PODSTAWA ŹRÓDŁOWA WYNIKI NASTĘPUJĄCYCH BADAŃ:

1. Rynek pracy Dla Absolwentów na podstawie wyników badań Regionalnego Obserwatorium Rynku Pracy w Łodzi działającego w Wojewódzkim Urzędzie Pracy

2. PODSTAWA ŹRÓDŁOWA WYNIKI NASTĘPUJĄCYCH BADAŃ: • „Branże przyszłości. Perspektywy rozwoju zasobów pracy w regionie łódzkim”- Regionalne Obserwatorium Rynku Pracy w Łodzi działające w strukturach WUP Łódź • „Umiejętności zawodowe – teoria a praktyka”- Regionalne Obserwatorium Rynku Pracy w Łodzi działające w strukturach WUP Łódź • „Analiza treści ofert pracy zamieszczonych w Internecie kierowanych do mieszkańców województwa łódzkiego” - Laboratorium Badań Społecznych na zlecenie Regionalnego Obserwatorium Rynku Pracy w Łodzi • „Gospodarowanie zasobami pracy w małych i średnich przedsiębiorstwach. Wyniki badań w województwie łódzkim” - Regionalne Obserwatorium Rynku Pracy w Łodzi działające w strukturach WUP Łódź • Statystyki bezrobocia rejestrowanego w województwie łódzkim • Statystyki SIO i GUS

3. Z danych pozyskanych z Systemu Informacji Oświatowej z MEN wynika, że w 2011 r. szkoły ponadgimnazjalne ukończyło 36 080 osób (należy podkreślić, że liczba ta nie zawiera absolwentów szkół wyższych). Największa liczba uczniów opuściła licea ogólnokształcące – ponad 52% ogółu absolwentów szkół ponadgimnazjalnych w województwie. Z konfrontacji powyższych informacji z danymi urzędów pracy naszego województwa wynika, że co dziesiąty absolwent szkoły ponadgimnazjalnej w naszym województwie rejestruje się otrzymując status osoby bezrobotnej. Wg danych Głównego Urzędu Statystycznego w roku akademickim 2010/2011 uczelnie wyższe województwa łódzkiego opuściło 33 793 (blisko 7% wszystkich absolwentów uczelni w naszym kraju) o 3 052 absolwentów mniej niż w poprzednim roku akademickim. Najwięcej absolwentów odnotował kierunek z grupy kształcenie: pedagogika (tylko w ramach UŁ 1.175 absolwentów) oraz kierunki z grupy nauki społeczne : zarządzanie, zarządzanie i marketing, administracja, ekonomia, socjologia, finanse i rachunkowość. Wśród kierunków politechnicznych najliczniej reprezentowana była informatyka. Kierunkiem licznie reprezentowanym w regionie jest także: pielęgniarstwo.

4. Absolwenci wg ukończonych szkół i wyuczonych zawodów (na podstawie SIO i statystyk PUP w województwie łódzkim)

5. Absolwenci wg wyuczonych zawodów (na podstawie SIO i statystyk PUP w powiecie bełchatowskim)

6. Bezrobotni wg wykształcenia (stan w połowie roku) W porównaniu z analogicznym okresem w roku ubiegłym wzrost liczby dotyczył bezrobotnych na wszystkich poziomach wykształcenia. W porównaniu z rokiem 2010 podobnie. Na uwagę zasługuje, iż rosnący od kilku lat wskaźnik udziału osób z wykształceniem wyższym w bezrobociu rejestrowanym na terenie województwa w końcu czerwca 2012 był na tym samym poziomie co przed rokiem, tj. 9,9%. Wśród bezrobotnych do 25 roku życia, osób z wykształceniem wyższym i średnim ogólnym było mniej niż przed rokiem.

7. Bezrobotni absolwenci* 2012 W porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego liczba bezrobotnych absolwentów * w województwie wzrosła nieznacznie bo o 13 osób tworząc w końcu czerwca 2012 roku grupę 3.968 osób - przeważały kobiety 63%. W powiecie bełchatowskim wzrost liczby bezrobotnych absolwentów dotyczył 40 osób a w rejestrach z końca czerwca było 261 osób z takim statusem . Więcej niż co trzeci bezrobotny absolwent zarejestrowany w urzędach pracy naszego województwa nie posiadał zawodu. Wśród ogółu bezrobotnych w województwie łódzkim odsetek osób bez zawodu w końcu czerwca 2012 r. był na poziomie 18,9%, niestety wśród bezrobotnych absolwentów, osoby bez zawodu stanowiły ponad 37%. Liczba wolnych miejsc pracy zgłoszonych w I półroczu 2012 roku do urzędów pracy w województwie łódzkim a skierowanych do absolwentów, to 492, niewiele większa niż w analogicznym okresie roku ubiegłego i blisko o połowę mniejsza niż w pierwszym półroczu 2010. Do powiatowego urzędu pracy w Bełchatowie nie wpłynęły w analizowanych okresach oferty pracy skierowane do absolwentów *Osoby zarejestrowane w okresie 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki

