Procestechnologie

1. van grondstof naar product Procestechnologie

2. “proces” : het omzetten van grondstoffen en/of halffabrikaten (ingrediënten) in eindproducten volgens een recept. • Grondstoffen zijn stoffen die onveranderd uit de natuur komen; • halffabrikaten : bewerkte grondstoffen maar nog niet het eindproduct. • Welk product je uiteindelijk krijgt is afhankelijk van • de ingrediënten en • de wijze waarop de productie plaatsvindt = het proces. • Beide onderdelen vormen gezamenlijk het recept. 6.1 Bijna alles procesmatig gemaakt

3. Een proces een aantal processtappen. • In figuur schematische weergave =blokschema. • De blokken stellen hier de vaak grote vaten of installaties voor waarin de verschillende procesbewerkingen plaatsvinden. • De pijlen = het stoftransport dat tussen de verschillende vaten/installaties plaatsvindt. pijpleidingen op fabrieksterreinen. de processen worden op verschillende manieren bewaakt (bv. het meten van temperatuur en druk) en aangestuurd / geregeld.

4. Stoffentransport in een proces http://www.schooltv.nl/beeldbank/clippopup/20080925_smaak01

5. http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20060411_bloem01(brood bakken) http://www.youtube.com/watch?v=bp4Ocnix3Do(onderwijs technisch procestechnologie vlees) Processen in de voedingsindustrie

6. batchproceseen afgemeten hoeveelheid grondstoffen. • Deze ondergaan de processtappen om een bepaalde hoeveelheid eindproduct op te leveren.= een batch • Hierna begint het weer van voren af aan. Bv roeren en verwarmen • Druk en temperatuur = parameters die gemeten kunnen worden om het proces aan te kunnen sturen (regelen): • =de meet- en regeltechniek • Bv brood bakken • Ingrediënten: • Processtappen: het batchproces.

7. Grondstof wordt continu aangevoerd • Alle processtappen vinden continuplaats • het product wordt continu afgevoerd • meet- en regeltechniek belangrijke rol. • Alle processtappen dienen nauwkeurig op elkaar afgestemd te worden. • Combinaties van batchprocessen en continuprocessen komen ook voor • http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20030701_water05 waterzuivering continuproces continuproces

8. Doen: blokschema maken van kaasproductie

9. Kaas maken ≠ brood maken • alle processen te verdelen in een klein aantal groepen van deelprocessen. • We onderscheiden de volgende elementaire processtappen: • mengen en roeren • warmteoverdracht (verwarmen en afkoelen) • scheiden • conversie: er vindt een chemische of biologische verandering plaats; • dit gebeurt bijvoorbeeld bij pasteurisatie en sterilisatie. 6.2 Een proces, stap voor stap

10. Begin : cacaopeul Theobroma cacao Elke vrucht bevat 40-50 'bonen', die elk ongeveer een gram wegen. Een gemiddelde cacaoboom levert per jaar dus 1 tot 2 kilo bonen.

11. drietal grote productiestappen : • 1. productie in het land van herkomst: • het oogsten van de cacaopeulen • het verwijderen van de cacaobonen uit de peulen • de eerste bewerking van de cacaobonen (gisten en drogen) • 2. de productie van cacaoboter en cacao uit de cacaobonen in de consumptielanden • 3. de productie van chocolade. • http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20050115_chocola01 • http://teleblik.nl/media/2924/fragment?start=671&end=749 (o.a. witte chocolade) 6.3 Van cacaoboon tot chocolade

12. gebrande cacaobonen worden gemalen tot een soort vettige brij, de cacaomassa. • De cacaomassa wordt vervolgens door persing gescheiden in ruwe cacaoboter en cacaopoeder • Cacaoboter eigenschappen: • bij kamertemperatuur vrij week en smeerbaar, Het heeft een kenmerkende geur • wit tot lichtgeel van kleur. • smelt bij ongeveer 36 graden Celsius (smelt in de mond) • Toepassingen • geschikt voor het maken van chocolade en o.a. lippenbalsemenandere beschermende zalven. cacaoboter

13. jaarproductie van cacaobonen : zo'n 3,5 miljoen ton.