130 likes | 740 Views
Procesy poznawcze cd. Uczenie się. Procesy uczenia się. Uczenie się to proces oparty na doświadczeniu, który prowadzi do względnie trwałej zmiany zachowania lub możliwości zachowania
E N D
Procesy poznawcze cd Uczenie się
Procesy uczenia się Uczenie się to proces oparty na doświadczeniu, który prowadzi do względnie trwałej zmiany zachowania lub możliwości zachowania • Uczenie się zakłada konieczność istnienia pamięci., czyli zdolności układu nerwowego do tworzenia się i magazynowania śladów uprzednich doznań i reakcji.
Formy uczenia się • Proste formy uczenia się (behawioryzm) • Warunkowanie klasyczne (Pawłow) • Warunkowanie instrumentalne (Thorndike, Skinner) • Złożone formy uczenia się (p. poznawcza) • Uczenie się przez obserwację (modelowanie) • Uczenie się reguł • Mapy poznawcze • Wyuczona bezradność
Bodziec warunkowy dzwonek Reakcja warunkowa Bodziec pierwotny Wydzielanie śliny pokarm Reakcja bezwarunkowa Warunkowanie klasyczne:
Przestrzeń warunkowania klasycznego Prawdopodobieństwo pojawienia się bodźca bezwarunkowego bez wystąpienia bodźca warunkowego Prawdopodobieństwo pojawienia się bodźca bezwarunkowego po wystąpieniu bodźca warunkowego
Reakcje bezwarunkowe chaotyczne bodziec pierwotny wygaszenie klatka Naciśnięcie dźwigni Reakcja instrumentalna wzmocnienie Nagroda (uwolnienie się) Warunkowanie instrumentalne:
Przestrzeń zależności instrumentalnych Prawdopodobieństwo otrzymania nagrody bez wykonania reakcji instrumentalnej Prawdopodobieństwo otrzymania nagrodypo wykonaniu reakcji instrumentalnej
Wzmocnienie – utrwalenie między bodźcem warunkowym a reakcją warunkową przez pojawienie się bodźca bezwarunkowego. • Powtarzanie – jest warunkiem koniecznym dla wytworzenia się reakcji warunkowej czy instrumentalnej. • Wygasanie – „zapominanie” gdy nie ma powtórzeń. • Generalizacja bodźca i reakcji – rozszerzenie na inne, podobne bodźce, podobne reakcje, podobieństwo może być sensoryczne lub treściowe, • Różnicowanie – odwrotność generalizacji, występuje przy wzmacnianiu jedynie reakcji na podstawowy bodziec. • Wzmocnienia regularne i nieregularne: - regularne stosowanie wzmocnień nie przyśpiesza uczenia się nowej reakcji. - wzmocnienia nieregularne powodują większą odporność na wygaszanie.
Rozkłady wzmocnień Zasady określające jak często i w jakich warunkach zachowanie jednostki będzie wzmocnione • Rozkład ciągły • Rozkład o stałych odstępach czasowych • Rozkład o zmiennych odstępach czasowych • Rozkład o stałych proporcjach • Rozkład o zmiennych proporcjach Dodatkowo: • Wzmacnianie wysokiej częstości reakcji • Wzmacnianie niskiej częstości reakcji • Wzmacnianie innych reakcji
Uczenie się przez obserwację: Wykorzystywanie obserwacji zachowania innej osoby i ich konsekwencji do kierowania swoimi przyszłymi zachowaniami. • Modelowanie będzie najsilniejsze gdy: • widać nagradzające konsekwencje obserwowanego zachowania • model jest oceniany pozytywnie (lubiany i szanowany) • istnieje jakieś podobieństwo między modelem i obserwatorem • obserwator nagradzany jest za zwracanie uwagi na model • zachowanie modela jest widoczne i wyróżniające się • naśladowanie zachowania mieści się w zakresie umiejętności obserwatora
Uczenie się reguł: • Reguły to wytyczne, które dotyczą zachowania w różnych sytuacjach i są wyrażane słownie (instrukcje, sugestie, rozkazy, wskazówki, przysłowia, opowieści z morałem) • Mapy poznawcze: • Mapa poznawcza to wewnętrzna reprezentacja sytuacji uczenia się jako całości
Wyuczona bezradność: Bezradność – prawdopodobieństwo zajściawzmocnienia jest takie samo bez względu na to czy podejmujemy jakieś działania czy nie. • Skutki treningu wyuczonej bezradności: • deficyt motywacyjny(obniżenie się motywacji, brak inicjatywy) • deficyt emocjonalny(stres, frustracja) • deficyt poznawczy(przeświadczenie, że działanie nie przyniesie skutku, trudności w nauczeniu się skutecznego działania)