Literatura: Berkun S., Sztuka zarządzania projektami, Gliwice, Helion, 2006

1. Literatura: • Berkun S., Sztuka zarządzania projektami, Gliwice, Helion, 2006 • Dylewski M. i in., Zarządzanie finansami projektu europejskiego, Warszawa, Wydawnictwo C.H. Beck, 2009 • Jones R., Zarządzanie projektami: sztuka przetrwania, Warszawa, MT Biznes, 2009 • Kerzner H., Zarządzanie projektami: studium przypadków, Gliwice, Helion, 2005. • Lessem W., Zarządzanie projektem: jak precyzyjnie zaplanować i wdrożyć projekt, Warszawa, BC Edukacja Wydawnictwo, 2008

2. Literatura: • Lock D., Podstawy zarządzania projektami, Warszawa, PWE, 2009 • Roszkowski H., Wiatrak A. P., Zarządzanie projektem: istota, procedury i ich zastosowanie przy korzystaniu ze środków Unii Europejskiej, Warszawa, SGGW, 2006 • Szwabe M. pod red., Zarządzanie projektami współfinansowanymi z funduszy publicznych: planowanie i realizacja, Kraków, Wolters Kluwer Polska, 2007 • Trocki M., Grucza B., Zarządzanie projektem europejskim, PWE, Warszawa 2007. • Weiss E., Zarządzanie projektami współfinansowanymi przez UE, Wydawnictwo I-Bis, Wrocław 2003.

3. Strony internetowe: • www.rpo.dolnyslask.pl • www.funduszestrukturalne.gov.pl • www.parp.gov.pl • www.rpo.umwd.pl • www.mrr.gov.pl

4. Pojęcie projektu

5. Dwa podejścia do pojęcia „projekt”: • charakterystyczne dla nauk o zarządzaniu - pojęcie wieloznaczne, wykorzystywane niemal we wszystkich obszarach funkcjonowania przedsiębiorstwa.

6. Projekt (wg H. Kerznera) - to przedsięwzięcie zmierzające do realizacji wyznaczonego celu, wymagające wykorzystania zasobów i ujęte w ramy ograniczeń czasowych, kosztowych i jakościowych. Poza tym projekty mają zwykle charakter przedsięwzięć unikalnych

7. charakterystyczne dla nauk ekonomii (ekonomii rozwoju - ang. development economics) – odnosi się do analizą kosztów i korzyści (ang. cost - benefit analysis), efektem tego jest pojawienie się terminu - projekt rozwojowy (prowadzący do osiągnięcia celów rozwojowych).

8. Projekt (wg Potts’a) - to przedsięwzięcie posiadające następujące cechy: • ma precyzyjnie zdefiniowany zestaw celów; • obejmuje inwestowanie (wykorzystywanie) rzadkich zasobów; • może być planowany, finansowany i inwestowany jako niezależna całość ze ściśle wyznaczonym: • początkiem i końcem; • beneficjentami; • zakresem geograficznym i organizacyjnym.

9. Projekt (definicja UE) – to sekwencja działań skierowanych na osiągnięcie jasno określonych celów w założonym czasie i środkach finansowych (budżecie)

10. Ponadto projekt powinien posiadać: • Jasno zdefiniowanych interesariuszy (udziałowców), • Zdefiniowane narzędzia koordynacji, zarządzania i finansowania, • System monitoringu i ewaluacji • Odpowiedni poziom finansowych i ekonomicznych analiz (korzyści projektu przeważają nad kosztami)

11. http://www.fundusze.bydgoszcz.uw.gov.pl/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=60&Itemid=80http://www.fundusze.bydgoszcz.uw.gov.pl/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=60&Itemid=80

12. Zarządzanie projektem to „ … wykorzystanie wiedzy, umiejętności, narzędzi i technik projektowych w celu zaspokojenia lub nawet przekroczenia potrzeb i oczekiwań interesariuszy zawiązanych z tym projektem” (PMI – Instytut Zarządzania Projektami)

13. Parametry projektu: • zakres – wyznaczenie celów koniecznych do osiągnięcia, określenie co w projekcie zostanie wykonane, a niekiedy także czego realizacja projektu nie przewiduje, • koszty – wyrażone w jednostkach pieniężnych, określone w formie budżetu projektu, stanowiącego limit, który nie powinien zostać przekroczony. • czas – rozumiany jako termin realizacji projektu, każde skrócenie lub wydłużenie czasu powoduje zmiany w realizacji projektu, szczególności zmiany w jego kosztach.