8. Najwięcej bezrobotnych w zawodach: • WOJEWÓDZTWO • sprzedawca • szwaczka • technik ekonomista • ślusarz • krawiec • murarz • technik prac biurowych • magazynier • technik mechanik • kucharz małej gastronomii • mechanik samochodów osobowych • pedagog i ekonomista POWIAT BEŁCHATOWSKI sprzedawca szwaczka robotnik budowlany technik ekonomista ślusarz robotnik placowy kucharz krawiec technik żywienia i gospodarstwa domowego tkacz

9. Absolwenci jakich zawodów najliczniej napływają do bezrobocia? • OGÓŁEM • Bez zawodu – 3 353 osoby, • Sprzedawca – 264 osoby, • Pedagog – 126 osób, • Technik ekonomista – 125 osób, • Kucharz małej gastronomii – 100 osób, • Fryzjer – 88 osób, • Mechanik pojazdów samochodowych – 87 osób, • Ekonomista – 84 osoby, • Specjalista administracji publicznej – 77 osób. POWIAT BEŁCHATOWSKI Bez zawodu (388) Sprzedawca (39) Pedagog (29) Technik żywienia i gospodarstwa domowego (29) Technik ekonomista (24) Technik logistyk (14) Technik informatyk (14) Ślusarz (13) Fryzjer (13) Kucharz małej gastronomii (12) Technik górnictwa odkrywkowego (8)

10. Specyfiką ofert zgłaszanych do urzędów pracy jest, iż rzadko skierowane są do osób ze specjalistycznym wykształceniem na wyższym poziomie Informacje o wolnych miejscach, którymi dysponowały urzędy pracy w I półroczu dotyczyły najczęściej: • WOJEWÓDZTWO • robotników gospodarczych (najczęściej były to subsydiowane miejsca pracy) • techników prac biurowych • sprzedawców • szwaczek • sprzątaczek biurowych, • pracowników obsługi biurowej • magazynierów • kierowców: przede wszystkim samochodu ciężarowego, • robotników budowlanych • przedstawicieli handlowych Powiat Bełchatowski pracowników prac dorywczych sprzedawców techników prac biurowych robotników gospodarczych monterów konstrukcji stalowych monterów rusztowań techników administracji robotników budowlanych spawaczy metodą MAG murarzy

11. Powiat bełchatowski Napływ absolwentów do rejestrów bezrobocia Bez zawodu (388) Sprzedawca (39) Pedagog (29) Technik żywienia i gospodarstwa domowego (29) Technik ekonomista (24) Technik logistyk (14) Technik informatyk (14) Ślusarz (13) Fryzjer (13) Kucharz małej gastronomii (12) Technik górnictwa odkrywkowego (8) Odpływ do zatrudnienia (do pracy niesubsydiowanej) Absolwenci, którzy ukończyli szkołę na terenie powiatu w 2011 r. Bez zawodu Technik mechanik Technik żywienia i gospodarstwa domowego Technik logistyk Technik administracji Technik hotelarstwa Technik bezpieczeństwa i higieny pracy Technik elektryk Technik budownictwa Technik usług fryzjerskich Technik informatyk Dane na podstawie SIO oraz badania „Ścieżki kariery absolwentów…” pomiar od 01.04.2011-31.03.2012 r.

12. Poszukiwani przez Internet Zawodem, który bije wszelkie rekordy popularności jest przedstawiciel handlowy – niemal 10% wszystkich ofert dotyczyło tego właśnie zawodu. Zawody zajmujące kolejne pozycje w rankingu mają już znacznie mniejszą popularność: szwaczka kierowca samochodu ciężarowego specjalista ds. sprzedaży (wyższe) księgowy programista aplikacji (wyższe) doradca klienta agent sprzedaży bezpośredniej specjalista ds. obsługi biznesu pracownik obsługi biurowej przedstawiciel medyczny (wyższe) konsultant do spraw systemów teleinformatycznych sprzedawca w branży przemysłowej doradca finansowy (wyższe) pracownik centrum obsługi telefonicznej specjalista ds. marketingu i handlu (wyższe)

