Transport zbiorowy

1. Transport zbiorowy radca prawny Jędrzej Klatka www.radca.prawny.biz.pl 32-2014456

2. Umowa przewozu • Przez umowę przewozu przewoźnik zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do przewiezienia za wynagrodzeniem osób lub rzeczy • [art. 774 kodeksu cywilnego]

3. publiczny transport zbiorowy • powszechnie dostępny regularny przewóz osób wykonywany w określonych odstępach czasu i po określonej linii komunikacyjnej, liniach komunikacyjnych lub sieci komuni-kacyjnej • [art. 4 ust. 1 pkt. 14 ustawy o ptz]

4. Zakres ustawy • Ustawa określa także zasady finansowania regularnego przewozu osób w publicznym transporcie zbiorowym w zakresie przewozów o charakterze użyteczności publicznej, realizowanego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w transporcie drogowym, kolejowym, innym szynowym, linowym, linowo-terenowym, morskim oraz w żegludze śródlądowej • [art. 1 ust. 2 ustawy o ptz]

5. "zobowiązanie z tytułu świadczenia usług publicznych” • wymóg określony lub ustalony przez właściwy organ, w celu zapewnienia świadczenia usług użyteczności publicznej w zakresie pasażerskiego transportu publicznego, których świadczenia podmiot świadczący usługi ze względu na swój własny interes gospodarczy bez rekompensaty nie podjąłby lub nie podjąłby w takim samym zakresie lub na takich samych warunkach • [art. 2 e Rozporządzenia 1370]

6. Zadania użyteczności publicznej • zadania własne gminy (między innymi sprawy lokalnego transportu zbiorowego), których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych • [art. 9 ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym]

7. przewoźnik przedsiębiorca uprawniony do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób na podstawie potwierdzenia zgłoszenia przewozu [art. 4 ust. 1 pkt. 11 ustawy o ptz]

8. operator publicznego transportu zbiorowego samorządowy zakład budżetowy oraz przedsiębiorca uprawniony do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób, który zawarł z organizatorem publicznego transportu zbiorowego umowę o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego, na linii komunikacyjnej określonej w umowie [art. 4 ust. 1 pkt. 8 ustawy o ptz]

9. organizator publicznego transportu zbiorowego • właściwa jednostka samorządu terytorialnego albo minister właściwy do spraw transportu, zapewniający funkcjonowanie publicznego transportu zbiorowego na danym obszarze • [art. 4 ust. 1 pkt. 9 ustawy o ptz]

10. Czy gmina może zlecić organizowanie transportu ? • Podmiot, któremu organizator zlecił realizację części lub całości zadań z zakresu organizacji publicznego transportu zbiorowego, nie może być jednocześnie operatorem ani podmiotem powiązanym z operatorem w sposób uniemożliwiający bezstronną realizację zadań. • [art. 46 ust. 2 ustawy o ptz]

11. organizator publicznego transportu zbiorowego • gmina • powiat • województwo • Minister • związek międzygminny • związek powiatów

12. Rodzaje przewozów: • gminny • 1a. w tym komunikacja miejska • powiatowy • wojewódzki

13. gminne przewozy pasażerskie • przewóz osób w ramach publicznego transportu zbiorowego wykonywany w granicach administracyjnych jednej gminy lub gmin sąsiadujących, które zawarły stosowne porozumienie lub które utworzyły związek międzygminny; inne niż przewozy powiatowe, wojewódzkie i międzywojewódzkie • [art. 4 ust. 1 pkt. 3 ustawy o ptz]

14. powiatowe przewozy pasażerskie • przewóz osób w ramach publicznego transportu zbiorowego wykonywany w granicach administracyjnych co najmniej dwóch gmin i niewykraczający poza granice jednego powiatu albo w granicach administracyjnych powiatów sąsiadujących, które zawarły stosowne porozumienie lub które utworzyły związek powiatów; inne niż przewozy gminne, wojewódzkie i międzywojewódzkie • [art. 4 ust. 1 pkt. 10 ustawy o ptz]

15. wojewódzkie przewozy pasażerskie • przewóz osób w ramach publicznego transportu zbiorowego wykonywany w granicach administracyjnych co najmniej dwóch powiatów i niewykraczający poza granice jednego województwa, (…) inne niż przewozy gminne, powiatowe i międzywojewódzkie • [art. 4 ust. 1 pkt. 25 ustawy o ptz]

