NÜKLEER TEHLİKE ve 112-UMKE HAZIRLIKLARI

1. NÜKLEER TEHLİKE ve 112-UMKE HAZIRLIKLARI 17.6.2013

2. RADYASYONUN TARİHİ

3. İYONİZE RADYASYON Doğada bulunan ve yapay olarakda üretilen bazı izotopların çekirdekleri aşırı enerji içerir. Stabiliteye ulaşmak için çekirdekler fazla enerjilerini yayarlar. Bu yayılan enerjiye NÜKLEER ENERJİ ve yayılan radyasyona İyonize Radyasyon denir. İYONİZE RADYASYON; Alfa radyasyonu Beta radyasyonu Gama ve X ışınları Nötronlar Kozmik ışınlar İYONİZE OLMAYAN RADYASYON: UV,IR ışınlar.mikrodalga fırınlar,radarlar,baz istasyonları, cep telefonu yüksek gerilim hatları Dış uzaydan gelen kozmik ışınlar, vücudumuzda bulunan radyoaktif elementler, yaşadığımız evlerin yapı malzemelerinin içerdiği doğal uranyum ve toryumun parçalanmasıyla ortaya çıkan radyoaktif radon ve toron gazları, tarlalarda kullandığımız fosfor içeren suni gübreler, yiyecek ve içeceklerimizdeki radyoizotoplar, evlerimizde ısınmak için kullandığımız fosil yakıtlar, hastalıklarımızın teşhis ve tedavisinde kullanılan radyasyon üreten ve radyoaktif madde içeren cihazlar, nükleer bomba denemeleri ve nükleer tesisler  nedeniyle radyasyon hayatımızın vazgeçilmez bir parçasıdır.

4. İYONİZE RADYASYON ALFA RADYASYON Alfa zerreleri havada yalnız 2.5-5.0 cm dokuda ise birkaç mikron ilerleyebilir, Derinin üst tabakasına geçemez, Bir kağıtla siper almak mümkündür, En büyük tehlike alfayı solumakve sindirmekle olur. GAMA RADYASYON Yüksek enerji ışınları, Dokunun derinliğine nüfuz ederler, Radyasyon hastalığının baş nedeni, Radyoaktif çürümeyle üretilir. NÖTRONLAR Dokuları temasla zedeler, Nükleer fizyon sonucu (reaktör, silah) Çok fazla içe işler ve özel siper gerektirir BETA RADYASYON Cilde girer ama önemli organlara değil, Kalın elbise veya alüminyumla korunabilir

5. Biyolojik Silahlar At Atom Bombasıı Nükleer Işın Silahları Kimyasal Silahlar OLASI ZARARı Kirli Bomba Klasik Silahlar SALDIRI OLASILIĞI

6. NÜKLEER SİLAHLAR Nükleer bir silahta çekirdekler birbirinden nötronların etkinliği sonucu ayrılmaktadır. Ayrılma sonucu atom çekirdeği de iki parçaya bölünür ve çok büyük miktarda enerji ortaya çıkar. NÜKLEER ETKİYİ BELİRLEYEN KOŞULLAR Kullanılan nükleer silahların birer birer ve toplam olarak güçleri Nükleer silahın türü Nükleer patlamanın türü Hedefin niteliği (kent-kırsal alan) Yer şekilleri (dağlık, düz arazi) Nüfus yoğunluğu ve patlama alanında ki dağılımı Nükleer saldırı sırasında ve sonrasında insanların yararlanabileceği sığınakların niteliği ve niceliği ile o anda insanların davranış biçimi Patlamanın hangi saat, gün ve mevsimde olduğu Hava koşulları