13. Najliczniejsze oferty w Internecie wg grup zawodów z uwzględnieniem poziomu wykształcenia

14. Najliczniejsze oferty w Internecie wg grup zawodów z uwzględnieniem poziomu wykształcenia c.d.

15. Popyt i podaż pracy wg zawodów BEZROBOTNI NAPŁYWAJĄCY DO URZĘDÓW PRACY bez zawodu sprzedawca robotnik budowlany ślusarz robotnik gospodarczy robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym technik ekonomista magazynier robotnik przy pracach prostych w przemyśle ABSOLWENCI NAPŁYWAJĄCY DO URZĘDÓW PRACY bez zawodu sprzedawca pedagog technik ekonomista kucharz małej gastronomi fryzjer mechanik pojazdów samochodowych ekonomista specjalista administracji publicznej OFERTY W INTERNECIE przedstawiciel handlowy szwaczka kierowca samochodu ciężarowego specjalista ds. sprzedaży (wyższe) księgowy programista aplikacji (wyższe) doradca klienta agent sprzedaży bezpośredniej specjalista ds. obsługi biznesu pracownik obsługi biurowej przedstawiciel medyczny (wyższe) konsultant do spraw systemów teleinformatycznych sprzedawca w branży przemysłowej doradca finansowy (wyższe) pracownik centrum obsługi telefonicznej specjalista ds. marketingu i handlu (wyższe OFERTY NAPŁYWAJĄCE DO URZĘDÓW PRACY robotnik gospodarczy technik prac biurowych sprzedawca szwaczka sprzątaczka biurowa, pracownik obsługi biurowej magazynier kierowca samochodu ciężarowego robotnik budowlany przedstawiciel handlowy

16. WYMAGANIA WOBEC KANDYDATÓW • Słabnie etos wyższego wykształceniaróżnica procentowa pomiędzy ofertami dla osób z wykształceniem wyższym a osób z wykształceniem średnim jest niewielka. Szczególnie widoczne jest to w ofertach zamieszczonych w Internecie. Największa liczba ogłoszeń dotyczy nadal wykształcenia wyższego i średniego. • Pracodawcom zależy na doświadczeniu w branży lub na podobnym stanowisku • Wymagania związanez umiejętnościami twardymi wpisują się w tzw. kompetencje kluczowe, bez których trudno mówić o aktywnym (sprawnym) funkcjonowaniu na rynku pracy. Mowa tu o umiejętności obsługi komputera, czy też znajomości języków obcych. • Spośród umiejętności miękkich najczęściej wymagane sąumiejętności komunikacyjne. Połączenie kwalifikacji zawodowych i umiejętności komunikacyjnych/interpersonalnych jest kluczowe szczególnie w zawodach usługowych (i nie chodzi tu o sprzedawcę w sklepie spożywczym, ale np. o „doradcę ds. finansowo- inwestycyjnych”). Dlatego szkolenia przeznaczone dla osób poszukujących pracy powinny obejmować „umiejętności komunikacyjne”. • Częstym wymaganiem pracodawcy jestposiadanie prawa jazdy– należy pamiętać, iż wymóg ten jest ściśle związany z rodzajem stanowiska. Warto podkreślić, że najczęściej poszukiwani pracownicy to przedstawiciele handlowi i kierowcy, dla których prawo jazdy jest niezbędne w wykonywaniu obowiązków zawodowych. • Liczy się również robienie „dobrego wrażenia”.

17. Wymagania pracodawców

18. Dokumenty/certyfikaty/uprawnienia

19. ZATRUDNIANIE ABSOLWENTÓW JAKO JEDEN Z KIERUNKÓW POLITYKI KADROWEJ PRZEDSIĘBIORSTW sprawdzają się jako pracownicy do wykonywania nieskomplikowanych czynności, zwykle prac pomocniczych; mogą okazać się wartościowym uzupełnieniem zatrudnionej kadry, szczególnie w okresach zwiększonego na nią zapotrzebowania (np. prace sezonowe); generalnie nie prezentują wygórowanych oczekiwań płacowych; nieprzydatni na stanowiskach, na których preferowane jest posiadanie doświadczenia zawodowego, w tym także posiadanie niektórych uprawnień nabywanych z czasem. Brak doświadczenia Cecha u absolwentów uniwersalnie postrzegana jako mankament; w wielu wypadkach jest to koronny argument za rezygnacją z zatrudniania absolwentów.

20. Branże, których przedstawiciele odrzucali możliwość zatrudnienia absolwentów: • Handel • - Rosnąca konkurencja wśród firm handlowych i potrzeba coraz bardziej zdecydowanego, agresywnego działania na rynku • - Znaczna fluktuacja kadry • Znaczne nasycenie rynku handlowcami dwa ostatnie czynniki stanowią o nieopłacalności przyuczania kandydatów do wykonywania zawodu Transport - Odpowiedzialność firmy za przewożone dobra, której naturalną konsekwencją jest skłonność do unikania ryzyka ponoszenia strat • Brak organizacyjnych możliwości przyuczania niedoświadczonych pracowników (wszystkie badane firmy były podmiotami małymi; nie zatrudniającymi więcej niż 20 pracowników)