16. Międzywojewódzkie przewozy pasażerskie • przewozy osób wykonywane z przekroczeniem granicy województwa, nie będące przewozami gminnymi, powiatowymi ani wojewódzkimi • [art. 4 ust. 1 pkt. 7 ustawy o ptz]

17. właściwość organizatora • kryteria podstawowe:[art. 7 ust. 1 ustawy o ptz] • według obszaru działania • według zasięgu przewozów • kryteria uzupełniające: • rodzaj transportu [art. 7 ust. 1 pkt. 5 a ustawy o ptz] • długość przebiegu linii komunikacyjnej [art. 7 ust. 1 pkt. 5 b ustawy o ptz]

18. organizator według obszaru działania: • porozumienie gmin [art. 7 ust. 1 pkt. 1 b] • związek międzygminny [art. 7 ust. 1 pkt. 2] • porozumienie powiatów [art. 7 ust. 1 pkt. 3 b] • związek powiatów [art. 7 ust. 1 pkt. 4] • pominięto porozumienie województw

19. organizator według zasięgu przewozów: • gmina – przewozów gminnych • powiat – przewozów powiatowych • województwo – przewozów wojewódzkich i międzywojewódzkich (jeżeli dane województwo będzie właściwe ze względu na najdłuższy odcinek planowanego przebiegu linii komunikacyjnej) • Minister – międzywojewódzkich i międzynarodowych przewozów pasażerskich w transporcie kolejowym

20. Zawarcie porozumienia albo związku zmienia rodzaj przewozu ! • zawarcie przez sąsiadujące gminy porozumienia albo związku powoduje, że wszystkie przewozy na obszarze gmin, które zawarły porozumienie albo utworzyły związek międzygminny będą miały charakter przewozów gminnych – jednakże pod warunkiem, że stronami porozumienia lub uczestnikami związku są gminy sąsiadujące

21. Komunikacja miejska • zawarcie przez gminy porozumienia albo związku powoduje, że organizowane przez gminę będącą stroną porozumienia albo przez związek międzygminny gminne przewozy pasażerskie będą jednocześnie „komunikacją miejską” • [art. 4 ust. 1 pkt. 4 ustawy o ptz]

22. Skutki uznania przewozu za komunikacje miejską: • - pasażer, ani przed rozpoczęciem podróży ani na przystanku, nie ma prawa do zmiany terminu odjazdu, przystanku docelowego ani klasy środka transportu ani prawa do odstąpienia od umowy przewozu [art. 17 ust. 5 Prawa przewozowego] oraz • - pasażer nie ma prawa ani do zwrotu należności za cały przerwany przejazd ani do bezpłatnego powrotu do miejsca wyjazdu – w razie przerwy w ruchu lub utraty połączenia przewidzianego w rozkładzie jazdy [art. 18 ust. 3 Prawa przewozowego] • - nie stosuje się przepisów ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego [Dz. U. 2002 r. Nr 175 poz. 1440 z późn. zm.].

23. Zezwolenia na wykonywanie regularnych przewozów • wymaga zezwolenia wydanego, w zależności od zasięgu tych przewozów przez: • a) wójta- na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych na obszarze gminy, • b) burmistrza albo prezydenta miasta - na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych w komunikacji miejskiej, • c) burmistrza albo prezydenta miasta, któremu powierzono to zadanie na mocy porozumienia, o którym mowa w art. 4 pkt 7a - na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych w komunikacji miejskiej w granicach określonych w art. 4 pkt 7a lit. a albo lit. b, • d) burmistrza albo prezydenta miasta, będącego siedzibą związku międzygminnego, o którym mowa w art. 4 pkt 7a - na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych na obszarze gmin, które utworzyły związek międzygminny, • d1) prezydenta miasta na prawach powiatu, w uzgodnieniu z właściwym starostą ze względu na planowany przebieg linii komunikacyjnej - na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych przebiegających na obszarze miasta i sąsiedniego powiatu, • [art. 18 ust. 1 pkt. 1 ustawy o transporcie drogowym – obowiązuje od 01.01.2011 r. do 31.12.2016 r.]