7. NÜKLEER SİLAH ETKİLERİ BLAST(ÇARPMA) ETKİSİ Çarpma sonucu insan ölümleri dolaylı ve dolaysız biçimde olmaktadır; Yıkılan yapıların enkazı altında kalarak, Yüksek ve ani basınç nedeniyle hemoraji ve organ rüptürleri görülür. Rüzgarlar sonucu binalardan dışarı fırlamalar, toz bulutundan boğulmalar meydana gelir. • TERMAL RADYASYON(ISI) ETKİSİ • Patlama olunca termal radyasyon yayılır. • Önce X ışınları yayılır, • Sonra birkaç saniye süren uzun dalga enfraruj ya da görünebilen ışınlar oluşur. Bu ikinci tür ışınlar deri yanıklarına, yangınlara ve körlüğe neden olur. • Oluşan güçlü ve parlak ışık geçici körlüğe neden olur. (Örn: 1 megatonluk bir patlamanın ışığı gündüz 21 km. gece ise 85 km. ötede bulunanlarda geçici körlük yapar) • Termal enerjinin emilmesi sonunda oluşan deri yanıkları daha tehlikelidir. • Termal radyasyon büyük orman yangınlarına neden olur.

8. NÜKLEER SİLAH ETKİLERİ SERPİNTİ ETKİSİ Bazı radyoaktif maddeler bir süre mantar biçimindeki bulutlarla yukarı yükselip, birkaç dakika sonra yere inerler; Serpinti, patlamanın olduğu yere olur, Daha yukarılara çıkan ve rüzgarla savrulan radyoaktif parçacıklar çok uzaklara giderek ölüm tehlikesini taşırlar. Hatta bazı parçacıklar stratosfere girip yıllar sonra yeryüzüne inerler ve patlama bölgesinin çok uzağındaki yerleri tehdit ederler. Su, yiyecekler,hayvanlar ve bitkilerde de büyük zararlara neden olurlar. DİĞER ETKİLER Elektromagnetik dalgalar, radyo ve radar sinyalleri ile iletişimi engeller, Ozon tabakası üzerine etkileri tam bilinmemektedir, Kanser Çevre kirliliği Toplum düzeninin sarsılması

9. OLASI NÜKLEER VE RADYOLOJİK TEHLİKELER Nükleer güç reaktörleri Yakıt ve atık işleme tesisleri Araştırma reaktörleri Radyoaktif maddelerin tıbbi uygulamaları Radyoaktif maddelerin endüstriyel uygulamaları Radyoaktif maddelerin taşınması ve depolanması Nükleer tahrikli uydular Nükleer tahrikli gemi ve denizaltılar Araştırma merkezleri veya laboratuvarları Askeri amaçlı uygulamalar Terörist faaliyetler Radyoaktif madde kaçakçılığı

10. NÜKLEER KAZALAR • Kyshtym – 1957 SSCB • Windscale Yakıt Üretim Tesisi Kazası-1957 İngiltere • Three Mile Island Nükleer Santral Kazası-1979 ABD • Çernobil Nükleer Santral Kazası-1986 SSCB • Tokaimura Yakıt Çevrim Tesisi Kazası- 1999 Japonya • Wolsung Nükleer Reaktör Sızıntısı- Güney Kore • Fukuşima Nükleer Santral Kazası-2011

11. TÜRKİYEYE KOMŞU NÜKLEER TEHLİKELER • Ermenistan’da kurulu olan Metsamor Nükleer Reaktörü sınırımıza yaklaşık 16 km. • Bulgaristanda kurulu olan Kozloduy Nükleer Reaktörü sınırımıza yaklaşık 300 km. • Romanyada ki Cernavo Nükleer Reaktörü de sınırımıza yaklaşık 300 km.uzaklıktadır

12. TAEK(TÜRKİYE ATOM ENERJİSİ KURUMU) TSK(GATA (GATA) TAEK, ülkemizin radyasyon ve nükleer enerji politikasına yön vermek üzere kurulmuştur. Barışçıl amaçlarla Türkiye’de nükleer politikanın esaslarını belirlemek, halkın radyasyon güvenliğini sağlamak, nükleer tehlikelere karşı korunma stratejisini belirlemek, nükleer bilim ve teknoloji alanlarında araştırma yapmak, uluslararası kuruluşlarla nükleer alanda işbirliği yapmak, nükleer konularda halkı bilgilendirmek vb. görevleri vardır.