14. Parametry projektu: • zasoby – obejmujące zazwyczaj następujące grupy: zasoby kapitałowe, ludzkie, technologiczne, informacyjne, w każdym projekcie są podstawą przy tworzeniu harmonogramu. • jakość – rozumiana w dwojaki sposób: jako jakość produktu będącego efektem projektu, oraz jakość procesu zarządzania projektem, wynikającej z nieustannej kontroli jego realizacji i implementacji niezbędnych zmian, ogólnie można stwierdzić iż jakość determinuje poziom zadowolenia zleceniodawcy (klienta)

15. Czas Koszty Zakres i jakość Zasoby Trójkąt zakresu projektu

16. Metodyki zarządzani projektami Metodyki stowarzyszeń, instytucji i uznanych autorytetów specjalizujących się w zarządzaniu projektami – w formie ogólnodostępnych przewodników i poradników Metodyki opracowane przez poszczególne firmy – dostosowane do uwarunkowań danego przedsiębiorstwa, zwykle pilnie strzeżone, będące swoistym know how danej firmy • metodyka amerykańskiego Instytutu Zarządzania Projektami (PMI - Project Management Institute) – PMBoK Guide (Project Management Body of Knowledge Guide); • europejska metodyka PRINCE2 (Project in Controlled Environment); • metodyka UNIDO (United Nations Industrial Development Organization); • metodyka APM (Associations for Project Management); • metodyka ITIL (IT Infrastructure Library) – realizacji złożonych projektów informatycznych; • metodyka PCM (Project Cycle Management – specjalistyczna metodyka zarządzani projektami europejskimi (współfinansowanymi z funduszy UE); • metodyka SCRUM - używana w skomplikowanych projektach, o wysokim stopniu innowacyjności. • model CMMI (Capability Maturity Model Integration) • W szczególności występują w branżach: • konsultingowej, • doradczej • budowlanej, • informatycznej. Szczegółowe techniki zarządzania projektami uniwersalne specyficzne

17. Zarządzanie cyklem projektu (ZPC) – Project Cycle Management (PCM)

18. Celem zarządzania cyklem projektu jest podniesienie jakości oraz zwiększenie efektywności udzielanej pomocy

19. Cykl projektu

20. Całościowy cykl projektu ma sześć faz: • planowanie (programowanie), • identyfikacja, • opracowanie (formułowanie), • finansowanie, • wdrożenie, • ewaluacja.

21. Szczegółowy przebieg poszczególnych faz różni się w przypadku poszczególnych instytucji, jednak we wszystkich instytucjach cykl ma trzy wspólne elementy: • Cykl określa kluczowe decyzje, potrzeby informacyjne i odpowiedzialność w każdej z faz.

22. Fazy cyklu mają charakter progresywny – każda z nich musi być ukończona tak, aby następna mogła być przeprowadzona z sukcesem. • Cykl oparty jest na ewaluacji tak, by przenosić doświadczenia z istniejących projektów na tworzenie przyszłych programów oraz projektów.

23. Źródło: Podręcznik - Zarządzanie Cyklem Projektu, MINISTERSTWO GOSPODARKI I PRACY, Maj 2004

24. Faza planowania (programowania): • analiza sytuacji, • identyfikacja problemów, przeszkód i sprzyjających uwarunkowań, • przegląd wskaźników społeczno-ekonomicznych • analiza priorytetów programów i funduszy, • określenie i uzgodnienie celów, • ustalenie i uzgodnienie zasad współpracy.