24. Zezwolenia na wykonywanie regularnych przewozów c. d.: • wymaga zezwolenia wydanego, w zależności od zasięgu tych przewozów przez: • e) starostę, w uzgodnieniu z wójtami, burmistrzami lub prezydentami miast właściwymi ze względu na planowany przebieg linii komunikacyjnej - na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych na obszarze powiatu, z wyłączeniem linii komunikacyjnych określonych w lit. a-d1, • f) marszałka województwa, w uzgodnieniu ze starostami właściwymi ze względu na planowany przebieg linii komunikacyjnej - na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych wykraczających poza obszar co najmniej jednego powiatu, jednakże niewykraczających poza obszar województwa, • g) marszałka województwa właściwego dla siedziby albo miejsca zamieszkania przedsiębiorcy, w uzgodnieniu z marszałkami województw właściwymi ze względu na planowany przebieg linii komunikacyjnej - na wykonywanie przewozów na liniach komunikacyjnych wykraczających poza obszar co najmniej jednego województwa; • [art. 18 ust. 1 pkt. 1 ustawy o transporcie drogowym – obowiązuje od 01.01.2011 r. do 31.12.2016 r.]

25. Zezwolenia na wykonywanie regularnych przewozów c. d.: • Nowelizacja art. 18 ust. 1 ustawy o transporcie drogowym (zob. art. 73 pkt. 2 ustawy o ptz) wejdzie w życie dopiero 1 stycznia 2017 r. co wynika z art. 90 ustawy o ptz. • więc 1 marca 2011 r. nic się nie zmieniło.

26. Zaświadczenia dla operatorów • Po zawarciu umowy o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego organizator wydaje operatorowi zaświadczenie. • [art. 28 ust. 1 ustawy o ptz]

27. Zaświadczenia dla operatorów c. d. • Zaświadczenie potwierdza posiadanie przez operatora uprawnień do wykonywania publicznego transportu zbiorowego na danej linii komunikacyjnej, liniach komunikacyjnych lub sieci komunikacyjnej. • [art. 28 ust. 4 zd. 1 ustawy o ptz]

28. Zaświadczenia dla operatorów c. d. • Zaświadczenie oraz aktualny rozkład jazdy powinny znajdować się w środku transportu, w którym wykonywany jest publiczny transport zbiorowy w transporcie drogowym i powinny być okazywane na żądanie uprawnionego organu kontroli. • [art. 28 ust. 4 zd. 2 ustawy o ptz]

29. Zaświadczenia dla operatorów c. d. • Wykonywanie regularnego przewozu osób bez wymaganego zaświadczenia na wykonywanie publicznego transportu zbiorowego • – kara 6 000 zł • [pkt2a tabeli – załącznik do ustawy o transporcie drogowym]

30. Sprzątanie przystanków – jak było • Uprzątnięcie i pozbycie się błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z przystanków komunikacyjnych należy do obowiązków przedsiębiorców użytkujących tereny służące komunikacji publicznej. • [art. 5 ust. 3 ustawy o czystości i porządku w gminach]

31. Sprzątanie przystanków – jak jest • Gminyutrzymują czystość i porządek na przystankach komunikacyjnych, których właścicielem lub zarządzającym jest gmina oraz które są położone na jej obszarze przy drogach publicznych bez względu na kategorię tych dróg. • [art. 3 ust. 2 ustawy o czystości i porządku w gminach]

32. Opłaty za korzystanie z przystanków • Nowe obowiązki organizatora komunikacji: • Negocjowanie i informowanie o stawkach opłat za korzystanie przez operatorów i przewoźników z udostępnionych dla wszystkich operatorów i przewoźników przystanków komunikacyjnych i dworców, których właścicielem albo zarządzającym nie jest jednostka samorządu terytorialnego [art. 15 ust. 1 pkt. 5 i 7ustawy o ptz]

33. Opłaty za korzystanie z przystanków c. d. • Nowe obowiązki organizatora komunikacji: • 2. uchwalanie (przez radę gminy, zgromadzenie związku międzygminnego, radę powiatu, zgromadzenie związku powiatów, sejmik województwa) warunków i zasad korzystania z udostępnionych dla wszystkich operatorów i przewoźników przystanków komunikacyjnych i dworców, których właścicielem lub zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego • [art. 15 ust. 1 pkt. 6 ustawy o ptz w zw. z ust. 2]