13. RESA(Erken Uyarı Ağı Sistemi) Sistem Özellikleri: • Sistem 2004 de TAEK tarafından üretilmiştir. • 24saat kesintisiz çalışmaktadır. • Alarm durumunda merkez otomatik olarak uyarılmaktadır. • Merkezden istenildiğianda istasyonlara ulaşılabilmektedir. • Otomatik istasyonların tüm parametreleri merkezden kontrol edilmektedir. 101 istasyon mevcuttur.

14. DÜNYADAKİ RADYASYON KURUMLARI • ICRP( International Committee on Radiation Protection) Uluslararası Radyasyondan Korunma Komitesi • UNSCEAR(The United Nation Scientific Committeon the Effects of Atomic Radiation) Birleşmiş Milletler Atomik Radyasyonun Etkileri Bilimsel Komitesi • IAEA(International Atomic Energy Agency) Uluslar arası Atom Enerjisi Ajansı • CERN,EURATOM,SESAME,EURDEP…

15. T.C SAĞLIK BAKANLIĞI KBRN FARKINDALIĞI Refik Saydam Hıfzıssıhha Merk. Başk.30 Mayıs 2001 NBC Konferansı KİS4K Kursu ve eğitimler 450 kadar sağlık personeli eğitim aldı Birçok kuruma konferans verildi Üniversitelere konferanslar düzenlendi Çevik kuvvet ve diğer personele eğitim yapıldı Başbakan korumalarına özel eğitim düzenlendi RSHM + GATA NBC Kongresi düzenlendi (2005) Biyolojik silahlar tespit lab. Kimyasal silahlar tespit lab. KBRN Birimi kuruldu (7 Mayıs 2007)

16. T.C SAĞLIK BAKANLIĞI KBRN FARKINDALIĞI KBRN il sorumluları seçildi 81 ile tıbbi KBRN hazırlıkları konusunda anket gönderildi. 81 ile KBRN konularında filmlerin ve verilerin olduğu CD gönderildi KİS4K kursu devam etmekte İl sorumluları için bilgi güncelleme ve il KBRN planlaması eğitimi üzerinde çalışılıyor. KBRN yönetmeliği hazırlandı(Mayıs 2012)

17. UMKE 2004 yılında 1999 depreminden 5 yıl sonra kuruldu. Şu an tüm Türkiye’deki UMKE’ci gönüllü sağlık personeli sayısı 4400 (doktor,hemşire, sağlık memuru, paramedik, anestezi teknisyeni, laboratuvar teknisyeni vb)

18. UMKE

19. OLASI NÜKLEER TEHLİKELERDE ACİL SAĞLIK ? • TEMEL İLKE • -HaberleşmePANİK YOK • -Hazırlık • -İntikal • -Güvenlik • -Konuşlanma • -Dağıtım • -Toparlanma • SİVİL SAVUNMA BİRİMİ • İTFAİYE BİRİMİ • 112 ACİL SAĞLIK VE UMKE BİRİMİ • TSK(GATA) • TAEK

20. İLKELER-PLANLAMA -Organizasyon şeması oluşturun, -Müdahale aşamalarını gruplara ayırın, -Olay yeri yöneticisini belirleyin -Enerji ve su ihtiyacını garantileyin -Antidot ve ilaç stoklarını güncelleyin -Sarf malzemesini garantileyin -Haberleşme alternatifleri yaratın -Arındırma işlemleri için Sivil Savunma ve İtfaiye ile önceden koordine olun -Gerekli miktarda koruyucu kıyafet bulundurun

21. KBRN YÖNETMELİĞİ Başbakanlık Acil ve Afet Durum Yönetimi Başkanlığı (Resmi Gaz.3.5.2012 Sayı:28281) KİMYASAL, BİYOLOJİK, RADYOLOJİK VE NÜKLEER TEHLİKELERE DAİR GÖREV YÖNETMELİĞİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; yurt içinde veya dışında meydana gelip ülkemizi etkileyebilecek olan kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer tehdit ve tehlikelere karşı halkın sağlığının ve çevrenin korunması, can ve mal kaybının en aza indirilmesi için gerekli tedbirlerin aldırılması amacıyla ilgili bakanlık, kamu ve özel sektör kurum ve kuruluşları, valilikler, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve gönüllüler ile sivil asker işbirliği çerçevesinde Türk Silahlı Kuvvetlerinin tehlike öncesi, tehlike sırası ve sonrasına ilişkin görev ve sorumluluklarını belirlemektir.