21. Branże, w których powszechne było zatrudnianie absolwentów: • Farmacja • Energetyka • IT • Ubezpieczenia • Edukacja; translatoryka • Hotelarstwo

22. Zatrudnianie absolwentóww firmach z sektora MŚP na terenie woj. łódzkiego

23. PRZYCZYNY NIEDOPASOWAŃ UMIEJĘTNOŚCI ZAWODOWYCH PRZEKAZYWANYCH PRZEZ SZKOŁĘ DO POTRZEB RYNKU PRACY • po stronie pracodawców: Mała skłonność pracodawców do inwestowania w zasoby ludzkie. Nieznajomość oferty szkół przez pracodawców; nieświadomość zakresu wiedzy absolwentów. w świadomości kandydatów do pracy: Deprecjacja kształcenia zawodowego. Nadmierne kierowanie się oczekiwaniami płacowymi podczas szukania pracy. • w działaniu systemu edukacji: • Organizacyjna sztywność systemu oświaty; inercyjność programów nauczania. • Pobieżna lub niekonsekwentna realizacja programów nauczania przez szkoły. • Koteryjny charakter relacji na uczelniach wyższych i ich wpływ na kształt programów nauczania. • Brak doradztwa zawodowego w ofercie szkół; brak systematycznej oceny predyspozycji zawodowych uczniów. • Brak treningu umiejętności miękkich w szkole. • Zaniżenie standardów kształcenia na uczelniach wyższych; spadek prestiżu uczelni. • Niewystarczająca promocja swej oferty przez szkoły zawodowe.

24. Kwalifikacje szkolne a potrzeby rynku pracy. Jak zmniejszyć niedopasowania? • Pomoc pracodawców przy opracowywaniu programów nauczania • Praktyki zawodowe • Klasy patronackie

25. POZYCJA 1 - 65 OFERT Jest to część międzynarodowego koncernu zajmującego się produkcją aparatury rozdzielczej wysokich, średnich i niskich napięć, transformatorów rozdzielczych mocy oraz stacji i systemów przesyłu prądu. Firma będąca liderem w technologiach dla energetyki i automatyki, przedstawia się jako przyjazne miejsce pracy – od lat zajmuje czołowe miejsca rankingów "najlepszego pracodawcy" i "idealnego miejsca pracy dla młodych inżynierów". W badanym okresie poszukiwała głównie kierowników, specjalistów i techników (energetyka, automatyka) oraz pracowników biurowych.

26. POZYCJA 2 - 62 OFERTY Accenture jest międzynarodową firmą zajmującą się outsourcingiem i doradztwem w zakresie zarządzania i zaawansowanych technologii. Firma ta poszukiwała niemal wyłącznie specjalistów. Wiele ofert pracy tej firmy publikowane było w języku angielskim. POZYCJA 3 - 56 OFERT Firma produkuje oprogramowanie i sprzęt teleinformatyczny, głównie do sieci telefonii komórkowej. Firma ta poszukiwała niemal wyłącznie specjalistów. 44 na 56 ofert było w języku angielskim

27. POZYCJA 4 - 50 OFERT Firma Connectis działa od 1995 roku i specjalizuje się w outsourcingu i nowoczesnych technologiach, świadczy usługi Body Leasingu, IT oraz R&D dla branż: IT, telekomunikacja, ubezpieczenia, bankowość, energetyka, farmaceutyka i media. Większość ofert skierowana była do specjalistów – głównie w dziedzinie IT. Dominującym językiem ofert tego pracodawcy był język polski.

28. POZYCJA 5 - 47 OFERT Info­sys BPO dostar­cza roz­wią­za­nia out­so­ur­cin­gowe w obsza­rach takich usług jak: finanse — księ­go­wość, zakupy, zarzą­dza­nie per­so­ne­lem, obsługa klienta, zarzą­dza­nie zamó­wie­niami. W Polsce firma ma swoją siedzibę i centrum usług w Łodzi, które obsługuje klientów z 27 krajów w 18 różnych językach. Niemal wszystkie oferty tej firmy opublikowane zostały w języku angielskim. Firma ta poszukiwała przede wszystkim specjalistów (szczególnie konsultantów ds. systemu SAP), średniego personelu oraz pracowników biurowych.

29. POZYCJA 6 - 41 OFERT Firma CAPGEMINI działa w obszarze usług konsultingowych, technologicznych, outsourcingowych oraz lokalnych usług specjalistycznych. CAPGEMINI zwykle wymaga aplikacji w języku obcym – angielskim bądź niemieckim, bo też znajomość języków jest częstym wymaganiem tej firmy. Większość ofert firmy stanowiły w badanym okresie oferty dla specjalistów informatyków oraz specjalistów w dziedzinie IT. Ponadto większość ofert dotyczyła pracy poza województwem łódzkim – we Wrocławiu, Katowicach i Krakowie.