Strug ë 25. 04.2008

Strategjija për integrimin e komunitetit romë, ashkalinj dheegjiptianë komponenta e arsimit 2007-2017 Pregatitja dhe shpalja tenderit për tekste shkollore në gjuhen boshnjake dhe turke ( lëndet nacionale Pregatitja dhe shpalja tenderit p P Enesa Kadić Ministria eArsimit, eShkencës dhe e Teknologjisë (MASHT) Strugë 25. 04.2008

Përmbajtja • Hyrja • Gjendja e tashme në arsimin e romëve, ashkalinjve dhe egjiptianëve - Integrimi i pjesërishëm i komunitetit RAE në arsim - Pjesëmarrje e pamjaftueshme e komunitetit RAE në arsim 3. Vizioni dhe misioni 4. Qëllimet strategjike 5. Plani për realizimin e strategjisë 6. Buxheti i strategjisë

Hyrja • Identifikimi dhe mobilizimi i të gjithë faktorëve të arsimit lidhur me përmirësimin e shkallës së arsimit tek romët, ashkalinjtë dhe egjiptianët në periudhën dhjetëvjeçare • Ruajtja e identitetit kulturor dhe etnik të komunitetit të romëve, ashkalinjve dhe egjiptianëve • Mbështetja në dokumentacionin ndërkombëtar; Deklaratën Universale mbi Të drejtat e Njeriut, Konventën Themelore për Mbrojtjen e Pakicave Kombëtare, Konventën për të Drejtat e Fëmijëve, Konventën Ndërkombëtare për të Drejtat Civile dhe Politikeetj. • Të katër qëllimet strategjike për integrimin e romëve, ashkalinjve dhe egjiptianëve mund të gjenden në kuadër të normave të cilat janë dhënë në aktet juridike të BE-së.

Gjendja e tashme në arsimin e romëve, ashkalinjve dhe egjiptianëve • Numri i nxënësve deri në nivelin e arsimit të mesëm të lartë sipas (SMIA ) përvitin shkollor 2005/06 është i vogël: 1.1% (4527) • Problem paraqet regjistrimi, mosnjohja e gjuhës dhe mospërkrahja nga komuniteti shumicë • Është i vogël numri i të punësuarëve në arsim qësipas të dhënave të Ministrisë së Shërbimeve Publike të majittë vitit 2007,paraqet gjithsej 140 ose 0.53 në krahasim me komunitetin shumicë • Numri i nxënësve të cilët e kanë kryer shkollën e mesme të ulët në Kosovë është 4.5%, në Shqipëri 4.3, në Serbi 9%, në Maqedoni 11.6 dhe në Mal të Zi 3.7%

Integrim i pjesërishëm i romëve, ashkalinjve dhe egjiptianëve në arsim • Mobilizim i pamjaftueshëm i organeve qeveritare, fondet e kufizuara të Qeverisë së Kosovës dhe të donatorëve • Janë bërë pak promovime lidhur me rëndësinë e arsimit • Statusi social dhe ekonomik i pamjaftueshëm • Është i vogël numri i personelit mësimor nga radhët e romëve, ashkalinjve dhe egjiptianëve • Ende ekzistojnë paragjykime dhe stereotipe lidhur me këto komunitete • Mosekzistimi i arsimit në gjuhën rome • SUKSESET:programi kundër analfabetizmit, programi për motivimin e nxënësve për shkollë, arsimimi joformal dhe futja e kvotës në arsimin e mesëm dhe të lartë

Pjesëmarrja e romëve, ashkalinjve dhe egjiptianëve në arsim e pamjaftueshme Arritjet • MASHT në bashkëpunim me partnerët solli programin për mësimin intensiv Dobësitë • Varfëria • Mosregjistrimi dhe braktisja e shkollimit • Ekzistimi i stereotipeve • Bashkëpunimi i pamjaftueshëm ndërmjet MASHT-itdhe OJQ-ve

MISIONI: Ndërtimi i sistemit kualitativ dhe gjithpërfshirës i arsimit, i bazuar në të drejtat, barazitë dhe respektimin e diversitetit, që i kontribuon integrimit të plotë të komunitetit romë, ashkalinj dhe egjiptianë VIZIONI: Kosova–shoqëri e dijes dhe gjithpërfshirjes duke respektuar diversitetin, e integruar në rrjedhat evropiane, me mundësi të barabarta për zhvillim vetanak të të gjithë personave nga komunitetiromë, ashkalinj dheegjiptianë të cilët kontribuojnë në stabilitetin ekonomik dhe zhvillimin shoqëror.