22. KBRN YÖNETMELİĞİ Sağlık Bakanlığının Görev ve Sorumlulukları:(Madde 5/14) a)KBRN tehdit ve tehlikelerine karşı ilk yardım ve ambulans servislerinin, acil tıbbi müdahale ekiplerinin, seyyar hastanelerin kurulmasını sağlar. b) KBRN tehlikelerinden etkilenenler için illerde belirleyeceği hastanelerde müdahale kliniklerinin ve arındırma ünitelerinin kurulmasını sağlar. c) Başkanlık ve valiliklerle koordineli olarak, görevli personelin KBRN tehdit ve tehlikelerine karşı eğitilmesini sağlar. ç) Biyolojik tehdit ve tehlike durumunda sıcak, ılık ve soğuk bölge sınırlarının belirlenmesinde ekiplere bilgi desteği sağlar. d) Valiliklerce gönderilen kimyasal ve biyolojik numunelerin analizlerinin yapılmasını sağlar. e) Olay bölgesinden kontrolsüz olarak hastanelere gelebilecek kişilerin arındırılması için il bazında belirlenecek hastanelerde gerekli düzenlemelerin yapılmasını sağlar. f) KBRN tehlikelerinden etkilenen hasta ve yaralıların tedavi edilmelerini sağlar. g) Kara, deniz ve hava hudut kapıları ile karasularımızda bulaşıcı ve salgın hastalık riski taşıyan şüpheli kişi ve maddelerle ilgili gerekli tedbirlerin alınmasını sağlar. ğ) KBRN tehdit ve tehlikelerine karşı halkın hijyen ve arındırma kurallarına uyması, gıda maddelerinin saklanması ve korunması hususunda bilgilendirme faaliyetlerinin yürütülmesini sağlar. h) KBRN tehdit ve tehlikelerine karşı bağışıklık sisteminin geliştirilmesi amacıyla aşı üretir, önleyici ve tedavi edici ürün veya ilaçları önceden temin eder, stoklar ve ihtiyaç bölgelerine sevk edilmesini sağlar.

23. RADYASYON GÜVENLİĞİ YÖNETMELİĞİ 24.3.2000 Resmi Gazete Sayısı: 23999 RADYASYON GÜVENLİĞİ YÖNETMELİĞİ Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı, iyonlaştırıcı radyasyon ışınlamalarına karşı kişilerin ve çevrenin radyasyon güvenliğini sağlamaktır Madde 2 - (Değişik:RG-3/6/2010-27600) Bu Yönetmelik, radyasyon güvenliğinin sağlanmasını gerektiren her türlü tesis ve radyasyon kaynağının tehlikelerine karşı alınması gereken tedbirleri ve yapılması gereken faaliyetlerle ilgili hususları kapsar. Bu Yönetmelik nükleer tesisler, nükleer yakıtlar, nükleer tesislerden çıkan radyoaktif atıklar ve nükleer maddelere ilişkin faaliyetleri kapsamaz. Madde 3 - Bu Yönetmelik, 2690 sayılı Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Kanunu’nun 4 üncü maddesinin (d) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.

