230 likes | 425 Views
XƏSTƏLİYİN YAYILMA AREALI. XƏSTƏLİYİN EKOLOGİYASI. TƏSƏRRÜFAT ƏHƏMİYYƏTİ. MÜBARİZƏ TƏDBİRLƏRİ. Şəkər çuğundurunun unlu şehi- Erysiphe communis f. betae Weltzien. Təsnifatda yeri :
E N D
Şəkər çuğundurunun unlu şehi- Erysiphe communis f. betaeWeltzien. Təsnifatdayeri: Fungi vəyaMycotaaləmi, Ascomycotaşöbəsi, Euascomycetessinfi, Erysiphalessırası, Erysiphaceaefəsiləsi, Erysiphecinsi Biolojiqrupu: Biotrof
Patogeninmorfologiyavəbiologiyası. ŞəkərçuğundurununIvəIIilbitkiləriyoluxur. Xəstəlikbitkininbütünyerüstüorqanlarında (yarpaq, gövdə, çugunduryumaqları) ağörtükşəklindəmeydanaçıxır. Əvvəlçəörtükzərif, sıxvəsəpələnəndir. Bitkininşirayətlənmişorqanlarıağunsəpilmiştəsiribağışlayır. Vegetasiyanınikinciyarısındaağörtüküzərindəəvvəlcəqonur, sonraqaranöqtələr-göbələyinkleystotesilərigörünür. Bitkilərinilkinyoluxmasıaskosporlarlahəyatakeçirilir. Onlaryazdaqışlamışkleystotesilərdənxaricəatılırlar. Kleystotesilərinölçüsü 75-102 mkmdiametrdədir. Onlarda 6-8 askvəyakisələr, eləcədəhəraskdavəyakisədəölçüləri 20-24 x 13-14 mkmolanaskosporlaryerləşirlər. Bitkilərinvegetasiyasıdövrüunluşehxəstəliyiqısakonididaşıyanlarüzərindəyerləşənkonidilərinköməyiiləyayılır. Konidiləroval, rəngsiz, ölçüləri 30-36 x10-15 mkm-dir. Xəstəliktörədicikleystotesişəklindəyoluxmuşbitkiqalıqlarında, torpağınsəthində, anaclıqçuğundurunbaşcığında, çuğundurtoxumlarınınyumaqlarındaqışlayır.
Səkərçuğundurununperonosporozvəyayalançıunluşehxəstəliyi -Peronosporaschachtii Fuck. Təsnifatdayeri: Chromistaaləmi, Oomycotaşöbəsi, Oomycetessinfi, Peronosporalessırası, Peronosporaceaefəsiləsi, Peronosporacinsi. Biolojiqrupu: Biotrof
Patogeninmorfologiyavəbiologiyası. Xəstəlikləbirinciilbitkilərivətoxumluqlaryoluxurlar. Birinciilbitkilərindərozetincavanmərkəziyarpaqlarısaralır, onlarınətraflarıaşağıyadoğruəyilir, qalınlaşırvəkövrəkolurlar. İkinciilbitkilərindəvegeta-siyanınəvvəlindəmərkəzivəyaperiferiktumurcuqlarınəncavanyarpaqlarışirayətlənir, ardıncaxəstələnməprosesiçiçəkdaşıyanzoğlarıntəpəsində, çiçəkyanlığı, çiçəklərvəhəttatoxumyumaqla-rındadadavamedir. Yoluxmuşçiçəkdaşıyanzoğlarəyilir, böyü-mədənqalırvəölüşgəyir. Rütubətlihavadayarpaqların alt tərəfində və başqa şirayətlənən orqanlarda göbələyin mitselindən ibarət boztəhər bənövşəyi örtük əmələ gəlir. Konididaşıyanlar 2-3 ədəd olmaqla ağızcıqlardan çıxır, onlar 6-8 dəfəlik dixotamik budaqla-nandır. Konidilər yumurtayaoxşar, 21-27x16-20 mkm ölçülü, zərif boztəhər-bənövşəyi örtüklüdür.
Çuğundurun zonal ləkəliyi və ya fomozu – Phoma betae A.B.Frank. Təsnifatda yeri: Fungi və ya Mycota aləmi, Anamorfic fungi şöbəsi, Coelomycetes sinfi, Sphaeropsidales sırası, Dematiaceae fəsiləsi, Phoma cinsi Biolojiqrupu: Hemibiotrof
Patogeninmorfologiyavəbiologiyası. Xəstəlikvegetasiyadöv-rününikinciyarısındaəmələgəlir. Çuğundurunaltyarpaqlarındahəlqəvi (3-5 mmdiametrdə) sarı-şəffafqonurnekrotikləkələrformalaşır. Onlartədricənböyüyür, adətənbirləşirvədahairiləkələrəmələgətirir. Buzamannekrotiktoxumaləkəninortasındandüşür. Yarpaqlarquruyur. Dahasonraləkələrdəkicikqaranöqtələr- piknid-lərmeydanaçıxır. Yarpaqsaplaqlarında, toxumluqlarıngövdəsində, çiçəkdaşıyanzoğlarda qonur, uzunsov ləkələr nekroz formasında zühur edir, eyni zamanda onların da səthində piknidlər əmələ gəlir. Göbələk habelə çiçəkyanlığını ləçəkləri və toxum yumaqlarını infeksiyaya uğradır. Mitsel rəngsiz, boz və ya tünd-boz, güclü budaqlanan, eni 3-5 mkm-dir. Piknidlər əvvəlcə epidermisə yüklən-miş, sonra səthə çıxır. Şarşəkilli, basıq, şəffafdan tünd qəhvəviyədək rəngli, 100-400 mkm diametrli, təpə hissədə 20-30 mkm-li deşiyi vardır.