1. Aftësimi i edukatorëve, arsimtarëve dhe asistentëve romë, ashkalinj dhe egjiptianë për punë në institucionet parashkollore dhe për shkollim të rregullt 2. Mundësimi i programeve për riintegrimin e fëmijëve nga diaspora 3. Motivimi për pjesëmarrje në mësimin plotësues 4. Futja e gjuhës rome si lëndë mësimore 5. Programe plotësuese gjuhësore për fëmijët e komunitetit rom 6. Përfshirja e fëmijëve me aftësi të kufizuara në sistemin e rregullt arsimor 7. Rritja e përfshirjes në arsimin profesional 8. Krijimi i skemave të granteve (donacioneve) për komunitetin romë, ashkalinj dhe egjiptianë Objektivi i 1 strategjik Përmirësimi i dukshëm i pjesëmarrjes në arsimdhe kualiteti i arsimit për pjesëtarët e komunitetit romë, ashkalinj dhe egjiptianë

Analizimi i gjendjes lidhur me diskriminimin dhe segregacionin • Pengimi i diskriminimit dhe segregacionit përmes akteve ligjore • 3. Trajnimi i punëtorëve dhe nëpunësve të arsimit lidhur me eliminimin e paragjykimeve • 4. Ngritja e vetëdijes tek romët, ashkalinjtë dhe egjiptianët lidhur me format e diskriminimit dhe segregacionit Objektivi i 2 strategjik Pengimi i diskriminimit dhe segregacionit në arsim

. • Marrja e masave në rast të mosrespektimit të ligjit lidhur me shkollimin e detyrueshëm • Aktivitete të përbashkëta me policinë lidhur me sigurinë • 3. Koordinimi i politikave dhe aktiviteteve përmes mbledhjeve të rregullta të MASHT-it, organeve komunale dhe shoqërisë civile • 4.Ndërtimi i partneritetit ndërmjet komunitetit romë, ashkalinj dhe egjiptianë dhe institucioneve dhe organizatave të cilat merren me problemin e mbrojtjes së të drejtave të punëtorëve të arsimit • 5.Ndërmarrja e aktiviteteve afirmative për shkollimin dhe punësimin e përfaqësuesvetë komunitetit romë, ashkalinj dhe egjiptianë • 6. Ofrimi i programeve për zvogëlimin e analfabetizmit, vlerësimi i njëjtë dhe akreditimi i programeve • 7. Themelimi i qendrave burimore (të edukimit) në pesë komuna Objektivi i 3 strategjik Bashkëpunimi kualitativ dhe efikas ndërmjet organizatave relevante dhe institucioneve

1. Organizimi i aktiviteteve kulturo – arsimore jashtë procesit të mësimit 2.Rishqyrtimi dhe hartimi i teksteve të reja shkollore 3. Promovimi i vlerave të identitetit të komunitetit romë, ashkalinj dhe egjiptianë përmes hartimit të teksteve 4.Ndërtimi i marrëdhënieve të besueshmërisë ndërmjet shkollës dhe familjes Objektivi i 4 strategjik Zhvillimi i vetëdijes dhe gatishmëria e faktorëve relevantë për mbështetjen e proceseve edukativo –arsimore

Plani i zbatimit 1. 24 masa 2.Prioritetet për periudhën 2007 -2012 3.Emërtimi i bartësve 4.Periudha e zbatimit

Buxheti i strategjisë 2007 -2012

1. Përmirësimi i përfshirjes në arsim 2. Pengimi i diskriminimit dhe segregacionit në arsim 3. Bashkëpunimi efikas dhe kualitativ ndërmjet institucioneve relevante dhe organizatave 4. Ngritja e vetëdijes dhe gatishmërisë së faktorëve relevantë që të ndihmojnë proceset edukativo arsimore

JU FALEMINDERIT PËR KUJDES

Strug ë 25. 04.2008