24. RADYASYONDAN KORUNMA SORUMLUSU (Değişik ibare:RG-3/6/2010-27600) Radyasyondan Korunma Sorumlusunun görevleri; Madde 73 a)Tesisin, sistemlerin, çalışanların ve hastaların radyasyon ölçümleri için uygun cihazların bulundurulmasını, kullanılmasını ve mevcut cihazların gerekli kalibrasyonlarının yapılmasını sağlamak, b) Tesiste radyasyondan korunma ile ilgili ölçüm programlarını hazırlamak ve uygulamak c) (Değişik:RG-29/9/2004-25598) Radyasyon kaynaklarının emniyeti ve radyasyon güvenliğine ilişkin standart ve mevzuatın uygulanması için lisans sahibi ile birlikte yerel talimatları hazırlamak, hazırlanan planlar doğrultusunda çalışanları bilgilendirmek, uygulanmasını sağlamak ve tehlike veya kaza durumu için "Tehlike Durum Planı"nı hazırlamak, planda belirtilen hususlarla ilgili tatbikatları yapmak ve gerektiğinde uygulanmasını sağlamak d) Radyasyon alanlarına uygun ikaz etiketleri, çalışma talimatları ve kaza durumu müdahale planını kolayca görülecek yerlere asmak, e) Yeni radyasyon kaynakları ve/veya cihazların seçimi ile radyasyon alanlarının planlanmasında radyasyon güvenliği kriterlerinin uygulanmasını sağlamak f) (Değişik:RG-29/9/2004-25598) Radyasyon kaynaklarının emniyetini ve güvenliğini sağlamak, sızıntı testini, depolanmasını ve takibini yapmak, g) (Değişik:RG-29/9/2004-25598) Radyoaktif atıkların yönetimi için gerekli işlemleri yürütmek, zorunlu nedenlerle tesis içinde geçici olarak depolanmak durumunda kalan kapalı radyoaktif kaynakların emniyetini ve güvenliğini sağlamak

25. RADYASYONDAN KORUNMA SORUMLUSU 2) Radyasyon görevlilerinin isimleri ile işe giriş ve işten ayrılış tarihleri, 3) Radyasyon görevlilerinin kişisel dozimetri raporları, 4) Radyasyon görevlilerinin ilk defa işe başlamadan önce bu Yönetmeliğin 23 üncü maddesine göre yapılan tüm tıbbi muayene sonuçları, 5) Radyasyon görevlilerinin bu Yönetmeliğin 23 üncü maddesine göre yaptırılan periyodik tıbbi muayeneleri ile Kurum tarafından gerekli görülen durumlarda yaptırılan tıbbi muayenelerin sonuçları ve varsa diğer tıbbi ışınlanma sonuçları. b) Radyasyon Kaynaklarına İlişkin Kayıtlar: 1) Verilen lisans belgelerinin tarih, sayı ve kullanım amaçları ile lisans belgesi üzerinde belirtilen radyasyon kaynaklarının cinsi ve radyoaktiviteleri; 2) Radyasyon kaynağının yurda girişi, satın alınması, kurulması ve kalibrasyonuna ilişkin tarih ve işlemler ile konu ile ilgili kişilerin isimleri, 3) Radyasyon kaynağının bakımı, onarımı, sızıntı testi, tüp ve kaynak değişimi gibi işlemlerinin tarihleri, yapılan işlerin içeriği ve konu ile ilgili kişilerin isimleri. h) Radyasyon görevlileri ve ziyaretçiler için radyasyon güvenliği ile ilgili önlemler almak, ı) Radyasyon görevlilerinin radyasyondan korunma konusunda eğitiminde görev almak, i) Bu yönetmeliğin 69. uncu maddesinde belirtilen kayıtları tutmak Kayıt tutma ve saklama yükümlülüğü Madde 69 - Bu Yönetmelik kapsamına giren gerçek kişiler, resmi, özel kurum veya kuruluşlar aşağıda belirtilen esaslara uygun olarak kayıt tutmakla yükümlüdürler. Bu kayıtlar 30 yıl süre ile saklanır. Personele İlişkin Kayıtlar: 1) Verilen lisans belgelerinin tarih, sayı ve içeriği ile lisans belgesi üzerinde ismi belirtilen kişiler,

