintang = awit sa digmaan • dalit = awit sa simbahan • sambotani = awit sa tagumpay sa pakikidigma • kundiman = awit ng pag-ibig Ito ay nagpapakilala ng iba’t ibang pamumuhay at pag-uugali ng mga tao, mga kaisipan at damdamin ng bayan . Ito’y kasasalaminan ng kalinangan ng lahi.

  4. Tatlongdahilanngkahalagahanngpag-aaralngmgaKantahing-bayan • Ang mga kantahing-bayan ay nagpapakilala ng diwang makata. • Ang mga kantahing-bayan natin ay nagpapahayag ng tunay na kalinangan ng lahing Pilipino. • Ang mga kantahing-bayan ay mga bunga ng bulaklak ng matulaing damdaming galing sa puso at kaluluwang bayan.

  5. Karunungang - bayan

  6. Karunungang-bayan Ang mga unang tula ng mga Pilipino ay mga karunungang-bayan na binubuo ng mga sumusunod:  • Salawikain (proverbs, maxims, epigrams= Ito ay mga butil ng karunungang hango sa karanasan ng matatanda, nagbibigay ng mabubuting payo tungkol sa kagandahang-asal at mga paalala tungkol sa batas ng mga kaugalian at karaniwang patalinhaga.

  7. Mga Halimbawa : 1. Sa paghahangad ng kagitna isang salop ang nawala. 2. Kung hindi ukol ay hindi bubukol. 3. Utos na sa pusa, utos pa sa daga. 4. Ang maniwala sa sabi-sabi ay walang bait sa sarili. 5. May tainga ang lupa, may pakpak ang balita.

  8. Sawikain ay isangidyoma o uringpagpapahayagnakusangnalilinang at nabuosaatingwika. Sa ating pang-araw-arawnapakikipagtalastasan, pagsasalita at pagsusulat, gumagamittayonito. Katuladngsalawikain, may ibangkahuluganitobukodsa literal. • Halimbawa: anak – pawisbukambibigitagasabato naumidangdilamaningalang – pugad mahabaangkamaybasag-ulo

  9. KawikaanKatuladngsalawikain at sawikain, may ibangkahuluganitobukodsa literal. Angpagkakaibangalangangmgaito ay tumutukoysakagandahangasal o mgapagpapahalagang banal. • Halimbawa: Angpanahon ay samantalahinsapagkatgintoangkahambing. Gawinmosaiyongkapwaangnaismonggawin din nilasaiyo. Kapagbinatokangtinapay ay kabutihanangisukli mo.

  10. Palaisipan = Ito ay nakapupukaw at nakahahasangisipanngtao, katuladngbugtong, ito ay nangangailanganngtalasngisip. • May isangprinsesa, sa tore • ay nakatira, balitasakahariansiya’y may pambihirangganda. • Bawaltumingalaupangsiya’ymakita. • Anoanggagawinupangangbinatangsumisinta’ymakitaangdalagangubodngganda?

  11. Bugtong = bugtong ay isanguringpanitikannakawili-wili. Ito ay paraanngpagpapalawakngtalasalitaan at pagsasanaysamabilisnapag-iisipnapasalin-salinsabibigngmgatao. • Angbugtong ay ginagawasamgapagtitipontuladnglamayanngpatay, paggigiikngpalay, tulungantuladngpagbubuhatngbahay o BAYANIHAN at paghahasikngpunla. Ito ay may tugma at talinhaga at kapupulutanngmahahalagangbutilngkarunungan.

  12. Isangbalongmalalim, punong-punongpatalim. (Ditonagmumulaangiyongsinasabi) BIBIG

  13. Walasalangit, walasalupa, kung lumakad ay patihaya ( isangsasakyanitosatubig) BANGKA

  14. NagsaingsiInsiong, sailalimnggatong. (Kinakainito, lalongmasarap kung may tsaa) BIBINGKA

  15. Walanaangtiyan, malakas pa angsigaw. (pinatutugtogitosasimbahantuwingumaga) KAMPANA

  16. Bituingbuto’tbalat, kung paskolamangkumikislap. ( isinasabititotuwingpasko o dikaya ay kung malapitnaangpasko) PAROL

  17. Kasabihan = ang mga kasabihan ay maiigsing pahayag ng mga pangkalahatang katotohanan, mga batayang tuntunin, o mga alitununin ng kaasalan . Ito ay maaaring patula o tuluyan, may himig pagbibiro o panunukso sa unang panahon. Ito ay maitutumbas natin sa “Mother Goose Rhymes”. Mga Halimbawa : 1. Putak, putak, 2. Tiririt ng maya, Batang duwag! Tiririt ng ibon, Matapang ka’t Ibig mag-asawa’y Nasa pugad! Walang ipalamon. 3. Bata, bata 4. Tiririrt ng ibon, Pantay-lupa Tiririt ng maya, Asawa ng Palaka! Kaya lingon nang lingon Hanap ay asawa.

  18. Bulong = ito ay isangmatandangkatawagansaorasyonnoongsinaunangtaosakapuluanngPilipinas, anyongpadasal. • HALIMBAWA • Dagangmaliit, dagangmaliit, • Aytoangngipinkongsirana’tpangit, • Sana ay bigyanmongkapalit. • Huwagmagagalitkaibigan, • Amingpinuputollamangangsaami’ynapag-utusan

More Related