34. Opłaty za korzystanie z przystanków c. d. • Stawka opłaty nie może być wyższa niż: • 1) 0,05 zł za jedno zatrzymanie środka transportu na przystanku komunikacyjnym; • 2) 1 zł za jedno zatrzymanie środka transportu na dworcu. • [art. 16 ust. 5 ustawy o ptz]

35. Plany transportowe: • 1. Informację o opracowanym projekcie planu transportowego ogłasza się w miejscowej prasie, w Biuletynie Informacji Publicznej oraz w sposób zwyczajowo przyjęty, określając miejsce wyłożenia projektu planu transportowego oraz formę, miejsce i termin składania opinii dotyczących tego projektu, nie krótszy jednak niż 21 dni od dnia ogłoszenia. • 2. Organizator rozpatruje opinie, a w przypadku uznania za zasadne wniosków w nich zawartych, dokonuje stosownych zmian w projekcie planu transportowego. [art. 10 ustawy o ptz]

36. Nowe obowiązki przewoźnika komercyjnego: • Wniosek do właściciela (zarządzającego) przystankiem (dworcem) o uzgodnienie zasad korzystania z nich [art. 32 ust. 1] • Zgłoszenie organizatorowi zamiaru wykonywania przewozu niebędącego przewozem o charakterze użyteczności publicznej [art. 30 ust. 1] • Przekazanie kserokopii potwierdzenia zgłoszenia przewozu właścicielowi (zarządzającemu) przystankiem (dworcem) [art. 32 ust. 4] • Poinformowania wójta (burmistrza) o uzyskaniu potwierdzenia zgłoszenia przewozu, obejmującego przystanki położone poza obszarem miasta [art. 32 ust. 6]

37. Nowe obowiązki przewoźnika komercyjnego c. d.: • Poinformowanie organizatora o zrzeczeniu się wykonywania przewozu niebędącego przewozem o charakterze użyteczności publicznej [art. 35 ust. 2 pkt. 1] • Poinformowanie organizatora o zawieszeniu wykonywania przewozu niebędącego przewozem o charakterze użyteczności publicznej ze wskazaniem terminu podjęcia jego wykonywania [art. 35 ust. 2 pkt. 2] • Poinformowanie organizatora o podjęciu wykonywania przewozu niebędącego przewozem o charakterze użyteczności publicznej [art. 35 ust. 3] • Wniosek przewoźnika o zmianę potwierdzenia zgłoszenia przewozu z powodu zmiany danych [art. 35 ust. 6]

38. Nowe obowiązki przewoźnika komercyjnego c. d. : • Wniosek do organizatora o wydanie decyzji administracyjnej w sprawie odstępstwa od warunków określonych w potwierdzeniu zgłoszenia przewozu z powodu wystąpienia niezależnych od przewoźnika okoliczności uniemożliwiających wykonywanie przewozu zgodnie z określonym w potwierdzeniu zgłoszenia przewozu przebiegiem linii komunikacyjnej [art. 44 ust. 3] • Informacja dla organizatora o liczbie i sposobie załatwienia skarg i reklamacji składanych przez pasażerów w związku z realizacją usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego [art. 48 ust. 1] • Informacja dla organizatora o liczbie i wysokości przyznanych odszkodowań [art. 48 ust. 1]

39. Nowe obowiązki operatora: • Zawiadomienie organizatora o wystąpieniu zagrożenia utraty płynności finansowej [art. 26 ust. 1 ustawy o ptz] • Wniosek do organizatora o zmianę zaświadczenia z powodu zmiany danych [art. 28 ust. 6 ustawy o ptz] • Wniosek do organizatora o uzgodnienie dodatkowych uprawnień do ulgowych przejazdów [art. 46 ust. 1 pkt. 11 ustawy o ptz] • Informacja dla organizatora o liczbie i sposobie załatwienia skarg i reklamacji składanych przez pasażerów w związku z realizacją usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego [art. 48 ust. 1 ustawy o ptz] • Informacja dla organizatora o liczbie i wysokości przyznanych odszkodowań [art. 48 ust. 1 ustawy o ptz]