26. RADYASYONDAN KORUNMA SORUMLUSU c) Radyoaktif Atıklara İlişkin Kayıtlar : 1) Meydana gelen radyoaktif atığın cinsi, miktarı, radyoaktivitesi ve tarihleri, 2) Depolanmak ve işlenmek üzere Kuruma gönderilen veya çevreye verilen radyoaktif atıkların miktarları. d) Kazaya İlişkin Kayıtlar: 1) Kazanın yeri ve tarihi, 2) Kazanın oluş şekli, 3) Kazaya neden olan radyasyon kaynağının cinsi ve radyoaktivitesi, 4) Vücuda alınan radyoaktif maddeler ve alınış nedenleri, 5) Maruz kalınan süre ve radyasyon dozları, 6) Kazaya maruz kalan kişilerin tıbbi muayene sonuçları ve yapılan tıbbi uygulamalar, 7) Kazaya ilişkin rapor.

27. ÇAĞIMIZIN KORKUSU ATOM BOMBASI??? KİRLİ BOMBA Dinamit ve benzeri tür patlayıcıların RADYOAKTİF MADDELERLE birleştirilmesiyle oluşturulan bir tür radyolojik yayılımlı cihaz.Kitle imha silahından* ziyade kitle kargaşa silahı* olarak tanımlanabilir. Çünkü bu bombanın oluşturacağı etki, yayacağı radyasyon ve bu radyasyona bağlı ölümlerden kaynaklanmamaktadır. Hatta birçok radyolojik yayılımlı cihaz, ölüme veya ciddi bir hastalığa sebep olacak kadar yeterli radyasyon yaymayacaktır. Patlayıcının kendisi, yayılacak radyasyondan daha fazla zarar verecektir. Fakat bu bombanın kullanımı, duruma bağlı olarak, korku ve panik yaratabilir, eşyanın kirliliğine sebep olabilir ve maliyetli bir temizleme gerektirebilir.Kirli bombanın nükleer silahlar ve nükleer bombalarla hiçbir şekilde bir benzerliği yoktur. Nükleer bomba, kirli bombadan milyonlarca kat daha güçlü bir patlama oluşturur. Nükleer bombadan kaynaklı radyasyon bulutu onlarca, yüzlerce kilometreye yayılabilirken kirli bombadan kaynaklı radyasyon birkaç blok öteye veya kilometreye yayılabilir. (ABD Nükleer Düzenleme Kurulu)

28. NÜKLEER TEHLİKEDEN KORUNMAK Dünyada kayıp radyoaktif madde sayısı tam olarak bilinmemektedir. Uranyum,plütonyum ve Sezyum-137 başta olmak üzere özellikle Rusyadan kayıp mevcuttur. Terörist saldırı amaçlı kirli bomba kullanımı büyük tehdit olarak algılanmakta olsada şu ana kadar kullanımına ilişkin gazete haberi dışında kayıt resmi kaynaklarda bulunmamaktadır. Kişisel korunma ,saldırı öncesi mümkün değildir. Saldırı sonrası radyoaktif etkilerden korunmak için 1-Uzaklaşmak 2-Siper:Sığınağa girmek 3-Süre:İyot tabletleri almak(Maruziyetten 6 saat önce etkisi %98. Maruziyet anında etkisi %90.Maruziyetten 4-6 saat sonrası etkisi % 50) Kirlenmiş olan eşyalar ılık su,sabun veya deterjan ile yumuşak fırça,sünger kullanılarak yıkanır.Kapı pencere aralıkları plastik örtüler,bant, havlular, çarşaflar kullanılarak kapatılır. İşlem Önceliği;tüm giysiler çıkarılır plastik torbaya koyulur,torbaların ağzı bantlanır.Böylelikle kontaminsayon %95 önlenir Kontamine olmuş alanlar belirlenir, açık bir şekilde işaretlenir ve arındırma yapılıncaya kadar üzeri örtülür.