25. Faza identyfikacji: • identyfikacja problemów, na które napotykają potencjalni beneficjenci, • konsultacje z beneficjentami, • zgłaszanie pomysłów dotyczących rozwiązania problemów, • analiza różnych możliwości działania, • ocena słuszności proponowanych rozwiązań, • wskazanie pomysłów do rozpatrzenia w fazie formułowania projektu.

26. Faza opracowania (formułowania): • wybrane pomysły są przekształcane w plany projektów, • beneficjenci i inni uczestnicy biorą udział w precyzowaniu szczegółów projektowanego przedsięwzięcia, • przeprowadzenie analizy wykonalności projektu oraz ocena trwałości projektowanych rezultatów (czy projekt przyniesie beneficjantom długotrwałe korzyści), • na podstawie analizy podejmuje się decyzję,

27. Faza finansowania: • przygotowanie wniosku o sfinansowanie projektu, • wniosek jest rozpatrywany przez odpowiednie instytucje, • podejmuje się decyzję o sfinansowaniu projektu i ustala reguły jego realizacji.

28. Faza wdrożenia: • realizowane są poszczególne działania w ramach projektu, • wszelkie działania w ramach projektu są oceniane pod względem zgodności z planem (monitoring) – umożliwia to sprawdzenie możliwości osiągnięcia zakładanych celów, • w razie konieczności projekt jest modyfikowany stosownie do zmian, jakie nastąpiły od momentu jego przygotowania.

29. Faza ewaluacji: • wykonanie działań administracyjnych związanych z zamknięciem projektu, • ocena rezultatów projektu i porównanie z przyjętymi założeniami, • wyciągnięcie wniosków.

30. Narzędzia planowania i zarządzania cyklem projektu

31. Podstawowym narzędziem używanym w ramach ZCP do planowania projektów i zarządzania jest tzw. podejście oparte na ramie logicznej (Logical Framework Approach – LFA) - pozwala uczestnikom na identyfikowanie i analizowanie problemu oraz na definiowanie celów oraz działań, które należy podjąć, by te problemy rozwiązać.

32. Aby narzędzie to było używane efektywnie musi być wspierane przez inne narzędzia: • analizy technicznej, • analizy ekonomicznej, • analizy społecznej, • analizy wpływu na środowisko.

33. Podejście LFA dzieli się na dwie fazy: • Faza 1 – faza analizy - analizowana jest obecna sytuacja, tak by stworzyć wizję „późniejszej pożądanej sytuacji” oraz wybrać strategie, które zostaną użyte by to osiągnąć. • Faza 2 – faza planowania - idea projektu jest rozwijana w szczegółach operacyjnych.

34. Etapy analizy: • analiza zainteresowanych (interesariuszy), • analiza problemów (drzewo problemów), • analiza celów (drzewo celów), • analiza i wybór strategii.

35. Etapy planowania: • stworzenie struktury logicznej (matryca logiczna), • stworzenie harmonogramu działań (np. wykres Gantt’a), • określenie budżetu.

36. Cele projektu

37. U podstaw projektu leży zawsze niezaspokojona potrzeba, która może (lecz nie musi) ujawniać się jako problem. Projekt realizowany jest w celu zaspokojenia potrzeby (likwidacji problemu).

38. Pułapki związane z definiowaniem projektu/problemu: • trudności z określeniem (sformułowaniem) potrzeb, • zaspokojenie potrzeb niewłaściwej grupy beneficjentów, • przedwczesne proponowanie rozwiązań.

39. Mając zidentyfikowaną potrzebę, formułujemy ją jako cel, czyli opisujemy to, co otrzymamy w chwili zakończenia projektu.

40. CEL PROJEKT POTRZEBA (PROBLEM)

41. Cel powinien być – SMART – sprytny, bystry, mądry: S pecific – konkretne, szczegółowe, M easurable – mierzalne, A ffirmative – akceptowane, doceniane, R ealistic – realistyczne, T imeframed – określone w czasie