40. Nowe prawa operatora c. d.: • Wniosek do organizatora o rekompensatę z tytułu utraconych przychodów w związku ze stosowanie ustawowych uprawnień do ulgowych przejazdów w publicznym transporcie zbiorowym [art. 53 w zw. z art. 50 ust. 1 pkt. 2 lit. a] • Wniosek do organizatora o rekompensatę z tytułu utraconych przychodów w związku z stosowaniem uprawnień do ulgowych przejazdów w publicznym transporcie zbiorowym ustanowionych na obszarze danego organizatora [art. 53 w związku z art. 50 ust. 1 pkt. 2 lit. b] • Wniosek do organizatora o rekompensatę z tytułu poniesionych kosztów w związku ze świadczeniem przez operatora usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego [art. 53 w zw. z art. 50 ust. 1 pkt. 2 lit. c]

41. Wymagania dot. pojazdów: • Przewoźnik obowiązany jest do zapewnienia podróżnym odpowiadających rodzajowi transportu warunków bezpieczeństwa i higieny oraz takich wygód, jakie ze względu na rodzaj transportu uważa się za niezbędne • [art. 776 kodeksu cywilnego]

42. Wymagania dot. pojazdów c. d.: • 1. Przewoźnik jest obowiązany do zapewnienia podróżnym odpowiednich warunków bezpieczeństwa i higieny oraz wygody i należytej obsługi. • 2. Przewoźnik powinien podejmować działania ułatwiające podróżnym, w szczególności osobom o ograniczonej zdolności ruchowej oraz osobom niepełnosprawnym, korzystanie ze środków transportowych. • [art. 14 Prawa przewozowego]

43. Wymagania dot. pojazdów c. d.: • Przewozy regularne w krajowym transporcie drogowym wykonywane są według następujących zasad: • do przewozu używane są wyłącznie autobusy odpowiadające wymaganym ze względu na rodzaj przewozu warunkom technicznym. • [art. 18b ust. 1 pkt. 1 ustawy o transporcie drogowym]

44. Wymagania dot. pojazdów c. d.: • środki transportu powinny być oznakowane w sposób widoczny dla pasażera, a w transporcie drogowym dodatkowo w tablice kierunkowe oraz nazwę przewoźnika albo organizatora • [art. 46 ust. 1 pkt. 2 ustawy o ptz]

45. Przystanek • miejsce przeznaczone do wsiadania lub wysiadania pasażerów na danej linii komunikacyjnej, w którym umieszcza się informacje dotyczące w szczególności godzin odjazdów środków transportu, a ponadto, w transporcie drogowym, oznaczone zgodnie z przepisami Prawa o ruchu drogowym [art. 4 ust. 1 pkt. 13 ustawy o ptz]

46. Utrudnianie dostępu do przystanków • Od 1 stycznia 2017 r. zacznie się stosować art. 30 do 37 ustawy o ptz dot. potwierdzenia zgłoszenia przewozu. • Uzgodnienie zasad korzystania z przystanków będzie obligatoryjnym załącznikiem do wniosku.

47. Utrudnianie dostępu do przystanków c. d. • Właściciele lub zarządzający przystankami będą mogli odmówić uzgodnienia zasad korzystania z przystanku gdy proponowany rozkład jazdy: • ograniczy przepustowość przystanków komunikacyjnych lub dworców; • spowoduje zagrożenie dla organizacji lub bezpieczeństwa ruchu. [art. 32 ust. 3 pkt. 2 i 3 ustawy o ptz]

48. zintegrowany węzeł przesiadkowy • miejsce umożliwiające dogodną zmianę środka transportu wyposażone w niezbędną dla obsługi podróżnych infrastrukturę, w szczególności: miejsca postojowe, przystanki komunikacyjne, punkty sprzedaży biletów, systemy informacyjne umożliwiające zapoznanie się zwłaszcza z rozkładem jazdy, linią komunikacyjną lub siecią komunikacyjną • [art. 4 ust. 1 pkt. 27 ustawy o ptz]

49. dworzec • miejsce przeznaczone do odprawy pasażerów, w którym znajdują się w szczególności: przystanki komunikacyjne, punkt sprzedaży biletów oraz punkt informacji dla podróżnych • [art. 4 ust. 1 pkt. 2 ustawy o ptz]

50. Czy można wsiadać i wysiadać na węźle przesiadkowym ? wsiadanie i wysiadanie pasażerów odbywa się tylko na przystankach komunikacyjnych lub dworcach [art. 46 ust. 1 pkt. 7 ustawy o ptz]