29. ACİL TIBBİ MÜDAHALE KBRN olayına maruz kalmış ve kontamine olmuş yaralıya 112 ve UMKE ekipleri, dekontaminasyon (arındırma) işlemleri tam olarak uygulanana kadar tıbbi müdahale uygulayamaz. Sıcak alandan ılık alana getirilen(Sivil Savunma,TSK KBRN ekibi tarafından) hasta ve yaralılar arındırma işleminden(Sivil savunma arındırma üniteleri) sonra ılık alan-soğuk alan sınırında bekleyen 112 ve UMKE ekiplerince teslim alınır ve tedavilerine o anda başlanır. Acil tıbbi müdahale ekipleri uygun koruyucu kıyafet kullanır.Ambulansların içi kalın naylon örtüyle kaplanır. Hasta ve yaralılara her aşamada ve acil servis öncesinde Triyaj(Önceliklendirme) uygulanır. Acil servis önünde konumlandırılan dekontaminasyon ünitesinde arındırma işleminden geçirilen hasta ve yaralılar içeriye alınır.Hastanenin tüm giriş ve çıkışları kapatılır.Sadece acil servis girişinden arındırılarak giren hastalara müdahale edilir. İzdihamın önlenmesi ve sağlık personelinin emniyeti için gerekli güvenlik tedbirleri alınır. Antidot ve ilaç ihtiyacı belirlenir. Ayrıca hava raporları izlenmelidir. ÇAĞIMIZIN KORKUSU ATOM BOMBASI???

30. Sıcak alan sınırı Soğuk alan sınırı Arındırma Tedavi ve Nakil TESPİT EKİPLERİ Kurtarma Sıcak Ilık Soğuk !

31. HASTANE ACİL SERVİS ÖNÜ(NORMAL ZAMAN)

32. HASTANE ACİL SERVİS ÖNÜ(OLAY ZAMANINDA)

33. TRİYAJ Triyaj (Hasta ve yaralıların önceliklendirilmesi) yapmakta amaç müdahale edilmezse kaybedilecek olan hasta ve yaralıları geri kazanmaktır. Kirli bomba ile olan salırılarda radyasyon solunum ve cilt yoluyla vücuda girer. Yoğun radyasyona maruz kalan yaralılar 1-2 saat ile 10 gün arasında kaybedilir.(ARS) Radyasyona maruz kalan kişi çevreye radyasyon yaymaz. Radyoaktif maddenin vücuda sindirim yoluyla girme olasılığı ileri süreçlerde kontamine olan su ve yiyeceklerle gerçekleşir. Bu yüzden sürecin ileriki zamanlarının yönetilmesi ilk anlarından daha büyük önem taşır. Kargaşa,korku ,toplum düzeninin sarsılması kirli bombanın kullanılmasının en önemli sebebidir.

34. SONUÇ Ortamdaki radyasyonun tespiti kimyasal ve biyolojik ajanların tespitinden daha kolaydır. Atom bombası ile saldırı riski şu an için tüm dünyada çok zayıftır. Kirli bomba ile terörist saldırı olasılığı kimyasal ve biyolojik ajanlarla saldırı olasılığından düşük olmasına rağmen olasıdır. TAEK tüm Türkiye sınırları içinde 24 saat radyasyon kontrolü yapmaktadır. TSK GATA KBRN bölüm başkanlığı her türlü KBRN olayına karşı hazırlıklıdır. 112 ve UMKE ekipleri Türkiyede KBRN eğitimlerini,olay yeri yönetimi tatbikatlarını düzenli olarak yapmaktadır Sıcak alanda tespit ,sınırlandırma TSK,Sivil Savunma,TAEK ve İtfaiye birimlerince yapılır. Nükleer tehlike de, diğer KBRN tehlikeleri gibi güncelliğini korumaktadır. http://www.belgeselizle.org/belgeseller/Kirli-Bomba-Dirty-Bombs-1851.html

35. SORULARINIZ? Dr.Kubilay ARSLANKEÇECİOĞLU T.C SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR İLİ KBRN ve RADYASYON KORUNMA SORUMLUSU