180 likes | 469 Views
D- Dimer Düzeylerinin Pulmoner Tromboemboli (PTE) ve Pnömoni Ayırıcı Tanısında ve Tedavi Takibindeki Yeri. Nurdan KÖKTÜRK Ayhan VAROL Hatice KILIÇ Numan EKİM. GAZİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI ANABİLİM DALI. GİRİŞ -1.
E N D
D- Dimer Düzeylerinin Pulmoner Tromboemboli (PTE) ve Pnömoni Ayırıcı Tanısında ve Tedavi Takibindeki Yeri Nurdan KÖKTÜRK Ayhan VAROL Hatice KILIÇ Numan EKİM GAZİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI ANABİLİM DALI
GİRİŞ-1 • Pulmoner tromboemboli hastane içi ölümlerin %10’undan sorumludur. • Hastaların: • % 22’si ilk saatlerde ( 30 dk.), • % 25’i ilk 7 günde kaybedilirler • Masif olguların %70’i ilk bir saat içinde kaybedilmektedir Sirius study, Arch Inter Med. 2000; 160:3415-3420. ICOPER study, Lancet 1999; 353:1386-1389.
GİRİŞ-2 • Tanı Araçları Akciğer grafisi AKG EKG D Dimer Spiral Toraks CT / Akciğer V/Q Sintigrafi Bilateral Alt Ext. Doppler USG Pulmoner Anjiografi
- - - - - + + + + + Klinik Olasılığı Belirle Düşük olasılık Orta ve yüksek olasılık D dimer D dimer Heparinizasyon (Standard, LMWH) PE dışlanır V/Q sintigrafi veya Spiral CT Nondiagnostik (düşük-Orta) / Normal BT 3 ay takip Yüksek olasılık / pozitif BT Normal PE dışlanır PE tedavisine devam Bilateral bacak USG DVT saptandı DVT saptanmadı Klinik olasılığa göre davran Düşük klinik olasılık Orta klinik olasılık Yüksek klinik olasılık Başlangıç D dimer testine göre davran Angiografi ya da 1 hafta içinde USG tekrarı PE dışlandı Bir hafta içinde USG tekrarı 3 aylık takip PE: tedaviye devam PE: tedaviye devam Wells PS, Rodger M. Diagnosis of Pulmonary Embolism: When is imaging needed. Clin In Chest Med 2003; 13-28 PE dışlandı
D – Dimer-2 • Yüksek D- dimer düzeyleri • Akut tromboz • İnfeksiyonlar • Maligniteler • Kronik renal yetmezlik • Hamilelik • Yaşlı hastalar • İnme • Karaciğer Hastalığı • Major travma Kelly J. Arch Intern Med.162;2000 Andersen DR.J.Emerg Med 2000
D – Dimer-3 • D – Dimer Ölçüm Yöntemleri • ELİSA ( NPV= % 91-100) • LATEKS Aglütinasyon ( NPV= % 67-97 ) • İmmunofiltrasyon assay • İmmunoturbidometrik assay • Simple RED D- dimer ( Sensitivitesi ~ % 85 ) • VİDAS, Liatest (Hızlı testler) Wells SP, Rodger M. Clin Chest Med. 2003; 24: 13-25
AMAÇ D-dimer kantitatif düzeylerinin 1) PTE‘li hastaların toplum kökenli pnömoniden (TKP) ayırıcı tanısında yeri olup olmadığı 2) antikoagülan tedavi altında nasıl bir değişim gösterdiği ve bu değişimin prognoz, hastalığın ağırlığı ve rekürrensile ilişkisinin olup olmadığını ortaya koymaktır
MATERYAL VE METOD-1 Hasta populasyonu • 20 PTE hastası ort. yaş: 58 ± 18.19 yıl. • 17 TKP hastası ort. yaş: 68 ± 14 yıl. PTE tanısı 10 hastada Yüksek Olasılıklı V/Q 4 hastada Orta Olasılıklı V/Q+Doppler USG • hastada Toraks CT TKP tanısı Toraks Derneği TKP kriterleri
MATERYAL VE METOD-2 • Çalışmaya dahil olmama kriterleri Aktif karaciğer yetmezliği Aktif malignite Gebelik Böbrek yetmezliği Sepsis Çalışmaya katılmak istenmemesi
MATERYAL VE METOD-3 • PTE ve TKP tanısı alan hastalarda antikoagulan ya da antibiyotik tedavisi almadan önceki ilk kabulde, tedavi başladıktan sonra3.gün,10. gün ve 30.günlerde kan D-dimer düzeyleri ölçüldü
MATERYAL VE METOD-4 • D dimer düzeyleri, D-Dimer Plus adı verilen lateks takviyeli immünotürbidimetrik yöntemle ölçüldü LATEKS PARTİKÜL D-Dimere karşı antikor Ortamda bulunan antijen
MATERYAL VE METOD-5 • İstatistiksel Analiz p<0.05 SPSS 11.5 versiyonu kullanıldı. Mann Whitney U Friedman Test
SONUÇLAR-4 • Emboli grubunda farklı ölçüm noktalarındaki D dimer düzeyleri arasındaki fark incelendiğinde; • D Dimer 0. gün düzeyi> D Dimer 3. gün düzeyi= D Dimer 10. gün düzeyi > D Dimer 1. ay (p=0.000) • Emboli grubunda farklı ölçüm noktalarındaki D dimer düzeyleri arasındaki fark incelendiğinde; • D Dimer 0. gün düzeyi> D Dimer 1. ay düzeyi • D Dimer 3. gün düzeyi > D Dimer 1.ay düzeyi (p=0.009) • MODS olan olguda 30. günde D-dimer düzeyi hala yüksekti • MODS nedeni ile kaybedilen 1 olgu dışında 19 PTE’ li hasta tamamen iyileşti
SONUÇ OLARAK • Bu longitüdinal ön çalışma, • Serum D-Dimer kantitatif düzeylerinin PTE ve TKP ayırıcı tanısında yararlı olabileceğini göstermiştir • D-Dimer düzeyi PTE’de tedavi altında azalmaktadır • Tedavi altında D-Dimer düzeyinde beklenen düşmenin olmayışının rekürrens veya yetersiz tedaviyi gösterip göstermediğine yönelik yorum için hasta sayısının artırılması gereklidir
TARTIŞMA Couturaud F ve ark. Blood Coag.and Fibrinolysis 2002 Antikoagulan tedavi altında 24 saat içerisinde D-dimer düzeylerinin % 25 azaldığı , Sensitivitenin % 95.6 ‘dan % 89.4’e düştüğünü gösterdiler Antikoagulan tedavi altında D-Dimer düzeyleri azalmakta Antikoagulan tedavi başladıktan sonra D-dimer düzeylerine bakılması, güvenilir değildir